De jeugd heeft, hier en nu, de toekomst

Gisteren kreeg Nila Ibrahimi de Internationale Kindervredesprijs uitgereikt in de Nieuwe Kerk in Amsterdam, voor haar inzet voor de rechten van meisjes in Afghanistan. In maart 2021 vaardigde het directoraat onderwijs van de hoofdstad Kabul een verbod uit voor meisjes van 12 jaar en ouder om te zingen in het openbaar en bij publieke evenementen. De toen 14-jarige Nila Ibrahimi nam uit protest een liedje op dat via de #IAmMySong movement al snel viraal ging. Mede dankzij de ophef die ontstond werd op last van het ministerie van Onderwijs het verbod ingetrokken. Nog geen half jaar later namen de Taliban de macht over. Nila Ibrahimi en haar familie ontvluchtten Afghanistan. In 2023 was zij een van de oprichters van HerStory, dat een veilig platform wil zijn waar Afghaanse meisjes hun verhalen kunnen delen. Het was de twintigste keer dat de prijs is uitgereikt door of de KidsRights Foundation. In 2005 ging voor de eerste keer de prijs naar de Zuid-Afrikaanse Nkosi Johnson. Postuum want in 2001 overleed hij op 12-jarige leeftijd aan aids, de ziekte waarmee hij was geboren. Samen met zijn pleegmoeder streed hij voor de rechten van kinderen met hiv/aids, die als paria weerden behandeld. Alle twintig prijswinnaars vind je hier. Lees hun verhalen. Hulde aan de kinderen die om elkaar, de wereld en, hier en nu, om onze toekomst geven: Nkosi Johnson, Zuid-Afrika Om Prakash Gurjar, India Thandiwe Chama, (Zambia Mayra Avellar Neves, Brazilië Baruani Ndume,  Tanzania Francia Simon, Dominicaanse Republiek Michaela Mycroft, Zuid Afrika Kesz Valdez, Philipijnen Malala Yousafzai, Pakistan Neha Gupta, Verenigde Staten Abraham Keita, Liberia Kehkashan Basu, Verenigde Arabische Staten Mohamad Al Jounde, Syrië March for Our Lives,  Verenigde Staten Greta Thunberg, Zweden Divina Maloumm Kameroen Sadat Rahman, Bangladesh Vihaan and Nav Agarwal, India Rena Kawasaki, Japan Sofia Tereshchenko, Anastasia Feskova and Anastasia Demchenko, Oekraïne Nila Ibrahimi, Afghanistan

Door: Foto: beeld Kids Rights Org. Nila Ibrahimi, winnaar Childrens Peace Prize 2024

Closing Time | Intergalactic

Hoe lang Sargasso ook bestaat, je blijft bands en nummers tegenkomen waarvan je je afvraagt hoe het in vredesnaam mogelijk is dat ze nooit eerder zijn langsgekomen. Maar goed ook eigenlijk, want anders zouden we deze rubriek alleen maar kunnen vullen met heel obscure dingen, en een feestje der herkenning is op zijn tijd ook wel eens leuk. Soit, de Beasty boys dus, met Intergalactic. Met de groeten uit de jaren 90 enzo.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Caroline gaat met Geert

COLUMN - Dat Wilders een gevaar vormt voor de vrijheid van de Nederlandse media wisten we al. Voor hem zijn vrijwel alle journalisten ’tuig van de richel‘. Vorige maand riep hij zijn volgers op tot een strafactie tegen dagblad Trouw omdat de krant een kritische cartoon over het asielbeleid van zijn kabinet publiceerde. Zijn maatje Caroline van der Plas van de BBB blijkt niet voor hem onder te willen doen. Zij ziet het internetplatform Cestmocro, dat veel aandacht besteedt aan de genocide in Gaza, als een haatzaaiend platform dat “overloopt van antisemitisme”. Ze vraagt zich af of het niet gewoon verwijderd kan worden. Het is het zoveelste teken dat in kringen van de huidige regeringscoalitie de vrijheid van informatie niet veilig is.

“Een heel account op zwart zetten is censuur,” zegt jurist Roeland de Bruin tegen de NOS. Het is niet alleen een onaanvaardbare beperking van de uitingsvrijheid. Het raakt de communicatie tussen burgers. Burgers moeten van elkaars meningen kennis kunnen nemen. “Het gaat dus eigenlijk om het proces van communiceren. En dat moet vrij en onbelemmerd kunnen gebeuren.” Volgens De Bruin is het beter om per Instagrampost te bekijken of een bepaalde uiting onrechtmatig of strafbaar is. Emeritus hoogleraar algemene rechtswetenschap Jan Brouwer zei in Nieuwsuur dat het sluiten van het account Cestmocro een zeer verregaande maatregel zou zijn: ‘Dan zou je ook kranten zomaar kunnen verbieden.’

Buiten op straat lijkt iedereen gelukkig

COLUMN - Er zijn tijden dat het nodig is om de straat op te gaan. Dat je niet kunt volstaan met achter je scherm woedende berichten de wereld in te slingeren – ieder voor zich –, maar dat het nodig is om anderen te laten zien dat je er bent, dat er genoeg voor je op het spel staat om ergens met zoveel mogelijk anderen te zijn.

Het kabinet-Schoof bezuinigt ruim twee miljard in het onderwijs – een onderwijs dat juist gebaat zou zijn bij investeringen of op zijn minst bij enige rust. Vorige week is het bovendien verschillende grenzen overgegaan. Een gezelschap dat het enige Marokkaans Nederlandse lid laat vertrekken nadat allerlei op zijn minst dubieuze uitspraken zijn gedaan, en dat daarna verklaart ‘niet racistisch’ te zijn en geen enkele aanstalten doet tot zelfonderzoek, met zo’n gezelschap is iets mis. Er worden voortdurend kleine stapjes gezet, en er worden steeds meer grenzen opgerekt.

Op de sociale media ging dit weekeinde een citaat rond uit het bekende boek They Thought They Were Free: The Germans, 1933–45 van Milton Mayer, gepubliceerd in 1955. Daarin onderzocht Mayer hoe gewone Duitsers geleidelijk de opkomst van het naziregime accepteerden. Onder andere schreef hij:

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Hirax

Hirax maakte al thrash metal aan het begin van de jaren tachtig, en dat doet de band nog steeds. Ze zijn nooit doorgebroken, niet binnen en al helemaal niet buiten het genre, maar als je dit zo hoort kun je je afvragen of dat terecht is. Kill Switch is van een album halverwege hun carrière, en is 20 jaar oud. En in dit genre spreekt het voor een nummer dat het klinkt alsof het zo 15 jaar ouder had kunnen zijn. Agressieve zang (check), lekkere riffs en solo’s (check), solide ritmesectie (check), allemaal beetje rommelig door elkaar (check). Ik zeg: een pareltje.

Foto: Bernard Spragg. NZ (cc)

Kunst op Zondag | Een streep in het zand

Het had zo mooi kunnen zijn: een staatssecretaris die, beter laat dan nooit, beseft hoe onverbeterlijk racistisch, xenofoob en discriminerend bepaalde leden van het kabinet zijn en om die reden opstapt.

Met mijn stap trek ik een streep in het zand voor mij als persoon, zei ze ter toelichting van haar besluit.

Minder mooi is dat de staatssecretaris volgens de officiële verklaring (15 november) en streep in het zand trekt omdat ze genoeg heeft van de polariserende omgangsvormen. Ik bedoel, dat is ook mooi, maar daarmee zijn niet de racistische, xenofobe en discriminerende uitlatingen benoemd die in de ministerraad zijn gebezigd.

Nog niet zo heel erg lang geleden, 1 november,  zei een andere NSC-staatssecretaris ook een streep in het zand te zetten en stapte eveneens op. Hij voelde zich enorm gepiepeld door de grootste coalitiepartner, die instemde met een motie die een gedetailleerde openbaarmaking van zijn zakelijke belangen eiste.

Het verschil tussen de ene de andere met de streep in het zand? In die van 1 november werd wel wat duidelijker en concreter benoemd waarom de staatssecretaris in het zand ging spelen.

Het is allemaal van een lelijkheid, dat we broodnodig weer een KoZ nodig hebben. Er zijn immers zoveel strepen in het zand van schonere klasse.

Foto: Sam buiten bij Stichting Melief - Foto House of Animals

Moedervarken Sam kan eindelijk moeder zijn

Een gastbijdrage van Judith van Willigen, eerder verschenen in de nieuwsbrief van 11 november 2024 van Bonusvegan.

Gisteravond was ik bij de filmpremière van de documentaire Sam in het Ketelhuis in Amsterdam, en ik ben nog steeds diep onder de indruk. Sam is het aangrijpende verhaal van een moedervarken dat negen jaar lang gevangen zat in de bio-industrie, enkel om biggetjes op de wereld te zetten. In haar leven bracht ze maar liefst 240 biggetjes voort, zonder ooit daglicht te zien of de ruimte te krijgen om moeder te zijn. Elke keer weer zwanger, opgesloten tussen stalen buizen in een zogenaamde kraamkamer.

Op een dag, toen Sam opnieuw zwanger bleek, had de boer geen plek meer voor haar. Zijn oplossing? Haar zwanger naar de slacht sturen. Gelukkig kwam Karen Soeters in actie en kon Sam gered worden. Ze bracht haar naar de sanctuary Melief, waar Sam voor het eerst daglicht zag en op stro kon liggen. In deze veilige omgeving beviel ze van 11 biggetjes, die ze – in tegenstelling tot al die andere keren – mocht zien opgroeien. Voor het eerst in haar leven kon ze moeder zijn, zoals het hoort. (Kippenvel toch?)

De film is prachtig en intiem in beeld gebracht. Ik was voorbereid: waterproof mascara op en een pak zakdoekjes bij me. Het Ketelhuis, met een (bijna volledig) vegan menukaart, was een perfecte plek voor zo’n avond. Ik bestelde noedels (aanrader!) en maakte me klaar voor een emotioneel uur. De beelden van Sam die voor het eerst geniet van het daglicht, vrolijk rolt in de modder, en een nest bouwt van stro, zijn onvergetelijk. Je ziet haar eten van groenten en fruit en echt genieten van haar vrijheid. Het raakte me diep en ja, ik heb een traantje gelaten. Maar boven alles laat deze documentaire de schoonheid en intelligentie van varkens zien – dieren die zo vaak over het hoofd worden gezien.

Closing Time | Tightrope

Er gaat het hardnekkige verhaal dat Stevie Ray Vaughan zijn gitaar zo heftig bespeelde, dat hij zijn eigen eeltplekken weer aan zijn vingers moest plakken.

Volgens anderen smeerde hij preventief superlijm op zijn vingertoppen, omdat hij in zijn jongere jaren zware stalen snaren gebruikte, totdat een muziekvriend ‘m liet zien hoe ‘ie hetzelfde geluid kon krijgen met snaren die minder een aanslag deden op zijn vingers.

Closing Time | You’re Everything

Armando “Chick” Corea speelde nog in de band van Miles Davis en stond aan de wieg van de jazz fusion, de vermenging van jazz met andere muziekgenres. Zang wordt geleverd door de Braziliaanse jazz-zangeres Flora Purim.

Closing Time | Koperkoraal (2e symfonie van Mahler)

Met alle aangekondigde bezuinigingen op kunst, cultuur en het muziekonderwijs is het hard nodig de schoonheid van de klassieke muziek nog eens onder de aandacht te brengen.

Gustav Mahler (1860-1911) was naast componist ook een zeer gerespecteerd dirigent, die begin 20e eeuw viermaal zijn eigen werk in Nederland dirigeerde. In hetzelfde koninklijke concertgebouw, jawel. Ook zou hij naar Leiden zijn getrokken om advies over zijn huwelijk te vragen van Sigmund Freud.

Volgende