Kabinetsformatie – zetels tellen

Foto: © Tweede Kamer Plenaire zaal tijdelijke Tweede Kamer copyright ok. Gecheckt 28-09-2022
Dossier:

Rutte kan tevreden zijn. Met ingang van morgen wordt een volgend record op zijn  conto geschreven: Rutte III is opgeklommen tot nummer drie in de top-3 van langstzittende demissionaire kabinetten. Nog acht dagen en hij stijgt hij naar de tweede plaats.

Blijft de impasse in de kabinetsformatie nog een ruime zes weken duren, dan haalt Rutte III de gouden medaille in deze illustere top drie. Maar dat zal toch niet waar worden?

Tot nu doet de inhoud er niet toe bij de kabinetsformatie. Er wordt mistig gedaan over iets als “geen linkse wolk”, maar qua visie hebben we nog niets gehoord. Daar doen we dan even aan mee door te kijken naar welke combinaties op een meerderheid in beide Kamers kunnen rekenen.

Eerst maar eens de optie ‘re-animeren Rutte III’. Dus VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Een niet al te riante meerderheid in de Tweede Kamer (78 zetels), maar een minderheid in de Eerste Kamer (32 zetels).

De nu veelbesproken optie van VVD, D66, CDA met PvdA en GroenLinks haalt wel in beide Kamers een meerderheid: 90 zetels in de Tweede Kamer, 42 in de Eerste Kamer.
Rutte vindt dat een iets te grote ‘linkse wolk’. Soms formuleert hij dat anders als ‘da’s één partij teveel voor een stabiele coalitie’. Maar deze optie geeft geen meerderheid in de Eerste Kamer.

Is er voldoende steun voor een kabinet zonder een van de hoofdrolspelers? Alleen als het CDA buitenspel wordt gezet zouden VVD, D66 met PvdA en GroenLinks een minderheidskabinet kunnen vormen, met 75 zetels in de Tweede Kamer en 33 in de Eerste Kamer.
Bij wetsvoorstellen heeft zo’n coalitie dan de steun nodig van de linkerflank (27 zetels in Tweede Kamer, 11 in Eerste Kamer), of van de rechterzijde (48 in Tweede Kamer, 31 in Eerste Kamer).

Aangezien dan de grootste meerderheden aan rechterzijde te vinden zijn, zal de VVD vooral met wetsvoorstellen willen komen waar dat deel van het parlement de vingers bij aflikt. Als met name PvdA en GroenLinks hun achterban kwijt willen raken, moeten ze voor deze onzalige optie gaan. Dat zit er niet in.

Wilt u zelf puzzelen? Hier de zetelverdelingen in beide Kamers.

Tweede Kamer Eerste Kamer
VVD 34 VVD 12
D66 24 CDA 9
PVV 17 GroenLinks 8
CDA 15 D66 7
PvdA 9 Fractie-Nanninga 7
SP 9 PvdA 6
GroenLinks 8 PVV 5
PvdD 6 SP 4
ChristenUnie 5 ChristenUnie 4
FvD 5 FVD 3
Volt 3 PvdD 3
JA21 3 50PLUS 2
DENK 3 SGP 2
SGP 3 Fractie-Otten 2
Groep Haga 3 OSF 1
BIJ1 1
BBB 1
50PLUS 1

Reacties (9)

#1 Test

Het wordt gewoon een reanimeer kabinet. Met 32 zetels in de Eerste Kamer geen meerderheid, maar via SGP logischerwijs al 34 zetels. Moet D’66 nog wel voor de tweede keer de pijn nemen m.b.t. de medisch ethische kwesties. Links gaat Rutte natuurlijk nooit meer aan een meerderheid helpen dus dan wordt het shoppen onder de Groep Otten en Fractie Nanninga om de plannen er door te krijgen. Iets waar je als D’66 nog minder gelukkig van zal worden. Maar hee, als gladjanus Rutte vestig je wel een mooi record langst zittende premier. Je moet er maar blij mee zijn na al het gekonkel. En als het dan toch slecht afloopt, ga je gewoon naar Brussel om daar je onzalige werkwijze voort te zetten.

  • Volgende discussie
#1.1 Co Stuifbergen - Reactie op #1

Ik denk ook dat D66 (en de ChristenUnie) beter maar uit het kabinet stappen kunnen, want feitelijk wordt het kabinet gedoogd door een rechtse meerderheid.

#2 Raymond Horstman

Het zou getalsmatig kunnen met 4 partijen namelijk VVD, D66, CDA en Groen Links. Zowel in de Tweede Kamer als de Eerste kamer hebben ze dan genoeg zetels. Maar of het ook werkelijk kan? Als men het verbond tussen PvdA en Groen Links niet kan breken resteren slechts 1 opties. Namelijk een combinatie van VVD, D66, CDA en PVV. Deze combinatie heeft een meerderheid in beide Kamers. Het komt beter overeen met de Verkiezingsuitslag die een rechtse overwinning liet zien en een linkse nederlaag. Als dit ook niet lukt kan met net zo goed meteen nieuwe verkiezingen uitschrijven. Die kunnen dan nog voor het eind van het jaar gehouden worden. Veel meer mogelijkheden zijn er niet meer. Wat we nu zien is een herhaling van zetten en dat noemt men pat in schaken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 Co Stuifbergen - Reactie op #2

…Als men het verbond tussen PvdA en Groen Links niet kan breken resteren slechts 1 opties. …

Leuk bedacht, maar dan moet eerst de breuk tussen Rutte en Wilders gelijmd worden.
De vorige keer liep het uit op lang overleg en uiteindelijk toch een scheiding.
En denkt u dat D66 met de PVV regeren wil?

Maar inderdaad heeft rechts een meerderheid in de Tweede Kamer.
En blijkbaar is de meerderheid best tevreden over het huidige kabinet.

Volgens mij is onverstandig van D66 en de ChristenUnie dat zij dit kabinet blijven steunen.

#3 Co Stuifbergen

Voor de puzzelaars is er een handig hulpmiddel: de coalitiebouwer
https://nos.nl/collectie/13860/artikel/2373037-bekijk-hier-de-uitslagen-van-de-verkiezingen
(klik op de knop rechtsboven bij de kaart)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Test

Nu ook officiëel, geen onderhandelingen over een 5 partijen coalitie. CU haakt ook af. Nu nog CDA en D’66 en dan is Rutte een Remi met al zijn vrienden. CDA met hun bla bla over stabiliteit moet vooral eens de hand in eigen boezem steken vanwege Omtzigt. Wat denken we hier van: overspelen Rutte en Hoekstra hiermee hun hand en zullen ze bij populistisch rechts bakzeil gaan halen?

https://www.nu.nl/algemeen/6154258/vvd-en-cda-willen-definitief-niet-formeren-met-pvda-en-groenlinks-samen.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4.1 P.J. Cokema - Reactie op #4

VVD en CDA (49 zetels in 2e Kmr en 21 in 1e Kmr) zouden een superminderheidkabinet kunnen vormen om onversneden over rechts te gaan. In de 2e Kmr telt de gehele rechterflank 82 zetels, in de 1e Kmr 40 zetels.
Of de achterban van met name CDA daar blij mee is?

#4.2 Bismarck - Reactie op #4.1

Wilders zal het niet kunnen laten om Rutte dan toch op korte termijn ten val te brengen. Zo in de meerderheid als rechts wellicht is in de Kamers, zo verdeeld is het ook.

#4.3 Test - Reactie op #4.2

En dus is wat Rutte nu aan het doen is, speculeren op een gang over rechts, gewoon zorgen voor instabiliteit. Iets wat hij (en het CDA) de linkse partijen verwijt. Zou hij dat nu zelf echt niet inzien? Denk het wel, het enige wat hij nu in feite doet is de boel vertragen en proberen de storm uit te zitten. Merkwaardig genoeg staat de VVD, als je de peilingen mag geloven weer op winst. Zucht ….