In de afgelopen maand is duidelijk geworden dat Oekraïne is verzwakt en dat het aan het front moet inleveren. Rusland maakt langzaam maar gestaag vorderingen. Guido van de Leemput van de actiegroep 'Stop de Oorlog' gaf afgelopen donderdag ter gelegenheid van de maandelijkse herdenking van de oorlog een beeld van de stand van zaken, 32 maanden na de Russische inval. Volgende week wordt een nieuwe Amerikaanse president gekozen en wie het ook wordt de verhoudingen in het Westen zullen veranderen. In die tijd wil Zelensky een positieve beslissing van de Amerikaanse regering over zijn overwinningsplan. Het wachten is echter eerst op een nieuwe president. Minstens zo belangrijk voor de wereldpolitiek is de oorlog in het Midden-Oosten die de afgelopen maand in een stroomversnelling terecht is gekomen. Na de raketaanval van Iran op Israël op 1 oktober beloofde Israël wraak, nog voor de Amerikaanse verkiezingen. De situatie in het Midden-Oosten heeft voor de regering van de VS meer aandacht en belang dan in Oekraïne. Het gevaar van internationalisering van de oorlog dreigt. Ten slotte is afgelopen maand de Nieuwe Vredesbeweging gestart met een sterk hoopgevend voorbeeld in Duitsland. Dat brengt me op de volgende onderwerpen Het overwinningsplan is nu duidelijk Afgelopen zomer kondigde de Oekraïense president Zelensky aan dat hij een einde aan de hete fase van de oorlog wilde. Daarvoor had hij een plan in voorbereiding dat Rusland tot onderhandelingen moet dwingen. Na maandenlang wikken en wegen presenteerde Zelensky op 16 oktober de inhoud van het overwinningsplan, dat vijf openbare programmapunten omvat. Tevens heeft het plan drie geheime annexen. Een onvoorwaardelijke uitnodiging lid te worden van de NAVO. Nu! Het versterken van de Oekraïense defensie o.a. met langeafstandswapens die in Rusland kunnen worden ingezet. Daarnaast moeten westerse landen delen van verdediging van Oekraïne overnemen, met name de luchtverdediging van het westen van Oekraïne. Dit deel heeft een geheime annex. Afschrikking, die inhoudt dat Rusland gaat onderhandelen of militair ten onder gaat. Vrede door kracht, noemt Zelensky dat. Ook dit deel kent een geheime annex die alleen met de leiders van Groot-Brittannië, Frankrijk, Italië en Duitsland is gedeeld. Het strategisch economiepotentieel. Een speciale overeenkomst voor gezamenlijke bescherming van de kritische bronnen van Oekraïne als ook gezamenlijke investeringen en het gebruik van het economisch potentieel, m.n. uranium, titanium, lithium en grafiet. Ook hierover is een geheime annex opgenomen. Voor de situatie na de oorlog biedt Oekraïne aan om Amerikaanse troepen in Europa te vervangen door ervaren Oekraïense eenheden. Over concrete plannen die de hete fase van de oorlog beëindigen is niets meer vernomen. Oekraïne gokt op Westerse steun. Hoewel de westerse landen zeggen het plan diepgaand te zullen bestuderen is het onwaarschijnlijk dat het wordt overgenomen. Zowel het NAVO-lidmaatschap als het leveren van Westerse langeafstandsraketten zullen niet worden gehonoreerd. Biden wil geen risico op een rechtstreekse confrontatie met Rusland. Dat zal na de verkiezingen waarschijnlijk niet veranderen. Behoud de linie De allereerste behoefte is dat Oekraïne niet wordt teruggedrongen. Daarom gaat de huidige beleidslijn om Oekraïne te bewapenen op volle kracht door. Dat geldt voor alle landen. Nederland koopt munitie en kanonnen voor Oekraïne. Minister Brekelmans zei onlangs: “Het is in ieders belang dat Oekraïne verdedigingslinies weet vast te houden en de Russische agressie niet verder oprukt.” Het vasthouden van de linie is het eerste acute belang. Het plan van de G7 van de afgelopen zomer om Oekraïne 50 miljard te lenen om de oorlogseconomie te kunnen ontwikkelen, wordt nu uitgevoerd. De VS stellen op korte termijn 20 miljard dollar beschikbaar, als lening. De EU heeft een bedrag van 35 miljard euro op het oog. Daarbij wordt de rente van de in beslag genomen Russische tegoeden als onderpand genomen. Groot-Brittannië legt bijna 3 miljard in. Opbouw Oekraïense defensie-industrie Inmiddels tekent zich een ander spoor van ondersteuning door het Westen af. Dat is het investeren in de Oekraïense wapenindustrie in het algemeen en de drone-industrie in het bijzonder. De VS zullen ook een bedrag van 800 miljoen dollar ter beschikking stellen om de Oekraïense wapenindustrie, met name de productie van langeafstandsdrones, te bevorderen. Dat bedrag komt bovenop de wapenpakketten die al vele malen zijn gegeven. In dit geval gaat het om een investering die gezien kan worden als vervanging voor de levering van langeafstandswapens. Ook andere landen, zoals Nederland, werken mee aan de Oekraïense drone-industrie. Dat moet Oekraïne in staat stellen om met langeafstandsdrones militaire taken in Rusland uit te voeren. Eigen Oekraïense drones die de Westerse langeafstandsraketten moeten doen vergeten. Hoeveel tijd Oekraïne hier voor nodig heeft is onduidelijk, maar er is niet zoveel tijd voordat de uitputting totaal is. Een Oekraïens actieplan Vorige week kondigde Zelensky nóg een plan aan. Hij gaf zijn regering opdracht een binnenlands actieplan op te stellen dat er voor moet zorgen dat Oekraïne de oorlog kan volhouden. In dat plan moeten op militair, politiek en economisch terrein maatregelen genomen worden. Verder moet er extra aandacht voor wetshandhaving komen. Op dit moment is niets concreets bekend behalve dat het eind van het jaar, over twee maanden, moet worden bekend gemaakt. Het plan is een aanvulling op het ‘overwinningsplan’. Het moet voor de Oekraïense maatschappij gaan gelden. Dat betekent dat naast de onderhandelingen over de uitvoering van het overwinningsplan, waarbij Oekraïne voor zowat 100% op het Westen is aangewezen, in de komende maanden de Oekraïense maatschappij verder op de oorlog zal worden ingesteld. Het meest acute probleem in Oekraïne is de vernietiging van de elektriciteitsproductie in de komende winter. Dat is het gevolg van het verder oplopend aantal drone-aanvallen door Rusland. 350 aanvallen in juli, 750 in augustus en 1.500 in september. Dat vergt ernstige maatregelen tegen de volledige verstoring van het economische en maatschappelijke leven. Een binnenlandse vijand De Oekraïense regering heeft een ernstig gebrek aan manschappen voor de krijgsmacht. Dat is al zo in absolute aantallen, vergeleken met Rusland. Het wordt no vergergerd door desertie en dienstplichtontduiking. Sinds begin van de oorlog zouden 100.000 Oekraïners zijn weggelopen. De helft daarvan deed dat in het laatste jaar. Die 100.000 zouden 10% van het gehele personeel van de Oekraïense strijdkrachten omvatten. Inmiddels zijn er 52.000 strafzaken begonnen tegen deserteurs. (Tussen twee haakjes in Rusland zou het om 18.000 deserteurs gaan.) Het ergste is dat het openbaar ministerie dat al die strafzaken moet uitvoeren corrupt blijkt te zijn. In tal van steden waren officieren van justitie bereid steekpenningen aan te nemen om een afkeuring te regelen of zelfs een vlucht naar het buitenland. Tegen een (onbekende) vergoeding kon een ‘briefje van de dokter’ worden verkregen. Nu blijkt dat er -ten onrechte- 4106 verklaringen van zwakke ruggen of andere vormen van lichamelijke ongeschiktheid zijn uitgegeven. De verstrekking van dergelijke valse papieren gebeurde in heel veel kantoren van justitie in vele plaatsen in het land. Vooral door officieren van justitie. Dat leidde er deze week toe dat de Procureur-Generaal van het Ministerie van Justitie, de hoogste baas, Andri Kostin, tot aftreden is gedwongen. Kostin was verantwoordelijk voor de diensten waar het gebeurde. Het bracht Zelensky er toe te verklaren dat er een binnenlandse vijand is. Dat is een uitdrukking van grote frustratie over de groeiende groep dienstplichtontduikers die alles inzetten om het front te ontlopen. Een teken van oorlogsmoeheid. Het gebrek aan soldaten leidt tot bizarre taferelen in Oekraïense steden. Daarbij