Kunst op Zondag | Bewogen stilte

Het is niet zo heel ongebruikelijk dat meerdere kunstdisciplines samen gaan. Maar er is één kunstdiscipline die hoogst zelden geheel op zichzelf staat: de dans. Ze bestaan wel: dansstukken zonder muziek. Voor zover ik weet is er nog geen choreograaf geweest die het waagde een choreografie te maken op het de bekende stiltecompositie 4’33” van John Cage. Zelfs zijn levensgezel, danser en choreograaf Merce Cunnighham, heeft die compositie nooit gebruikt. Terwijl  veel van Cunningham’s 202 choreografieën wel op muziek van Cage zijn gemaakt. Cunnighham en Cage huldigden het principe dat alle kunstvormen op zichzelf kunnen staan. Cunningham trok dat door in zijn werk: binnen een en dezelfde voorstelling zijn muziek en dans onafhankelijke elementen. De choreografie was niet langer vastgeketend aan het ritme en de vorm van een muziekstuk. Merce Cunningham maakte zestien muziekloze choreografieën. De eerste stukken waren ‘Before Dawn’ (1951) en ‘Boy Who Wanted to be a Bird’ (1952). Zijn laatste muziekloze dansstukken dateren uit 2002 (‘Overpopulation’) en 2004 (Monk’s Tail’). Cunningham heeft zijn lesje geleerd bij Martha Graham, een van de vier grondleggers van de moderne dans. De andere drie waren Doris Humphrey, Charles Weidman en Hanya Holm. Een van de leerlingen van Hanya Holm is Lucinda Childs, die tijdens haar studie met Merce Cunningham in aanraking kwam. Op het Holland Dance Festival In februari jl. werd haar muziekloze dansproductie ‘Works in silence’ uitgevoerd. Zie het presentatiefilmpje. Er zijn mensen die niet tegen stilte kunnen. En er zijn mensen die dans zonder muziek ‘vloeken in de kerk’ vinden. Zijn dat puristen? Niet in de meest letterlijke zin van het woord. Immers, pure dans is ontdaan van decors, attributen én muziek. Hier een stukje uit een muziekloos ballet, dat eigenlijk per toeval ontstond. Componist Aaron Copland had moeite een stukje muziek voor elkaar te krijgen. Choregraaf Jerome Robins besloot het stuk zonder muziek uit te voeren. ‘Moves’ ging in 1959 in première. https://www.youtube.com/watch?v=7HTFNzLKU8Q Om eens helemaal in stilte en dans op te gaan eindigen we met een langer stuk: Silent ballet van Emanual Gat. In 2008 in première gegaan. https://www.youtube.com/watch?v=bDT0RUXhi98&t=2s Prettige zondag verder.

Door: Foto: zaldi64 (cc)

Closing Time | Honky Tonk Ballroom

In de reeks ‘Kunstjes op muziek’ (herinnert u zich deze nog?) vandaag camp op camp op camp. U hoort countrymuzikant Travis Tritt, de Honky Tonk Women van de Rolling Stones covert.

U ziet Jason Colacino en Katie Boyle een fraai stukje ballroomdansen ten beste geven.

Beiden zijn professionele dansers. Jason Colacino is helaas niet ouder dan 31 jaar geworden.  Van de Katie Boyle in deze act is niets te vinden  op het World Wide Web. Veel Katie Boyles, maar niet degene die in dit filmpje danst.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Jim Surkamp (cc)

Wetenschapsdans

COLUMN - Ik heb even moeten nadenken over de bundel ‘wetenschapspoëzie’ En dat was kennis, zeg je dan die is samengesteld door de Vereniging voor Wetenschapscommunicatie en -journalistiek Nederland (VWN). Dat komt niet zozeer door de relatie tussen wetenschap en poëzie, want ik ben ervan overtuigd dat poëzie overal over kan gaan, en omgekeerd dat wetenschappelijk inzicht op allerlei manieren kan worden uitgedrukt.

Het raadsel betrof de relatie tussen (wetenschaps)communicatie en (wetenschaps)poëzie.

Ik begrijp natuurlijk dat de vereniging helemaal niet per se bedoelde om poëzie ineens tot het domein van de wetenschapscommunicatie te rekenen, ze noemen het genre zelf immers alleen maar wetenschapspoëzie. Maar de vraag is dan: hadden ze dat dan wel kunnen doen?

Briljante winnaar

Wetenschapscommunicatie gaat altijd over de inhoud. Je zorgt ervoor dat bepaalde inzichten of feiten of vragen worden overgedragen. Het is niet waar dat de vorm er niet toe doet, maar die vorm staat altijd ten dienste van het overdragen van de inhoud. Wetenschapscommunicatie die nadrukkelijk aandacht vraagt voor de eigen vorm, voor de virtuositeit van de maker, lijkt mij geen geschikte wetenschapscommunicatie.

Bij poëzie gaat het altijd minstens óók om de vorm, of dat nu rijm, ritme is of regelafbreking. Dingen worden anders gezegd dan in het dagelijks leven en dat leidt dusdanig af van de inhoud dat je je kunt afvragen of het wel een functie heeft. In het verleden is er natuurlijk didactische poëzie geschreven, maar toen had het rijm ook een functie, bijvoorbeeld om de inhoud makkelijker onthoudbaar te maken.

Foto: rocor (cc)

Kunst op Zondag | De kunst van een lesje leren

Zo’n kabinetsformatie is geen a-b-ceetje. Vooral omdat er eentje zich voor dood houdt en de tijd neemt om te kijken hoe de hazen lopen. De dans om de macht strompelt nog wel even verder. Omdat de ‘premier danseur’ machtseigenwijs is en de anderen het vertikken hem voorgoed een lesje te leren.

Een lesje leren, hoe doe je dat eigenlijk? Vandaag bieden we uw drie performances en we adviseren u dringend deze alle drie helemaal tot u te nemen.

Les 1.

Dit jaar had Joseph Beuys honderd jaar kunnen worden, ware het niet dat hij kort voor zijn 65e overleed. Hij was graficus, beeldhouwer, performancekunstenaar en politicus, onder andere als mede-oprichter van Die Grünen. Niet te beroerd om een clipje op te nemen en ‘Sonne statt Reagan’ te zingen.

Beuys was ook een meesterlijke leraar. Hij kon een complex iets als kunst uitleggen aan een dode haas.

Joseph Beuys – How to Explain Pictures to a Dead Hare, 1965.

Les 2.

Dat lesje is door menigeen goed onthouden. John Baldessari reageerde op de les van Beuys.

John Baldessari – Teaching a Plant the Alphabet 1972 (start vanaf 1 minuut 50″).

Les 3.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Closing Time | Boeke

Een band met een energiek ritme dat ik niet bij kan benen.

 Aptijt is een kaseko/kaskawi-groep uit Suriname, die de traditionele Surinaamse stijlen mixt met Caribische stijlen als zouk. En is één van de populairste Surinaamse acts. Ze hebben opgetreden bij festivals als De Antiliaanse feesten in Antwerpen en het Zomercarnaval in Rotterdam. Ze hebben in Suriname een koosnaam: A lostoe foe a natie (troetelkind van de natie). Tekstueel is Boeke  interessant omdat er, als ik dat zo zie, drie talen in voorkomen.

Foto: Victoria Pickering (cc)

Kunst op Zondag | Lopen

Het kan raar lopen….

Studio Giftig (Niels van Swaemen en Kaspar van Leek) – Silly Walks Tunnel, Eindhoven, 2016
Door John Clees onthuld (filmpje, niet geschikt voor claustrofoben)
Flickr Emile Krijgsman Just like him CC BY-NC 2.0 Lopen

George SegalWalk, Don’t Walk, 1976
Te  lopen….
Flickr Jack Szwergold A cool George Segal sculpture—Walk, Don’t Walk 1976 CC BY-NC 2.0 afbeelding 2

of niet te lopen….
Flickr Jack Szwergold A cool George Segal sculpture—Walk, Don’t Walk 1976 CC BY-NC 2.0 lopen

David Govedare – The joy of running together, 1984
Ode aan de grote diversiteit aan deelnemers van de jaarlijkse Spokane Bloomsday Run. Veertig sculpturen.
Flickr verifex Brendan and The Joy of Running Together CC BY-NC 2.0

Nancy SchönDe schildpad en de haas, 1995
Als eerbetoon aan alle hardlopers uit heel de wereld die meeliepen in de Boston Marathon.
Flickr Wally Gobetz Boston - Copley Square The Tortoise and the Hare CC BY-NC-ND 2.0

Costas VarotsosDromeas (‘Hardloper’), 1994
In 1988 stond deze ‘loper van glas’ op het Omoniaplein in Athene, maar omwonenden vreesden splinters omdat de ondergrondse metro het beeld misschien door elkaar kon schudden. Nou, dan zetten we hem maar op het Megalis tou Genous Sholiplein. Aldus geschiedde in 1994.
Flickr CaptSpaulding Glass Running Man CC BY-NC-ND 2.0 lopen

Jaroslav RónaFranz Kafka memorial, 2003
In het korte verhaal ‘Beschrijving van een strijd’ laat Kafka op een absurde, surrealistische manier zien hoe individuele verlangens kunnen schuren met sociale consensus. In het tweede deel van het verhaal zit de verteller, alsof hij een paard berijdt, op de rug van een eerder ontmoette gast en wandelt door de stad.  De wandeling wordt een innerlijke reis. Beeldhouwer Róna nam dat beeld als ode aan Kafka.
Flickr mirsasha Franz Kafka (by Jaroslav Róna) CC BY-NC-ND 2.0

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Pull Up To The Bumper Baby

De popjournalist die ooit het begrip ‘Ritmetandem’ heeft geïntroduceerd voor de muzikanten (bassist) Robbie Shakepeare en (drummer) Sly Dunbar, die heeft waarschijnlijk in zijn jeugd nooit een vakantie op Terschelling doorgebracht – en daarbij een tandem gehuurd.

Los van dat de metafoor van wel erg Nederlandse makelij is, ik snap wel wat er bedoeld is. De musici gaan gelijk op, op één fiets immers, de één volgt de ander, twee mensen die als één organisme functioneren. De een stuurt en de ander volgt.

Closing Time | Do You Love Me?

Do you love me is een single van The Contours. Het is afkomstig van hun album Do you love me. De single verscheen in juni 1962 .

Berry Gordy schreef het lied eigenlijk voor The Temptations, maar die waren onbereikbaar toen de opname gepland stond. In de Hitsville studio liep Gordy vervolgens The Contours tegen het lijf. Die hadden het moeilijk bij Motown, aangezien hun twee eerder verschenen singles nauwelijks verkochten. Met de single Do you love me haalden The Countours de Billboard Hot 100. Het zou hun grootste hit blijven.

Closing Time | Papa’s Got a Brand New Pigbag

Krijsende meeuwen, nagels die over een schoolbord gaan, jankende zeehonden, scheepstoeters, kakofonie, de blazers (tuba, saxofoon, trombone, trompet, klarinet) gaan op een gegeven moment in dit nummer volkomen leip. Ze halen alles eruit wat erin zit, laten geen enkel zuchtje lucht onbenut om alle hoeken van dit nummer te vullen, ook daar hoog bovenin, en achterin. En dat zes onuitputtelijke minuten lang. Gelukkig worden ze daarbij voortgestuwd door de percussie en de bas. Een niet te stoppen vrolijk instrumentaaltje van Pig Bag. O ja, en het swingt.

Closing Time | DDDD The deer’s cry

13 dansers gefilmd door 13 verschillende telefoontoestellen, op 22 locaties in Den Haag, Lille, Niort en Parijs, tijdens de corona-virus pandemie maart 2020.

Dabs: De Dutch Don’t Dance Division, choreopgraaf Thom Stuart. Muziek: The Deer’s Cry van Arvo Pärt uitgevoerd door kamerkoor Kwintessens o.l.v. Raoul Boesten.

Choreograaf Thom Stuart maakte een indeling gemaakt van alle gezongen ‘zinnen’, op tijd-code en gaf de dansers de opdracht op hun zin(nen) een korte frase te choreograferen, die op te nemen op hun telefoon en te mailen. Rinus Sprong, mede artistiek leider van de DDDD monteerde het tot de korte film die je hierboven ziet.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende