De geschiedenis van Sargasso

Sargasso bestaat al sinds 20 december 2001. In al die jaren is er veel gebeurd en hebben we veel redacteuren gehad. Het is onmogelijk om de tienduizenden artikelen, laat staan alle discussies in draadjes met soms wel meer dan 800 reacties, hier samen te vatten. We moeten het dus doen met een summiere beschrijving van de belangrijkste gebeurtenissen. Maar niets staat je natuurlijk in de weg om in een verloren jaartje alle artikelen in ons archief nog eens te lezen, inclusief de discussies.

2001
Het start allemaal in de kroeg. Carlos en Grobbo zaten regelmatig bij Tonie online en bedachten bij een biertje dat een eigen weblog wel leuk zou zijn. Op 20 december 2001 verscheen de eerste post. De naam Sargasso werd een maand later vastgelegd.

2002
Het is het post 9/11-tijdperk. Online loopt de discussie heel anders dan in de ouderwetsche media, en dat geeft ruimte voor groei van nieuwe initiatieven. Het zal ook niet verrassen dat we al in 2002 het onderwerp privacy, of beter de bedreiging daarvan, oppakten. Dee beginjaren waren heel dynamisch. Er was ook genoeg te beleven, de dood van Pim Fortuyn om maar wat te noemen.

2003
In de aanloop naar de Irak-oorlog van 2003 begint de belangstelling voor Sargasso al aardig te groeien. Eindelijk een plek met een kritische en onafhankelijke redactie. Het was overigens ook het jaar dat we er even een paar maanden tussenuit gingen. Het post-Pim-tijdperk was heftig voor de redactie. Maar in oktober volgde de doorstart met een nieuwe server.

De redactie groeide vanaf 2003 met sprongen. Kunstenaars en bloggers in den vreemde versterkten de redactie. Fitties tussen bloggers waren niet ongebruikelijk. Bloggers vertrokken weer, soms niet geheel vrijwillig. Het woord reaguurder werd overgenomen van Tonie en een begrip. De roze hordes van GeenStijl gingen er later mee aan de haal.

2004
De redactie wordt internationaal versterkt, met onder andere onze toenmalige huiskunstenaar Crachat. Zijn bijdragen speelden vaak in op de actualiteit of gaven ineens een heel ander beeld bij bestaande zaken. Ook interactief een kunstwerk maken leverde soms briljante resultaten op.

Toen deden we al aan livebloggen bij de presidentsverkiezingen in de VS. Het duurde nog jaren voor de andere media dit ook gingen doen in Nederland. Ook toen Theo van Gogh neergestoken werd, werd het livebloggen voorzichtig uitgeprobeerd.

De dood van Theo van Gogh viel samen met de start van het blog GeenCommentaar, dat later met Sargasso zou fuseren.

2005
Belangstelling voor Sargasso groeit als voorbeeld voor wat een serieus weblog kan brengen. Vooral de diepgaande participatie van lezers in de discussies valt op. In mei 2005 kreeg Sargasso ineens een stevige duw toen de online behandeling in 70 afleveringen van de Europese Grondwet landelijk opgepikt werd. Na zes minuten crashte de server, maar we stonden ineens op de kaart.

We zetten een protestsite op tegen de algemene identificatieplicht.

Aan het eind van dat jaar schreef Sargasso ook een activistische brief richting de Tweede Kamer om toch vooral richting open data te gaan. GeenCommentaar maakte daarop gelijk een handige Parlando-tool waar zelfs ambtenaren dankbaar gebruik van maakten.

2006
Het jaar start met de Battle of the Blogs. Bloggen leek op het hoogtepunt. Kwaliteitsoordelen en visualisaties maakten het feest (en de afgunst) compleet.

Met het behalen van maar liefst twee Dutch Bloggies crashte de server opnieuw. Na het opkrabbelen waren we ineens het voorbeeld voor bloggend Nederland. Ineens was er veel meer mogelijk. Columns van Felix Rottenberg en samenwerking met VPRO vielen ons in de schoot.

Maar gelijk met het succes werd de spanning in de redactie ook groter. We moesten afscheid nemen van twee redactieleden en waren bijna gestopt.

In aanloop naar de verkiezingen hadden we de meta-peiling waarmee we uiteindelijk dichter bij de uitslag zaten dan de losse peilingen.

Aan het eind van dit jaar ontstond weer een nieuw ideetje. De Sargassolijst, lijstjes maken (zinnig en onzinnig) op basis van de inbreng van reaguurders. Inmiddels zijn er meer dan twintig en sommige zijn referentiestukken geworden.

Om het jaar af te sluiten met het eerste lustrum hielden we een interview met een echte oude mediaheld, Henk Hofland.

2007
Sargasso is nu een stichting. In plaats van wat losse vrijwilligers is er een heus bestuur en een bankrekening gekomen.

In dit jaar start de serie Kamerpraat waarin Tweede Kamerleden de discussie aangaan en droegen we een steentje bij aan de week van de democratie.

In het najaar hebben we een heuse primeur. Binnen het PvdA-CDA-CU-kabinet zou Balkenende gedreigd hebben met opstappen als de PvdA zou vasthouden aan haar eis om nogmaals een referendum te houden voor de herziene Europese Grondwet. Geen van de grote media durfde het over te nemen. Het referendum kwam er niet.

En na alweer een verkiezing maakten we het MinisterMemory om de mensen te helpen de nieuwe ploeg te onthouden (helaas offline).

2008
We doen mee aan een alternatief voor de Dutch Bloggies: de salonbloggies. Het was zeer vermakelijk.

In de zomer worden we gehackt en ziet onze voorpagina er ineens een stuk minder genuanceerd uit.

In 2008 introduceerden we  “Terugneuken“. Het werd een begrip. En GeenCommentaar haalde toen met een stevige terugneukactie richting GeenStijl (met een DDOS als antwoord) landelijke bekendheid door het iets te goed in de praktijk te brengen.

2009
In het Darwinjaar durft iemand van op Urk een folder over creationisme te verspreiden. Sargasso doet actief mee in de actie Terug Naar Je Maker, samen met een unieke samenwerking van weblogs en personen, onder andere Retecool, GeenStijl, GeenCommentaar, Bert Brussen en Luuk Koelman.

2010
In het voorjaar veroorzaakten we de nodige onrust bij de Tweede Kamerleden als gevolg van dit artikel. Die hadden namelijk niet zo goed door waar “tongue in cheek” voor staat. Samen met de reaguurders stellen we in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen dat jaar een 25-puntenplan op voor de linkerkant van het politieke spectrum. Hadden ze er maar naar geluisterd.

Bij diezelfde verkiezingen experimenteren we met de moddermeter. Deze laat zien hoeveel modder de partijen naar elkaar gooien via de media.

Steeph begint zijn reeks van maandelijkse updates van de wereldtemperatuur.

2011
Om alle politieke uitingen op het web en social media een beetje te kunnen volgen, bouwen we polifeeds. Het idee wordt snel elders overgenomen.

We gaan professioneel! En we fuseren met weblog GeenCommentaar. Met steun van het Stimuleringsfonds voor de Pers en een grotere redactie gaan we een nieuwe fase in. Meer kwaliteit, meer onderzoeksjournalistiek, echte datajournalistiek en veel WOB-verzoeken vullen de dagelijkse stroom artikelen.

2012
Voor de datajournalistieke producties gingen we hackathons organiseren. Onder andere over armoede, verkiezingen en de farmaceutische wereld. Ook gingen we in zee met het ANP om regelmatig datajournalistieke stukken via hun kanaal te distribueren. Een vruchtbare samenwerking.

We waren weer even op TV met ons verhaal over de immer stijgende prijs van de concertkaartjes.

2013
Middels bijna 500 WOB-verzoeken brengen we de camera- en ANPR-bewaking van Nederland in kaart, letterlijk en figuurlijk. Ook levert het wobben een reeks verhalen op over de duistere praktijken rondom de oud-burgemeester van Helmond. Voor de troepen uit (hallo Corrie) schrijven we een serie artikelen over het basisinkomen.

Halverwege het jaar moeten we onze ambities weer wat terugschroeven. De inkomsten die we uit alle mooie activiteiten halen, vallen wat tegen. We gaan door met een iets kleinere professionele redactie en nog steeds veel vrijwilligers.

2014
Onderzoek naar varend ontgassen leidt tot Kamervragen en aanpassing van de emissiecijfers door het RIVM. We starten een serie over de aardbevingen in Groningen als gevolg van gaswinning. We zijn er natuurlijk weer bij om over de Europese verkiezingen te schrijven.

Sargasso heeft in Nederland de primeur van de ontdekking van de Sapfo-fragmenten. En we publiceren de eerste post in wat de talrijkste serie in de geschiedenis van Sargasso zal worden: Closing Time.

2015
Vanwege terugvallende inkomsten gaan we vanaf maart verder zoals we begonnen zijn: met een volledig vrijwillige redactie waarin een aantal mensen af en toe wat extra doen. We nemen afscheid van onze professionele redactie.

2016
Sargasso bestaat 15 jaar! We hebben inmiddels ruim 46.000 posts getikt en er zijn bijna 850.000 reacties geplaatst. In al die jaren hebben zo’n 250 bloggers bijgedragen. Veel van die bloggers zijn inmiddels bekende namen elders in de journalistiek of politiek.

Kers op de taart van deze viering: Sargasso wordt opgenomen als digitaal erfgoed in de Koninklijke Bibliotheek.

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen beoordelen we het thema klimaat in de verschillende verkiezingsprogramma’s.

2017
We vieren ons 15-jarig bestaan met een mini-symposium over de teloorgang van feiten in het publieke en politieke debat. Jan Paul van Soest, Mirjam de Rijk en Dimitri Tokmetzis geven lezingen en na afloop is er natuurlijk een borrel.

Er zijn dit jaar Tweede Kamerverkiezingen. Sargasso ontvangt samen met Ewout Butter van Republiek Allochtonië subsidie om een crowdsourced factcheck-site op te zetten: Stellingchecker.

2018
Enkele redacteurs wagen zich in het hol van de Nederlandse Leeuw. Krispijn Beek vertelt bij Vroege Vogels over zijn onderzoek naar varend ontgassen. We onthulden dat er geen klimaatwetenschappers onder de ondertekenaars van het klimaatontkennende Klimaatmanifest waren, wat later door verschillende media werd opgepikt. Op zondag 24 juni verscheen de 500ste Kunst op Zondag.

2019
We organiseren voor het eerst de verkiezing voor de klimaatontkenner van het jaar. Lezers nomineren kandidaten en stemmen op de shortlist: Thierry Baudet wint de Gouden Hockeystick.

Wetenschapsjournalist Marcel Crok dreigt met een rechtszaak tegen Sargasso (en we weten eigenlijk nog steeds niet of hij die doorzet of niet).

2020

In februari telt Sargasso 50.000 posts! Minister van Klimaat Eric Wiebes wint de Gouden Hockeystick 2020. Helaas konden we de prijs niet persoonlijk aan hem uitreiken vanwege een pandemie.

—

Kortom, het is nooit saai op Sargasso. Je kunt hier terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag. En voor de artikelen maken we gebruik van datajournalistiek en leveren we zo nu en dan fantastische infographics.