Shell slachtoffer?

In de Volkskrant van zaterdag j.l.schrijft Martin Sommer over Shell als slachtoffer. Onbegrijpelijk, meent Harry Bleeker. Shell heeft niet alleen de hele vorige eeuw, maar gewoon tot op de dag van vandaag, onzindelijk veel geld  verdiend, en verdient het nog steeds, met de vervuiling van de aarde. Tot omstreeks 1990 behaalde Shell forse winsten zonder dat het bedrijf zijn eigen bijdrage aan de ondergang van ons klimaat had gedocumenteerd en geconstateerd. Na 1990 gebeurde dat dus opzettelijk en zonder enige scrupules. Ik weet niet hoe u dat noemt maar echt getuigen van brandschoon en te koesteren gedrag, vind ik dat niet. Het reeds vaak gebruikte argument door Shell zal nu ook vast zijn: we deden niets anders dan aan de vraag van de burgers te voldoen. De 9 procent burgers die bij de door Sommer genoemde enquête negatief over Shell denkt, worden als een Leninistische voorhoede bestempeld, maar voor de 26 % die het geen reet kan schelen of Shell het klimaat naar de knoppen helpt, ontbreekt opeens een etiket. De bijdrage die Shell nu zeker levert aan schone energie is uiterst bescheiden vergeleken met de voortdurende inspanningen als olieboer, maar daar geen woord over van Sommer. Shell is geen slachtoffer maar een bedrijf dat niet het landsbelang van Nederland of het milieu voorop stelt, maar winst voor haar aandeelhouders en niks anders, daar moeten we niet geheimzinnig over doen. Het nalaten door de politiek om het grote bedrijfsleven te beteugelen zal ons nog duur te staan komen. Kern van het mission statement van alle multinationals is uiteindelijk winst en de maximalisatie daarvan, wat er ook verder beweerd mag worden. Het te grote bedrijfsleven is een bedreiging voor de democratie dat moeten we ons nu toch eens eindelijk gaan realiseren, het botweg chanteren van regeringen lijkt mij daar wel een bewijs van. Daar waar de centraal geleide economieën van het Oostblok alles nog zeiden te doen in het belang van het volk, zijn de centraal geleide economieën van de multinationals alleen maar voor winst en aandeelhouders bezig. Is het niet in Nederland dan wel in Engeland of Amerika of Brazilië. Dus wake up Nederland. Het vertrek van Shell is geen overwinning op het neoliberalisme, helaas integendeel, maar betekent voor Nederland wel dat er voorlopig een einde aan de onsmakelijke chantage door de multinationals is gekomen. Het is nu zaak om regelingen te instaleren die de overheid meer grip op het ontketende bedrijfsleven bieden. En het lijkt me een mooi moment voor Sommer om over te stappen naar Elsevier of de Telegraaf.

Door: Foto: Stephan (cc)
Foto: Jeanne Menjoulet (cc)

Varend ontgassen volop in het nieuws

, door

Vanavond bij ‘De Hofbar’(PowNed, NPO 2, 22.10 uur) een topic over varend ontgassen. De redactie van De Hofbar heeft dankbaar gebruik gemaakt van Sargasso’s dossier ‘varend ontgassen’.

Dat dossier is tot stand gekomen dankzij Krispijn Beek, onze redacteur met kennis van zaken op dat gebied. Alvast inlezen alvorens je de uitzending gaat zien? Blader eens door het dossier ‘ontgassen’.

Waar gaat het om?

Binnenvaartschepen met een vloeibare restlading ontgassen hun tanks. Als een lading is gelost, blijft restlading achter. Schepen ontgassen dit restant als het schip op weg is naar nieuwe lading. Daar komen giftige dampen bij vrij, die luchtverontreinigend en kankerverwekkend kunnen zijn. Oplossing: met ontgasinstallaties op de wal of op het schip kunnen schepen gecontroleerd worden ontgast.

In een voorlopig laatste artikel (21 december 2020) zette Krispijn Beek de successen op een rij die, in de tien jaren dat hij met deze materie bezig was, zijn behaald.

Laatste nieuwtjes

Het onderwerp is de laatste tijd weer volop in het nieuws. In Zeeland mag langs het Kanaal Gent – Terneuzen op sommige plaatsen wel, op andere weer niet ontgast worden. Voor de zoveelste keer roept een lokale volksvertegenwoordiger op tot een algeheel verbod op varend ontgassen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Klimaatmars 2021 (livestream)

, door

De klimaatmars begint om 13 uur op de Dam, gevolgd door een podiumprogramma om 15 uur in het Westerpark. Onder de sprekers zijn inheemse activiste Chautuileo Tranamil, VN-jongerenvertegenwoordiger Mert Kumru, Klarien Klingen van Toekomstboeren en vertegenwoordigers van de Klimaatzaak tegen Shell. Politieke partijen worden geïnterviewd over hun klimaatplannen. De livestream is te volgen via Instagram en Facebook.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update september 2021

, door

DATA - Klimaattop in Glasgow, klimaatmars in Amsterdam, de opwarming gaat gewoon door. Toppen en marsen zijn nog geen maatregelen. En maatregelen hebben pas over tientallen jaren echt effect. In de tussentijd zal de trend niet significant ombuigen.

Alweer een verlate update. Dit keer niet de Britten. Die zijn nu ineens supersnel geworden met hun nieuwe HC5 dataset. Nee, dit keer waren het de Amerikanen (REMSS) die niet in de gaten hadden dat hun automatische verwerking stil was komen te vallen. Moest ze wakker schudden. Gelukkig loopt alles nu weer normaal.
Dus hier weer de update.


Met de komst van HC5 hebben de onderzoekers Cowtan and Way besloten hun maandelijkse heranalyse stil te leggen. Die is overbodig geworden omdat de overlap in data nu vrijwel 100% is.
Daarom bestaat het overzicht van de structurele trends in de diverse klimaatdatasets (het 30 jaarsgemiddelde) nu nog maar uit acht reeksen. Maar dus wel met de nieuwe HC5 erbij. Het beeld blijft uiteraard onverminderd somber.

Dan nog wat klimaatnieuws. Een studie naar klimaatstudies bevestigd nogmaals dat vrijwel alles wijst op (door de mens veroorzaakte) opwarming. Van 99% zijn we nu naar 99,9% gegaan.
En daar waar veel tegenstanders van klimaatmaatregelen roepen dat de klimaatconferentie een vrijplaats is voor de groene “maffia”, blijkt het omgekeerde het geval te zijn. Maar dat zal u als kritische lezer niet verrassen.

Foto: Cyril Wermers (cc)

De wooncrisis oplossen is óók de energietransitie versnellen

, door

OPINIE - De woorden ‘wooncrisis’ en ‘energietransitie’ worden niet vaak in één zin gebruikt. Dat moet veranderen, stelt Nina de Haan.

In deze wooncrisis zou je bijna vergeten dat we onze woningen óók nog moeten verduurzamen, je bent immers al blij als je een huis hebt. Maar de stijgende prijzen voor gas en elektriciteit drukken ons met de neus op de feiten: we zaten al in de knel en als we geen haast maken met het verduurzamen van woningen wordt het nog erger.

Huurders in woon- en energiearmoede

De wooncrisis eist zijn tol: een groot deel van de bevolking is steeds meer geld kwijt aan huur of aan de aankoopsom van een koophuis. Terwijl huur- en koopprijzen van huizen oplopen, lopen ook de prijzen voor gas en elektra op en zo de maandelijkse lasten die mensen daaraan kwijt zijn. In een jaar tijd zijn de gasprijzen acht keer zo hoog geworden. Volgens Nibud komen honderdduizenden Nederlanders financieel in de knel door de gasprijsstijgingen. Naast toenemende ‘woonarmoede’ hebben Nederlanders dus ook te maken met toenemende energiearmoede.

De gevolgen van de energieprijsstijgingen blijven vaak zelfs verborgen, omdat mensen erop reageren door minder energie te gaan gebruiken om zo te voorkomen dat ze hun rekeningen niet meer kunnen betalen. Zij stoppen bijvoorbeeld met warm eten, warm douchen en de verwarming aanzetten. Zij zitten letterlijk in de kou – of in de hitte in de zomer. Hun wooncomfort holt achteruit en dit wordt niet direct gezien aan de kosten die ze daadwerkelijk betalen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Waan van de dag

De falende energiemarkt: de vervuiler is koning

, door

ANALYSE - In de jaren 90 is de Nederlandse energiemarkt geliberaliseerd. In een rapport kijken Jilles Mast en Lavinia Steinfort van TNI naar wat er gebeurt is met de toenmalige ambities voor het klimaat. Ja, ook het energietransitie zou er baat bij hebben, werd toen gedacht. De conclusie? 25 jaar zijn grote energiebedrijven gesubsidieerd, zonder resultaat. Integendeel: Grootverbruikers betalen een vijfde voor het gas ten opzichte van de consument en de laatste vijf keer meer energiebelasting.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update augustus 2021

, door

DATA - Alweer een maand moeten overslaan met deze update vanwege haperende datasets bij de Britten. Brexit maakt meer kapot dan je lief is, ook klimaatdatasets dus….
Maar goed, hier dus weer een update. Dit keer tot en met augustus 2021. En hoewel we het hier een deel van de zomer als matig hebben ervaren (wat klopt als je alleen naar de laatste 20 jaar kijkt), waren het wereldwijd toch gewoon weer top 10 maanden. En dat ondanks de lang aanhoudende La Nina.
Hier het overzicht. En voor de trouwe en oplettende lezer mogelijk een verrassende verandering.


De verandering zit in de overschakeling op de nieuwste versie van de HadCRUT dataset. Tot voor kort gebruikten we 4.6. Inmiddels is alweer de vijfde generatie uit (5.0.1 nu). Dat was eigenlijk al zo eind vorig jaar. Alleen toen waren de maandelijkse gegevens nog niet actueel beschikbaar. Vanaf 2 maanden geleden dus wel.
Hier een uitleg over de nieuwste versie.

Geen verder klimaatnieuws dit keer. Maar ik sta wel graag even stil bij de vermelding van de Nederlander Geert Jan van Oldenborgh samen met Friederike Otto in de lijst van 100 invloedrijke mensen wereldwijd van Time. Zijn werk voor het verzamelen, beschikbaar stellen en analyseren van weer- en klimaatdata is al jaren van onschatbare waarde.

Foto: Dushan Hanuska (cc)

De elementen

, door

COLUMN - De klimaatverandering – die in de hoofden van veel mensen pas over vele jaren effect zal hebben – doet zich nu al stevig voelen, ook in ons veilig gewaande Europa. De schade van de overstromingen van afgelopen maand bedragen alleen al in Duitsland zo’n 30 miljard. In België zijn door de overstromingen negenduizend gezinnen dakloos geworden, duizenden andere hebben de komende maanden geen water, gas of elektriciteit, en de helft van het Waalse spoornet functioneert voorlopig niet.

In Zuid-Europa en Turkije kampen ze met vuur dat zich niet laat blussen Tienduizenden mensen zijn geëvacueerd, duizenden huizen afgefikt, honderdduizenden dieren levend verbrand, enorme lappen grond totaal verwoest. Ook gingen er zo tonnen CO2 extra in de lucht. Dat terwijl de uitstoot ervan in ons gewone doen al stijgt, hoe hard we ook roepen dat we die willen bedwingen.

In grote gebieden heerst droogte. Oogsten mislukken, de grondwaterspiegel daalt, de grond klinkt in en zorgt voor verzakkingen en schade aan huizen. Het zeewater warmt op; vissen en schelpdieren sterven massaal.

En de ene ‘natuurramp’ haalt de andere uit; door de droogte vat de boel makkelijker vuur, door de branden wordt de CO2-uitstoot hoger, door de CO2-uitstoot warmt de aarde sneller op, bij warme lucht zijn regenbuien heftiger en langduriger. We scheppen een angstig makende spiraal.

Waan van de dag

Persconferentie 6e IPCC-klimaatrapport

, door

Het rapport is hier te downloaden. Uit de samenvatting: “It is unequivocal that human influence has warmed the atmosphere, ocean and land. Widespread and rapid changes in the atmosphere, ocean, cryosphere and biosphere have occurred. […] Each of the last four decades has been successively warmer than any decade that preceded it since 1850. […]

Compared to 1850–1900, global surface temperature averaged over 2081–2100 is very likely to be
higher by 1.0°C to 1.8°C under the very low greenhouse gas (GHG) emissions scenario considered (SSP1-1.9), by 2.1°C to 3.5°C in the intermediate scenario (SSP2-4.5) and by 3.3°C to 5.7°C under the very high GHG emissions scenario (SSP5-8.5)24.”

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update juni 2021

, door

DATA - Overstromingen in tientallen landen, bosbranden in weer veel andere landen, sneeuw in Brazilië, hittegolven in Siberië en de Balkan, etc… Een jaar met veel extremen. Zoals te verwachten bij de doorgaande opwarming van de aarde.
Die opwarming doet nu, tenminste aan het oppervlak (dus niet in zee), even wat rustiger aan. Maar er is dan ook alweer een tijdje geen El Nino om de boel weer op te schudden.


De Britten lopen gelukkig weer een beetje in met hun updates, waardoor we nu weer bijna op het gewone schema van publiceren kunnen zitten.

Geen klimaatnieuws van mijn kant dit keer. Daarom maar wat linkjes naar sites om de neveneffecten van het klimaat te volgen. Zoals monitor van bosbranden wereldwijd (beetje vertraagd), of eentje voor Europa specifiek (up to data).
Een lijst met updates van overstromingen over de hele wereld. Een site om orkanen te volgen. En een plek om het ijsoppervlak van de Noord- en Zuidpool in de gaten te houden.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v4, Hadcrut4 (4.6), NOAA/NCEI (NOAAGlobalTemp v5), Copernicus ERA5 en JMA.
We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar), 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend. De metingen zijn boven het zee en aardoppervlak (leefniveau).

Vorige Volgende