De versplintering komt van rechts (2)

Gisteren registreerde de Kiesraad twee nieuwe politieke partijen: ‘Nieuw Sociaal Contract’ van Pieter Omtzigt en ‘Algemene Politieke Partij Nederland’. De laatste was ook in 2020 geregistreerd, maar werd na maart 2021 geschrapt omdat geen geldige kandidatenlijst werd ingediend. Daarmee is het aantal registraties gestegen van 51 naar 53 partijen. Lang niet alle geregistreerde partijen zullen in november meedoen aan de verkiezingen. Pas na 9 oktober zullen weten welke partijen kandidatenlijsten hebben ingeleverd. Het lijkt er wel op dat we dit jaar een wat overzichtelijker stembiljet krijgen dan bij de verkiezingen van 2021. Levendige, versplinterde democratie Afsplitsingen van politieke partijen die in de Tweede Kamer zitten, vormen één oorzaak van versplintering van het politieke speelveld. Een andere bijdrage aan de versplintering komen dan de talloze nieuwe partijen die bij verkiezingen een gooi naar Kamerzetels doen. Voor een deel zijn dat afsplitsers die als nieuwe partij meedoen (bijvoorbeeld Pieter Omtzigt), een ander deel bestaat uit nieuwe initiatieven. Die het soms wel een aantal verkiezingen achter elkaar weten vol te houden (o.a. Piratenpartij en Jezus Leeft). De vorige verkiezingen (2021) kende een record aan ‘nieuwe’ partijen: 65% van de partijen op het stembiljet was nieuw, in de zin van ‘niet eerder zetels gehaald’. Uiteindelijk valt het nog mee (of tegen?) hoeveel daarvan daadwerkelijk zetels halen. Ze dragen dus niet erg bij aan versplintering van de Tweede Kamer zelf. Ze kunnen wel bijdragen aan overvolle verkiezingsborden, drukke verkiezingsmarkten en onoverzichtelijke stembiljetten. Ofwel: een levendige, maar versplinterde democratie. In dit artikel lieten we zien dat afsplitsingen voor het grootste deel van politiek conservatieve signatuur zijn. In totaal viel er bij rechtse fracties 67% splitsingen te betreuren. De linkerflank haalde dat bij lange na niet en bleef steken op een 20% afsplitsingen. (De middengroepen 6%, de ongedefinieerden 7%). Conservatieve 'vernieuwingsdrang' Ook bij het totaal aan nieuw deelnemende partijen slaat de balans uit naar de conservatieve hoek. Van alle ‘nieuwe partijen’ (206) bij Tweede Kamerverkiezingen van 1948 tot en met 2021 bleek 43% van conservatieve huize en 28% van progressieve snit. Op een enkele uitzondering na is dat bij alle verkiezingen altijd zo geweest. In 1986 (einde reguliere zittingsduur kabinet Lubbers I) en 1989 (val van kabinet Lubbers II) waren er meer nieuwe progressieve deelnemers dan conservatieve. Vooral 1989 was een uitschieter met negen nieuwe progressieve initiatieven tegen slechts één conservatieve. Een reactie op een beleid van (onder andere) bezuinigingen, privatisering van staatsbedrijven en reorganisatie van de financiering van sociale zekerheid en studiefinanciering. We gaan er nu geen diepgaande analyses op los laten waarom juist in conservatieve hoek zo vaak nieuwe partijen ontstaan, maar mocht u na de komende verkiezingen minder versplintering willen, neem dan dit aspect ook mee in uw overwegingen.

Door: Foto: Stempotlood Verkiezingen 2021 - Gebruik op Sargasso met toestemming. (c) Sidney Smeets

Zonnige Zomerse vergeZichten – aankondiging

, door

In de zomertijd ligt de politiek stil, en dan betaalt Soros de redacteuren van Sargasso niets voor het schrijven van de links manipulatieve stukjes.
En om dan te voorkomen dat alles hier stil valt, hebben we menig zomer een reeks zomerse specials. Waarbij we vrijuit kunnen schrijven.
En dat gaat het beste met een thema.
Deze zomer is het thema dus Zonnige Zomerse vergeZichten.

Het kabinet is gevallen, verkiezingen komen er aan. Maar progressief (liever die term dan links) Nederland zit een beetje in de versukkeling. De oude idealen zijn sleets, de nieuwe idealen nog niet merkbaar.
En dus gaan we in deze reeks wat nieuwe en soms wat opgefriste progressieve idealen met u delen. Vooral progressief en vooral optimistisch en dus zonnig.
Net op tijd om als vulling te dienen voor de nieuwe verkiezingsprogramma’s. Maar vooral ook als inspiratie voor een pakkende progressieve politiek als tegenwicht van het negatieve, afbrekende en uitsluitende rechts-conservatieve beleid van de laatste decennia.

Voorwaarts kameraden, naar een betere wereld voor iedereen!

Oh, en mocht u zelf ook inspiratie hebben, nodigen we u van harte uit een bijdrage te leveren. Gewoon even mailtje sturen. Wees welkom!

 

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Rex Roof (cc)

De Nederlandse Leeuw: polarisatie 2.0

, door en

Het gaat lekker daar bij de Nederlandse Leeuw. De organisatie stelt zichzelf tot doel oplossingen te genereren die het debat rondom immigratie en integratie een stapje verder brengen, en wel zo inclusief mogelijk. “Ons doel is dwars door alle ideologieën heen de verbinding te maken”, claimt de stichting, en dat willen ze doen door op 19 januari in Rijswijk een TPO-feestje, of eh, een “nationale brainstorm” te organiseren waar ruim 1900 rechtse en “enkele tientallen” linkse mensen met elkaar in debat gaan over de “immigratieproblematiek”. “Malieveld 2.0” noemen ze het, wat al aangeeft dat het stiekem meer om protest gaat dan debat. Wij noemen het polarisatie 2.0, want innovatief, dat is het wél.

De organisatie zelf is wat verbolgen over het polarisatieverwijt en hun frustratie is begrijpelijk. Iedereen is toch immers #welkom? Dan is het toch totaal irrelevant dat de marketing van het evenement een nogal nationalistische uitstraling heeft? De naam, het logo, de kleurstelling van de huisstijl en de foto’s van tulpen, de Nederlandse vlag, klompen, stroopwafels en het Nederlands elftal (jaargang ’88, toen we nog wél beter waren dan andere landen), daar moet je verder niets achter zoeken. Dat je om minder door een recht-, pardon, andersgeaarde gutmensch intersectioneel wordt gefileerd ligt aan die vermaledijde ideologie waar de Nederlandse Leeuw nu juist dwars doorheen wil includeren.

Foto: IoSonoUnaFotoCamera (cc)

De Trump-stemmer wil géén verandering

, door

COLUMN - Om van het populisme te winnen moeten progressieve politici radicaal durven zijn

Opvallend

Wat mij opvalt van veel commentatoren op de winst van Trump, is het herhaalde mantra dat de kiezer voor verandering en tegen de gevestigde orde gestemd zou hebben.

Zo schrijft bijvoorbeeld Rob Wijnberg het bij de Correspondent:

“Een groot deel van het electoraat is de gevestigde orde zó zat dat het bereid bleek te stemmen op een racistische, vrouwen-minachtende, moslimhatende narcist, omdat hij één belofte deed: dat niets bij het oude zou blijven.”

Onzin

Dat is leuk geschreven Rob, maar het is grote onzin. Het is helaas romantisch links wensdenken te veronderstellen dat het de kiezer op Trump daar of Wilders hier vooral gaat om de economische agenda, en de xenofobe agenda dan maar voor lief neemt. Een groot deel van het electoraat heeft helemaal geen moeite met vreemdelingenhaat, of heeft juist daarvoor gestemd, Rob. Juist omdat hun xenofobie op één lijn ligt met hun economische agenda. Juist om er vooral voor te zorgen dat alles juist wél bij het oude blijft.

Zorgen over de afbraak van het vangnet? Die maken die stemmers zich niet. Want voor arme mensen die hun baan verliezen willen ze net zo min betalen als voor andere buitenstaanders. Boos over de oneerlijke verdeling van bezit, waar je in je stukje zo mooi over schrijft, Rob? Dat zijn deze mensen nooit geweest. Wel zijn ze boos op de Grieken, omdat ze simpelweg niet voor de slachtoffers van het systeem willen betalen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Progressieven vertonen meer bias dan conservatieven

, door

Althans, dat bleek uit een sociaal-psychologisch onderzoek van Jarret Crawford en Lee Jussim.

Maar dat mag je dus niet stellen in wetenschappelijke tijdschriften.

Pas toen ze die conclusie wegpoetsten, werd hun artikel geschikt bevonden voor publicatie.

Waarmee de peer reviewers en de redacties van desbetreffende tijdschriften de bevindingen van Crawford en Jussim fraai illustreren.

Foto: Janus verbeeldt ook links en rechts (Bron: DaveBleasdale (CC BY 2.0))

Links en rechts, deel 5: Progressief en conservatief

, door

RECENSIE - In deze aflevering van de serie bespreek ik een boek: Is links beter dan rechts? van Frits Biefait. Hij betoogt dat het verschil tussen links en rechts het geloof in de maakbare samenleving is.

Volgens Bienfait is het verschil tussen links en rechts niet ‘gemeenschap versus individualisme’ [1] zoals ik in de vorige aflevering heb betoogd maar ‘verandering’: links ziet maatschappelijke problemen en wil daarom de maatschappij veranderen terwijl rechts zegt: ‘begin bij jezelf’ als je de wereld wilt verbeteren. Ik ben het niet eens met zijn interpretatie.

Laat ik op voorhand zeggen dat ik veel gebruik heb gemaakt van zijn werk. Behalve Norberto Bobbio, is Bienfait is een van de weinige auteurs, die ik ken die het onderwerp serieus nemen. Zijn beschrijving van de antropologie van het links-rechts dualisme en de manier waarop deze in Frankrijk is veranderd in een politiek onderscheid is een belangrijk inzicht. Voordat ik dit gelezen had, ging ik ervan uit dat dat wat nu ‘links’ en ‘rechts’ is geworden, op toeval berustte. Zoals ik zal laten zien, kan ik mij echter niet vinden in zijn conclusie over wat het verschil is tussen links en rechts.

Ik bespreek eerst hoe Bienfait tot zijn conclusie komt en zal daarna beargumenteren waarom niet verandering maar streven naar ‘gemeenschap versus individu’ een beter criterium is.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Progressief Pessimisme van Ewald Engelen

, door

COLUMN - Van je vrienden moet je het maar hebben. In zijn laatste column op Follow the Money boort Ewald Engelende ambitie van de Engelse Jeremy Corbyn om de EU socialer en democratischer te maken bij voorbaat de grond in, en noemt hem naïef. Maar… wie is er nu naïef?

Ewald Engelen is een bekend en scherp euro-criticus, maar gelooft niet in verbetering. Hij put zich uit in bewijs dat dit een illusie zou zijn, en valt grofweg terug op twee argumenten: ten eerste dat de EU zich de laatste decennia nu juist bijzonder neoliberaal gedragen heeft, en ten tweede dat dit gedrag inmiddels vastligt in verdragen die niet zo makkelijk te veranderen zijn.

Maar resultaten uit het verleden bieden niet altijd garanties voor de toekomst, ook in dit geval. Bovendien is het in het verleden ook wel eens anders gegaan. De verzorgingsstaat van weleer die nu wordt afgebroken door neoliberale sloopdrift is immers ook ooit ontstaan. Daarbij vergeet Engelen maar al te gemakkelijk wat de EU betekend heeft voor de mensenrechten – misschien niet in dit land, maar in Zuid- en vooral Oost-Europa des te meer.

En het is zeker waar dat verdragen niet makkelijk te veranderen zijn, maar daartegenover staat dat juist nu meer en meer blijkt dat die verdragen niet in steen zijn uitgehouwen. Zelfs het Schengenverdrag wordt momenteel ter discussie gesteld, waar daar altijd het grootste taboe op lag. Dus waarom zou het niet kunnen dat een brede Europese progressieve beweging uiteindelijk op lange termijn de EU herontwerpt? Het ‘neoliberalisme’ waar zowel Corbyn als Engelen zich tegen kant is zich in ieder geval steeds verder en verder vast aan het draaien.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Cohen is een koning, geen leider

, door

Zondag 16 januari vindt onder de warme vleugels van PvdA-leider Job Cohen een manifestatie in Amsterdam plaats: Een nieuw jaar, een ander Nederland , niet toevallig bijna dezelfde titel als het initiatief van oudgedienden Leo Platvoet (GL), Adri Duivesteijn (PvdA) en Tiny Kox (SP). ‘We grijpen het nieuwe jaar aan om te laten zien dat een ander Nederland mogelijk is.’ Het grote probleem van Job Cohen (en de hele PvdA) is, dat het hele ‘Cohen-verhaal’ een bedeesde indruk maakt. Job Cohen is een koning, maar geen leider. Niet van een progressief kader, niet van de oppositie, niet van de PvdA. Het stemt mij droevig.

Ik was nog niet zo lang geleden verheugd toen Job Cohen aanstalten maakte om het land weer gestalte te geven na de jaren van de stuurloze, kleffe, behoudzieke Zeeuwse onderkoning Balkenende. Ik juichte zelfs. Nederland kon nu best eens Groot Amsterdam worden; Van Schiermonnikoog in de kop tot Mariadorp down there zouden we ons niet meer hoeven schamen, maar hadden we eindelijk een bedachtzaam en ruimdenkend potentieel staatshoofd.

Al snel werd duidelijk dat er één groot probleem was. Job Cohen wist zich als burgemeester omringd met souffleurs, jakhalzen en vossen: de leider hoefde maar even zijn oren links en rechts te luisteren leggen en hij wist weer een beetje meer. Zodra hij ‘naar buiten’ moest met zijn betoog (publiekelijk, in de media), waren de ergste kreukels al uit de lakens gestreken. En zoveel media-optredens waren er toch niet. Voor een burgemeester is dat niet zo’n issue: het gaat om besturen, vergaderingen bijwonen, de stad vertegenwoordigen. Als Amsterdam sliep, klikte Job Cohen tevreden zijn notarislamp, op het mahoniehouten kabinet in zijn ambtswoning, uit. Dat zou een Mark Rutte nooit lukken. Wij moeten zo’n betweter, achterneef van Wiegel, hier niet als burgemeester. En elke CDA’er zou door hoofdstedelingen de tent uit worden geblazen. Niet dat Cohen bij iedereen populair was, maar hij paste op de stad, zoals een koning op een met grachten omzoomd kasteel past. Zijn stadsdelen waren zijn kasteeltuinen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ongevraagd advies: Links & Conservatief

, door

Zoals ik laatst ook al schreef is er een flinke discussie ontstaan over de mogelijkheid van ‘linkse samenwerking’ tussen GroenLinks, D66 en de PvdA. Tot nu toe was de argumentatie vrij negatief: de SP dat is maar een conservatieve partij daar hebben de progressieven van GroenLinks en D66 niets mee en de Timmermannen binnen de PvdA zouden er ook niks mee mogen hebben. Het is een sterk anti-SP verhaal. In de Volkskrant werd een ander perspectief gegeven door Dick Pels en Josse Voogd:

[Progressief en conservatief links] trekken verschillende groepen kiezers aan. Kiezers met andere prioriteiten, maar vooral andere leefstijlen, wereldbeelden en woonplekken. Een gezamenlijk links blok, van SP tot D66, kan nooit al die groepen tegelijk bedienen en zal dan ook geen meerderheid behalen. Een alliantie van GroenLinks, D66 en het progressieve deel van de PvdA zou echter met enig geluk de grootste partij van Nederland kunnen worden. Voor de SP is er veel ruimte op het grote sociaal-conservatieve speelveld, dat nu grotendeels door rechts wordt ingenomen. De SP moet haar sociale conservatisme dus niet ontkennen maar juist koesteren. Zij is in staat om kiezers van de PVV terug te halen in het sociale kamp. Een links blok over de volle breedte schrikt deze kiezers af. Hetzelfdegeldt ter rechterzijde voor kiezers die twijfelen tussen VVD en D66.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Volgende