Naar een Arthur-Lehning-stichting?

Over “Op zoek naar vrijheid” van Femke Halsema Wie zoekt niet naar vrijheid? In mijn prille studentenbestaan in 1965 constateerde Lucas van der Land in het eerste nummer van Acta Politica dat het begrip vrijheid te veel betekenissen krijgt, niet alleen in actuele discussies, maar in de gehele ideeëngeschiedenis. Verwarrend is dat de voorliefde voor vrijheid vroeger tot meer overzicht leidde dan nu. Vrijwel alle revoluties zijn uit naam van de vrijheid uitgevochten, er is een VVD, er is een PVV, ook in de PvdA zijn vrijheid en gelijkheid kernbegrippen in het politieke denken. De Franse Revolutie ging om vrijheid, gelijkheid en broederschap. Daar zijn wij erfgenamen van. De Amerikaanse revolutie had een veel minder sociaal gekleurd vrijheidsbegrip, dat vooral gericht was op ruimte voor je zelf, voor ondernemerschap en markt. De Franse revolutie had een socialer inhoud.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Femkes laatste zet

Jolande Sap (Foto: Wikimedia Commons/Roel Wijnants)

Wie dacht dat Femke Halsema rond deze tijd terug zou treden, mag nu de hand opsteken. Drie maanden voor de cruciale Statenverkiezingen, die kunnen leiden tot een definitieve doorbraak van Groenlinks, krijgt Jolande Sap de zware taak een eigen profiel op te bouwen en de verschillende vleugels binnen de partij gedeisd te houden. Sap zal er nog een hele klus aan krijgen, want Halsema laat geen gespreid bedje achter.

Halsema zette een stormachtige ontwikkeling in gang. Met loyale mensen op strategische plekken sleurde ze als leider de partij bij de lurven uit de stoffige hoek van sandaaldragend oud-links. Naast de verantwoorde bekertjes linksdraaiende karnemelk, Budels en donker oerbrood verschenen witte wijn en Marlboro Light.

Naar verwachting zet Sap die lijn voort. Dat kondigde ze zelf al aan, en er zijn weinig redenen om daaraan te twijfelen. Sap is misschien zelfs liberaler dan Halsema. Ze maakt deel uit van de progressief-liberale vleugel van Groenlinks. De WW mag van haar in lengte terug naar een jaar, en als mensen kunnen werken, dan moeten ze dat doen.

Halsema wist met haar jarenlange ervaring hoe ze soepeltjes mensen voor zich kon winnen. Daarmee brak ze door bij een jongere generatie kiezers. Met een zwakke Job Cohen als leider van de PvdA ligt een groot deel van het jonge electoraat van die partij voor het grijpen. Die slag had Halsema kunnen slaan bij de Statenverkiezingen. Nu moet Sap het gaan doen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Femkes machtspolitiek

Wederom een bijdrage van Petra Kramer.

Gisteren werd bekend dat Femke Halsema na het kerstreces niet terugkeert in de Tweede Kamer. Haar vertrek kwam wellicht eerder dan verwacht maar een donderslag bij heldere hemel was het niet. Halsema heeft haar partijcongres dispensatie moeten vragen om nog eenmaal lijsttrekker te mogen zijn en dat was met het doel om te gaan regeren. In haar eigen woorden “GroenLinks is een ideeën-partij op zoek naar macht.” Nu die macht niet gevonden is, is het niet raar dat Halsema afstand doet van haar troon.

De formatie van Paars-Groen is mislukt omdat de heilige hypotheekrenteaftrek behouden moest blijven. Dat was het enige echte piketpaaltje van Rutte en daar waren slechts twee andere partijen voor te vinden vandaar dat gedoogregering nu woord van het jaar is. La Halsema gooit echter allerminst de handdoek in de ring. Haar afscheid is pure machtspolitiek en dat bedoel ik in de positieve zin van het woord. Op 2 maart kunt u Bruin I namelijk maken of kraken en GroenLinks gaat voor dat laatste.

Rutte gaf al eenzelfde signaal af toen hij in Elsevier declameerde dat het niet uitmaakt wat u stemt als het maar (knetter)rechts is. Alleen dan kan het kabinet dat Henk en Ingrid degenen die weinig tot niks hebben de crisis laten betalen. GroenLinks maakt het voortbestaan van premier Rutte tot de verkiezingsinzet en gelijk hebben ze. Hij moet zich schamen voor de manier waarop hij z’n liberale principes verkwanselt. Winkelen is ook zondagsrust. Tenzij je de SGP nodig hebt. Dat had zelfs Wouter Bos niet kunnen bedenken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Groen66: hoax of hobby?

Groen lijkt de gezamelijke kleur te zijn (Foto: Flickr/CharlesFred)

Voelt de achterban van GroenLinks en D66 iets voor een fusie? Volgens de Nrc wel. Femke Halsema vraagt zich af of het geen hoax is. Via Facebook en de site nieuwepartij.nl voert een aantal D66’ers en GroenLinksers echter wel degelijk actie voor het samengaan van beide partijen. Zij vinden dat beide partijen een nieuwe sociaal-liberale partij moeten gaan vormen. Duurzaam, liberaal en sociaal zijn de drie leidende thema’s als het aan de initiatiefnemers ligt. Zij verzamelen steunbetuigingen voor de fusie om beide partijen onder druk te zetten.

Nrc laat Stefan Hoevenaar, een van de initiatiefnemers, aan het woord:

De overeenkomsten zijn zoveel groter dan de verschillen. Bovendien zou een sociaal-liberale fusiepartij met zoveel kleine partijen de kans hebben de grootste partij te worden. Dat heeft als groot voordeel dat kiezers hun stem niet meer geven aan PvdA of VVD in de hoop één van die twee de grootste te maken.

De website nieuwepartij.nl richt zich vooralsnog niet heel erg op de inhoud. Er staat een oproep aan bezoekers van de site om een nieuwe naam te verzinnen voor de nieuwe politieke beweging die moet ontstaan vanuit GroenLinks en D66. ‘Progressief-liberale partij’, ‘Duurzaam Sociaal-Liberale Partij (DSLP)’ of ‘Sociaal Progressief Nederland (SoProNed)’: het bekt nog niet echt lekker. Groene Democraten is wellicht een betere optie?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Femke Halsema en de zwarte school

Femke Halsema (Foto: Flickr/roel1943)

Uw kinderen zitten op een zwarte school in Amsterdam-Oost. Op tv vertelde u laatst dat uw vriend en u vaak denken: we halen onze kinderen er vanaf.

Ja. Van elke ouder hoor ik wel wisselende verhalen over school. Maar op mijn school is dat heviger. Ik zet kinderen niet op school als sociaal experiment. Als ze niet maximale kansen krijgen en gelukkig zijn, gaan ze eraf. De school boekt goede resultaten, ze hebben hun vriendjes en vriendinnetjes. Maar islamitische meisjes mogen vaak niet bij ons thuis komen spelen, omdat mijn vriend ’s middags de kinderen opvangt. Dat is tot dusver geen probleem, omdat mijn dochter andere vriendinnetjes heeft, maar mocht zij daardoor eenzaam worden, dan kijken we verder.

Aldus Femke Halsema in een interview met De Pers in augustus 2009. Voorzover je al interesse zou moeten hebben in de schoolkeuze voor de kinderen van Femke Halsema, leest de goede verstaander dus al in 2009 dat een verandering van school erin zit. De Telegraaf bracht het gisteren als nieuws: “Halsema haalt kinderen van zwarte school”, waarop met name de lezers van de Telegraaf-site helemaal los gaan. Wat zegt Halsema zelf in reactie op vragen van de krant:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wat als Duyvendak lijsttrekker van GroenLinks was geweest?

GroenLinks bestaat twintig jaar, over de feitelijke geschiedenis verschijnt een mooi boek deze maand. Maar met een paar kleine veranderingen had de geschiedenis van GroenLinks ook heel anders kunnen lopen. Ik ga er in de lopende maand een aantal doorlopen. Het eerste verhaal ga ik maar een paar jaar terug: de zomer van 2008 waarin er hard aan twee boeken werd geschreven. Deze geschiedenis is weinig meer dan een speculatie met zeer beperkte informatie.

Femke Halsema (Foto: Flickr/roel1943)

Femke Halsema was vanaf begin 2008 bezig met een een fractienotitie over geluk en stress. Sinds de verkiezingen van 2006 was zij zich steeds minder op haar plaats gaan voelen in het verharde politieke klimaat van Den Haag. Wat een korte fractienotitie had moeten zijn over de ontspannen samenleving, een tweede thema voor GroenLinks, werd voor Halsema een welkome afleiding voor het politieke werk. Ze kwam echter moeilijk uit het argument: ze probeerde haar vrijzinnigheid te verenigen met een groene kritiek op de hyperconsumptie. In die periode bood een professor politieke filosofie, waar Halsema contact mee had over het boek, haar aan om het boek uit te werken als een proefschrift, buiten de politiek. Zij nam het aanbod aan, omdat dat haar de ruimte gaf om haar ideeen uiteindelijk uit te werken. En werkte de komende vier jaar aan haar proefschrift ‘Vreugde. Voorbij Superconsumptie, Stress en Scabreusheid‘. Kees Vendrik, die had aangegeven dat hij niet voor een vierde termijn zou gaan, volgde haar op als fractievoorzitter. En er werd een referendum uitgeschreven over het lijsttrekkerschap door Henk Nijhof die in de Volkskrant zegt: “Ik betreur het vertrek van Halsema, maar het is wel een goede mogelijkheid om de partij te vernieuwen.”

Wijnand Duyvendak (Foto: Flickr/Radio Nederland Wereldomroep)Ondertussen was ook een tweede GroenLinkser bezig aan een boek, Wijnand Duyvendak werkte aan zijn politieke autobiografie. De opkomende campagne was een reden voor hem om te stoppen met zijn boek. In gesprekken met zijn partner, partijgenoten en fractieleden was Duyvendak tot de conclusie gekomen dat hij misschien lijsttrekker moest worden van GroenLinks. Twee andere mensen overwogen dat ook, Kathalijne Buitenweg, delegatieleider van GroenLinks in het Europees Parlement, en Tof Thissen, fractievoorzitter van GroenLinks in de Eerste Kamer. Buitenweg wordt onder sterke druk gezet door de partijtop om aan te kondigen dat zij Halsema zal op volgen. Er wordt gesproken over een speciale constructie waarbij Buitenweg, slechts een lijstduwer, geparachuteerd kan worden in de Tweede Kamer. Buitenweg weigert en, in overleg met haar partner de Amsterdamse wethouder Van Poelgeest, kondigt in Het Parool haar vertrek uit de politiek aan: “Veertien jaar politiek is genoeg.”

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Saillant: De Twitterpoliticus en de media

SaillantLOGOWie zijn kinderen tegen de media wil beschermen, kan beter stoppen met twitteren.

Femke Halsema hield deze week een toespraak ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de Raad voor de Journalistiek. Het Nederlandse journaille kreeg hier en daar een pluim, maar er was ook kritiek over de huidige staat van de media. Ze hekelde vooral de personalisering van het nieuws, en gaf daarbij het voorbeeld van de overdreven aandacht voor haar eigen kinderen. Daarnaast was ze kritisch over de grens tussen roddel en hard nieuws.

Elke nieuwsgebeurtenis wordt eindeloos gerecycled en herkauwd, tot vermoeiens toe. De grenzen tussen amusement, talkshows en harde journalistieke informatie vervagen: meer dan nu gebeurt, zouden journalisten wat kritischer mogen zijn op deze vervagende grenzen en hun lezers en kijkers het onderscheid helder mogen aangeven.

Één rol blijft mijns inziens altijd onderbelicht als politici praten over de media. En dat is die van henzelf. Politici werken zelf aan mee aan de personalisering. Politiek gaat tegenwoordig over presentatie en beeldvorming, en nauwelijks nog over de inhoud. De presentatie en gevatheid in debat worden bekeken en beoordeeld, de standpunten niet. De huidige generatie politici hebben dat voornamelijk aan zichzelf te danken. We worden doodgegooid met Femke Halsema’s op televisie, radio en internet die meer dan eens meepraten over trivialiteiten bij Pauw en Witteman of DWDD. Heeft de politiek nog wel recht van spreken over moraliteit van de media als ze zelf zo graag de spotlights opzoekt?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het onervaren Kamerlid, over de dalende zittingsduur van parlementsleden

De Tweede Kamer (Foto : Flickr/Jackie Kever)

Politici zijn eigenlijk maar amateurs. Er is geen opleiding tot Tweede Kamerlid of minister. Niemand heeft een diploma nodig om verkozen te worden: de kiezers beslissen uiteindelijk of ze iemand een geschikte vertegenwoordiger vinden. Natuurlijk, partijen kijken naar de kwaliteiten van hun kandidaat-politici. Maar actief zijn in het bedrijfsleven, maatschappelijke organisatie, als ambtenaar of zelfs als politicus op lokaal niveau is geen garantie dat je ook zult slagen als Tweede Kamerlid. Hoewel er veel wordt gesproken over de professionalisering van de politiek, zijn onze volksvertegenwoordiger meestal relatief onervaren.

Het Kamerlidmaatschap wordt steeds meer een carrièrestap in plaats van een roeping. Het is een opstapje naar een ministerschap, staatssecretariaat, lokaal bestuurder of een andere functie binnen of buiten de overheid. Nu is het niet zo slecht dat Tweede Kamerleden geen enorme plucheklevers zijn, maar enige balans tussen doorstroom en ervaring is wel belangrijk. De Kamer vormt immers de tegenmacht tegen regering en ambtenarij; om die controlerende taak uit de voeren is ervaring belangrijk.

In de huidige Tweede Kamer zitten 65 nieuw verkozen leden. Nog eens 47 personen zitten maximaal vier jaar in de Kamer (die zijn dus voor het eerst verkozen in of na 2006). Slechts 14 Kamerleden hebben meer dan tien jaar ervaring. Sharon Dijksma (PvdA) en André Rouvoet (ChristenUnie) zijn het meest ervaren: zij kwamen in 1994 voor het eerst in de Tweede Kamer. Tot de lichting uit 1998 behoorden onder andere GroenLinks-fractievoorzitter Femke Halsema en PVV-fractievoorzitter Geert Wilders. Gemiddeld genomen is de parlementaire ervaring nu iets minder dan 4 jaar. Voor de verkiezingen was dit nog zes jaar. Ter vergelijking: in Engeland was de gemiddelde zittingsduur kort voor de verkiezingen in mei bijna vijftien jaar. Ministers zijn daar ook parlementslid, wat de cijfers iets vertekent, maar zelfs dan: een groot verschil.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bij het vertrek van Femke Halsema

Femke Halsema (Foto: GroenLinks)

Gisteren werd bekend dat Femke Halsema de Leonardo leerstoel aan de Universiteit van Tilburg zal aanvaarden. Op 26 mei 2011 zal zij de aanstelling afsluiten met een publieke lezing. Ik denk dat dit een belangrijke datum kan worden in de geschiedenis van GroenLinks.

Tijdens haar tijd aan de Leonardo leerstoel zal Halsema een boek schrijven over politiek in de 21ste eeuw. In 2007-2008 schreef Halsema ook aan een boek “Geluk!”. Dit project was ooit begonnen als een nota in de Tweede Kamerfractie maar groeide al snel uit tot een kritische analyse van de maatschappij en de economie. Het schrijven van dit boek is een van de cruciale momenten geweest in de politieke carriere van Halsema, vanaf dit moment leek Halsema meer plezier in de politiek te krijgen. Halsema’s statuur groeide. En haar partij steeg in de peilingen en maakte een mooie uitslag. Als bevestiging van haar status als grand dame van de Nederlandse politiek kreeg zij onder andere de Thorbecke prijs voor politieke welsprekendheid. Het is overduidelijk dat Halsema, die ooit haar politieke carriere begon bij het wetenschappelijk bureau van de PvdA een echte intellectueel is, die haar standpunten graag onderbouwt met een wetenschappelijke en filosofische analyse. Halsema heeft al eerder aangegeven dat zij net als haar Europese collega Buitenweg, graag zou willen promoveren na haar politieke carriere.

Halsema’s politieke carriere krijgt bij de komende politieke beschouwingen een natuurlijke afsluiting: het was haar ambitie om na de verkiezingen van 2010 met GroenLinks een mooie verkiezingsuitslag te maken en dan GroenLinks te laten toe treden tot het kabinet. Ze had in de laatste acht jaar een verandering in haar partij teweeg gebracht: haar vrijzinnige, anti-dogmatische, progressieve koers wordt nu breed in de partij gedragen en bracht GroenLinks heel dicht bij landelijke regeringsmacht. Het zag ernaar uit dat met Paars+ zou lukken een ook een roti-variant met het CDA, was voor Halsema een optie. Het mocht helaas niet lukken. Tot frustratie van Halsema kozen de VVD en het CDA voor de PVV.

Vorige Volgende