Sargasso bestaat 20 jaar

Het was het jaar van 11-9, nu alweer het jaar van Covid-19. 119 ... 19.... Dat niemand die connectie nog niet gelegd heeft... Maar goed, terzijde, kort na Nine-eleven, vandaag alweer 20 jaar geleden, zag Sargasso het licht. Een weblog was een mooie nieuwe manier om naast de wat eenzijdige media benadering van de "war on terror" en toejuichingen van de "third way" een ander geluid te laten horen. Een nieuw geluid in de vastgeroeste pas de deux tussen politiek en media. Manier om andere inzichten te delen in het publieke domein, zonder afhankelijk te zijn van de grillen van de brievenredactie of het keurslijf van de traditionele journalistiek. Kritisch zijn, via de nieuwe online kanalen andere geluiden naar voren halen, op andere manieren verhalen vertellen of nieuws analyseren, het kon allemaal. En het werkte. En nog belangrijker, het had soms effect! Veel van de dingen die we bedachten, zoals live blogging, of thema's die we in het daglicht zetten, zoals afbraak privacy, zijn inmiddels gemeengoed. Zelf gingen we zelfs even professioneel, bijna onderdeel van het establishment wordende, zoals onze luidruchtige roze buren uiteindelijk overkwam. Maar dat was te hoog gegrepen. En gelukkig betekende dat het niet het einde van Sargasso. Maar bleef dit podium voor eigenzinnige en meestal genuanceerde meningen en inzichten bestaan. En juist in deze moeilijke tijden, vol met polarisatie, is het fijn om nog steeds een plek te hebben voor andere geluiden. Daar hef ik mijn glas op! (Nooit gedacht dat we de 20 zouden halen, Carlos en Grobbo ;-) )

Door: Foto: Maria Willems (cc)
Foto: Jared Tarbell (cc)

Aankondiging: Nieuwe jas voor Sargasso!

Wat zeg je, een nieuwe site? Jazeker, acht jaar lang heeft Sargasso het huidige, voor velen vertrouwde/verafschuwde (doorhalen wat niet van toepassing is), ontwerp gehad. De afgelopen jaren hebben we de site af en toe een beetje opgelapt, maar uiteindelijk was een vernieuwing onvermijdelijk. En zoals bij elke onvermijdelijke vernieuwing komt het er dan toch echt eens van. En dat eens is (laat) vanavond. Waarschijnlijk.

We weten al dat jullie, als trouwe bezoekers, die nieuwe layout waarschijnlijk maar niks gaan vinden, want jullie zijn links. En zuur. En als je rechts bent dan hou je sowieso niet van verandering. ¯\_(ツ)_/¯ Maar niet getreurd, wij hebben alvast een handige flowchart die je door de verwarring en verschillende emoties heen zal loodsen en je helpt om alles een plekje te geven!

Oh ja, opmerkingen over de nieuwe site kun je straks kwijt in het café. Nu klikken heeft nog niet zoveel zin, het staat nog flink in de steigers, maar vanavond na de overgang zal de bar geopend zijn!

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Nogwater (cc)

Gaat Marcel Crok Sargasso voor de rechter slepen?

Ik had tot de dag van vandaag nog nooit van Joost Berculo gehoord, maar nu lees ik op zijn website @sargasso dat ik een klimaatcrimineel ben omdat de term klimaatontkenner niet langer de lading zou dekken. […] Ik heb een bericht gestuurd aan het bestuur van @sargasso om in ieder geval mijn naam en verwijzing naar mijn werk uit het bericht te verwijderen.

Aldus Marcel Crok, alweer bijna een half jaar geleden op Twitter. Marcel Crok, u weet wel, de ‘klimaatsceptische’ wetenschapsjournalist en medeoprichter van het blog Climategate en Stichting Clintel. En ja, het klopt, hij werd een klimaatcrimineel genoemd op Sargasso. Nou ja, om precies te zijn een ‘nuttige idioot’, maar we begrijpen de verwarring. Ook snappen we dat Marcel Crok daar niet zo blij mee was, ondanks de door hemzelf geclaimde onbeduidendheid van degene die de column schreef.

Wat we minder begrijpen is dat Marcel Crok toen besloot Sargasso te benaderen en te eisen dat zijn naam zou worden verwijderd uit het artikel, of anders… Dat hij niet inzag dat het hier ging om een column, dat men daarin nog wel eens een hyperbool gebruikt, en dat die polemisch van aard kunnen zijn. En ook dat dat in Nederland gewoon mag, zeker tegen een persoon die zichzelf zo nadrukkelijk in de publieke belangstelling manoeuvreert.

Foto: Verloren Oudheid

Verloren Oudheid – Slot

COLUMN - In augustus 2016 begon ik aan mijn serie Verloren Oudheid. Mosoel was nog in handen van IS, het Iraakse regeringsleger en de Koerdische Peshmerga streden nog zij aan zij en de bevrijding van Mosoel was aanstaande. Nu is het februari 2018. Mosoel is bevrijd en IS heeft nog maar een handvol steden in handen. De verhoudingen tussen het Iraakse regeringsleger en de Koerdische Peshmerga zijn intussen behoorlijk bekoeld. Iran, Turkije en de Golfstaten grijpen de onrust in Noord-Mesopotamië aan om hun invloed over de regio te versterken. IS mag dan verslagen zijn – een voetnoot in de geschiedenis – de gevolgen van het schrikbewind zullen nog lang hun weerslag hebben op de plaatselijke bevolking.

Verloren Oudheid

Verloren Oudheid begon als een reeks van 12 columns. Het doel was de historische achtergrond van het door IS verwoeste erfgoed te onder de aandacht te brengen. De serie bleek veel gelezen te worden, dus toen ik bij het eind van mijn oorspronkelijke serie was aangekomen besloot ik voorlopig door te gaan. Sindsdien is er veel gebeurd. Mijn column groeide uit tot mijn persoonlijke blog, waarop ik vrijelijk heb geëxperimenteerd met verschillende schrijfstijlen en onderwerpen. Ik ben dankbaar dat Sargasso mij deze ruimte heeft geboden. Nu is het echter tijd om verder te kijken.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuwe columnisten

Nieuwe columnisten! Vandaag vindt u de eerste column van Daan Nijssen, die u achtergrondinformatie zal gaan geven over het erfgoed dat de laatste jaren in landen als Syrië, Egypte en Irak is vernietigd: iedereen veroordeelt het vandalisme maar niemand kent de verloren culturen.

Er zullen de komende tijd meer columnisten komen. Hiermee herneemt Sargasso een oude traditie, momenteel nog voortgezet door ‘Kiezen en delen’, om om iedere middag om half vier een column te plaatsen. De redactie heet Daan en zijn nieuwe collega’s van harte welkom.

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Sargasso’s onderzoeken in 2013

Sargasso staat voor nuance, discussie en als platform voor wat heel hip public journalism heet. We worden grotendeels gedragen door vrijwilligers, die vanuit hun eigen expertise en interesse opinie, analyses en achtergronden schrijven. En zo nu en dan ook onderzoek doen dat anderen (lees: journalisten) laten liggen. Het afgelopen jaar berichtten we over toegenomen regeldruk, het Rijk dat sjoemelstroom inkocht, het drama JSF en ontgassende binnenvaartschepen.

Hier een kort overzicht van onderzoeksdossiers die het afgelopen jaar speelde:

  • Al in 2011 begon Dimitri Tokmetzis met een groot onderzoek naar het cameratoezicht in Nederland. In maart 2013 leidde dat tot een serie publicaties over ANPR-camera’s, trends in cameratoezicht en een schatting over hoeveel camera’s er in Nederland hangen. Ook publiceerden we een kaart met en de dataset over cameralocaties.
  • P.J. Cokema onderzocht de toegenomen regeldruk onder het huidige kabinet. Ondanks mooie beloften van premier Rutte is de regeldruk toegenomen met 810 miljoen euro.
  • Toen de Nederlandse Energiemaatschappij in mei 2013 met de campagne over jokkebrokken startte, vroeg Krispijn Beek zich af of het Rijk zelf wel netjes écht groene stroom inkocht. Wat bleek? Ook het Rijk gebruikte sjoemelstroom. Zes maanden later bracht de Volkskrant het nieuws ook.
  • In de zomer van 2012 stuurde Sjors van Beek een aantal Wob-verzoeken naar de gemeente Helmond om documenten boven tafel te krijgen over de gang van zaken rond een coffeeshop in die gemeente, en de rol van de burgemeester daarbij. Een paar weken terug stond hij voor de bestuursrechter om een aantal van die documenten nog steeds te krijgen. In de afgelopen anderhalf jaar publiceerde hij samen met Harry Lensink in Vrij Nederland over de kwestie, en brachten we op Sargasso het hele onderzoeksdossier. Van Beek blijft de zaak, die nog altijd niet afgelopen is, volgen.
  • Krispijn Beek hield een rapport van onderzoeksbureau CE Delft over emissies als gevolg van ontgassende binnenvaartschepen tegen het licht en ontdekte dat de emissies een factor 10 hoger liggen dan het RIVM ons voorhield. Beek’s stuk lag in het verlengde van regionale journalisten uit de regio Rotterdam en was de spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen. SP en GroenLinks stelde Kamervragen en GroenLinks Rotterdam stelde vragen aan het College, waarna de verantwoordelijk wethouder zei dat ze ontgassen in de Rotterdamse haven wil verbieden vanaf 1 januari 2015.
  • In de zomer onderzochten we als redactie het idee achter het onvoorwaardelijk basisinkomen en hoe dat in de praktijk te brengen zou zijn.
  • Over de JSF heeft Sargasso heel vaak geschreven, de afgelopen jaren. Maar Jaap Walhout deed dit jaar een duit in het zakje door te schrijven over wáárom de kosten van het apparaat steeds maar stijgen en de opleveringsdatum steeds uitgesteld wordt. Het is gewoon niet zo’n goed vliegtuig. En de beloofde economische voorspoed als afgeleide van het meedoen aan de JSF is een sprookje. Walhout schreef deze stukken toen er binnen de PvdA heftig gedebatteerd werd over meedoen of niet. PvdA-woordvoerder in de Tweede Kamer op dit onderwerp Angelien Eijsink nam tot twee keer contact op met Walhout. Een afspraak is er uiteindelijk nooit gekomen: voordat het zover was, had de PvdA al ingestemd.
  • Eva Schram begon zich dit jaar te verdiepen in het asielbeleid in Nederland. Belangenorganisaties vroegen begin dit jaar aandacht voor de frequentie waarmee asielzoekerskinderen moeten verhuizen. Schram hield die cijfers tegen het licht en kwam tot de ontdekking dat de belangenorganisaties de frequentie te laag inschatten: asielzoekerskinderen verhuisden in 2012 gemiddeld twee keer. In maart 2013 deed Schram een Wob-verzoek bij de Raad voor Rechtsbijstand om inzicht te krijgen in de beloningsstructuur van asieladvocaten. Dat verzoek is tot op heden niet ingewilligd. Daarom heeft Schram in december beroep aangetekend bij de bestuursrechter, om de gevraagde gegevens alsnog te krijgen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Tien meest gelezen stukken het afgelopen jaar

Eigenlijk wilden we laten zien welke tien stukken er sinds 2001 het meest gelezen zijn op Sargasso. Maar omdat we vorig jaar zijn overgestapt van Google Analytics naar Piwik (dat we zelf onderhouden), werd dat terugzoeken wat veel werk. Daarom hier de tien meest gelezen stukken sinds augustus 2012, toen we overgingen. Kliktv, Waan van de dag-artikelen en auteurspagina’s zijn buiten beschouwing gelaten.

10. Daily Mail manipulates graph to suggest stagnant global warming
Datamanipulatie om je eigen beweringen te staven, daar moet je bij Steeph niet mee aankomen. Toen de Daily Mail een grafiek publiceerde waaruit zou blijken dat de aarde de afgelopen vijftien jaar niet opgewarmd zou zijn, ging hij op onderzoek uit.

9. Hoeveel ANPR-camera’s zijn er eigenlijk?
Dimitri Tokmetzis dook de afgelopen jaren in het cameratoezicht in Nederland, en schreef daar een serie artikelen over. Hij onderzocht ook de zogenaamde ANPR-camera’s, die aan kentekenherkenning doen.

8. Obsessie met JSF zal ons duur komen te staan
Jaap Walhout schrijft vaak over onderwijs, maar kon de JSF niet links laten liggen. Zijn conclusie: het toestel is niet alleen te duur, maar ook gewoon niet zo goed. 

7. Zomergastenrecensie – Wouter Bos
Max Molovich: ‘Wouter Bos deed wat-ie altijd doet: Wouter Bos promoten.’

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sargasso in getallen (3) | Auteurs en reaguurders

DATA - Ruim 30.000 posts, 90 pagina’s en 711.000 reacties zijn in de afgelopen twaalf jaar op Sargasso verschenen. Wederom een kleine data-analyse.

Afgezien van de gastbijdragen, hebben maar liefst 277 auteurs voor Sargasso geschreven. Daarvan hebben er 180 tien artikelen of meer op naam staan. Welke auteurs hebben de afgelopen twaalf jaar de meeste posts geproduceerd?

1. Carlos – 4984
2. Joost – 2499
3. Steeph – 2447
4. Crachàt – 804
5. Grobbo – 743
6. CarlosEnCrachàt – 647
7. Arnoud – 617
8. Dimitri Tokmetzis – 605
9. mark – 520
10. Christian Jongeneel – 507
11. markva – 490
12. caprio – 364
13. El El – 344
16. Victor – 294
17. P.J. Cokema – 274
18. Michiel Maas – 267
19. Degtyarev Pekhotny – 231
20. Lilith – 228
21. Packet Storm – 227
22. Jorn – 216
23. Martijn – 209
24. Jos van Dijk – 199
25. Bandirah – 190

Goed om te zien dat Carlos en Grobbo, de oprichters van Sargasso, en Joost, oprichter van GeenCommentaar (nu gefuseerd), netjes in de top vijf staan. Maar komt de toppositie van Carlos ooit nog in gevaar? Hij is nu niet meer actief, maar het gat is wel heel groot!

Laten we het eens anders bekijken. Wie trekt er nou de meeste reacties per post? Hier de top 25 van meest provocerende auteurs met het gemiddelde aantal reacties en tussen haakjes het aantal posts (geen waanlinks).

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sargasso in getallen (2) | Reacties

DATA - Ruim 30.000 posts, 90 pagina’s en 700.000 reacties zijn in de afgelopen twaalf jaar op Sargasso verschenen. Een kleine data-analyse.

Inmiddels 712.340 reacties om precies te zijn. En omdat Sargasso niets zou zijn zonder reaguurders, gaan we ook even in die data graven.

Laten we eens eenvoudig beginnen met het aantal reacties per maand:

reacties_aant_mnd2_475

Opvallend is de dip vorig jaar na het redesign. Maar het aantal reacties zegt op zichzelf niet zoveel als we ook niet het aantal posts in ogenschouw nemen. Dus hier een grafiek met het gemiddelde aantal reacties per post per maand sinds de start:

reacties_gem_post_mnd_475

Geen touw aan vast te knopen en geen patroon in te zien.

Een heel andere benadering richt zich meer op de inhoud. Hoe lang zijn de reacties en verandert dat in de tijd?

Daarom eens kijken naar de gemiddelde lengte van reacties per maand sinds de start:

reacties_gem_lengte_mnd_475

Kijk eens aan. Niet alleen de schrijvers op Sargasso worden langer van stof, de reaguurders houden gelijke tred!

Maar hoe zit dat nou als je kijkt naar de uren van de dag?

reacties_gem_lengte_uur_475

Kijk eens aan. De reaguurders kakken een beetje in tegen het einde van de avond. Maar de reaguurders die het tot diep in de nacht volhouden, zijn er duidelijk even voor gaan zitten!

Foto: copyright ok. Gecheckt 03-03-2022

Een jaar Wobben

REPORTAGE - Ruim een jaar lang hebben we bij Sargasso ‘ge-Wobt’: documenten opgevraagd met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. Tijd voor een tussenbalans: hoeveel moeite kost het, wat levert het op?

Om maar met de deur in huis te vallen: Wobben is een taai proces. Wie er daadwerkelijk profijt van wil beleven, moet geduld hebben. Héél veel geduld. En tijd. Beide hebben de meeste journalisten niet. Terwijl het toch bij uitstek journalisten zijn die het middel (zouden kunnen) inzetten. Maar Wobben kost dusdanig veel inspanning dat veel journalisten de moed maar hebben opgegeven. Ze laten zich ontmoedigen, afpoeieren, uitputten, overbluffen, zeg maar: slopen.

Door een waar leger aan duurbetaalde Wob-ambtenaren en gespecialiseerde juristen die namens de overheid – van uw en mijn geld dus – niets anders doen dan bekijken hoe ze documenten niet hoeven vrij te geven en hoe ze de verzoeker kunnen afschudden. Laat u niks wijsmaken door ambtenaren die anders beweren. Ze zullen zeggen: een zorgvuldige afweging en verstrekking kost nu eenmaal tijd, documenten moeten worden gescreend op gevoelige, niet-openbare gegevens, we moeten waken over de privacy en bladiebla.

In werkelijkheid kost niet het verstrekken van documenten tijd, maar het weigeren. We hebben meegemaakt dat we een afwijzingsbrief kregen van tien (!) kantjes vol juridische haarkloverij, overzichten van jurisprudentie enzovoort om uit te leggen waarom één (!) document niet kon worden vrijgegeven. Daar is dus een jurist een volle week full time mee bezig geweest.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Volgende