Betaalbaar wonen en politiek

Als er nog een kabinet Rutte 4 komt, moet de woningmarkt een thema zijn. Voor de lokale verkiezingen is het thema niet minder belangrijk. Hoe kom je aan betaalbare woonruimte en met spoed en niet over tien jaar, is de vraag. Als ik de brief aan de Tweede Kamer van 5 november lees van Minister Ollongren, word ik niet optimistisch. Het onderwerp is snelle besteding van een miljard voor “additionele woningbouw”. Alleen is het probleem niet de bouwnijverheid, maar het tekort aan betaalbare woonruimte voor woningzoekenden. Dat is een ander probleem. Versneld strooien met geld helpt, maar niet genoeg.. Waar is het zelfkritisch vermogen van onze overheid. Schade afhandeling, vergoedingen, vlottrekken vastgelopen levens? Het parlement wilde toch snelheid, eerlijkheid en rechtvaardige afdoening? Het lukt maar niet. De stabiliteit van een piramide hangt zelden van zijn punt af, maar toch is het altijd die top, die onze aandacht trekt. Gekrakeel in het parlement tussen Ollongren en Bosma is vertier. Alleen, het systeem corrigeert zichzelf niet, weten we dat nu nog niet? Daarvoor is “nieuw leiderschap” nodig, wat dat ook moge betekenen. De uitvoerende bureaucratie rond het wonen heeft wel aan de burger geleverd. Maar dat vermogen is verdampt. Laten we kijken waarom. Uitvoerders verkeerd geleid Het vraagstuk dat ik hier wil bespreken, gaat over de verwildering op de woningmarkt, waar Stef Blok zo trots op was. “De woningmarkt draait als een zonnetje.” Jarenlang had hij systematisch en consequent de ruimte voor de sociale huurwoningmarkt verkleind, door maatregelen rond huur, huurgeschillen, door verkoop van sociale huurwoningen te bevorderen, beleggers te stimuleren tot investeren in onze woningvoorraad, huurders richting koopmarkt te treiteren. Door de lage stand van de hypotheekrente lukte hem dat vrij aardig. Kopers raakten beter af dan huurders. Alleen was de koopmarkt door opgeblazen prijzen ook geen goed toevluchtsoord voor huurders, die als “scheefwoners” kansen zochten. Eenvoudig maar radicaal idee: neem het perspectief op rendement voor beleggers weg, zodat het betaalbaarheidsprobleem weer onder controle komt. Dat is “fundamenteel herontwerp”, waarover Alex Brenninkmeijer het heeft. De Grondwet heeft het over het fundamentele recht op wonen. De beslissers van de Woningwet van 1901 wisten heel goed wat zij deden: aan de revolutiebouw in de grote steden werd voor 1900 goed verdiend, maar de kwaliteit van leven van de huurders bleef achter. Dat probleem werd door liberalen aangepakt. In de Woningwet draait het om de spanning op bestuurlijk niveau (samen werken van Rijk en gemeenten) en op het niveau van de markt (samen doen van woningcorporaties, pensioenfondsen, beleggers, aannemers). Met die spanning werken we nu ruim een eeuw; soms is de overheid markant aanwezig, b.v. in de wederopbouw, soms is die beperkt. Opvallend: de crisis van 2008 heeft niet tot een toename van de centrale regie geleid. Maar meer dan een eeuw keek de wereld jaloers naar onze uitvinding van de “toegelaten instellingen’, de woningcorporaties. Zij kregen de zachte leningen van de woningwet en organiseerden als belangenverenigingen hun huurders en woningzoekenden. Het belang der volkshuisvesting Maar dienden corporaties nog een publiek belang, toen in de jaren negentig  hun verzelfstandiging werd ingevoerd? Sweder van Wijnbergen zei desgevraagd: “die publieke taak is niet scherp genoeg gedefinieerd. We weten niet precies wat de woningcorporaties moeten doen.” Dat was na meer dan een eeuw volkshuisvesting toch wel wat raar! Toen ik mijn eerste stappen in de huisvestingswereld zette was “het belang der volkshuisvesting” een redelijk helder begrip, waarmee door overheid en rechters wel te sturen viel. Het “meer markt”, het verzelfstandigen van de corporaties, uit de Nota Heerma, werd door de corporaties positief omarmd; men was de bemoeienis met de eigen bedrijfsvoering een beetje beu. De gemeenten hadden de kans een eigen positie te verwerven, maar deden dat eigenlijk niet, in de loop van de jaren negentig. Angst voor gebrek aan middelen en juridische instrumenten is de verklaring en ook wel een terecht excuus.. Een tekst uit een regeerakkoord: “De met de corporaties te maken afspraken zullen niet vrijblijvend zijn. Dit geldt zowel voor de afspraken tussen kabinet en corporatiesector als op lokaal niveau voor de afspraken tussen gemeenten en de woningcorporaties. Op lokaal niveau kunnen gemeenten op basis van gemeentelijke woonvisies met woningcorporaties concrete prestatieafspraken maken over investeringen van woningcorporaties.” Je voelt in deze alinea het drijfzand onder je voeten. De woningcorporaties zijn net zelfstandig geworden en zij nemen de investeringsbesluiten en de gevolgen daarvan in hun bedrijfsvoering. Dan is een woonvisie van een gemeente geen goed instrument. De gemeente kan immers geen bouwlocatie leveren op een overeengekomen datum tegen een afgesproken prijs? Er was wel een traditie van afspraken maken tussen de gemeente en de corporaties, maar die was onverbindend en intentioneel. De flinke woorden “niet vrijblijvend” lijken witte magie. Een rol speelde ook de expertise: gemeenten en corporaties hadden beperkte inhoudelijke kennis, waarover de markt wel beschikte. De corporaties poogden door schaalvergroting en professionalisering hun tekort te verhelpen, maar de gemeenten konden hun rol niet goed vervullen. Veel gemeenten leden immense verliezen op hun grond en vastgoed bezittingen. Het werkdomein ‘Leefbaarheid’ en ‘wonen en zorg’ werden door het Rijk als prestatieveld toegevoegd, want de woningcorporatie was de laatste lokale partij, die lokaal een rol kon vervullen. Maar dat vond de EU weer niet goed: de lokale definitie van het werkgebied, moest uit de corporatiestatuten. Daarmee ging de relatie tussen lokale politiek en corporatie verloren. Onbegrijpelijk was dat ook niet, ondoordacht misschien wel. Nog eens Sweder van Wijnbergen: geef corporaties een goed gedefinieerde taak en een budget om woningen beneden de marktprijs te produceren voor lage inkomens. Alleen staat het off budget financing een heldere afweging van publieke belangen in de weg. Publieke besluiten over investeringen, door private instellingen, tja… Wat deed het Rijk? We spreken dan medio jaren negentig. Ik mocht vanuit de Inspectie Volkshuisvesting bezig zijn met Vinex contracten. Ik informeerde bij een wethouder hoe vaak hij zijn corporatie directies zag. Enkele malen per jaar was het antwoord. “Met een glas in de hand, bij een eerste paal?” informeerde ik beleefd. Zelfstandigheid betekent dat ik in een horizontale verhouding tot hen sta, was het antwoord. Ik zei: ”logisch, maar je kunt toch in goed contact mede richting geven aan hun investeringen?” Dat leek hem ook, dus spoedig hadden we een constructief overleg opgetuigd. Maar het probleem van de goed gedefinieerde taak bleef: niet alleen het bouwen van woningen voor de laagste inkomens, maar ook leefbaarheid en wonen en zorg. De houding van de lokale partijen was: ‘Rijk zoek het maar uit’. Tussen Den Haag en provincie kwam het niet meer goed. Onbegrijpelijk was dit natuurlijk niet. Ik herinner me een oploop met kleinere corporaties. Wij hebben miljoenen besteed aan het prestatieveld leefbaarheid, klaagden die, maar geen steen op een andere gestapeld en onze successen zijn uit de wijk verhuisd. Dat is op zich nog prima: maar we zijn er voor huisvesting en worden daarop afgerekend. Geleerde commissies Het probleem was verwarring: daartegen benoemen wij geleerde commissies. Ik heb er veel voorbij zien komen, mooie rapporten achter latend. Wat mogen we nou, wat moeten we precies? Ik noem er eentje: de Stuurgroep Meijerink (2008). De commissie Meijerink meende dat het werkdomein bestond uit: Dat wat moet Dat wat kan Dat wat te overwegen is. Iedereen vond dat een mooi onderscheid, maar konden de corporaties nu niet beter hun best doen en “onrendabel investeren”? Inmiddels was ik commissaris bij een kleine corporatie, dus ik voelde aan dat onrendabel investeren een mooi begrip is dat met “dom doen” of “verlies” even goed kan worden aangeduid. Dan verkopen jullie toch een paar woningen? Met de winst op de boekwaarde kunnen jullie nog jaren dom doen. De corporatiewereld volgde die lijn. Minister Blok, ooit directeur van een plattelandsbank, vond het prachtig: de sociale huursector was hem toch te groot en met de winst uit verkoop konden leuke dingen voor de mensen worden gedaan. Maar verkoop van onder gewaardeerd bezit is natuurlijk eindig. Ook daartegen had Blok geen bezwaar: de sociale huur was hem toch te groot. Er zijn veel van die commissies geweest, maar het toezicht heeft het Vestia debacle niet verhinderd. En de S.S. Rotterdam ook niet. Mooi is het parlementaire verhoor van commissaris André Thomsen, die precies het probleem en de onzekerheden in het toezicht benoemt. Hij zag als toezichthouder het probleem van het schip groeien, maar zijn reactie kwam te laat. Tot slot Ollongren kiest voor meer woningen bouwen en wel daarvoor snel geld uitgeven. Ik kies voor meer betaalbare woonruimte. Dat betekent niet dat ik tegen haar brief ben of tegen de grootschalige projecten. Ik zie daar alleen niet veel van terecht komen, omdat de realiteit van het speculeren met de grond in haar brief niet voor komt. Of vriendelijker: hoe gaan we met de marktpartijen om? De versnelde woningproductie moet van BZK samen met marktpartijen en speculanten. De bureaucratie van BZK moet zorgen dat zij er niet rijk van worden, dus vertraging opleveren. In stukken in het FD en FTM zijn daarover boeiende teksten te vinden. De brief over de additionele woningbouw en de besteding van 10 x 100 miljoen zou het kader voor de discussie moeten zijn. Ik vrees alleen dat de Tweede Kamer geen idee heeft hoe dat wel moet en hoe woningzoekenden plezier hebben van de versnelling en niet ondernemers en speculanten. Foto: Demonstratie van bouwvakarbeiders Amsterdam, juni 1949 Foto Ben van Meerendonk / AHF, collectie IISG, Amsterdam [Op het Jaarbeursplein in Utrecht start zondag 21 november om 13.00u. het volgende woonprotest in navolging van eerdere demonstraties in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, red.]

Door: Foto: IISG (cc)
Foto: Patrick Rasenberg (cc)

Formatiestilte

COLUMN - Dag 237 van de kabinetsformatie. Dag 298 van de demissionarissen.

Volstrekt logisch dat we deze week niets vernemen van de kabinetsformatie. De agenda’s van onderhandelaar numero uno, van de boekhouder-onderhandelaar en van de sidekick laten dat niet toe.

Bovendien hebben de informateurs na de laatste besprekingen (4 en 5 november in Groningen) aan de voorzitter van de Tweede Kamer laten weten dat “hun streven erop gericht is de Kamer hierover te informeren in het verslag van onze werkzaamheden dat wij u zullen aanbieden nadat (!) de onderhandelingen over een coalitieakkoord zijn afgerond.”

Openheid ver te zoeken

Nu een groot deel van de onderhandelaars het deze week druk heeft met de demissionaire taken, zouden de informateurs hun aantekeningen even kunnen ordenen en die aan de Tweede Kamer ter inzage geven.

Na de ‘Ollongren-affaire’ was het immers de bedoeling dat een op 6 april aangenomen motie zou worden uitgevoerd omdat ‘geconstateerd’ werd “dat openheid onder de huidige omstandigheden voorwaardelijk is voor het herstellen van vertrouwen in het proces”.

Oh wacht, de motie “spreekt uit de gespreksverslagen van de informatieronde gelijktijdig met het uitbrengen van het verslag van de informateur volledig openbaar te maken”.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Schermafbeelding persconferentie 18 oktober 2021 informateurs Koolmees en Remkes

En de kabinetsformatie, zij sukkelt voort

Ik word een beetje onrustig, excuus. Ik ben even niet heel goed, maar ja, ik herpak me even. Misschien wat water ja. Ik weet niet wat er aan de hand is… Nee, het gaat goed, dankjewel

De man die op 18 maart 2020 de onwel geworden minister van Medische Zorg en Sport overeind hielp, werd zelf niet lekker op de persconferentie van afgelopen maandag.

Informateur Wouter Koolmees sprak zo snel en nam tussendoor zulke grote happen lucht dat hyperventilatie welhaast onvermijdelijk was. Of kreeg hij een beginnende paniekaanval toen hij zag met wie hij de komende tijd nog in gesprek moest? (CPB, DNB, studiegroep begrotingsruimte, Belastingdienst, UWV, COA en IND).

Andere mogelijkheid zou kunnen zijn dat er diep in Koolmees een integer stemmetje klonk van ‘wat sta ik hier eigenlijk te doen?’ Hij stond een positief beeld te schetsen van de voortgang van de kabinetsformatie. Ja, de vaart zit er nu lekker in en ‘we gaan over tot het verdiepen en uitwerken van de onderwerpen en de thema’s. ‘ Dat gaat gebeuren van 27 tot 29 oktober op Landgoed de Zwaluwberg in Hilversum en op 4 en 5 november in het provinciehuis in Groningen.

‘W.t.f.!’, gilde het integere Koolmeesje. Op 29 oktober scoort Rutte dus zijn zoveelste record. Namelijk dat van minister-president die de langste kabinetsformatie op zijn naam heeft. Waarmee de man ook zichzelf nog eens overtreft.

Foto: Hefin Owen (cc)

Kabinetsformatie: geit op dood spoor

COLUMN - Het liep al niet geweldig, maar nu is de kabinetsformatie definitief op doodlopend spoor geraakt. De vraag wordt namelijk: wanneer stapt D66 er uit? Die vraag geldt ook voor de ChristenUnie.

Want dat deze twee partijen, net als ten tijde van Rutte III weer veel van hun ‘schatten’ moeten inleveren, ligt erg voor de hand. VVD en CDA vinden in beide Kamers voldoende steun op rechts om al te ‘linkse’ wensen van D66 en ChristenUnie de prullenbak in te manoeuvreren.

Wanneer krijgen D66 en ChristenUnie door dat ze aan het kortste eind zullen trekken? Anders gezegd: valt het kabinet Rutte IV voor haar inhuldiging of daarna?

In de eerste ronde van de kabinetsformatie gaf Rutte aan verkenners Jorritsma en Ollongren door dat hij het liefst een coalitie zag met zoveel mogelijk zetels in de Eerste Kamer. Hij stelde toen voor ook naar nieuwkomer JA21 te kijken, want die partij zat met zeven zetels in de Eerste Kamer (na afsplitsing van FvD).
Een paar rondes verder noteerde informateur Hamer in haar eindverslag dat Kaag “met het oog op de stabiliteit een meerderheid in de Eerste Kamer wenselijk acht.”

Toch is het argument nu dat ze voor een meerderheidskabinet opteren. Een krappe meerderheid van slechts 77 zetels in Tweede Kamer. In de Eerste Kamer hebben VVD, D66, CDA en ChristenUnie momenteel 32 zetels. Zes te weinig voor een meerderheid.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Rutte record: meest opgestapte kabinetsleden

COLUMN - Mona Keijzer werd met spoed het kabinet uitgetrapt. Mark Rutte beroerde zichzelf en jubelde: “Yes, yes, yesss!!”. Hij was er klaar mee want hij had zojuist alweer een record gebroken.

Nog maar kort geleden evenaarde Rutte het Lubbers-record van de meeste opgestapte bewindslieden (Volkskrant 17 september). Toen Kaag en Bijleveld opstapten kon Rutte III, net als Lubbers III, tien opgestapte bewindslieden noteren.

Maar we constateerden  in juni ook dat Ruttpsje-nooit-genoeg niet tevreden is met zijn huidige records. Dus toen Mona Keijzer de stok aanbood waarmee ze zich als een hond kon laten slaan, aarzelde Rutte geen moment. Nu is hij nummer één als premier met de meeste opgestapte bewindslieden.

Nog een succesje: De allerwolligste Troonrede tot nu toe stond op naam van kabinet-Van Agt II. De kabinetten van Rutte lieten de laatste jaren al een stijgende wolligheidtrend zien, nu scoorde demissionair Rutte III met 82,4 procent de wolligste Troonrede ooit.

Ondertussen werkt Rutte ijverig aan de volgende drie records: dat van langstzittende demissionaire MP, premier met de langste kabinetsformatie en vervolgens de langstzittende minister-president. Per vandaag steeg hij in de eerste categorie van de derde naar de tweede plaats (zie de vorige stand onderaan dit artikel).  Nog een dag of zestien en het record van langstzittende demissionaire MP is een feit.

Foto: © Tweede Kamer Plenaire zaal tijdelijke Tweede Kamer copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

Kabinetsformatie – zetels tellen

Rutte kan tevreden zijn. Met ingang van morgen wordt een volgend record op zijn  conto geschreven: Rutte III is opgeklommen tot nummer drie in de top-3 van langstzittende demissionaire kabinetten. Nog acht dagen en hij stijgt hij naar de tweede plaats.

Blijft de impasse in de kabinetsformatie nog een ruime zes weken duren, dan haalt Rutte III de gouden medaille in deze illustere top drie. Maar dat zal toch niet waar worden?

Tot nu doet de inhoud er niet toe bij de kabinetsformatie. Er wordt mistig gedaan over iets als “geen linkse wolk”, maar qua visie hebben we nog niets gehoord. Daar doen we dan even aan mee door te kijken naar welke combinaties op een meerderheid in beide Kamers kunnen rekenen.

Eerst maar eens de optie ‘re-animeren Rutte III’. Dus VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Een niet al te riante meerderheid in de Tweede Kamer (78 zetels), maar een minderheid in de Eerste Kamer (32 zetels).

De nu veelbesproken optie van VVD, D66, CDA met PvdA en GroenLinks haalt wel in beide Kamers een meerderheid: 90 zetels in de Tweede Kamer, 42 in de Eerste Kamer.
Rutte vindt dat een iets te grote ‘linkse wolk’. Soms formuleert hij dat anders als ‘da’s één partij teveel voor een stabiele coalitie’. Maar deze optie geeft geen meerderheid in de Eerste Kamer.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: PhareannaH[berhabuk] (cc)

Hoe lang duurt het voordat demissionair iets betekent?

COLUMN - Zou Mark Rutte het onderhandelen verleerd zijn? Sinds de verkiezingen van 17 maart houdt hij zich er in ieder geval niet mee bezig. Wel met andere zaken. Eerst z’n leugentjes en daarna z’n radicale ideeën. En sindsdien met het positioneren van zichzelf voor het moment dat de onderhandelingen toch van start gaan. Belangrijk want de kijker moet niet het idee krijgen dat hij bij de start heel hard naar links rent. Dus waar staat de fotograaf van de T? Rechts van Wopke blijven en zorgen dat dat linkse wolkje buiten beeld blijft.

Maar onderhandeld wordt er dus niet.

Betekent formeren onderhandelen?

Er was een tijd dat formeren onderhandelen betekende. Dat partijen lange onderhandelingssessies belegden, partijprogramma’s naast elkaar legden en over allerlei thema’s overeenstemming probeerden te bereiken. Daarbij zou een partij met 34 zetels zich kunnen laten gelden door duidelijk te maken dat twee linkse splinters met samen 17 zetels, alleen achter de komma iets in de melk te brokkelen hebben. Meedoen, prima, maar de verkiezingsuitslag bepaalt de verhoudingen. We zijn tenslotte een democratie. Dus Rutte doet de persconferentie en Klaver en Ploumen mogen als Irma Sluis op de achtergrond stilletjes gebaren dat ze het liever iets linkser hadden gezien.

Foto: Baudouin (cc)

Klaver, stop met weggooien van GroenLinks

Vandaag komen  de leden van PvdA en GroenLinks bijeen om het over de kabinetsformatie te hebben, met name over de samenwerking tussen de twee partijen. Huub Bellemakers, partijbaron en fractievolger van GroenLinks Nijmegen doet mede namens Selcuk Akinci een oproep aan Jesse Klaver.

Van bovenaf zo’n samenwerking pushen is echt ongehoord. Je stelt je eigen partijen voor een voldongen feit. Het gooit onze eigen groene ideologie overboord, je staat helemaal niet sterker tegenover Rutte en leidt electoraal nergens toe.

In de zucht naar regeringsdeelname dreigen Jesse Klaver en Lilianne Ploumen hun eigen partijen voor de trein te gooien. Met hun voorstel de onderhandelingen als één fractie te voeren, proberen ze de leden van beide partijen op te zadelen met een voldongen feit.

Een mandaat voor deze stap ontbreekt ten ene male. Nooit heeft het congres van één van deze partijen zich uitgesproken voor zo’n verregaande vorm van samenwerking. En ook de kiezer heeft in maart van dit jaar een keuze gemaakt voor één specifieke partij en niet voor een gecombineerde lijst. Met zijn fusiedrang geeft Klaver blijk van onbegrip of zelfs minachting ten aanzien van de groene ideologie en van zijn kiezers.

Groene ideologie is fundamenteel anders dan de sociaaldemocratie. De sociaaldemocratie komt van oudsher op voor economisch achtergestelde groepen in de samenleving. Duurzaamheid werd lange tijd beschouwd als luxe-onderwerp. Groenen kijken veel breder naar ongelijkheid. Emancipatie, eerlijke verhoudingen tussen landen en rekening houden met de belangen van toekomstige generaties zijn kernaspecten van duurzaamheidsdenken. Niet voor niets staat GroenLinks traditioneel in de linkerbovenhoek van het politieke spectrum: links en progressief.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: -JvL- (cc)

(Geen) Nieuws kabinetsformatie

COLUMN - Het demissionaire kabinet verdient rust, vindt u niet? Al was het alleen maar om verdere brokken te voorkomen. Want zo langzamerhand moeten Rutte en zijn assistenten nu toch wel helemaal uitgeput zijn?

Ga maar na: De coronacrisis (gezondheid én economie) is echt nog niet voorbij. In korte tijd kwam daar nog eens bij de overstromingen in Limburg en Brabant en nu de Afghanistancrisis. En of de afhandeling van deze crisissen al geen hoofdpijn genoeg bezorgen moet het kabinet ook nog een paar lopende migrainedossiers afhandelen: de kindertoeslagaffaire en de klimaatcrisis.

Oh wacht, vergeet ik bijna nog een probleemdossier: de kabinetsformatie. Het kán bijna niet anders of de betrokken bewindslieden/onderhandelaars gaan door oververmoeidheid fouten maken.

Tweede Kamer grijp in! Dat het u niets lijkt te interesseren dat er wordt door geregeerd terwijl u nog op vakantie bent, is tot daar aan toe. Maar verlos die arme demissionairen uit hun lijden. Dat kan op twee manieren:
1. Ze worden vrijgesteld van de formatie-onderhandelingen zodat ze in alle betrekkelijke rust hun demissionaire werk kunnen uitvoeren of
2. Het kabinet wordt vervangen door een groep deskundigen die de lopende zaken gaan waarnemen. Zo krijgen Rutte, Kaag en Hoekstra de handen en hoofden vrij voor de kabinetsformatie.

Foto: Kempton (cc)

Demissionair (maar niet heus)

COLUMN - Het gedrag van het kabinet wijst op maar één ding: de regering acht zichzelf niet langer demissionair en meent over zijn eigen val, en over de verkiezingen, heen te kunnen regeren. Er worden nieuwe bewindslieden aangesteld, zonder dat iemand zich afvraagt hoe je als bewindsman in een demissionaire positie kunt worden benoemd.

De verkiezingen waren vandaag op de kop af vijf maanden geleden, maar de kabinetsformatie achten de onderhandelaars kennelijk zo irrelevant dat ze gerust een maandlang vakantie dachten te kunnen nemen. Laat het land maar dobberen. Rutte regeert wel stilletjes door.

Intussen doet de regering er alles aan om de positie van de Kamer te ondergraven. Mark Rutte is demissionair premier en tevens fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer; Sigrid Kaag is vicepremier en Kamerlid voor D66, Carola Schouten is minister en Kamerlid voor de ChristenUnie; de net benoemde staatssecretarissen Steven van Weyenberg en Dennis Wiersma blijven aan als Kamerlid voor D66 respectievelijk de VVD. Hoe durf je: tot de regering toetreden, en tegelijkertijd je functie als controleur van datzelfde kabinet aanhouden.

Zelfs Kameruitspraken doen er kennelijk niet meer toe. Begin juni nam de Kamer een motie aan die het kabinet opdroeg Afghaanse tolken die voor het Nederlandse leger hadden gewerkt, versneld naar Nederland te halen. Die motie werd tweeëneenhalve maand lang genegeerd en getraineerd (‘We weten zelf niet wie voor ons heeft gewerkt’), totdat het dit weekend te laat bleek te zijn. Een kabinet dat een motie negeert die de Kamer met een grote meerderheid heeft aangenomen, is gewoonlijk een halszaak – maar nu een demissionair kabinet dat doet, komt er een Kamerdebatje na, als mosterd na de maaltijd.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende