Redacteur bij Sargasso: P.J. Cokema

P.J. Cokema is het pseudoniem van Peter de Jonge. Hoewel geen fervent voorstander van pseudoniemen, toch deze internet-identiteit aangenomen, omdat er erg veel Peter de Jonges op het world wide web te vinden zijn.

Tot juli 2018 werkzaam geweest in de dak- en thuislozenopvang. Blogt sinds 9 januari 2006 op zijn eigen website Peterspagina (voorheen Codes, keuzes en maakbaarheid). Onder het pseudoniem P.J. Cokema voegde hij zich in 2008 als gastlogger bij GeenCommentaar, waar hij in mei 2011 toetrad tot de vaste groep redacteurs.

Na de fusie met Sargasso verzorgde hij sinds oktober 2011 de wekelijkse rubriek Kunst op Zondag, nu nog 1 tot 2 keer per maand. Daarnaast zijn binnenlands bestuur en de gezondheidszorg de belangrijkste aandachtsgebieden voor zijn artikelen.

Tevens initiatiefnemer van de Blogparel (tot 2014), de blogprijs voor stukjes die lezers eerst doen lachen en vervolgens tot nadenken stemmen.

Foto: Alex DESSAY (cc)

Kunst op Zondag | De kus: Hoe was het ook al weer?

18 april 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

The First Embrace (de eerste omhelzing) is de World Press Photo van het Jaar geworden. Met dank aan fotograaf Mads Nissen. Een verpleegster omhelst een 85-jarige bewoonster van een verzorgingstehuis in Brazilië. Wel met een “knuffelgordijn’ tussen hen in. De eerste omhelzing na vijf maanden fysieke afstand.

De pandemie heerst ondertussen zo lang dat de knuffel, de omhelzing en de kus dreigen te vervagen tot Rutteaanse herinneringen. Gelukkig hebben we de kunst nog om te zien hoe het ook alweer was.

1305 Giotto di Bondone – De ontmoeting bij de Gouden Poort.
Giotto di Bondone deed er zo’n drie tot vier jaar over om de Scrovegni-kapel in Padua vol te kalken (=oneerbiedige definitie van fresco’s) met de ‘Heilsgeschiedenis’. Hij vatte het verhaal samen in 39 scènes en op een van de fresco’s is een tafereel uitgebeeld dat te boek staat als de eerste kus in de beeldende kunst: de opa en oma van Jezus kussen elkaar bij de Gouden Poort.

1306 Giotto di Bondone – Het verraad van Judas (de kus).
Ook in lang vervlogen jaren bleek dat in tijden van crisis een kus levensgevaarlijk kon zijn.

Sindsdien is de overbrenging van ademtocht, speeksel, etensresten, bacillen en virussen de wereld niet meer uit te krijgen.

Closing Time | In C – The Corona Version from Sweden

17 april 2021 , 20:00 , door P.J. Cokema

Het Helsingborg Symphony Orkest nam het initiatief om muzikanten uit heel Zweden virtueel samen te brengen (in maart 2020), als symbool voor samenwerking, creativiteit en optimisme tijdens de Covid-19-pandemie.

Ze spelen ‘In C’, gecomponeerd in1964 door Terry Riley dat hier in verschillende stijlen voorbij komt.

‘In C’ werd voor het eerst uitgevoerd door die andere grote minimalist Steve Reich en een aantal musici die goed thuis waren in geïmproviseerde, experimentele en elektronische muziek. Onder andere Jon Gibson (saxofoon), Pauline Oliveros (accordeon), Stuart Dempster (trombone), Morton Subotnick en Warner Jepson (synthesizers).

Foto: -JvL- (cc)

Meest transparante kabinetsformatie

7 april 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

Nu we toch geen verkenners inzetten, maar geheel volgens de traditie een informateur, zullen sommigen gedacht hebben: “Verrek, daar heb je Tjeenk Willink weer…”.

Die ‘beleving’ kan kloppen op basis van de waarheid dat hij drie keer eerder informateur is geweest. Als we naar de laatste vijftien kabinetsformaties kijken (1971 – 2017), zien we dat het CDA (en de voorlopers daarvan) de meeste informateurs leverden, gevolgd door PvdA, VVD en D66.

Tjeenk Willink (PvdA) staat bij de CDA-koplopers Ruud Lubbers en Jan de Koning die beiden ook drie keer informateur waren. Tjeenk Willink breekt nu het ‘record’ en wordt voor de vierde keer informateur.

Gezien de zeer ongelukkige start die de huidige kabinetsformatie maakte, moet er een wonder gebeuren als Tjeenk Willink in korte tijd en als enige informateur een rapport op kan stellen op grond waarvan deze Tweede kamer meteen een formateur kan aanwijzen.

Dat ligt deels aan de gespannen verhoudingen tussen diverse partijen, na de moties van wantrouwen en afkeuring die Mark Rutte aan zijn broek kreeg. Er is bij potentiële coalitiepartners dus enig wantrouwen jegens de VVD en omgekeerd kan de VVD kan nu niet zondermeer de anderen blindelings vertrouwen.

Toen in 1977 het kabinet Den Uyl viel, was bij de navolgende kabinetsformatie het onderlinge vertrouwen dermate beschadigd dat een tweede kabinet Den Uyl niet mogelijk bleek. Ook al zat op grond van de verkiezingsuitslag zo’n kabinet er wel in. Er waren maar liefst zes informateurs nodig vooraleer tot de uiteindelijk formatie van kabinet Van Agt I kon worden over gegaan.

Foto: Walwyn (cc)

Kunst op Zondag | Opstanding

4 april 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

Het is natuurlijk geen toeval dat Kunst op Zondag nogal eens samenvalt met een of ander mystiek gebeuren. Dat komt omdat het “zo geschreven staat”.

Pasen heet een lentefeest te zijn. Beter bekend als de jaarlijkse meubelboulervarddag. Althans voor degenen die zijn vergeten dat op deze zondag de opstanding van Jezus wordt gevierd.

Tot op vandaag is het idee dat er leven na de dood zou zijn, voor sommigen mensen de motivatie om er op los te leven als waren ze van god los.
Daar mag u de rest van Pasen over reflecteren. Gaan we ondertussen de opstanding eens nader bekijken.

Volgens Piero della Francesca (1415 – 1492) stapte Jezus doodleuk uit zijn graf alsof-ie uit een dutje ontwaakte. Fresco uit 1460.

Schilder en beeldhouwer Pericle Fazzini (1913- 1987) kreeg de opdracht om voor de pauselijke auditiëntiezaal in Vaticaanstad de opstanding te verbeelden. In het Vaticaanmuseum is een voorbereidende studie te zien.

Uiteindelijk ziet het beeldhouwwerk er zo uit:

Op veel ‘opstandings’-schilderijen zien we Jezus afgebeeld terwijl het lijkt, alsof hij al naar de hemel vliegt. Maar zo zou dat niet zijn gegaan. Volgens de Bijbel (Lucas 24:13-35) zou Jezus op Paasdag zich aan twee discipelen vertoond hebben. Zij waren op weg naar het dorp Emmaüs.

Foto: NiederlandeNet (cc)

Het ‘wat als’-parlement

3 april 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

Hoewel zijn mentor, die hem destijds de Tweede Kamer in begeleidde, nu hem dringend adviseerde op te stappen, herinnerde Rutte zich ineens dat 1,9 miljoen kiezers op hem hebben gestemd. Ja, zo moet hij gedacht hebben, dan ben ik wel verplicht aan te blijven.

U snapt dat de VVD-kandidaten die naast Rutte nog 301.479 stemmen bij elkaar sprokkelden, nederig de grote leider zullen volgen. Die nederigheid zou de voltallige VVD-fractie, Rutte incluis, beter passen, want er zijn nog altijd ruim acht miljoen kiezers die niet op Rutte of de VVD hebben gestemd.

Voor wie de zaken graag relativeert:

Rutte gaat dit Paasweekend reflecteren hoe hij zich de komende vier jaren gaat verhouden tot de parlementaire democratie. Alsof er geen coronacrisis is. Ach, laten wij ook eens wat fantaseren….

Wat als er geen kiesdrempels en kiesdelers worden gehanteerd en alleen de 150 kandidaten met het hoogst aantal stemmen in de Tweede Kamer zouden zitten? We stemmen immers op personen en niet op partijen (meen ik mij te herinneren)?

De top-150 is goed voor 93,75% van het totaal aantal geldige stemmen. Laten we eens nader kijken naar dit ‘wat als’-parlement.

Er zouden geen 17 maar 27 partijen in de Tweede Kamer zitten. Acht eenmens-fracties er bij en twee partijen die 2 zetels halen en alsnog in de Kamer hadden kunnen komen.
D66 zou de grootste partij worden, Een meerderheidscoalitie is haalbaar met VVD, D66 en CDA, aangevuld Groenlinks en PvdA.