houden groepjes agenten mannen op straat aan om onmiddellijk het leger in te gaan. In de Oekraïense media gaat het verhaal van een soldaat die niet werd afgelost en toen maar gedeserteerd is. Het geval van de Oekraïense deserteur Serhii Hnezdilov werpt een scherp en schrijnend licht op het groot aantal deserteurs. Hnezdilov was aan het front, wilde een week verlof voor een medisch onderzoek, waarna hij besloot niet meer terug te keren. Hij zette zijn argumenten op Facebook om te protesteren dat verlof voor soldaten niet duidelijk en goed geregeld is. Soldaten kunnen niet aan het front worden gemist. Dat is het gevolg van de begin dit jaar ingevoerde mobilisatiewet. Je kunt er nooit meer uit. Dat alles deed de discussie ontvlammen. Veel Oekraïeners hebben intussen allerlei bedenkingen over de oorlog. Overwinningsplan, actieplan, exit-strategie De situatie in de oorlog in Oekraïne kan worden samengevat met de slechte vooruitzichten voor het overwinningsplan van Oekraïne. De Westerse machten zijn op dit moment niet bereid en onder de huidige voorwaarden ook niet in staat om meer te doen. Dat betekent dat Oekraïne een actieplan opstelt, wat een noodplan is voor de koude winter. Beide plannen zijn eigenlijk marketingbegrippen voor een exit-strategie. De verschillende stromingen in de Oekraïense politiek zullen het met elkaar eens moeten worden wanneer het echt een exit-strategie wordt. De Amerikaanse positie Oekraïne vraagt al jaren om luchtafweer om Russische raketten af te slaan. Patriots is het sleutelwoord. Daarvan zijn er gewoon te weinig omdat leverende landen ook hun eigen luchtverdediging niet willen verwaarlozen. Oekraïne blijft kwetsbaar. Inmiddels is de oorlog rondom Palestina geëscaleerd. Iran slaagde er in, op 1 oktober, om de Israëlische luchtafweer te doorbreken. Israël wil wraak maar moet eerst versterking van de luchtafweer voor meer dreigende raketaanvallen. De VS leverden een peperduur THAAD-systeem. Daarnaast blijkt dat er Israëlische plannen zijn voor een aanval door de luchtmacht met nieuwe nog onbekende raketten. Met de THAAD achter de hand zal dat waarschijnlijk gaan gebeuren. Ik wijd hierover uit omdat de internationale spanningen extra en nieuwe lagen krijgen en omdat de VS moeite hebben belangrijke regionale machten, bondgenoten, te controleren. Een grootschalige aanval op Iran mag niet van de VS. Een kleinere misschien wel, maar ook die kan uit de hand lopen. Een dergelijke afweging bestaat ook met betrekking tot Oekraïne en Rusland. Oekraïne krijgt geen langeafstandswapens om Rusland aan te vallen. Israël heeft ze al. Zelf gemaakt. Rusland is helemaal taboe, Iran een beetje. Dit is een voorbeeld van de gelaagde oorlog en de botsing van grootmachten. Het is ook een voorbeeld van de verleiding om zelf raketten en dergelijke te maken. Het gaat om escalatie en uitbreiding van oorlog. Een staakt-het-vuren overal is noodzakelijk. Staakt-het vuren en vredesbeweging Dat alles, de hele internationale situatie, maakt de noodzaak van een vredesbeweging alleen maar groter. De afgelopen maand is de Nieuwe Vredesbeweging opgericht. Een platform van veel kleinere vredesorganisaties die gaan samenwerken. Stop de Oorlog Amsterdam doet daar ook aan mee. In Duitsland was op 3 oktober een massa van 42.000 mensen naar Berlijn gekomen om een staakt-het-vuren te eisen en geen nieuwe kernwapens. Een inspirerend voorbeeld.
Onlangs kwam ik twee fascinerende trailers tegen voor vampierenfilms die hun inspiratie ontlenen aan het verleden. ‘Le Vourdalak’ uit 1923 en de binnenkort te verschijnen ‘Nosferatu’ van Dave Eggers.
Wat is uw favoriete vampierenfilm?
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Wat gebeurt er in Noord-Gaza? Er vindt daar een etnische schoonmaak (ethnic cleansing) plaats, die gepaard gaat aan een hongersnood. En dat terwijl de provincie onder vuur ligt van constant doorgaande bombardementen, beschietingen door tanks, of door quadcopter drones en door gewone soldaten.
Mensen worden uit hun huizen gejaagd of gehaald, bijeengedreven, de mannen en jongens worden van hun families gescheiden, de vrouwen en kinderen worden een kant op gewezen. Volgens Israël zijn er zo’n 200 gearresteerd en geblinddoekt, handen en voeten gebonden, en per vrachtauto naar Israël vervoerd. Mogelijk gaat het om meer. Het zou gaan om soldaten van Hamas, jawel.
Maar ook voor hen die wel weg mochten ziet het er evenmin gunstig uit. Er is geen brood meer en ook geen bakker. Groente is ook niet voorhanden. Er is ook niets meer te koop en er is al 16, 17 dagen geen enkele vrachtauto meer gezien in Beit Lahiya, Beit Hanoun, Jabalia, het Shati-kamp, of Gaza-stad. De mensen overleven op … ja, op wat? Ze hebben vaak al schade opgelopen door maandenlang veel te weinig te eten te hebben gehad. En nu was er dus ruim twee weken ongeveer niets. Vergeet de leugen van de Amerikanen dat ze Netanyahu zover hebben gekregen om voedselhulp te sturen, maar dat er meer nodig is. Gewoon helemaal niets van waar. Zoals het hele Amerikaanse rapport dat er geen sprake is van een uithongeringspolitiek ook gelogen is. Er trad niet voor niets en regeringsmedewerkster af.
COLUMN - Het kabinet wil grip krijgen op migratie. Dat kon minister-president Schoof niet vaak genoeg benadrukken in de persconferentie van gisteren. We citeren:
– We moeten weer grip krijgen op migratie.
– In verschillende fases pakken we het onhoudbare asielsysteem aan, en dat leidt uiteindelijk tot grip op immigratie.
– Het is het samenhangende pakket van maatregelen, wat uiteindelijk ertoe moet leiden dat we grip krijgen op migratie.
– We weten dat we hiermee grip krijgen op die migratie.
– We zijn ervan overtuigd dat we hiermee grip krijgen op migratie.
– Dan zullen we gaan zien dat we grip krijgen op die migratie, dat die instroom omlaag gaat, dat die terugkeer meer resultaat oplevert en de procedures worden versneld.
– Het is een samenhangend pakket waarvan we overtuigd zijn dat het die grip oplevert.
En de enige ‘dragende motivering’ die Schoof prijs gaf luidde:
Het totaalpakket zal uiteindelijk leiden tot minder kosten in de asielketen, en dat is buitengewoon belangrijk, want als u de begroting en meerjarige begroting heeft gezien, dan ziet u dat daar ook de budgetten fors omlaaggaan, dus des te meer reden om te zorgen dat je grip krijgt door de migratie
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Over Dionysuss is weinig meer bekend dan dat hij een twintiger uit de Oezbeekse hoofdstad Tasjkent is, die darkwave, witch-house and elektronische post-punk maakt.
In Litouwen gaan de kiezers zondag naar de stembus voor de tweede ronde in de parlementsverkiezingen. In de eerste ronde op 13 oktober is de stemming op partijlijsten gewonnen door de sociaaldemocratische partij LSDP van huidig Europarlementslid Vilija Blinkevičiūtė. Zij bleef met ruim 19% de regerende coalitie van conservatieven net voor. Litouwen kiest ook kandidaten per district. Daar is nu een tweede ronde nodig voor kandidaten die niet de vereiste meerderheid hebben gehaald. Het verlies van de centrum-rechtse TS–LKD van minister van Buitenlandse Zaken Gabrielis Landsbergis komt niet als een verrassing. Sinds de onafhankelijkheid van Litouwen is het nog niet voorgekomen dat een regeringspartij de verkiezingen won. ‘De regering verliest altijd, welke partij er ook aan het bewind is’, zegt Mažvydas Jastramskis, een politicoloog aan de Universiteit van Vilnius. De verwachting is dan ook dat de tweede ronde opnieuw winst zal opleveren voor de sociaaldemocraten.
Morgenrood
Blinkevičiūtė is al begonnen met sonderingen voor een nieuwe coalitie. Ze denkt dan aan samenwerking met de Democratische Unie ‘Voor Litouwen’ en de Litouwse Unie van Boeren en Groenen. Daarmee passeert ze niet alleen de huidige regeringspartij maar ook nieuwkomer Nemuno Aušra (Morgenrood van de Nemunas, de langste rivier in Litouwen). Nemuno Aušra wordt getypeerd als een populistische partij met zowel rechtse als linkse trekjes. Partijleider Remigijus Žemaitaitis zat voor de partij Vrijheid en Gerechtigheid in het parlement maar werd geroyeerd vanwege antisemitische uitspraken. Hij kwam op voor de Palestijnen en veroordeelde het Israëlische optreden in Gaza met een verwijzing naar de geschiedenis van zijn eigen land. Bij de bezetting van Litouwen door de Sovjet-Unie zouden ‘de joden met de bolsjewieken hebben gepacteerd’. Die uitspraak leidde eerder dit jaar tot een poging om hem ook zijn immuniteit als parlementariër te ontnemen. Žemaitaitis gaf uit eigen beweging zijn parlementszetel op en stichtte de Morgenroodpartij waarmee hij twee weken geleden vijftien zetels haalde. Hij zou vooral op het platteland stemmen gekregen hebben van mensen die zich tegen de stedelijke elites van Kaunas en Vilnius keren. Ook profiteert hij van onvrede over de economie. In het verkiezingsprogramma staan ‘linkse standpunten zoals belastingvoordelen voor grote gezinnen, de oprichting van een machtige staatsbank en prijsregulering voor elektriciteit en gas. Aan de andere kant lijkt het meer rechts, omdat het de ‘groene’ landbouwprogramma’s van de EU verwerpt en voordelen voor kleine en middelgrote bedrijven ondersteunt.’ In zijn buitenlandpolitiek wijkt Žemaitaitis enigszins af van de onvoorwaardelijke steun aan Oekraïne die alle andere partijen beloven. Hij legt de nadruk op de belangen van zijn eigen land. Sommigen leggen dat uit als door het Kremlin ingestoken propaganda.
Ik mag niet langer zwijgen. De mensen die momenteel acties voorbereiden tegen het rampzalige beleid van minister Eppo Bruins zijn zo beleefd dat er gisteren in allelei app-groepen lang werd gediscussieerd over de vraag of je het wel een ‘Eppocalyps’ mocht noemen – maakte je het dan niet te persoonlijk?
Ondertussen haalde Bruins zelf gisteren onbekommerd zijn zoveelste botte bijl tevoorschijn. Deze keer ging het om de langstudeerboete: studenten die langer doen over hun studie dan de norm, moeten 3000 euro bovenop hun collegegeld betalen. Het betreft ongeveer 95.000 studenten, oftewel 1 op de 8.
Gisteren maakte Bruins duidelijk dat het niet de bedoeling is dat de boete studenten sneller laat studeren. Het doel is simpelweg dat de maatregel geld oplevert. Om dat te bereiken, moeten er daadwerkelijk 94.000 studenten te laat afstuderen. Universiteiten moeten er dus voor zorgen dat studenten hun gedrag niet aanpassen: het geld moet binnenkomen. Daarom zullen er geen uitzonderingen zijn: niet als je ziek wordt, niet als je zwanger bent, niet als je moet werken om je studie überhaupt te kunnen betalen. “Er is geen ruimte voor uitzonderingen in de financiële tabel,” zei de minister, nadat hij eerst had benadrukt hoe jammer het is dat er geen uitzondering kan worden gemaakt voor mensen met een handicap of voor studenten die actief zijn in de medezeggenschap. Als de universiteiten die 94.000 x 3000 euro niet innen, moeten ze zelf maar zien waar ze het geld vandaan halen. Met andere woorden, dan wordt er nog verder op hen bezuinigd.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Een goede cover kan het origineel nog wel eens overtreffen. Zo ook hier, in deze versie van Djo’s ‘End of Beginning’. Wie is ‘Djo’, vraagt u? Nou, dat is dus acteur Joe Keery, die Steve Harrington speelde in Stranger Things.
The Devils lijkt me prima muziek om mee wakker te worden. Dit Italiaanse muziekduo maakt ongecompliceerde garagerock. Hun meest recente album heet ‘Let The World Burn’ (2024).
Round Midnight is een muziekfilm uit 1986 over een drankverslaafde jazzsaxofonist die in Parijs zijn inspiratie hervindt. De titel is ontleend aan een nummer van Thelonious Monk uit 1943.
Aan de soundtrack deden tal van gerenommeerde jazzmuzici mee.
