Een revival van de ‘Bandung spirit’?

De Amerikaanse vice-president Vance bezoekt India 'voor de handel, maar ook ter geruststelling', schreef De Volkskrant. India hoopt met een bilateraal handelsakkoord onder de enorme importtarieven uit te komen die Trump vooralsnog on hold heeft gezet. De Indiase premier Narendra Modi besprak een dergelijk akkoord al in februari op het Witte Huis. Aan de andere kant willen de VS al jaren toegang tot de Indiase landbouwsector. Maar India beschermt de eigen landbouw ferm: het hanteert een importtarief van 39 procent. Op die manier zegt India de eigen boeren – de helft van 1,4 miljard inwoners van India werkt in de landbouwindustrie – en de voedselzekerheid te willen beschermen. Boeren demonstreerden tegen het bezoek van Vance, ze vrezen dat de regering zich toch zal laten verleiden tot concessies die de huidige crisis in de landbouw verergert en nog meer boeren de kop gaat kosten. Eind maart waren er ook al massale demonstraties van boeren die eisten dat er een einde komt aan de pogingen van de overheid om bedrijfsbelangen in de landbouw te betrekken, en dat er maatregelen worden genomen om boeren te beschermen tegen schulden en zelfmoord, waaronder een uitgebreide kwijtschelding van leningen voor zowel boeren als landarbeiders. Het succes van de missie van Vance zal mede afhangen van zijn respect voor de status van India als niet-gebonden wereldmacht. De VS kunnen naast China ook India niet langer behandelen als een uitsluitend van het westen afhankelijk ontwikkelingsland. India heeft zich sinds de dekolonisatie eind jaren veertig van de vorige eeuw opgesteld als een onafhankelijk, niet aan een grootmacht gebonden land. Deze week is het zeventig jaar geleden dat in Indonesië de Bandungconferentie plaatsvond. Het was eind april 1955 voor het eerst dat vertegenwoordigers van honderden miljoenen mensen uit de derde wereld bijeenkwamen om het enorme sociale proces dat bekendstaat als dekolonisatie te bespreken en de gevolgen daarvan te beoordelen. Het  initiatief kwam van de Indonesische president Soekarno en Modi's verre voorganger als premier van India Jawaharlal Nehru. Zij nodigden negenentwintig Aziatische en Afrikaanse leiders uit om samen te werken op economisch en cultureel gebied als tegenwicht tegen de Koude Oorlogsmachten VS en Sovjet-Unie en het kolonialisme. Soekarno, Nehru en de andere leiders van gedekoloniseerde staten vreesden voor het voortbestaan van de oude koloniale mentaliteit, de verdeeldheid in de wereld en het ongebreidelde geweld tegen de anti-koloniale beweging. Op 24 april 1955 werd een manifest met tien punten aangenomen dat, met verwijzing naar het Handvest van de Verenigde Naties, respect eiste voor mensenrechten, territoriale integriteit en de principiële gelijkheid van alle rassen en landen. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Foster Dulles karakteriseerde de Bandungconferentie als 'anti-Western by its very nature and concept’. Als vervolg op de Bandungconferentie werd in 1961 de Beweging van de Niet-Gebonden Landen opgericht. De eerste voorzitter was de Joegoslavische president Tito. Onder zijn opvolgers vinden we bekende namen van staatslieden uit de vorige eeuw als Nasser, Boumédienne, Kaunda, Castro en Mandela. De beweging heeft binnen de Verenigde Naties geleid tot de oprichting van UNCTAD, de organisatie voor handel en ontwikkeling die ontwikkelingslanden moest helpen op gelijkwaardige wijze deel te nemen aan de wereldhandel. Sinds het einde van de Koude Oorlog heeft de Beweging van Niet-Gebonden Landen aan belang ingeboet. Het is nu vooral nog een overlegorgaan dat streeft naar gezamenlijke standpunten op vergaderingen van de Verenigde Naties en andere intergouvernementele organisaties. In 2010 kwam er met de BRICS-landen een nieuw niet-westers blok van economisch sterke landen: Brazilië, Rusland, India, China, Rusland en Zuid-Afrika. Inmiddels zijn ook Iran, Egypte, Ethiopië, Verenigde Arabische Emiraten en Indonesië toegelaten tot de groep. BRICS+ De vraag is of het BRICS+ blok de vreedzame en welvaartsbevorderende doelen van de Bandungconferentie uit 1955 kan voortzetten. De Indiase historicus en journalist Vijay Prashad meent dat een 'revival' van de Bandung-spirit afhankelijk is van de industriële ontwikkeling van de Global South. Hij geeft Indonesië als voorbeeld. Het land kan de grondstof nikkel leveren, van groot belang voor de energietransitie. Indonesië is daarvoor echter nog afhankelijk van de Canadese en Chinese eigenaren van de mijnen en van hun technologie om de grondstof te verrijken. Het Indonesische staatsmijnbouwbedrijf wil geleidelijk de verwerkingsfabrieken in het land overnemen en de Chinese bedrijven vervangen zodra de technologie is overgedragen. Zodat het de productie van het waardevolle metaal in eigen hand kan houden. De EU heeft Indonesië een paar jaar geleden aangeklaagd vanwege beperking van de export van nikkelerts. De zaak loopt nog. Prashad: 'Maar het is kenmerkend voor het dilemma: Indonesië probeert zijn economie op vreedzame wijze te ontwikkelen door zijn soevereiniteit over zijn eigen grondstoffen uit te oefenen – conform de Bandung Spirit – en de Europese Unie – waartoe ook Nederland, de voormalige koloniale heerser van Indonesië, behoort – besluit deze ontwikkeling te blokkeren.' [foto: standbeeld Soekarno in Jakarta]

Closing Time | Knocking on Heaven’s Door

_

Uiteraard kunnen we niet helemaal voorbijgaan bij het overlijden van Paus Franciscus. Het beeld van een paus die aan de hemelpoort klopt, heeft iets tragikomisch.

Dit optreden is van Bob Dylans toernee in Australië, 1986, waarbij hij werd begeleid door Tom Petty and the Heartbreakers. Het optreden werd gefilmd voor de concertfim ‘Hard to Handle‘.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Understanding Animal Research (cc)

Proefdieren

COLUMN - Vandaag is het Wereldproefdierendag. De dag waarop laboratoriumdieren worden vrij gelaten om mensen op te vreten….

Oh wacht, laten we daar niet al te schijtlollig over doen. Het is een serieuze zaak. Nog maar twaalf dagen geleden deelde minister Bruins mee dat zeker tot 2030 doorgegaan zal worden met laboratoriumproeven op apen.

Dat was zijn reactie op een onderzoek naar mogelijkheid tot verlaging van het aantal proeven met niet-humane primaten. Dat onderzoek is tot stand gekomen dankzij een in 2022 unaniem aangenomen motie van Frank Wassenberg (PvdD) c.s.

Hebben dierproeven nog een toekomst? Het onderzoek ontvouwde vier mogelijke scenario’s: afbouw, vermindering, behoud en mogelijke toename. De minister koos voor het derde scenario (onderzoeksrapport, pagina 11):

Daarom kies ik nationaal voor de komende vijf jaar voor scenario 3: voorlopig behoud van NHP-onderzoek

De minister wil zich wel hard maken “voor een blijvende versterking van de positie van Nederland als gidsland voor de ontwikkeling en toepassing van proefdiervrije onderzoeksmodellen”.

Volgens Proefdiervrij.nl zijn er aardig wat alternatieven. Een daarvan is de mens. Zo zou je donateur van restweefsel kunnen worden. Mocht je na een operatie enig lichaamsweefsel achter moeten laten, geef dan aan dat je dat spul beschikbaar voor onderzoek wil stellen.

Foto: Gender Icons - Arkirkland, CC0, via Wikimedia Commons.

De biologische definitie van ‘vrouw’

COLUMN - Omdat ik in contact sta met allerlei mensen, sta ik ook in contact met mensen die de beslissing van het Britse Hooggerechtshof toejuichen dat de begrippen vrouw en geslacht (‘woman’ en ‘sex’) voor een bepaalde wet ‘biologisch’ moet worden opgevat. Ik heb niet zo’n duidelijke opvatting over die beslissing – als ik het goed begrijp gaat het over een interpretatie van wat de wetgever bij het opstellen van die wet kan hebben gedacht, en tja.

