Plato (6): De menselijke psyche

Dit is de zesde aflevering van een reeks over de Atheense filosoof Plato, die veel mensen vooral kennen om zijn zogenoemde ideeënleer, om de Platonische liefde en om zijn ideale filosofenstaat. Dat is echter wat misleidend. Plato’s filosofie is breder en gaat dieper. Plato heeft zeker niet alleen geschreven over politiek. Hij schreef over vrijwel alles. In zijn werk zocht hij echter altijd naar een samenhang tussen de verschillende onderdelen. Zo beschrijft hij de menselijke psyche - laten we dit gemakshalve vertalen met "ziel" - als parallel aan de menselijke samenleving. Ziel en maatschappij, het kleine en het grote Volgens Plato zit de mens net zo in elkaar als de maatschappij. In die vergelijking komt ‘het volk’ overeen met de emoties binnen de psyche. Hier heerst geen eenheid, maar vindt een voortdurende innerlijke strijd plaats van verschillende verlangens en andere emoties. Ze proberen allemaal zoveel mogelijk aandacht te krijgen.

Door: Foto: bron: livius.org

Closing Time | Morgen wordt het bos geveegd

, door

Je zou het niet zeggen als je naar alle rommel op de wereld kijkt, maar mensen schijnen slecht tegen troep kunnen. Dus maaien we het gras, vegen de stoep, lappen de ramen, blazen de bladeren…. De herfst moet voor velen een niet te harden ramp zijn.

De Duitse band Palais Schaumburg (1980 – 1984) had de oplossing: Morgen wordt het bos geveegd.

Oh ja, en grijze wolf opgehangen. Want die is terug en daar kunnen mensen ook niet tegen.
Die natuur toch, wat een wereld.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update september 2022 – laatste

, door

DATA - Aan alles komt een eind, dus ook aan deze reeks. Na 12 jaar en 10 maanden is het welletjes. Zal wat nader uitweiden over het waarom.

Maar eerst natuurlijk weer de update. Veel te laat en met data tot en met september dus, omdat die Britten sinds brexit ook moeite hebben met het up to date houden van hun data. Afijn, hier de allerlaatste wereldtemperatuurgrafiek:
Klimaatgrafiek wereldtemperatuur

Het begon dus hiermee, in februari 2010. In die tijd waren nog niet alle klimaatdatasets goed toegankelijk. Maar er bestonden al wel ontkenners die maar bleven roepen dat de een of de andere dataset slechter of beter was. Deels om die discussie kort te sluiten besloot ik de datasets gewoon bij elkaar te gooien en daar de trend in te laten zien. Dan moest het toch wel duidelijk zijn.

En het heeft ook zeker een tijd geholpen om voor een aantal mensen inzichtelijk te maken wat nu de werkelijke trend was. En waarom het belangrijk was om ook met 11 jaars- en 30 jaarsgemiddelden te werken. De eerste om te laten zien dat de invloed van de zonnecyclus beperkte invloed heeft. De tweede omdat 30 jaar (en niet een jaartje of 3) de beste indicator is van de onderliggende trend.

Foto: Number 10 (cc)

Britten verzoenen zich met de EU

, door

De Britse minister voor Noord-Ierland Steven Baker, ooit een van de fanatiekste voorstanders van de Brexit, toonde zich onlangs opmerkelijk schuldbewust. ‘Ik erken dat ik met mijn eigen vastberadenheid en strijd om het VK uit de Europese Unie te krijgen veel ongemak en pijn en moeilijkheden heb veroorzaakt’, vertelde hij onlangs aan de Ierse radio RTÉ. ‘Sommige van onze acties waren niet erg respectvol voor de legitieme belangen van Ierland. En dat wil ik rechtzetten.’ Wat dit gaat betekenen voor de nog altijd vastzittende onderhandelingen over de regels voor de handel met Noord-Ierland moet nog blijken. Maar voor Paul Taylor is het een teken dat de Britten zich eindelijk wat realistischer gaan gedragen tegenover de EU. ‘Na zes jaar van chaos en beschuldigingen zijn er nu tekenen dat het land zijn gezond verstand toont in zijn benadering van het blok.’ Het is duidelijk dat de nieuwe premier Rishi Sunak kiest voor een constructieve benadering om de betrekkingen met de belangrijkste handelspartner van het VK niet verder te verstoren.

De Britten kunnen ook niet anders. Het idee dat het Verenigd Koninkrijk de schade van het opzeggen van het EU-lidmaatschap zou kunnen compenseren door gunstige handelsrelaties met de rest van de wereld bleek uiteindelijk een droom, schrijft Sebastian Whale, een andere Politico-commentator, deze week. Britse boeren laken de opgeblazen verwachtingen van handelsakkoorden met Australië en Nieuw-Zeeland. De redding van de Britse economie komt ook niet uit India of de Verenigde Staten. Daarmee valt een van de belangrijkste beloften van de Leave-campagne in duigen. En het gaat helemaal niet goed met de economie van het onafhankelijke Verenigd Koninkrijk. ‘De Britse economie zit in grotere problemen dan het grootste deel van de EU, met hogere inflatie, een dreigende recessie, onder druk staande openbare diensten, stijgende belastingen en een sombere productiviteitsgroei,’ lezen we in een commentaar van persbureau Bloomberg. Opinieonderzoek laat zien dat een meerderheid van de Britten inmiddels van mening is dat de Brexit een verkeerde keuze was. 

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Anton Atanasov, via Pexels.

De groene variant

, door

ACHTERGROND - Omdat Black Friday een donkere dag is voor moeder aarde, ontstond een paar jaar geleden de groene tegenhanger: Green Friday! Je hebt er vast van gehoord, en zo niet: dan nu wel. Beide dagen vinden plaats op de vrijdag na Thanksgiving en dat is morgen, 25 november.

