Wat doen ze eigenlijk?

Zoals iedereen weet, kiezen de Europese burgers tussen 22 en 25 mei een nieuw Europarlement. Maar bij deze verkiezingen viert de euroscepsis hoogtij. Misschien is dat ook wel omdat het Europarlement amper een rol lijkt te spelen in ons leven van alledag. Waarom zou je de 22e eigenlijk gaan stemmen? Wat doet het Europees Parlement eigenlijk? Om meer inzicht te geven in wat het Europees Parlement doet en besluit, hebben Anne van Mourik, Daphné Dupont-Nivet en Sophia Twigt de serie WAT ZE DOEN gemaakt. Het resultaat: een reeks illustraties van twaalf opzienbarende, gekke en belangrijke besluiten. Om de dag verschijnt een nieuwe illustratie, waarvan de laatste op 22 mei.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-11-2022

Verkiezingen Europees Parlement: Niet-stemmer zegt Ja!

OPINIE - Wij zijn door de politiek stelselmatig voorgelogen over de eurocrisis. De oplossing waar nu aan wordt gewerkt zal de crisis verergeren. De komende verkiezingen voor het Europees Parlement geven u een kans om hier tegen te stemmen. Wie niet stemt, stemt impliciet voor doorgaan op de heilloze weg die de politiek nu volgt.

Wie de discussies in de media over de aanstaande verkiezing voor het Europa Parlement oppervlakkig volgt, zou kunnen denken dat we op 22 mei gaan kiezen vóór of tegen Europa. Max van Weezel beschrijft hoe in de media een gevecht tussen Eurofielen en Eurofoben wordt gevoerd. De Eurofielen worden vertegenwoordigd door D66, de Eurofoben door de PVV en de rest van de partijen zit daar ergens tussen in. Met afgrijzen constateert hij dat de meerderheid van de bevolking niet gaat stemmen omdat het hen niets kan schelen. Dat is onverstandig want, zo schrijft van Weezel, ‘de integratie gaat door, onder leiding van Duitsland’ of je dat wilt of niet.

Wat Van Weezel goed belicht, is dat veel mensen denken dat de verkiezingen gaan over ‘vóór of tegen’ Europa. Die keuze hebt u echter allang niet meer. Op dit moment wordt Europa naar aanleiding van de eurocrisis opnieuw ingericht. De oplossing waar nu aan wordt gewerkt is een slechte oplossing. Als kiezer kan u daar op 22 mei ja of nee tegen zeggen. Als u niet gaat stemmen stemt u impliciet voor deze oplossing. Waarom dat slecht is en om te begrijpen welke keuze u hebt, moet ik kort de geschiedenis van de eurocrisis uitleggen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Jeroen Mirck (cc)

Dalend animo verkiezingen Europees Parlement

DATA - Onlangs twijfelde Sjors van Beek openlijk of hij wel een stem gaat uitbrengen bij de verkiezingen van het Europees Parlement. De opkomstpercentages van de afgelopen decennia laten zien dat hij niet de enige is.

Inmiddels is het Europees gemiddelde onder de 50% gezakt zoals onderstaande grafiek laat zien, waarbij Nederland het slechter doet dan het gemiddelde. Hoewel er een kleine opleving is in Nederland na het dieptepunt van 1999, is de lange termijn trend dalend.

Opkomst verkiezingen Europees Parlement: Nederland vs. EU

De Europese opkomstpercentages worden echter vertekend doordat sommige landen een stemplicht kennen: België, Cyprus, Griekenland, Italië, Luxemburg & Spanje. Het is dus beter om te vergelijken met landen die ook geen stemplicht hebben. Het beeld ziet er dan als volgt uit:

Opkomst verkiezingen Europees Parlement: Nederland vs. EU met onderscheid naar wel/geen stemplicht

Is het invoeren van een stemplicht dan een optie? Afgezien van de vraag of je mensen moet verplichten een recht uit te oefenen, is de stemplicht niet een onverdeeld succes in de landen die wel een stemplicht kennen. De Belgen en Luxemburgers houden zich braaf aan hun plicht, hoewel een boete natuurlijk een flinke stok achter de deur is. Echter, in Griekenland en Cyprus weerhoudt een mogelijke straf mensen er niet van om toch thuis te blijven. In Italië en Spanje staan er geen sancties op het niet nakomen van de stemplicht wat zich met name in Spanje in een relatief lage opkomst vertaald.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De macht van het Europees Parlement (2)

ACHTERGROND - Het anti-parlementarisme in het Nederlandse Europadebat helpt niet om het vertrouwen in de zo dringend noodzakelijke Europese samenwerking te herstellen.

Volgens de Utrechtse historicus Mathieu Segers maakt het Europees Parlement zich ongeloofwaardig omdat het geen legitimiteit zou hebben. Er worden wel veel mooie woorden gewijd aan de Europese democratie, maar volgens Segers heeft de Raad van Ministers alle macht in handen. “De merkwaardige Brusselse bestuursstructuur, waarin de nationale democratieën de enige politieke legitimatie vormen, is het resultaat van trekken en duwen van lidstaten die hun onafhankelijkheid juist nooit hebben willen opgeven,” meent Segers. Het is misschien een geruststelling voor iedereen die vindt dat Brussel macht moet teruggeven aan de lidstaten. En regeringsleiders van lidstaten willen in eigen huis graag de boodschap verkondigen dat ze voor de onafhankelijkheid  van hun land gestreden hebben. Maar de beoordeling van het parlement klopt van geen kanten. We stemmen op 22 mei niet voor niets.

De Europese Unie is sinds de oprichting via het Verdrag van Maastricht een unie van staten én burgers. De Raad van Ministers vertegenwoordigt de lidstaten, het Europees Parlement de burgers. Burgers hebben bovendien via hun nationale parlementen die de ministers controleren ook indirect invloed op de Europese besluitvorming. Het Europees Parlement is sinds het Verdrag van Lissabon samen met de Raad van Ministers medewetgever op vrijwel alle terreinen van het beleid. Dat betekent dat de volksvertegenwoordiging niet gepasseerd kan worden bij het uitvaardigen van wetten en richtlijnen. Dat geldt ook voor de meerjarenbegroting.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

I <3 EU

BRIEF - Jesse Klaver is het gezeik over de EU beu en lanceert daarom de campagne I <3 EU. Hij erkent dat niet alles goed gaat in de EU, maar vindt dat het negativisme nu te veel overheerst. Tijd om weer oog te krijgen voor de goede dingen die de EU ons heeft gebracht. En ondertussen werken aan de punten die nog niet in orde zijn:

Ons Europa is niet perfect. Zij kan nogal dominant zijn en haar zin willen doordrukken. Dan moet alles, soms tot in de kleinste details, op haar manier. Wij bakkeleien regelmatig over waar ons huishoudgeld het beste aan kan worden uitgegeven. Hoeveel aan de schoolboeken voor onze kinderen? Is het echt nodig om veertig procent van ons budget te besteden aan plofkippen en gemanipuleerde mais? En de jaarlijkse verspilling van 150 miljoen euro aan het verhuiscircus van het Europees Parlement naar Straatsburg, vinden wij ook maar niks. Wat voor ons belangrijk is, gaat ook nog weleens langs haar heen. Meer interesse, overleg en verantwoording zouden wij op prijs stellen. Zoals in elke goede relatie is er genoeg om aan te werken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De macht van het Europees Parlement (1)

Naar aanleiding van de Europese verkiezingen op 22 mei, besteedt Sargasso deze week iedere ochtend om elf uur aandacht aan verschillende aspecten rondom het Europees Parlement. We beginnen deze serie met een beschrijving van de macht die het EP kan uitoefenen.

Ter introductie van de hiernavolgende, uitgebreidere analyse van Jos van Dijk, alvast een kort overzicht van de formele bevoegdheden van het EP.

Wetgeving

Wel:

  • Wetten aannemen, wijzigen of verwerpen.

Niet:

  • Wetsvoorstellen indienen (initiatiefrecht).

Verdragen

Wel:

  • Goedkeuring onthouden.

Niet:

  • Verdragen op onderdelen aanpassen of wijzigen.

Financieel

Wel:

  • De Europese begroting goedkeuren.

Niet:

  • De begroting op onderdelen aanpassen of wijzigen.
  • Begrotingsvoorstellen indienen.

Bestuurlijk

Wel:

  • Bij installatie, goedkeuring aan de volledige Europese Commissie onthouden.
  • De volledige Europese Commissie naar huis sturen indien een twee derde meerderheid van het EP dit wenst.

Niet:

  • Individuele leden van de Europese Commissie weigeren of naar huis sturen.
  • Het EP heeft geen gezag over de Raad van de Europese Unie (Raad van Ministers). Daarmee staat het EP buitenspel op het gebied van zowel het buitenland- en veiligheidsbeleid als de coördinatie van het economisch beleid binnen de lidstaten van de EU.
Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

Recensie | De burgers en de koers van Europa

RECENSIE - Heeft Europa burgers? Heeft Europa een koers? Het zijn vragen die opkomen als je een boekje voorgelegd krijgt met de titel: ‘Kunnen burgers Europa van koers laten veranderen?’ van Chris Aalberts. Het is geen onzinvraag, want binnenkort gaan we ter stembus voor Europese verkiezingen.

De vraagstelling

De tekst van Chris Aalberts, docent en onderzoeker politieke communicatie, is volgens de auteur een essay. Het is een woord uit het Frans, dat zoiets als probeersel betekent. Inderdaad, in mei moeten we naar de stembus. Of dat veel verschil zal gaan maken, is het onderwerp van Aalberts zoekende verkenning.

Is de titel van het essay wel de goede vraag? Je kunt ook zeggen: kunnen de burgers Nederland van koers laten veranderen? Het probleem van het democratisch tekort, waar het Europese Parlement aan lijdt, speelt een veel kleinere rol in de Nederlandse politiek: onze democratie is tenslotte in eeuwen van strijd gevestigd. Ook niet perfect geworden, maar ze voldoet wel. Of toch niet?

Ik fantaseer maar even: stel dat er een combinatie gevormd zou worden, met een stevige PvdA en SP als een linkse kern. Die coalitie zou nog steeds te maken hebben met multinationals, rentestanden, de beurs en de ECB. Of stel dat er een rechtse combinatie gevormd zou worden met de VVD en de PVV als ruggengraat. Ook dan zouden er vakbonden zijn, polderen, gecompliceerde sociale wetgeving en veel inclusieve mechanismen. Veel meer dan beperkte accentenverschuivingen zitten er niet in.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Zennie Abraham (cc)

NSA leverde Nederland juridische bijstand

Edward Snowden kreeg geen toestemming om zelf te komen getuigen in het Europees Parlement. Daarom beantwoordde hij schriftelijk vragen van de commissie die onderzoek deed naar de betrokkenheid van Europa bij de NSA-spionageaffaire.

Snowden schrijft in zijn brief aan het Europees Parlement allereerst dat de mass surveillance door de NSA en de bevriende inlichtingendiensten de wereld niet veiliger maakt. Integendeel. We lopen grotere risico’s omdat tijd en geld opgaan aan ineffectieve programma’s waarmee iedereen in de gaten wordt gehouden terwijl gerichte opsporing wordt verwaarloosd. De NSA kan geen enkel succes claimen met deze programma’s buiten de illegale overboeking  van een bedrag van 8500 dollar naar Somalië in 2007. De Afrikaanse terrorist die in 2009 met een bom in zijn onderbroek een vliegtuig wilde opblazen, maar gelukkig faalde,  werd ondanks waarschuwingen van zijn vader niet gespot. Datzelfde geldt voor de terroristen die een aanslag pleegden op de marathon vanBoston waarvoor ook gewaarschuwd was vanuit Rusland.

Een vraag van de voorzitter van de onderzoekscommisie, de Britse sociaaldemocraat Moraes, ging over de samenwerking tussen de NSA en de lidstaten van de Europese Unie.  Snowden’s antwoord is interessant gezien de aanbevelingen van de Nederlandse Commissie Dessens waarover de regering deze week haar oordeel zal geven. Volgens Snowden hebben de Amerikanen hun best gedaan voor de bevriende inlichtingendiensten uit te zoeken hoe zij, door gebruik te maken van mazen in de wet, zoveel mogelijk zouden kunnen bijdragen aan de massale verzameling van data. Daarvoor heeft de NSA een aparte afdeling, de Foreign Affairs Division (FAD), die legal guidance gaf aan landen als Zweden, Nederland en Nieuw-Zeeland, schrijft Snowden. Speciale aandacht was er daarbij voor het vermijden van “mogelijk schadelijke publieke debatten” over de reikwijdte van de operaties van de inlichtingendiensten. Die opzet is dan in elk geval niet gelukt, weten we nu.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende