Finland wordt al jaren gezien als het grote voorbeeld in onderwijs. De hoge scores op PISA die vanaf 2000 bekend werden en die ook de Finnen zelf hebben verrast, heeft gezorgd voor een stroom aan publicaties over dit fenomeen. Via Twitter las ik een mooi artikel erover in Smithsonian, en in oktober komt er een nieuw en uitgebreid boek uit over het Finse systeem.
Ik geloof niet dat er een simpele verklaring is voor het succes en de overheid is zelf ook voorzichtig met conclusies. De scholen hebben veel autonomie; dat is in Nederland ook het geval (de schooldirecteuren in het primair onderwijs hebben veel meer autonomie dan in andere landen). In Finland ligt de autonomie nog dichter bij de professional.
Maar het zijn dan ook alleen de toppers die leerkracht mogen worden (van de 6000 kandidaten worden er 600 toegelaten). Hoe hoger het afwijzingspercentage, hoe groter de kwaliteit; dat weet men in Nederland bij de kunstopleidingen al lang. Méér autonomie bij de professional kan mogelijk alleen als het samengaat met betere opleidingen.
De vele grafieken die er zijn over PISA prestaties van Finland vond ik niet zo interessant. Wat ik wel intrigerend vind, is de geringe variantie tussen scholen zoals in onderstaande grafiek blijkt.
De Finnen geven zelf een paar verklaringen. Op het moment dat PISA wordt afgenomen, zitten alle leerlingen nog in hetzelfde curriculum: zij splitsen zich later op dan in veel andere landen. Een tweede verklaring is de geringe invloed die sociaal-economische status heeft op de prestaties. Er zijn weinig kinderen die echt laag scoren, en dat wordt deels ook toegeschreven aan de hervormingen die de Finnen hebben doorgevoerd.
Reacties (23)
Hoe zit het met de beloning van Finse onderwijzers?
En hoe wordt PISA afgenomen? Gebeurt dat op een bepaalde leeftijd?
PISA wordt afgenomen bij 15-jarigen.
Ik heb wel eens gelezen dat er in de Bijlmer een middelbare school staat waarbij ze ook zo lang mogelijk alle niveau’s bij elkaar in de klas houden en dat het goed werkt. Veel kinderen komen uiteindelijk op een hoger niveau uit dan aanvankelijk werd verwacht. Ook schijnt het de sfeer in de klas ten goede te komen. Mavo-leerlingen zijn vaak gezelliger en houden de groep bijelkaar. Daar profiteren de vwo-kinderen van.
Je moet daar op zich wel voorzichtig mee zijn. Lessen worden misschien gezelliger en de slechtste doen het misschien beter, maar de beste leerlingen zullen sneller verveeld en gedemotiveerd raken gezien het tempo moet zakken om de slechtere niet achter te laten. Wanneer het verschil tussen de beste en slechtste niet zo groot is zou dit uitstekend kunnen werken, of als de beste door mogen/kunnen werken maar dat is weer heel lastig.
Het is inderdaad zo dat er ruimte moet zijn voor individuele verschillen. Toch is het opvallend dat het langer bijelkaar houden van de verschillende niveau’s in Finland ook goed lijkt te werken
Klopt, probleem is alleen dat ruimte vaak niet kan omdat de betere het namelijk niet volledig zelf af kunnen en je dan eigenlijk 2 leraren nodig hebt die in verschillende tempo’s les geven, of zelfs meer.
En ik vraag me dan af ofdat de hoogste niet wat lager zijn in finland, dus relatief weinig slechte maar ook weinig echt goede leerlingen omdat die de kans niet krijgen vanwege het lagere tempo.
De variatie binnen scholen is in Finland niet kleiner dan in ander landen (groter dan gemiddeld zelfs, hoewel kleiner dan in andere landen waar de verschillen tussen scholen klein zijn), zoals de grafiek laat zien.
ik zeg: montessori!
Ik herinner me een oude Batman-aflevering, die oude serie met Adam West en Burt Ward? Daarin had een schurk de volgende aanwijzing betreffende zijn (dan nog) geheime identiteit op de plaats delict voor Batman en Robin achtergelaten:
‘GHOTI’
De Bat-computer rekende ons later voor wat er eigenlijk stond: de GH in enouGH klinkt als F; de O in wOmen klinkt als I; en de TI in staTIon klinkt als SH… dus er stond: ‘FISH’, en zo wisten Batman en Robin dus dat The Penguin achter de desbetreffende misdaad zat.
Interessant, ik zou er graag meer over willen weten. Met wat voor methodes worden er bijvoorbeeld gewerkt? Hoe groot zijn de scholen? Hoe hoog zijn de beloningen in het onderwijs? Hoeveel vakken/profielen etc. worden er aangeboden?
Als iemand goede tips heeft waar ik informatie vandaan kan halen, graag.
Wat in ieder geval erg anders is in Finland: de kinderen leren er pas met 7 jaar lezen. Wel wat anders dan in ongeduldig, anti-homo-ludens Nederland, waar kinderen als het aan de politiek van links tot rechts ligt binnenkort al van de vroedvrouw les moeten krijgen “om taalachterstand te voorkomen”. Zie ook
http://finlandsite.nl/finlandsite/finland/inhoud/page.php?142
Sterker: ik heb ergens opgevangen dat kinderen in Zweden pas met 8 jaar leren lezen.
Zeven jaar, dat is een stuk later. Ik werk momenteel in het internationale onderwijs en de Britten en de Amerikanen die beginnen echt al vanaf vier/vijf met het lees- en rekenonderwijs. Ze vinden het heel vreemd dat wij daar langer mee willen wachten.
Gevolg is wel dat ouders bang zijn dat hun kinderen een achterstand op lopen en ook steeds vroeger willen beginnen, terwijl het volgens die PISA resultaten dus bar weinig uitmaakt. Op de site waar je naar linkt kan ik echter nergens vinden dat kinderen pas op hun zevende beginnen, zijn er nog andere bronnen?
Ik heb trouwens ook gelezen dat ze in Finland een stuk minder toetsen afnemen. In plaats daarvan vertrouwen ze op het oordeel van de leerkracht, die zoals het stuk hierboven zegt heel goed opgeleid zijn. Laat dat ons voorland zijn :)
De leerplicht begint met 7 jaar. Eerder hoef je niet naar school.
Zie ook http://eduratireview.com/2011/03/the-finland-phenomenon-a-film-on-schools/
Geen goede leerkracht = geen goede resultaten (garbage in is garbage out).
Getuige de discussie in Nederland over het PABO-niveau wordt het hier alleen maar slechter de komende jaren.
Overigens, in Finland moet je bij de hoogste scores zitten van het middelbare schoolexamen om toegelaten te worden tot de beste opleidingen. Er zijn zoveel factoren die bepalend zijn voor het uiteindelijke gemiddelde niveau – wat zou nou het meest bepalend zijn? Het niveau van de leraar, voeding, landscultuur, onderwijsmethode, omvang van de hersenen, lesboekjes, omvang klassen, verhouding man/vrouw etc etc.
In Nederland beginnen ze met lezen als ze gemiddeld 6,5 zijn (groep 3). Zoveel eerder is dat niet.
In groep 1 al, hoor.
Wikipedia beweert van niet. Zelf leerde ik ook pas lezen in klas 1 (dat later groep 3 werd). Maar misschien verschilt het per school?
Zeker is: keihard door de staat georganiseerd.
Kennelijk zonder dat rozebruine geschmier omtrent de pluchen overheid blabla linkse kerk blabla administratie blabla subsiediesponzen blabla — het MOET aan de echte Finnen liggen wellicht.
Die blijven wel weten wel wat goed voor hen is.
@Bismarck @15 Dat zegt op zich niks, alleen maar dat ze de groepen bij elkaar houden en er dus relatief veel verschil is in de groep, niet over wat daadwerkelijk het hoogste en laagste van de groep is.
Ik reageerde op
En ik vraag me dan af ofdat de hoogste niet wat lager zijn in finland, dus relatief weinig slechte maar ook weinig echt goede leerlingen omdat die de kans niet krijgen vanwege het lagere tempo.
Dat kan dus niet kloppen gezien de spreiding, want de verschillen binnen de klas zijn relatief groot.
Wat daadwerkelijk het hoogste en laagste is, kun je dan weer samen met de cijfers over het gemiddelde achterhalen. Uit het artikel begrijp ik dat die voor Finland hoog zijn.
Dat de spreiding relatief groot is wil nog niet zeggen dat het hoogste niveau beter of slechter is. Bijv. klas A heeft een 1 en een 8, klas B een 7 en een 9, klas A heeft een veel grotere variatie dan klas B maar B heeft wel de beste. Wat was wat ik bedoelde.
Als de spreiding in Finland binnen klassen erg lijkt op die van ons tussen scholen dan zou je er al wat meer mee kunnen omdat je dan een vergelijkbaar maximum en minimum zou moeten hebben. Hoewel ik nieuwsgierig ben of dit ook daadwerkelijk zo is, en hoe zo’n gemengde groep het tempo beïnvloed van de lessen. Persoonlijk heb ik er altijd een schurfthekel aan wanneer ik met een klassikale uitleg moet wachten omdat iemand iets niet snapt wat volstrekt duidelijk voor mij is. Ik kan me voorstellen dat hierdoor gemengde klassen van VMBO en VWO enorm demotiverend werken voor de VWO’ers, of juist voor de VMBO’ers wanneer het allemaal te snel voor hen gaat.
Veel belangrijker om na te vragen is volgens mij klasgrootte.
In België zitten ze vaak met 30 in een klas als je dan heel uiteenlopende niveau’s samen hebt dan moet je met 2 of 3 leerkrachten zijn om dat op te vangen volgens mij.
Dus ik zou graag is weten wat de gemiddelde klasgrootte in Finland is.
Ik gok tussen 10 en 15. En dan kan 1 goede leerkracht gerust de besten op gang houden en de zwaksten helpen.