Ik ga ervan uit dat je het idee van Black Friday kent. Het is niet moeilijk; men wordt massaal naar winkels gelokt met hoge kortingen. Op internet leggen veel websites met plezier (en de strategie om je te verleiden tot aankopen doen) uit waar het vandaan komt, dus dat kan je nalezen.

De groene variant

Wat moet Green Friday dan voorstellen? Ook dat wordt volop uitgelegd*. Bovenal is Green Friday een bewustwordingscampagne die aandacht vestigt op overconsumptie en die laat zien dat het anders kan. Zo kan je namelijk ook géén spullen kopen op Black Friday (wie had dat gedacht!) en in plaats daarvan, ik noem maar wat, bomen planten.

Bomen planten? Ja, echt. In Nederland wordt Green Friday georganiseerd door Trees for All, een ANBI-stichting die al 23 jaar bomen plant in Nederland en in het buitenland. Trees for All heeft naar eigen zeggen al 6,8 miljoen bomen en struiken geplant. En ze hebben zich ontfermd over Green Friday. Zelf schrijven ze dat Green Friday hun initiatief is, maar elders lees ik dat het in Frankrijk is begonnen. Volgens Wikipedia vindt ‘Buy Nothing Day’, wat ook zoiets is, al sinds 1997 plaats op dezelfde dag als Black Friday. Het is me dus niet helemaal duidelijk hoe het zit, en het maakt me eigenlijk ook niks uit. Het is in ieder geval een sympathieke actie voor een goed doel.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

De mondkapjes van Sywert gaan in de verbrandingsoven

, door

20 miljoen mondkapjes die Sywert van Lienden en co aan de overheid verkochten, worden binnenkort verbrand.

De houdbaarheidsdatum van een kleine 300 miljoen producten uit de noodvoorraad voor de zorg die ingeslagen werd tijdens de coronacrisis is overschreden, schrijft FTM. Daaronder 20 miljoen mondkapjes die geleverd zijn door Sywert van Lienden, Bernd Damme en Camille van Gestel met een totale waarde van 45 miljoen euro. De overheid kan ze volgens EU-regels niet verkopen en mag ze ook niet gratis weggeven. Dus gaan ze de verbrandingsoven in.

Closing Time | Vamos A La Playa

, door

De Koude Oorlog, wie kent ‘m nog? Spanningen tussen Oost en West, met altijd op de achtergrond die nucleaire dreiging. Was het niet met een atoombom, dan wel met een Waterstofbom. En dan kon je naar een schuilkelder, of onder je bureau zitten of een jodiumpil slikken. Of dansen op de vrolijke klanken van het Italiaanse disco-duo Righeira.
-Italiaans?
Italiaans.
-Maar ik hoor toch echt Spaans.
Dat klopt.
Het duo was Italiaans maar de producer en componist, Carmeo la Bionda, vond Spaans wat exotischer klinken, vandaar.
-Maar ik dacht dat het een zomerhitje was, een niemendalletje.
Nee, ze zongen over dat de bom gevallen was. Dat er overal straling was. En dat er geen vissen meer zouden zijn. En dat de zee fluorescerend zou stralen.
-Brrr, gezellig.
Wist je trouwens, dat er ooit 3 atoombommen gevallen zijn op Spanje?
-Echt?
Echt.
-Wanneer was dat dan?
17 januari 1966, bij Palomares, aan de zuidwest kust van Spanje. Het was een ongeluk. Een Amerikaanse B-52 bommenwerper, met vier bommen aan boord, kwam, hoog in de lucht, tijdens het bijtanken, in botsing met het tankvliegtuig. Het toestel stortte naar beneden. Twee atoombommen zijn daarbij ontploft. En zeven bemanningsleden vonden daarbij de dood. Het stralingsniveau in het gebied rond Palomares, ligt nog altijd hoger dan de omgeving. Het gebied daar is een verboden zone.
En wist je dat de schrijvers van dit vakantiehitje niet van deze gebeurtenis op de hoogte waren?
-Het toeval neemt soms vreemde afslagen.

Quote du Jour

Quote du jour | Pechgeneratie?

, door

Dijkgraaf had er genoeg van en greep in. “Die pechgeneratie, waarom is het een pechgeneratie?”, vroeg hij. De studente deed een poging om een antwoord te geven. “Omdat de basisbeurs is afgeschaft en omdat de rente…..”

Ja… waarom is dit een pechgeneratie? Goede vraag. De voor de hand liggende, in de context van de kosten voor hoger onderwijs, is de torenhoge schulden waar studenten tegenaan lopen, en helemaal die generatie studenten tussen het afschaffen van de oude basisbeurs en het instellen van de nieuwe. Maar er zijn natuurlijk meer mogelijkheden. De wieder-opkomst van het fascisme. De klimaatcrisis waar de jongeren van nu ongenadig hard mee geconfronteerd gaan worden. De misère op de woningmarkt. De groeiende ongelijkheid tussen arm en rijk. De verschraling van natuur en milieu. De pandemie die ongecontroleerd rondwaart, en waar alle pogingen tot het indammen van gezondheidsschade lijkt opgegeven. Enzovoort enzovoort.

Closing time | It’s the sickness

, door

Zestien jaar. Zestien lange jaren, die zoveel langer voelden dat ik bijna geneigd ben die meme hier te plaatsen. Zo lang is het geleden dat de Amerikaanse thrash/death-goden Sadus het laatste album uitbrachten, en dan is het nog niet eens zo dat de laatste albums het hoogst aangeslagen worden. Hoogtepunt voor mij blijft A Vision of Misery. Maar dit nieuwe nummer, It’s the sickness, dat klinkt toch wel weer heel erg lekker. Meer, Sadus, meer van dit!

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende