Gold rush in Lapland

De mijnbouw in het hoge noorden groeit en bloeit met steun van Scandinavische regeringen, ten koste van natuur en cultuur. De exploitatie van bodemschatten in Noord Europa breidt zich uit. Na de oliewinning in de Noordelijke IJszee ontdekken Engelse, Australische en Canadese mijnbouwbedrijven de rijkdom van de aarde in Lapland, een gebied bij de poolcirkel dat delen van Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland bestrijkt . Tot nu toe zijn er dit jaar 349 projecten aangemeld, volgens de Guardian, waarvan 243 in Finland. Een van de laatste gebieden in Europa met ongerepte natuur dreigt hierdoor verwoest te worden. Datzelfde lot wacht de cultuur van de Samen, een nomadenvolk dat leeft van rendieren en visserij. En van het toerisme, dat ook weinig baat heeft bij industrialisatie van het gebied. Het Arctische gebied zou meer dan een vijfde van de onontdekte olie- en gasvoorraad herbergen alsmede een groot aantal waardevolle zeldzame mineralen, kolen, uranium, goud, diamant, zink, platina, nikkel en ijzererts. Het ontginnen van al die kostbare schatten wordt steeds aantrekkelijker door de klimaatverandering die deze gebieden beter toegankelijk heeft gemaakt. Een pijnlijke constatering: meer kolen en olie exploiteren bevordert de opwarming van de aarde, met als gevolg dat er meer van die grondstoffen aan de aarde kunnen worden onttrokken in gebieden die voorheen vanwege het ijs met rust werden gelaten.

Door: Foto: Lapland, foto nl.wikipedia.org

Closing Time | Hedningarna

, door

Hedningarna – de heidenen – is een Fins/zweedse band die een moderne variant van de Scandinavische volksmuziek maakt. Luitist Anders Stake is daarvoor in een groot aantal historische bronnen gedoken om vroegere instrumenten uit de scandinavische volksmuziek na te maken.
Op hun album Hippjokk uit 1997 zochten ze de samenwerking op met Wimme Saari, een zanger gespecialiseerd in traditionele Sami-zang (“joik”) uit dat deel van de wereld dat veel mensen als Lapland kennen. Ook Wimme heeft al een flink aantal albums op z’n naam staan.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: foto: Antiracisme wikipedia (fr)

Alledaags racisme

, door

OPINIE - Europese politici worden opgeroepen in verkiezingstijd attent te zijn op vooroordelen en discriminatie. Veel burgers zwijgen als ze er op straat mee geconfronteerd worden, maar voelen zich daar wel ongemakkelijk bij.

Met uitzondering van de Europese Volkspartij (EPP) ondertekenden de grootste Europese politieke partijen vorige week een manifest dat oproept tot het afzien van discriminatie en haatzaaien in de komende verkiezingscampagne. De partijen beloven zich te onthouden van uitingen die vooroordelen in de hand werken en als het om minderheden gaat inclusive language te gebruiken. De verklaring was opgesteld door anti-discriminatie organisaties die hebben aangekondigd de politici de komende tijd op dit punt aan hun woord te houden. De EPP, de partij waar het CDA bij is aangesloten, maar ook de Hongaarse Fidesz, verklaarde dat ze de doeleinden van de organisaties volledig onderschrijven maar om ’technische’ redenen toch niet konden ondertekenen, want dat doen ze nooit als het om externe organisaties gaat.

Tot zover de politiek.

In Finland stelde een krant op straat de vraag aan autochtonen of ze wel eens tegengas geven als ze in hun omgeving geconfronteerd worden met racisme. Veel Finnen geven toe te zwijgen, al hebben ze daar later wel spijt van. Bij alle commotie in de media over haatzaaiende politici, en over de opmars van partijen die de doelen van de anti-discriminatie-organisaties beslist niet zullen onderschrijven, lijkt me dit iets om over na te denken.

Foto: Mike Seyfang (cc)

Finland verandert auteurswet via crowdsourcing

, door

ELDERS - Finland heeft een Open Ministerie dat burgers bijstaat bij het indienen van een wetsvoorstel. Langs die weg wordt nu geprobeerd de auteurswet aan te passen.

Naar het voorbeeld van IJsland waar burgers via crowdsourcing de grondwet hebben veranderd, kunnen nu ook de Finnen rechtstreeks meewerken aan wetgeving. Daarvoor is een speciaal Open Ministerie gemaakt met ambtenaren die niet de ministers maar burgers en NGO’s ondersteunen als ze een wet willen indienen of wijzigen. Een wetsvoorstel dat via het Open Ministerie komt, wordt door de regering in behandeling genomen als minstens 50.000 mensen het steunen. Het Avoin Ministeriö helpt ook bij het opzetten van een Europees Burgerinitiatief (ECI), dat sinds april vorig jaar mogelijk is om een plan in te dienen bij de Europese Commissie. Voor dat ECI moeten een miljoen mensen uit minstens zeven landen getekend hebben (zie het eerste geslaagde initiatief tegen de privatisering van water, je kunt hier nog steeds tekenen)

Op dit moment ijveren de Finnen voor een nieuwe auteurswet. De Finse auteurswet, die in 2006 is aangepast om digitale “piraterij” te bestrijden heeft onder de jeugd al talloze slachtoffers gemaakt. De boetes op downloaden kunnen oplopen tot honderdduizenden euro’s. Het nieuwe wetsvoorstel houdt onder meer in het verminderen van de straffen, het beperken van de gronden voor vervolging en het toestaan van gebruik van gegevens voor satire en voor wetenschappelijk onderzoek.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie moet het onderwijs verbeteren?

, door

Vorige week debatteerde de Tweede Kamer over de onderwijsbegroting. Minister Van Bijsterveldt zorgde in de media voor de meeste ophef over een onderwerp waar ze geen cent voor hoeft uit te geven: de ouderparticipatie. Verpakt in een moreel appèl op hun verantwoordelijkheid dringt de minister er bij de ouders op aan het gat te vullen dat deze regering met alle bezuinigingen in het basisonderwijs laat ontstaan. Voordat de publieke opinie zich tegen die bezuinigingen kan keren legt zij de bal bij de ouders: u moet eens wat meer voor uw kinderen over hebben, desnoods uw baan. Ouders boos. Vooral degenen die toch al veel doen (en niet alleen met Sinterklaas). En die met scheve ogen kijken naar andere ouders die zich om welke reden nooit laten zien als er klusjes zijn op te knappen. Een ‘verdeel en heers’ tactiek die de aandacht afleidt van de ingrijpende aanslag die de minister pleegt op de tijd en de waardering van de leraren in het voortgezet onderwijs.Deze regering heeft de ambitie om Nederland in de top 5 te brengen van de kenniseconomieën in de wereld te brengen. Vooralsnog schieten we niet hard op met dat streven volgens het rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau, de Sociale Staat van Nederland 2011.  We worden voorbij gestreefd door Aziaten met hogere ambities. Een zorgpunt blijft het aantal jongeren dat zonder startkwalificatie het onderwijs verlaat. Dat is bijna 20%. Een op de vijf jongeren komt met lege handen op de arbeidsmarkt. Volgens het SCP is het behalen van een startkwalificatie ook nog moeilijker gemaakt door strengere toegangseisen bij het mbo.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Fins onderwijssucces

, door

Finland wordt al jaren gezien als het grote voorbeeld in onderwijs. De hoge scores op PISA die vanaf 2000 bekend werden en die ook de Finnen zelf hebben verrast, heeft gezorgd voor een stroom aan publicaties over dit fenomeen. Via Twitter las ik een mooi artikel erover in Smithsonian, en in oktober komt er een nieuw en uitgebreid boek uit over het Finse systeem.

Ik geloof niet dat er een simpele verklaring is voor het succes en de overheid is zelf ook voorzichtig met  conclusies. De scholen hebben veel autonomie; dat is in Nederland ook het geval (de schooldirecteuren in het primair onderwijs hebben veel meer autonomie dan in andere landen). In Finland ligt de autonomie nog dichter bij de professional.

Maar het zijn dan ook alleen de toppers die leerkracht mogen worden (van de 6000 kandidaten worden er 600 toegelaten). Hoe hoger het afwijzingspercentage, hoe groter de kwaliteit; dat weet men in Nederland bij de kunstopleidingen al lang. Méér autonomie bij de professional kan mogelijk alleen als het samengaat met betere opleidingen.

De vele grafieken die er zijn over PISA prestaties van Finland vond ik niet zo interessant. Wat ik wel intrigerend vind, is de geringe variantie tussen scholen zoals in onderstaande grafiek blijkt.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende