Weerwoord

We worden ondermijnd door onze journalisten,’ bezwoor Baudet ons afgelopen woensdagavond. De NOS, waar hij graag op mag afgeven, zond die overwinningsspeech van 22 minuten integraal uit, en wist na afloop daarvan niet veel meer te doen dan een grap maken over dat rare woord ‘boreaal’, om vervolgens een cabaretière om commentaar te vragen. ‘Nou, die heeft grootse plannen hoor,’ zei ze, ‘ik denk dat we nog veel van hem zullen horen.’ Intussen kopte diezelfde NOS op haar website klakkeloos ‘Een nieuwe lente, een nieuw geluid’ – een poëtische frase die collega-FVD’er Hiddema eerder die avond had ontleend aan de socialistische dichter Herman Gorter, die zich nog urenlang snikkend in zijn graf omdraaide. Dus dat van die ondermijning door journalisten, daar was ik het wel mee eens.

Door:
Foto: Roel Wijnants (cc)

Het gelijk van Baudet

ANALYSE - Als de gevestigde politiek het extreemrechts populisme wil stoppen, moet ze eindelijk serieus werk gaan maken van democratisering.

Wat hebben D66, Fortuijn en Thierry Baudet met elkaar gemeen? Twee dingen: ze veroorzaakten alle drie een stembusrevolutie, en alle drie hadden ze op dat moment een sterke democratiseringsagenda.

Stembusrevoluties gaan altijd gepaard met een schreeuw van het volk om beter gehoord te worden.  Een deel van het succes van Baudet valt daar dan ook mee te verklaren. En daar zouden we een keer wat van mogen leren. Onze democratie faalt namelijk op vier punten:

Vier democratische tekorten

Ten eerste bij het parlement. De kritiek van Baudet dat de debatten in het parlement slechts voor de bühne is, is voor een groot deel terecht. Voor aanvang van ieder debat zijn de standpunten van de oppositie en de coalitie al lang duidelijk: afgezien van wat details zullen zij nooit iets aan elkaar toegeven. Politieke besluitvorming vindt in ons land achter gesloten deuren plaats, en niet in de tweede kamer. Die is er voor de show.

Ten tweede worden belangrijke posten nog altijd via de partijpolitieke handjeklap gevuld. Een burgemeester of commissaris van de koningin is in praktijk altijd een afgedankt kopstuk van een grote partij. Outsiders krijgen geen kans, en de sollicitatie is niet openbaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Irish Typepad (cc)

Verwarde spreker

COLUMN - Er is al het nodige over geschreven, daar wil ik dit nog aan toevoegen….

Die hele speech kan natuurlijk de prullenbak in worden geanalyseerd. Wie een beetje zijn best doet ziet al snel hoe de spreker citaten uit hun context heeft gerukt. En bijster origineel was het zeker niet: verering van vroegere geschiedenis en fulmineren tegen de moderniteit was trendy in de roemruchte dertiger jaren. Maar goed, dat kan een risico zijn bij iemand die wat met geschiedenis heeft.

Afijn, de ‘pissebedden in zijn hoofd’ hebben de gedachten van de spreker danig ‘opgenaaid’. De grootheidswaanzin spat er van af. Dat zou nog om te lachen zijn als spreker er op uit is ‘de grootste zoekterm’ te worden, maar hij liet wel blijken eerder het type te zijn van ‘een daad, zo groot, zo hevig en dramatisch dat mijn naam in alle kranten komt te staan’.

De cursieve tekst is ontleend aan het gedicht ‘Herostratos’, een jongeman die in 356 voor Christus in Efeze de tempel van Artemis in brand stak en daarmee eeuwige roem dacht te vergaren.

Het komt uit de bundel ‘Slordig met geluk’(2016) van de in 2018 overleden dichter Menno Wigman. Uit een van de andere gedichten uit die bundel, citeerde de spreker een regel volledig uit de context. ‘De zon was mij nooit opgevallen, zegt Menno Wigman, als hij niet steeds was ondergegaan’ sprak hij.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022

Een oplossing voor de democratische crisis

COLUMN - Over wat er mis gaat met onze democratie, en wat daaraan te doen

Onze democratie

Bij de algemene beschouwingen van afgelopen jaar oogstte Baudet vooral hoon bij zijn collega’s, toen hij beweerde dat de debatten in de tweede kamer eigenlijk alleen maar een inhoudsloos spel voor de bühne zijn. Helaas heeft hij daar echter wel gelijk in. De huidige politieke situatie is eigenlijk de naam democratie nauwelijks waard.

Want wat is de praktijk? Direct na de verkiezingen duiken in ons land de winnende partijen een achterafkamer in, om in het diepste geheim een coalitieakkoord te smeden. Daarmee zetten ze effectief gezien vervolgens vier jaar lang de tweede kamer buitenspel.

In de tweede kamer speelt zich rond dit akkoord vervolgens een ritueel af. De coalitie verdedigt het coalitieakkoord, de oppositie valt dat aan (en vangt bij de meeste debatten bot), terwijl van bijna ieder debat de uitkomst eigenlijk van tevoren al vastligt.  Coalitiepartijen stemmen doorgaans anders dan wanneer ze niet aan een akkoord gebonden zouden zijn, en anders dan hun partijprogramma vertelt. Door coalitietrouw gebeurt het regelmatig dat minderheidsstandpunten wetten worden, en dat kleine minderheden belangrijke veranderingen blokkeren.

In een democratie regeert het volk in open debat en bij gratie van meerderheden. Onze praktijk is daar sterk van verwijderd. En het levert niet zoveel goeds op. Deze manier van werken heeft vooral nadelen. Kabinetsvorming is soms zeer moeilijk, en de uitkomst is voor veel partijen onbevredigend: niet alleen voor de oppositie, maar het is ook vaak pijnlijk voor coalitiepartners. Het volk krijgt ondertussen maar al te vaak de indruk dat politici volkomen onbetrouwbaar zijn. Kabinetten zijn vaak instabiel, slecht presterende ministers wordt vanwege coalitietrouw de hand boven het hoofd gehouden, en de politiek draait meer om macht dan om rationele argumentatie.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Arian Zwegers (cc)

Méér méér méér islamisering!

ANALYSE, COLUMN - De huidige wetgeving en verslaggeving en militaire acties tegen islamisering, wakkeren de islamisering juist aan.

Een aanval op de hele moslimgemeenschap

In moslimkringen op de sociale media circuleert een persverkaring van Hizb Ut Tahrir Nederland, oftewel de Partij van de Bevrijding. Ik had nog nooit van die beweging gehoord, maar zo te lezen in een oud artikel is het alles behalve een frisse beweging – ook moslims die wat meer vrijheden waarderen, voornamelijk ook in hun geloofsbeleving, zouden ervoor op hun hoede mogen zijn.

De titel van het stuk luidt echter: “De aanval op de niqab treft de hele moslimgemeenschap”. In het kort wordt betoogd dat moslims solidair moeten zijn tegen het burkaverbod, dat binnenkort in de eerste kamer wordt besproken, omdat de aanval op de vrijheid van de vrouw een niqab te dragen in het licht moet worden gezien van de algemene campagne die gevoerd wordt tegen moslims. En deze stelling blijkt gezien de verspreiding van het stuk goed aan te sluiten bij het gevoel van veel moslims die we ‘gematigd’ zouden noemen.

Je ziet aan deze oproep heel goed hoe zo’n burkaverbod bij moslims het vluchten in het geloof aanwakkert. Vooral daarom zouden mensen die zich druk maken om ‘islamisering’ juist het meest fel tegen zo’n verbod moeten zijn. Wie zich zorgen maakt over radicalisering en de uitbreiding van het islamitische geloof in het algemeen, keert zich juist af van het moslimbashen dat continu door rechtspopulistische politici en journalisten als Baudet, Wilders, Weird Duk en Ebru Umar, en over wordt genomen door partijen als de VVD, het CDA en zelfs de PvdA. Zij wakkeren het vuur van de Islam in Nederland alleen maar aan.

Foto: Viola Renate (cc)

Politiek Correct

COLUMN - Politiek correct, dat zijn de centrale waarden van vrijheid, gelijkheid, en broederschap. De rechtsstaat, scheiding van kerk en staat, en de mensenrechten. Wie wil dat nu níet zijn?

De kerk van de zelfhaat?

In Trouw stond een tijdje terug weer zo’n artikel in de trend waarvan er wel meer verschijnt, dit keer getiteld ‘de Kerk van de Haat’. Die kerk, dat was de ‘linkse kerk’, ziet u? Die haat, dat is de zogenoemde linkse zelfhaat.

Het steeds terugkerende verwijt? Zogenaamde antiracisten en feministen zouden een religie van de zelfhaat verkondigen. Mensen zouden zich volgens die antiracisten en feministen schuldig moeten voelen voor de wandaden van hun voorvaderen. Schuldig, omdat ze wit, nee sorry, blank zijn.

Beweringen als in het kerk-van-de-haatartikel hebben we al eerder gezien, zoals bij Heleen Mees, Elma Drayer, en Theodoor Holman, bij GeenStijl, de Post Online, ach, de hele reut aan sensatieschrijvertjes van kwaad-rechts verkettert “links” met die kritiek. Ze worden gretig gelezen, verdienen er een leuke boterham mee. En in Terstalls pamflet “vrij links” kregen deze mensen die het wagen op te staan tegen discriminatie ook al een veeg uit de pan. Opkomen voor de rechten van een groep mensen zou maar verdeeldheid zaaien onder links, moeten we niet willen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Daniel X. O'Neil (cc)

Vrouwen als duizenddingendoekje

COLUMN - Meisjes en vrouwen zijn handig: iedereen met een ideologie kan zijn eigen principes op hen plakken en hun bestaan voor eigen doel inzetten. Zo dienen vrouwen zedelijk te zijn, anders kunnen mannen zich niet beheersen en die onbesuisdheid is dan de schuld van die vrouwen. Maar vrouwen moeten óók toegeven als een man seks van ze wil, anders zijn ze verwaande bitches en/of vieze lesbo’s, en als zo’n man dan doorslaat is het hun eigen schuld. Vrouwen die niks willen? Preutse wijven die denken dat ze te goed voor je zijn. Vrouwen die vrij omgaan met seksualiteit? Sletten zijn het, ondermijners van moraal en gezin, en een gevaar voor de samenleving.

Damned if you do, damned if you don’t.

De laatste loot aan deze heilloze tak: nieuwrechts, dat meent dat elke man een vrouw toekomt en het recht heeft zich voort te planten. Maar aangezien vrouwen graag omhoog neuken, blijven er aan de onderkant van de samenleving helaas onvoldoende vrouwen voor de mannen over. De oplossing? Gedwongen monogamie. Aan het woord: Jordan Peterson, de Canadese held van jong en mannelijk alt-right.

In The New York Times van vorige week lichtte Peterson zijn standpunten bereidwillig toe. Mannen worden gewelddadig wanneer ze geen partner hebben, begint hij, en dus moet de samenleving er zorg voor dragen dat deze mannen een partner krijgen. In die opvatting staat Peterson overigens niet alleen: tal van beleidsmakers geloven dat, wanneer politiek opstandige of zelfs criminele jongemannen eenmaal een vriendin aan de haak hebben geslagen, ze zich zullen settelen en hun rebellie in de bomen hangen. (Ik heb meermalen artikelen gelezen waarin de opstand van de Palestijnen wordt verklaard uit een demografisch overschot aan alleenstaande jongemannen, evenals artikelen waarin jihadisme wordt verklaard als wedijver wie het eerst bij al die maagden in het Paradijs is.)

Foto: risastla (cc)

Kunst op Zondag | Parlementaire kunst

De NOS probeerde alvast een vuurtje te stoken onder de nieuwe kunstcommissie van de Tweede Kamer. Alexander Pechold wordt de voorzitter en de NOS hoopt dat Thierry Baudet zitting in de commissie krijgt en Pechtold het leven zuur gaat maken. De commisie moet nieuwe kunstwerken uitzoeken die na de renovatie van het Binnenhof de democratie mogen sieren.

De NOS verwacht een culturele clash tussen de heren omdat Baudet een uitgesproken mening over kunst heeft en wel over hedendaagse kunst. Vooral de abstracte kunst vindt Baudet een “aanval op ons thuis”.

Dat heeft hij inderdaad eens gezegd in een interview in het AD, waarin hij langs zijn neus weg architect Rem Koolhaas “de grootste misdadiger tegen de menselijkheid” noemde. Dat was, zo zei hij niet veel later in een gesprek met het NRC, “natuurlijk met een dikke knipoog, een hyperbool”. In dat gesprek beweert Baudet ook dat “figuratieve kunst toch veel mooier is dan wat we tegenwoordig maken”.

Wat figuratieve kunst betreft zullen Pechtold en Baudet het uitstekend met elkaar kunnen vinden.

Vorig jaar vroeg Kunsten ’92 lijsttrekkers van politieke partijen wat volgens hen de kracht van kunst en cultuur is.

In de aflevering met Pechtold weet de man niets beters te noemen dan wat hyperfiguratieve oude kunst: Rembrandts portretten van Marten Soolmans en Oopjen Coppit, in 2016 door Nederland en Frankrijk gezamenlijk gekocht voor € 160 miljoen en ‘Het puttertje’ van Carel Fabritius.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-02-2022

Politicus van het jaar

ANALYSE - Thierry Baudet is door tv-programma EénVandaag uitgeroepen tot Politicus van het Jaar 2017. Wat je ook van Baudet vindt, die titel is op minstens één manier terecht: in electoraal opzicht heeft hij uitmuntend gepresteerd. Kunnen VVD en PVV hun electorale positie nog handhaven?

Baudet is een mislukte versie van een dandy, die zijn parlementaire werk verwaarloost.” Journalist Jan Tromp zei vorige week op NPO Radio 1 dat hij het oneens was met de verkiezing van Baudet tot politicus van het jaar. Maar – luie mislukte dandy of niet – Baudet weet veel media-aandacht, leden en kiezers te trekken. Bovendien slaagde hij erin om met een nieuwe partij Kamerzetels te bemachtigen.

Dat is een knappe prestatie.

Sinds 1948 verschenen vele nieuwe namen op het stembiljet voor Tweede Kamerverkiezingen: sommige van mijn collega’s tellen 173 nieuwelingen; anderen houden het op 183. Slechts 18 daarvan bemachtigden zetels bij eerste deelname. Dus negen op tien novieten faalt waar Baudet slaagde. Met 1,8% trok hij ruim 25 keer zoveel stemmen als de doorsnee nieuwe partij.*

Achilleshiel

Baudet lijkt functioneel equivalent van PVV-leider Geert Wilders. Althans, in cijfers van opiniepeiler Maurice de Hond. In dat geval komt zijn steun grotendeels voort uit weerstand tegen immigratie en multiculturalisme. Dat kennen we van Brexit en Trump, en van anti-immigratiepartijen. Zelfs als nieuwe partij kunnen zulke partijen floreren, zoals de LPF in 2002 en de PVV in 2006 in ons land.

Foto: Kennisland (cc)

‘Echte Democratie’ bestaat niet

ANALYSE - Thierry Baudet brengt in september 2016 een rapport uit getiteld ‘Echte Democratie’. Gastredacteur Eva Schut geeft drie argumenten waarom deze titelkeuze een hoop moeilijkheden met zich meebrengt.

Over minder dan twee maanden zijn de Tweede Kamerverkiezingen, en het is duidelijk geworden dat Thierry Baudet zich als een serieuze kandidaat wil profileren. Het rapport ‘Echte Democratie’ dat hij samen met Paul Cliteur schreef – voor de PVV – geldt als handvat voor zijn eigen partij. Wat wil hij bereiken?

Onder andere door middel van bindende referenda, gekozen burgermeesters en e-democracy Nederland eindelijk voorzien van een Echte – directe – Democratie. Los van de vraag of directe democratie de beste manier is om het vertrouwen in de politiek terug te winnen, brengt de titelkeuze van zijn rapport alleen al een aantal problemen met zich mee. Daarvan wil ik er drie met u bespreken.

Democratie als discussie

Filosoof en politiek theoreticus W. B. Gallie schreef al in 1956 dat het begrip ‘democratie’ – net als ‘kunstwerk’ en ‘Christelijke waarden’ – een essentially contested concept is: een min of meer intuïtief begrip dat altijd onder discussie zal blijven staan. In verschillende situaties en door verschillende groepen mensen wordt het telkens anders gebruikt, en elke groep draagt gepassioneerde argumenten aan waarom zij denken het bij het juiste eind te hebben.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige