Juist de morele vragen rondom klimaatverandering staan eenvoudige oplossingen in de weg. 'Wat kan mij het klimaat nou schelen? Wanneer de grootste veranderingen intreden ben ik toch al dood!' Dat is een veelgehoorde reactie wanneer je mensen op hun verspillende, onduurzame gedrag aanspreekt. Onterecht. Want ook voor mensen van nu is klimaatverandering een urgent probleem: een moreel probleem, zo stelde prof. dr. mr. Herman Philipse tijdens zijn tweede lezing in de serie Klimaatverandering. Morele vragen Moeten we minder broeikasgassen uitstoten om zo de klimaatverandering zo min mogelijk te belasten? Of moeten we juist maatregelen nemen om onszelf te weren tegen mogelijke bedreigingen die met klimaatverandering samen gaan? Dat zijn volgens Philipse de vragen die wij ons moeten stellen. Tenminste drie morele kwesties daarbij een belangrijke rol.
Minister Kamp vindt het te vroeg om te concluderen dat duurzame energiedoelstellingen 2020, uit het energieakkoord van vorig jaar, niet gehaald worden.
Maar eigenlijk waren ze bij aanvang al niet realistisch. Zeker niet als er geen dwang achter zit.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
VERSLAG - Biologisch, ecologisch, verantwoord of puur & eerlijk; bewust consumeren is populair. Iedere bijdrage aan een beter milieu is welkom maar wat kan er op grote schaal worden bereikt en wie zouden er iets moeten veranderen? In de tweede lezing in de serie ‘The Next Generation’ van Studium Generale Utrecht gaan voedselonderzoeker Roos van Os (SOMO) en psycholoog Denise de Ridder in op deze vraag en de manier waarop menselijk gedrag kan worden veranderd.
De macht om te veranderen
Verandering zou volgens Van Os vooral moeten plaatsvinden bij de enkele tientallen bedrijven, die wereldwijd de link vormen tussen boer en consument. In Nederland bijvoorbeeld hebben de drie grootste supermarktketens een marktaandeel van 85% en daarmee een hele grote inkoopmacht. Supermarkten worden door hun aandeelhouders elk kwartaal ter verantwoording geroepen en hebben daarom nauwelijks tijd investeringen in duurzaamheid af te schrijven over een langere periode. Zitten we dan allemaal gevangen in “het systeem”? Ook consumenten – dat weten we uit eigen ervaring, en zo blijkt ook uit psychologisch onderzoek van Denise de Ridder – hebben grote moeite langetermijndoelen in lijn te brengen met hun handelen. Zelfs al zijn we overtuigd van het belang van gezondheid en duurzaamheid, we kunnen er vaak moeilijk naar leven.
ELDERS - Lijstjes zijn populair in de journalistiek. Vergelijkingen tussen Europese landen ook. Denemarken scoort meestal hoog.
‘Something is rotten in the state of Denmark.’ Dit citaat uit Shakespeare’s Hamlet is in de loop der jaren een algemene uitdrukking geworden voor corruptie. Het is dus wel aardig om te melden dat Denemarken in de deze week door Transparency International gepubliceerde Corruption Perceptions Index voor 2013 bovenaan staat als het minst corrupte land. Denemarken kreeg van de ondervraagden in totaal 91 van de 100 punten en deelt de eerste plaats met Nieuw-Zeeland. Nederland staat op de achtste plaats met 83 punten. In Europa doet Griekenland het slecht met 40 punten, al is dat een verbetering ten opzichte van 2012. Ook Roemenië, Bulgarije en Italië doen het slecht. Spanje is gedaald ten opzichte van vorig jaar. Estland en Letland zijn gestegen.
De suggestie van een noord/zuid-tegenstelling wordt wel erg sterk in zo’n lijstje. Dat geldt eveneens voor de Geluk Index van de Verenigde Naties. Denemarken staat ook hier weer bovenaan, gevolgd door andere noordelijke landen. Onderzoek suggereert een samenhang tussen scores op de geluksindex enerzijds en sociale cohesie en relatieve inkomensverschillen anderzijds.
De Europese Commissie liet dit jaar onderzoek doen naar de deelname aan culturele activiteiten in alle lidstaten. Het onderzoek onder 27.000 Europeanen laat zien dat bewoners van de noordelijke landen vaker naar een museum gaan, een monument bezoeken of een boek lezen. Gemiddeld leest 68% van de Europeanen per jaar een boek (één ja, en 32% dus niet eens een). In Zweden is dat 90%, in Nederland 86% en in Denemarken 82%. Vergelijk dat met zuidelijke landen: Griekenland komt niet hoger dan 50%. Zou er een verband zijn tussen corruptie en cultuurspreiding? Of tussen het gevoel ongelukkig te zijn en corruptie?
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Op 68-jarige leeftijd is oud-astronaut en duurzaamheidsvoorvechter Wubbo Ockels overleden in het ziekenhuis.
DATA - De Duurzame Jonge 100 wordt vandaag voor het eerst gepresenteerd. In de lijst staan honderd jonge mensen (tot en met 32 jaar) met innovatieve en inspirerende initiatieven en activiteiten op het het gebied van duurzaamheid in Nederland. Tien juryleden maakten een selectie uit ruim 300 inzendingen. Er is bewust geen rangorde aangebracht in de lijst, ‘omdat we dat niet vinden passen bij de waarden van de jonge generatie (delen, verbinding en co-creatie),’ zegt een van de initiatiefnemers Anne Walraven.
De gemiddelde leeftijd van de mensen op de lijst is 27,6. 52 van hen zijn (mede-)oprichters/ondernemer van de initiatieven waarvoor ze genomineerd zijn. Maar er staan ook boeren, activisten, en een acteur, een muzikant en architect in de lijst. Sargasso vatte enkele eigenschappen van de lijst samen in de volgende infographic.
De Duurzame Jonge 100 wordt vanavond officieel gelanceerd in het Amsterdamse Studio K met de honderd personen uit de lijst en honderd duurzaamheidsprominenten, en verschillende sprekers uit de lijst. Er een livestream op dj100.nl.
COLUMN - Afschrijvingen is voorlopig uitgeschreven. Na een klein jaar, en in totaal twee jaar aan wekelijkse stukken, moet ik helaas minderen in verband met een groter schrijfproject. Voor deze slotaflevering kan ik niet anders dan terugblikken op de belangrijkste les die ik tijdens het schrijven heb geleerd. Niet uit zelfbevlekking, maar uit hoop om de urgentie ervan levend te houden. Want de urgentie is, ook bij de boven ons gestelden, ver te zoeken.
De les is deze: ‘de economie’ is niet het bbp, maar het vermogen om het bbp te maken. Het bbp registreert slechts een stroom van goederen en diensten (waarvoor betaald is). De economie is het vermogen om deze stroom op gang te brengen, jaar in jaar uit, en niet het bbp zelf.
Dit vermogen heeft veel te maken met de balans van de BV Nederland, de ‘onderliggende’ bezittingen en schulden die we sinds de crisis gelukkig goed op ons netvlies hebben. Die balans staat er op zich goed voor, want ons spaargeld, pensioenvermogen en huizenbezit zijn veel meer waard dan onze schulden, ook als je de overheidsschuld meetelt. Hoe beter de balans, hoe hoger ons ‘eigen vermogen’, hoe meer toekomstig inkomen we daaruit mogen onttrekken.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Nu nog een concept studie van modulaire telefoon, maar ontwerper Dave Hakkens hoopt door voldoende supporters te verzamelen dat mobiele telefonie fabrikanten zijn idee oppakken.
REPORTAGE - Wat als er geen of ongezond water uit de kraan komt? Dan vang je regenwater op. Een eenvoudige oplossing zorgt soms voor een revolutie, blijkt in Nepal. Hier ontstaan duurzame en zelfvoorzienende initiatieven om regenwater, poep en plas te hergebruiken.
‘Je schrijft een artikel over water in Nepal?’ De afwezige blik van de souvenirventer maakt plaats voor een goedkeurende grijns. Terwijl ik de roepies tel, zet hij zijn bontgekleurde mutsje af. Dan duwt hij onverwachts zijn jonge, maar slechts met plukjes haar bedekte, schedel onder mijn neus. ‘Er is water genoeg in dit land, maar wat er hier in Kathmandu uit de kraan komt, maakt je ziek en je haren vallen er spontaan van uit!’ Of ik dat alsjeblieft ook voor hem wil opschrijven.
De kalende verkoper legt in één zin de vinger op de zere plek. Nepal zit niet verlegen om watervoorraden en het heldere, gebottelde Himalayawater smaakt bij elke slok naar meer. Maar die voorraden zitten diep weggestopt en het ontbreekt dit land aan de middelen en infrastructuur om ze aan te boren en via waterleidingen te vervoeren naar huishoudens.
Zeker rond deze tijd van het jaar, twee maanden voor de regenperiode, is de watersituatie in het land kritiek. Vanuit het vliegtuig is te zien hoe het rivierennet in Nepal heeft plaatsgemaakt voor uitgedroogde zandbanken. Elke tien dagen komt er precies één uur lang water uit de kraan. Voor hen die zijn aangesloten op het waterleidingnetwerk is dat het moment om de tanks op het dak zo vol mogelijk te laten lopen. Vervolgens zingen zij het met de opgespaarde liters weer anderhalve week uit.
‘Wil Nederland een rol van betekenis blijven spelen in de wereldeconomie, dan zal er fors ingezet moeten worden op vergroening. Concurrerende landen om ons heen zijn hier al verder in en richten hun innovatie daar meer op door ambitieuze, langjarige doelstellingen en forse investeringen in kennis. Vergroening kan niet alleen van bedrijven komen, de overheid heeft hier ook een belangrijke rol. Wat nodig is, is een stevig groen innovatiebeleid.’ Hier het rapport (pdf).
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.