Ik vond ’t een weerzinwekkende gedachte die bruine vent, die raja, daar wandelend bij gelegenheid tusschen onze blanke zindelijke Aphrodites en Juno’s. Ik had hem toen al graag een schop gegeven. … Mijn afkeer voor inlanders is nu compleet, ik voelde iets door mijn heele lichaam, ik voelde mijzelf vernederd en had er graag een neergeslagen en getrapt, maar ik durfde niet. Iets van datzelfde voel ik in Europa ook als ik een Jood met een Europeesch meisje zie.
Een simpele ballade van Raymond van het Groenewoud. Duidelijk, eenvoudige tekst ook. Lekker kort. Alles wel gelijk helder en in beeld. Geen metafoorgedoe. Maar ik weet inmiddels wel dat als een gedicht of een song zich als simpel presenteert, dat er dan ergens iets verborgen zit, wat zich niet altijd gelijk en altijd presenteert. Ook niet aan iedereen trouwens, je moet er wel een beetje voor open staan, het moet wel van twee kanten komen. Ik heb dat regelmatig met gedichten. Als ik bij mijn moeder ben, die dementeert, dan lees ik haar gedichten voor. Ik lees, zij luistert. En dan pak ik een niks-aan-de-hand-gedicht, klassiekers, kindergedichten, scan ‘m even snel op boobytraps, en begin te lezen. Maar het overkomt me vaker dan me lief is, dat het gedicht me in de laatste of de voorlaatste regel laat struikelen over iets dat ik niet zag. Mijn stem zit klem, en ik veeg over mijn ogen.
Afgelopen maandagavond zaten mijn vrouw en ik te kijken naar zo’n clickbait-programma, maar dan op de televisie. Het ging over TopPop, dat populaire programma uit de jaren zeventig en tachtig. Het is niet echt mijn format, allerlei mensen/persoonlijkheden/celebreties verschijnen in beeld die dan een eind weg kletsen over wat ze zich herinneren of over de net vertoonde clip van een artiest. (Maar wie zijn die mensen? Wat is hun autoriteit?) En het is, M&M, zijn al wat ouder, natuurlijk jeugdsentiment. TopPop, presentator Ad Visser en het ballet van Penny de Jager als de artiest van dat moment geen clip had, of niet aanwezig was.
De rubriek Closing Time is vast niet bedoeld om populaire liedjes die je overal en altijd kunt horen een podium te bieden. Daar hebben we Skyradio al voor en de Top 2000, waar het jeugdsentiment op het feest der herkenning de ene kneiter na de andere gouwe ouwe aan elkaar rijgt: The Horror! The Horror!
Maar sargasso-schrijvers zijn ook maar mensen, voorzien van een softspot. En die van mij is Wonderful Life van Black. Ik heb mij altijd laten inpakken door dat nummer. Toen en nu. En tussentijds. Maar nooit iets gelezen over de achtergrond van dat liedje. Dat deed ik vandaag dus wel, en toen stuitte ik op een citaat dat me even naar adem deed happen. Die Black, Colin Vearncombe dus, zegt dus: ‘Ja, die song, die tekst had ik ironisch bedoeld.’
Misschien was het altijd hier om gegaan, draaide het hele experiment (die pandemie, de vaccinatiecampagne, alles wat we de afgelopen anderhalf jaar hadden meegemaakt) om de vraag of, en zo ja welke, mensen bereid waren vijftien minuten in een zaal te blijven zitten als ze was aangeraden dat te doen, zonder dat er sprake was van dwang of corrigerend toezicht, en wat dat over die mensen zou zeggen.
The Modern Dance van het gelijknamige album van Pere Ubu. Het is niet het openingsnummer van de plaat, dat is Non-Alignment Pact, ook mooi, maar dat nummer begint met een doordringend pieptoon die nogal lang aanhoudt. Vandaar de keuze voor het wat meer traditionelere en publieksvriendelijke Modern Dance. Aan de karakteristieke, wat klaaglijke stem van David Thomas is niet te ontkomen natuurlijk. Maar het nummer heeft veel te bieden: stuwende ritmes, wisselende ritmes, vreemde wendingen, gelach & gepraat en dat vreemde onbekende woord waar David Thomas elke zin mee besluit. Ik heb de betekenis van merdre opgezocht.
Ik ben van de oppervlakkige contacten,
niet van die diepgaande, ik ben van het vluchtige,
ik hou afstand, ik kom niet dichtbij.
Mij moet je niet hebben voor het duurzame, de lange baan.
Ik wijs ernaar, ik raak het even aan –
maar ik hou afstand, ik ben van het voorbijgaan.
Ik blijf een kennis, sluit geen vriendschap.
Ik blijf niet te peilen, ik blijf die vage gast.
Ik ben de man tegen wie je praat, in de trein,
In de wachtkamer, langs de lijn.
Ik ben biechtvader, klaagmuur tegelijk.
Ik ben een spiegel, een bodemloze put.
Ik ben de taxichauffeur, ik ben de invalkracht,
ik ben die collega van die andere afdeling.
Ik ben die barman, ik ben die nachtportier.
Ik ben van dat praatje op die ouderavond.
Ik was dat, op dat feest, om drie uur ’s nachts,
toen je het over je ex had. En ik was dat,
toen je het, nog later, over je jeugd had.
Ik sta op zaterdag naast je langs de lijn.
Ik hoor het aan, ik knik, ik herhaal een woord.
Mijn mimiek is in orde. Ik lach en schud een hand.
En beloof tot ziens. Maar ik hou afstand,
Ik kom niet dichtbij. Ik trek me terug.
Ik zou het soms graag anders zien,
maar dit is wat ik ben, ik ben van het voorbij.
Haha, op haar twitter kenschetst ze zichzelf als the indie Britney Spears, tong-in-wang, dat is, want op festivals staat ze gewoon geprogrammeerd tussen de andere popbandjes. Ze staat daar niet omdat ze een leuk blond jong ding is, bedoel ik. Pixey schrijft haar eigen songs en doet zelf de productie. Vlotte pop, beetje surfgitaar, beetje drum ‘n’ bass en sterke, catchy melodieën en erg dansbaar. Bij The Mersey Line moest ik wel denken aan A Brimful Of Asha. En om Pixey niet helemaal te beoordelen op één liedje, en omdat het zo zomers is, hier nog een tweede: Just Move, wat weer een beetje jaren zestig is.
Lambchop, zouden ze nog bestaan? Met die zanger met die omineuze naam: Kurt Wagner, die toch hele ingetogen, intieme en kwetsbare liedjes kon maken. Zoals dit nummer, dat me om redenen van de titel al aansprak: de man die van bier hield. Niets meer aan doen, houden zo. Dat dacht David Byrne van The Talking Heads ook, en heeft de song nog op zijn eigen manier gecoverd. Maar ik heb toch liever het origineel van Lambchop uit 1996.
Een liedje dat over dansen lijkt te gaan. Dansen in al haar vormen. Door muzikanten en producers van nu gemaakt, maar als je je ogen dichtdoet zou je toch zweren dat je je in de jaren zestig of zeventig bevindt. Je voelt die soul, gospel en disco-vibe van toen. Leuk.
De band, de gelegenheidsproductie, of hoe noem je dat, bestaat uit de zanger Jacob Lusk en de producers Ari Balouzian en Ryan Hope. Nostalgisch, historiserend en retro. Aan het eind van de clip, vanaf minuut 05:00, is er ineens (er is vast een verband dat ik niet zie) een wending. We zien een soort demonstratie op straat, waar een man, solo, de song Strange Fruit van Billy Holliday zingt door een megafoon.
Dit is onmiskenbaar Engels, jaren zestig?
Nee, het komt uit 2007.
Ik dacht toch echt the Kinks te horen, maar wacht, zijn het the Libertines?
Nee.
Is het dan wel Pete Doherty?
Ja.
Dan zijn het the Babyshambles.
Klopt.
Mooi, maar het lijkt wel overal op.
NRC had dit weekend weer een artikel over huisvesting en uitbuiting van Oost-Europese arbeidsmigranten. De foto bij het artikel laat een situatie zien die je misschien in Siberië of Oekraïne, maar niet in Linne, Limburg zou verwachten. Ik moest denken aan Sixteen Tons van Tennessee Ernie Ford: I Owe My Soul To The Company Store. Zijn wat gladde verschijning in pak met stropdas en Errol Flynn-snorretje is nogal in contrast met de bittere tekst van het lied.
De afhankelijkheid van arbeiders van hun werkgevers is helaas niet een verhaal uit de jaren ’40 of ’50. Of het nu gaat om steenkolen of om asperges. Dat uitbuiting en slechte woon- en werkomstandigheden nog steeds schering en inslag zijn, constateerde ook Emiel Roemer in zijn rapport Geen tweederangs burgers uit oktober 2020. En Sargasso’s Gwen van Eijk stipte deze problematiek kort aan in een breder artikel over de wooncrisis.
Hoe dan ook: het blijft een sterk nummer dat oorspronkelijk van Merle Travis was.