Wat mij vooral interesseert, is de vanzelfsprekendheid waarmee die Britse rechters én de toejuichers ervan uitgaan dat er inderdaad een eenduidige biologische definitie is van geslacht. Ik vind het raar dat men sowieso streeft naar een definitie: dat het verschil tussen geslachten in de wet moet worden vastgelegd. Waarom zouden we willen registreren of iemand een ‘man’ is of een ‘vrouw’ of een andere categorie? Dat doen we met de meeste andere kenmerken van mensen toch ook niet?

Mij lijkt het eigenlijk vrij duidelijk dat de biologie altijd en overal rommelig is, of het nu gaat over geslacht of om welk biologisch begrip dan ooit. Alles vloeit in de natuur in elkaar over, en er zijn eigenlijk nooit afgebakende categorieën. De bioloog Mariken Heitman schrijft daar behartenswaardige dingen over in haar roman Wormmaan:

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Charge of the Light Brigade by Richard Caton Woodville Jr., Public domain, via Wikimedia Commons.

Het Russische gevaar

OPINIE - Een gastbijdrage van Frans Kuijpers, eerder verschenen bij ‘Ballonnendoorprikker’.

Ondanks dat de oorlog in onze voortuin volop gaande is, willen we de verdediging niet in onze achtertuin”, aldus Tom Lash in een artikel bij De Correspondent. Lash maakt zich zorgen over de vele bezwaren en beren op de weg naar een sterk leger. “Het gaat niet om netjes. Het gaat om snel.” Zo eindigt hij zijn betoog. Want: “Wil Europa zelf ook nog iets te zeggen hebben, dan moeten we ook op militair gebied op eigen benen kunnen staan. Om dat voor elkaar te krijgen moeten we in Nederland echt anders gaan kijken naar hoeveel we bereid zijn op te offeren voor onze eigen veiligheid. Dat hoeven geen Noord-Koreaanse toestanden te worden, maar iets minder polder, en iets meer loopgraaf, kan geen kwaad.” En snel betekent dat ‘heilige huisjes’ soms wat minder ‘heilig’ zijn. Dat gaat mij toch iets te snel.

Het klopt, zoals Lash schrijft dat het gros van de politieke partijen aan boord is voor een groter leger. Zelfs de Partij voor de Dieren. En ik ben ook aan boord voor een Europa, of beter gezegd een Europese Unie, die militair op eigen benen staat. En ja: “Terwijl in het oosten een gevaarlijke gek een land platwalst,” zit er, “in het westen een gevaarlijke gek (die) betwijfelt of hij nog zin heeft ons te helpen.” Dat vraagt om actie, maar dan wel de juiste actie. Die juiste actie moet beginnen met een goede analyse van de bedreigingen. Die goede analyse begint niet met het roepen dat er 3, 4 of 5% van het bruto binnenlands product aan defensie uitgegeven moet worden. Dat een secretaris generaal van de NAVO of een president van de Verenigde Staten dat roept, wil niet zeggen dat het moet. Geld moet niet het beginpunt zijn maar het sluitstuk. Door met geld te beginnen, kunnen we, in de huidige constellatie met private wapenfabrikanten, minder kopen voor dat geld.

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Closing Time | Like a Rolling Stone

Een rollende steen vergaart geen mos, zeggen ze wel eens. Wat waren die MTV Unplugged concerten toch vaak goed.

Ik heb nog getracht een goede tv-registratie op te snorren, maar dan krijg je filmpjes van matige kwaliteit. Of het lied wordt voortijdig afgebroken.

Heeft iemand hier die nieuwe biopic (met Timothée Chalamet als Bob Dylan) al gezien? En, is het wat?

Closing Time | Angel of the Morning

P.P. Arnold is het pseudoniem van de Britse soulzangeres Patricia Ann Cole. Eind jaren zestig boekte ze successen met ‘The First Cut Is the Deepest’ en bovenstaand lied.

In de jaren tachtig en negentig deed ze musicals en zong ze als achtergrondzangeres op de hit van Peter Gabriel ‘Sledgehammer‘.

Sinds 2017 maakt ze weer albums.

Volgende