Foto: -JvL- (cc)

TK verkiezingen – opkomst en nieuwe partijen

30 maart 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

Afgelopen vrijdag maakte de Kiesraad de officiële uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen bekend. Er waren geen verrassingen, alle cijfers waren gelijk aan die al een week lang in de media circuleerden. Wij lichten de nieuwe partijen er nog eens uit.

Maar eerst nog dit:
De opkomst viel niet tegen. Hoewel lager dan bij de vorige verkiezingen (2017: 81,6%), week het opkomstpercentage niet extreem af van de trend van de laatste jaren.

In 1971 waren de eerste verkiezingen waarbij geen opkomstplicht meer gold. Het opkomstpercentage kelderde toen drastisch. In de zeven na-oorlogse verkiezingen was het gemiddelde opkomstpercentage 94,16%. Vanaf 1971 tot en met de voorlaatste verkiezingen lag het gemiddelde op 80,52%. Het gemiddelde over de laatste vijf verkiezingen was nog iets lager: 78,19%

Voorafgaand aan de verkiezingen van 17 maart werd gesuggereerd dat de opkomst lager kon uitvallen omdat veel mensen niet ter stembus zouden gaan vanwege de corona-pandemie. Niet nodig, sprak de minister, want 70-plussers konden ´briefstemmen´ en al wie niet naar het stemlokaal durfde kon deze keer geen twee maar drie volmachten aan anderen geven.

Het resultaat? Er zijn 1.069.048 briefstemmen van kiezers binnen Nederland geteld. Hiervan waren er 3.080 (0,29%) ongeldig en 1.181 (0,11%) blanco.
Het aantal stemmen per volmacht was iets lager dan bij de vorige verkiezingen: nu 917.698 (8.77%), in 2017 964.811 (9,13%).

Closing Time | Tabla solo

22 maart 2021 , 21:00 , door P.J. Cokema

Onze eerdere Closing Time, met een stukje dwarsfluit geïnspireerd op de tabla, moet natuurlijk worden opgevolgd door een echt stukje tabla percussie. Hier de grootmeester Ustad Zakir Hussain met een solo, uitgevoerd tijdens een concert in 2019 op het Berklee College of Music.

In het verleden heeft Zakir Hussain onder andere samen gespeeld met George Harrison, Van Morrison en Earth, Wind and Fire.

Dat hij bekend is met de performance van popmuziek demonstreert hij in een wat kortere tabla solo, vorig jaar opgenomen om zijn solidariteit te betuigen met de mensen in India, die (meer dan wij hier) last hebben van het coronavirus en de maatregelen die daarbij nodig zijn. Hij lijkt hier wel een virtuoos solerende pop- of jazzgitarist.

Foto: Schermafbeelding concert Picatrix in Museum Speelklok 2017

Kunst op Zondag | Picatrix

21 maart 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

Nora Mulder is pianiste, improvisator en instrumentenbouwer. Ze is artistiek leider van 7090, een collectief kunstenaars die (muzikale) performance, geluidskunst en installatiekunst maakt.

In 2019 kreeg ze voor haar werk de Willem Breuker Prijs. Volgens de jury is Nora Mulder “een echt authentieke, muzikaal erudiete en eigenzinnige musicus, die de term ‘mensen-muziek’, ooit door Willem Breuker bedacht, ruimschoots eer aan doet.”

Mary Oliver is violiste, hoogleraar aan de Hogeschool voor de Kunsten Amsterdam en maakt deel uit van het wereldvermaarde ICP (Instant Composers Pool), ooit opgericht door pianist Misha Mengelberg (in 2017 overleden), drummer Han Bennink en rietblazer Willem Breuker (ook veel te vroeg overleden in 2010).

Greetje Bijma is zangeres, of moeten we ‘stemkunstenares’ zeggen? Lang geleden werkzaam als leerkracht voor kleuters, als improviserend musicus volledig autodidact, en in 1990 de eerste vrouwelijke winnaar van de Boy Edgar Prijs.

Gezamenlijk vormen ze Picatrix. In 2017 maakten ze hun debuut op het Le Guess Who? Festival in Utrecht. In januari 2019 kwamen ze twee dagen bij elkaar om in Splendor (wij schreven daar hier over) hun eerste cd op te nemen.

Gaat u er even voor zitten en geniet van het bijna drie kwartier durende concert dat in 2017 in Museum Speelklok plaatsvond.

Closing Time | Ronald Snijders Tabla

20 maart 2021 , 16:00 , door P.J. Cokema

Gisteren hadden we de Ronald Snijders Band in Closing Time. Vandaag de meester zelf. Net een solo geïnspireerd op dat wonderlijke Hindoestaanse percussie instrument: de tabla.

Anekdote:
Ronald Snijders studeerde ooit Weg- en Waterbouwkunde in Delft. Hij deed die studie fluitend. Dat wil zeggen, naast studeren speelde hij al volop dwarsfluit. In studentensociëteit Staminee werd hij ontdekt als musicus, toen hij een jazztrio vroeg of hij met hen mee mocht spelen.

Closing Time | Busy Street Ronald Snijders

19 maart 2021 , 16:16 , door P.J. Cokema

Omdat we er meer en meer naar verlangen: de Ronald Snijders Band met ‘Busy Street’.

De dwarsfluitist Ronald Snijders, richtte al halverwege de zeventiger jaren zijn band op. Altijd klinkt in zijn muziek de kawina of kaseko muziek uit Suriname door.

Het nummer ‘Busy Street’ verscheen in 2016 op het album The Nelson & Djosa Sessions. Het producersduo Nelson & Djosa, hebben oud werk van Snijders uit de jaren ‘70 opgefrist. Voor het album werkte Ronald Snijders samen met muzikanten uit ale windstreken.

Foto: -JvL- (cc)

Listig stemgedrag

16 maart 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

COLUMN - Gelukkig is stemmen in de stembureaus iets heel anders dan stemmen in de Tweede Kamer. Wel jammer dat veel kiezers hun stemgedrag niet laten afhangen van wat de partij van hun keuze aan stemgedrag in het parlement vertoont.

Daarom nog even ter herinnering….

Tijdens de plenaire vergadering van 16 april 2020 kwamen deze motie aan de orde:

Motie van het lid Beckerman c.s. over een tijdelijke huurstop en een huurverlaging voor de sociale en de vrije sector:
“overwegende dat thuisblijven essentieel is in de strijd tegen corona; constaterende dat velen door de coronacrisis inkomen verliezen; verzoekt de regering, een tijdelijke huurstop alsmede een huurverlaging voor zowel de sociale als de vrije sector mogelijk te maken.”
De motie werd verworpen. Tegenstemmers waren VVD, CDA, D66, ChristenUnie en Van Haga.

Op dezelfde vergadering werd ook nog over deze moties gestemd:
Motie van het lid Nijboer c.s. over bevriezen van huren en compensatiemaatregelen voor woningcorporaties.
Motie verworpen Tegen: VVD, CDA, D66, ChristenUnie, SGP, FVD, Van Haga.

Motie van het lid Dik-Faber over een moreel beroep op woningcorporaties om de voorgenomen huurverhoging uit te stellen.
Aangenomen. Tegen waren VVD, D66, SGP, FVD, Van Haga.

Die moties waren allemaal ‘corona gerelateerd’. Maar ook een motie die een kleine bijdrage had kunnen betekenen in de woningcrisis sneuvelde in november 2020.

Foto: -JvL- (cc)

Nieuwe politieke partijen: klimaatstandpunten

15 maart 2021 , 08:00 , door P.J. Cokema

ANALYSE - Voor een meerderheid van de kiezers zijn de klimaatstandpunten van politieke partijen belangrijk voor hun stem (onderzoek I&O Research).

Van de politieke partijen die momenteel in de Tweede Kamer zitten kunnen we weten wat die standpunten zijn. We kunnen ook weten hoe ze over dit onderwerp de afgelopen jaren hebben gestemd. (Klimaatlabel 2019 – 2021).

Maar wat zijn de klimaatstandpunten van de nieuwe politieke partijen? We hebben ze gebundeld. Misschien helpt het je vlak voor de stembusgang je keuze nader te bepalen.

Van de 24 nieuwkomers hebben vijf partijen hebben helemaal niets in hun programma opgenomen (Partij van de Eenheid, De Feestpartij, Wij zijn Nederland, Modern Nederland en de Partij voor de Republiek). Twee partijen deden het in één regel of alinea af (Code Oranje en Trots op Nederland)

Van zeventien partijen die het wat serieuzer hebben aangepakt zijn er vijf die uitgebreider dan alle anderen hun visie en/of actiepunten presenteren.
BIJ1, NIDA en NLBeter lijken de meest vergaande klimaatprogramma’s te hebben. OPRECHT en De Groenen hebben ook een uitgebreide paragraaf, maar het grootste deel wordt besteed aan ideologische en theoretische onderbouwing, minder aan concrete actiepunten.

BIJ1, NIDA, NLBeter en De Groenen zijn voorstanders van klimaatmaatregelen, OPRECHT kan tot het klimaatsceptische kamp gerekend worden.