Voor de bühne

‘Ik neem mijn verantwoordelijkheid,’ zei de man die dat niet deed. Hij hield zijn kompaan die alweer betrapt was op kraakhelder antisemitisme en verheerlijking van de nazi’s, elegant de hand boven het hoofd, en speelde daarna dat hij dan liever zelf een stapje terug deed. ‘Ik gruwel van fascisme,’ zei de man die vaker dan elke andere Nederlandse politicus extreemrechtse bijeenkomsten en dito denkers bezoekt. Voorts beriep hij zich op zijn familiegeschiedenis om te bewijzen dat hijzelf zuiver op de graat moest zijn. Dat volgens dezelfde redenering zijn nummer twee op de lijst tot dubbele NSB’er moet worden verklaard, ontging hem.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Mensen met M.

COLUMN - In een sfeervol ingericht landhuis ontving Margriet van der Linden haar gasten Thierry Baudet en Angela de Jong. Gezellig! Ooit had ik Margriet van der Linden hoog zitten, maar dat is eigenlijk alweer behoorlijk lang geleden.

Denkt u dat er ook maar één kritische vraag is gesteld in Mensen met M? Ik heb ‘m niet kunnen ontdekken. ‘Ben je een buitenmens?’ Dat soort vragen kreeg Thierry voor z’n kiezen. Precies die vraag vond Thierry overigens al te ver gaan. ‘Je probeert me van een label te voorzien’, zei hij. Vond ie niet fijn. Hij was een individu. Wist hij sinds de scheiding van zijn ouders. Misschien kon daar eens een sociologische studie naar gedaan worden: of kinderen van gescheiden ouders zich meer bewust waren van hun individualiteit. ‘Heb je daarom zo’n wantrouwen voor het begrip thuis’, probeerde Margriet. Ik vermoed dat deze vraag knipoogde naar de door Baudet graag gebruikte term oikofobie, de door zijn mentor Roger Scruton gemunte tegenhanger van xenofobie. Oikos betekent ‘huis’ in het Grieks. Thierry zei dat hij wist dat je thuis zomaar kon verdwijnen. Het voorzetje werd vakkundig ingekopt.

Toen het over de (gescheiden) ouders van Thierry ging en hoe zij reageerden op zijn stap richting de politiek, terwijl hij daar naar eigen zegge helemaal niet thuishoort, vertelde de belangrijkste intellectueel van ons land dat zijn moeder haar abonnement op de NRC had opgezegd omdat ze de vele leugens die over haar zoon werden verteld niet meer aankon. Dan zou je zeggen: vraag even welke leugens een gerespecteerd journalistiek orgaan als het NRC zoal verspreidde. Maar neen, Margriet deed geen enkele moeite haar collega’s te verdedigen. De boodschap: NRC = Lügenpresse was overduidelijk.

Hoe om te gaan met een narcist in het Witte Huis

I want to talk a little about narcissistic personality disorder. I’ve unfortunately had a great deal of experience with it, and I’m feeling badly for those of you who are trying to grapple with it for the first time because of our president-elect, who almost certainly suffers from it or a similar disorder. If I am correct, it has some very particular implications for the office. Here are a few things to keep in mind:

1) It’s not curable and it’s barely treatable. He is who he is. There is no getting better, or learning, or adapting. He’s not going to “rise to the occasion” for more than maybe a couple hours. So just put that out of your mind.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Gedachtengoed

Tijdens een vijf uur durend etentje met Jared Taylor was Thierry Baudet weer eens zo ontzettend met zichzelf bezig dat hij zich na afloop weinig van het gedachtengoed van de alt-racistische denker kon herinneren. U denkt allicht: moet dat nou, twee dagen achter elkaar een lompe Baudet-grap? Dan zeg ik: u heeft gelijk, maar deze was te mooi om te laten liggen.

Enfin, ik vroeg mij dus af of ik wel eens met minder frisse types aan tafel heb gezeten en in hoeverre ik vervolgens door dat gedachtengoed besmet ben geraakt. Ik kon het me niet heugen. Maar dat is natuurlijk het gevaarlijkst, dat je onbewust andermans verderfelijke ideeën overneemt terwijl je voor je gevoel alleen over jezelf gepraat hebt.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Hongaren

Wanneer Nederland vandaag een referendum zou houden houden met als vraag “mag de EU ons dwingen Hongaren toegang te geven tot onze arbeidsmarkt?”, dan durf ik wel geld op ‘nee’ te zetten. Je kunt heden ten dage tenslotte overal in Europa de handen op elkaar krijgen voor een democratische sneer richting andere volken of bevolkingsgroepen.

Omgekeerd kan natuurlijk ook. Op de vraag “Moeten de Hongaren verplicht worden vluchtelingen op te nemen?” verwacht ik alhier een vastberaden ja. Wanneer je democratisch besloten hebt een probleem op andermans bordje te schuiven, valt daar immers niets meer tegenin te brengen. Electoraal narcisme is een Europese kernwaarde aan het worden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Ieder tijdperk krijgt de wanen die het verdient

Bas Heijne:

Tja. Schokkend aan die tekst was eigenlijk alleen dat hij me zo vertrouwd voorkwam. Tarik heeft vast een stoornis, maar hij is ook een moderne jongen – de narcistische aanspraak op een verborgen waarheid, de hysterische hyperbool, de zucht naar de sensationele onthulling, in het mediatijdperk is dat gemeengoed geworden. Het postmoderne besef dat de waarheid niet bestaat, heeft niet geleid tot een sceptische, behoedzame omgang met nieuws, maar tot een oneindige verkaveling van de waarheid. Het neerschieten van de MH17, de aanslagen in Parijs, het ware gezicht van Islamitische Staat; iedereen mag zijn eigen versie koesteren.

Foto: boris drenec (cc)

Gratis meesterwerk: Een nagelaten bekentenis

RECENSIE - Deze zomer bespreekt Marc van Oostendorp elke donderdag een gratis te verkrijgen klassieker uit de Nederlandse geschiedenis. Te beginnen met ‘Een nagelaten bekentenis’ van Marcellus Emants, uit 1894.

Hoe moet je toch leven? Hoe moet je in vredesnaam leven, hier in onze polder, waar het zo vol mensen is? De anderen lijken het allemaal precies te weten, van het leven te genieten en te begrijpen hoe het allemaal verder moet. Hoe doen ze dat toch? Hoe kiezen ze uit de oneindige mogelijkheden die de wereld biedt? De moed erin houden of chagrijnig zijn? Opeens meer op je werk verschijnen of  iedere ochtend vroeg opstaan? Je vrouw vermoorden of het toch nog eens proberen?

Wat de zelfhulpboeken en de godsdienstige leiders ook beweren: er zijn geen regels. Je kunt op zijn best wat leren uit voorbeelden, uit eindeloze voorbeelden, door goed en nauwkeurig te kijken hoe anderen het doen, wat er maalt en omgaat in hún hoofden, hoe zij reageren op alles wat er gebeurt. Je enige hoop om wat te leren is, kortom, gelegen in het lezen van mooie boeken.

Overwoekerd

Een woeste kreet uit 1894 bijvoorbeeld, een verzameling woorden waaruit zonder dat je het kan helpen ineens een man voor je opstaat, Willem Termeer. Een aangenaam mens is hij bepaald niet, integendeel: verwend, kleinzerig, opgeblazen, verwaand, achterdochtig, egocentrisch, narcistisch. Net zo iemand, kortom, als jij en ik. Een man die van allerlei plannen heeft, maar er uit pure lamlendigheid niet toe komt, die ieder menselijk contact zoveel mogelijk vermijdt tot op het eind als hij eindelijk eens iets doet met een medemens. Hij vergiftigt zijn vrouw.

Foto: copyright ok. Gecheckt 22-04-2022

De geschiedenis van mijn narcisme

 

ESSAY – Onlangs werd in het programma ‘Dus ik ben’, waarin Stine Jensen op zoek gaat naar de filosofische wortels van onze identiteit, de vraag gesteld of social media ons, de westerse mens, narcistischer heeft gemaakt. Allerlei bekende en minder bekende mensen, waaronder de Engelse filosoof Alain de Botton (die ik een paar uur daarvoor nog geïnterviewd zag worden door een van de grote exponenten van het 20ste eeuwse narcisme, Ivo Niehe), lieten hierover hun licht schijnen, waar ik echter niet of nauwelijks naar heb geluisterd, omdat ik, o ironie, te veel in beslag werd genomen door mijn eigen oorverdovende gedachtes over deze vraag.

Sinds ik op regelmatige basis mijn ideeën en gedachtes over van alles en nog wat op internet gooi, in de hoop en inmiddels wetenschap dat andere mensen het willen lezen, beoordeel ik alles waarover ik nadenk op de mogelijkheid er een stukje van te maken. Vaak zit ik in mijn hoofd al hele volzinnen te formuleren die zo fraai mogelijk verwoorden wat ik denk. Of ik denk na hoe ik iets zo scherp mogelijk in 140 tekens kan gieten.

De mogelijkheid die ik dankzij internet heb om mijn gedachtes te publiceren en aan mensen te laten lezen, beïnvloedt zodoende mijn denkwijze. Ik doe dit, laat ik voor de gelegenheid maar zo eerlijk mogelijk zijn, vooral ter meerdere eer en glorie van mezelf. Dat de mensen tegen me zeggen: Goh Max, wat heb je dat toch ontzettend fraai verwoord. En dat De Volkskrant en NRC vervolgens tegen elkaar op beginnen te bieden om mijn stuk te kopen. En dat De Wereld Draait Door mij belt om te vragen of ik mijn mening in de uitzending van die dag wil komen verkondigen. Wat ik weiger, want ik heb een hekel aan Matthijs van Nieuwkerk en voel me te goed voor de Wereld Draait Door. Dat wist de redactie daar toch wel, neem ik aan? Ja, natuurlijk wist de redactie dat, maar Matthijs vond mijn mening te belangrijk en had besloten over zijn eigen schaduw heen te stappen en de redactie bevolen mij uit te nodigen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Wilders is geen politiek leider, maar een sekteleider

SaillantLOGO Wilders is geen politiek leider, maar een sekteleider. En wij, weldenkend links kunnen er niet tegen op.

De Wildersstemmer onderscheidt zich veel meer dan door wat dan ook door volgzaamheid van andere kiezers. Het maakt helemaal niet uit wat Wilders zegt, zijn volgelingen volgen. Of het nu gaat over meer dan 50 miljoen moslims in Europa en het uitzetten van tientallen miljoenen van hen, over het straffen van familieleden van criminelen, het schofferen van een verkrachtingsslachtoffer, of het in de knieën schieten van ongewapende betogers, een kopvoddentaks, het domweg verbieden van hoofddoekjes, afgelopen week nog Jordanië hernoemen naar Palestina en het Midden-Oosten conflict is opgelost, etnische registratie, niets maar dan ook niets is de Wildersstemmer te gek. Dat Wilders ondertussen als een ware hedendaagse Don Quichote ten strijde trekt tegen windmolens, hebben zij niet door.

Mij doet de blinde adoratie van zijn volgelingen denken aan een ouderwetse persoonlijkheidscultus. Ga maar na wat de kenmerken daarvan zijn. Er staat een leider op die wordt verbonden met revolutionaire maatschappelijke verandering, waarbij hij de gids is en zonder wie deze verandering niet mogelijk zal zijn. Sla commentaren van zijn aanhangers er maar op na, Geert en alleen Geert gaat het allemaal oplossen, de linkse elite uit het centrum van de macht (sic!) verwijderen, de Grondwet aanpassen, specifiek de (zich niet gedragende) moslims eruit kieperen, de macht die nu in Europa ligt terughalen en alles gaat weer crescendo in Nederland.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weg met nitwit-gasten en -presentatoren op tv

De belangrijkste media-events deze week in Nederland waren: Theo Maassen vs. Patricia Paay, Richard ‘de Wenkbrauw’ de Mos vs. Diederik Samsom en Jeroen Pauw vs. Mohammed Enait.

Patricia Paay, Richard de Mos en Mohammed Enait: laat de pure horror van dat rijtje eens op je inwerken. Drie mensen die geen andere positieve eigenschap hebben, dan hun narcistische geldingsdrang. Nou ok, ik moet Enait ook krediet geven voor zijn creatieve omgang met taal, die zich overigens niet tot het Nederlands beperkt; zijn afstudeerscriptie draagt de schitterende titel Terrornoia: how the propa-ugandists used the omni-territorialization of terror for the fundamentalismanization of criminal law in a multi-cultus-ritualistic society. Uiteindelijk dringt het feit dat Enait er een levenstaak van heeft gemaakt zo irritant mogelijk te zijn voor zo veel mogelijk mensen zelfs door tot mede-narcist Jeroen Pauw: “U bent een provocateur!”

Heel goed, Jeroen. Alleen het is dus wel een provocateur die kan provoceren omdat jij en je redactie hem hebben uitgenodigd in je programma. Dat het hap-slik-weg entertainmentprogramma De Wereld Draait Door Paay uitnodigt is nog tot daar aan toe, maar wat heeft de totale randfiguur Enait te zoeken in de serieuze nieuwstalkshow Pauw & Witteman?

Daar geeft Pauw hem vervolgens ook nog de gelegenheid punten te scoren door de luie, gemaakte “ik ben een domme boer”-houding die Nederlandse tv-persoonlijkheden zich zo graag aanmeten. Als Enait na het noemen van de naam Mohammed het bekende “Sallallahu alaihi wa sallam” uitspreekt, dan doet Pauw ineens of hij niet een journalist is die zich al jaren met de problematiek rond de islam bezighoudt en gaat heel flauw etteren. Hij weet ineens ook het verschil tussen een hoofddoek en een muts niet meer. Wat Enait de kans geeft een punt te scoren door te wijzen op de blijkbaar gebrekkige voorbereiding van Pauw: “Dit programma is toch geen black box?”

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.