Dan maar een gekozen minister-president?

Een gekozen minister-president is een slecht idee en de strijd om het premierschap uitvechten via de Tweede Kamerverkiezingen is eveneens ongepast, betoogt Tom van der Meer in een eerder bij Stuk Rood Vlees verschenen artikel. Het lijsttrekkerschap is niet meer voldoende. Veel kandidaat-lijsttrekkers spreken direct ook de ambitie uit om premier te worden van Nederland. Nu komt die trend niet uit de lucht vallen. Politici, media en spindoctors voeden al jarenlang het frame dat de grootste partij automatisch ook de premier mag leveren. Tot begin jaren tachtig was dat niet vanzelfsprekend. Het was zelfs niet evident dat de grootste coalitiefractie het premierschap zou krijgen. Inmiddels is dat anders. In een versplinterd partijlandschap zet je jezelf op achterstand als je niet zo’n premiersambitie uitspreekt. Media slikken deze ambitie als zoete koek, en dragen gretig bij aan het frame dat de lijsttrekker ook premierskandidaat is.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

50 jaar persconferentie

COLUMN - Eindelijk had Rutte op de wekelijkse persconferentie na de ministerraad iets leuks te melden: het fenomeen bestaat 50 jaar.

Afgelopen vrijdag was de verjaardag. Rutte gaf snel en kort een stukje geschiedenis weg: 16 januari 1970 was de eerste, onder kabinet Piet de Jong. Rutte zelf had er al 250 (of is het 280?) op zitten. In die beginperiode vonden grote maatschappelijke veranderingen plaats, waarbij geleidelijk aan behoefte aan transparantie ontstond.

“Daar zitten we tot op de dag van vandaag mee.”

Die opmerking zullen we nu maar even niet aan nadere analyse onderwerpen.

Alsof het afgesproken werk was, begonnen de journalisten niet door te vragen over die transparantie. Men had kunnen refereren naar het aantal keren dat Rutte antwoordde niets te kunnen zeggen over bepaalde vragen. De pers begon eerst de actualiteiten te bevragen, waar Rutte uiterst transparant op reageerde.

De ambassadeur van de V.S. had een oproep gedaan om geen vergunning te geven aan ASML om een chipmachine aan China te verkopen. Rutte: “Ja, ik ga nooit in op vragen over specifieke bedrijven omdat dat natuurlijk vertrouwelijk is.”

Over KLM-vluchten boven Irak: “Nee, ik heb daar vorige week antwoord op gegeven.”
Over de affaire met de kinderopvangtoeslag (Rutte zou maandag met Hoekstra in Rijswijk 250 mensen hierover toespreken): “Ik ga eerst maandag een met mensen in gesprek. Ik wil niet over die zaak hier heel veel zeggen.”
Over de Citrix-malaise: “daar is vandaag Ferd Grapperhaus (…)Het lijkt mij goed dat u zich even bij hem meldt.”

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Rutte heeft het zwaar

COLUMN - Het was afgelopen vrijdag een verschrikkelijk zware persconferentie na de ministerraad, met “de verschrikkelijke ramp met een toestel van Ukrainian international airlines, in Iran” en “de jaarwisseling met de verschrikkelijke brand in Arnhem”.

In dat kader ook: “echt verschrikkelijk, schandalig, hoe sommige mensen zich gedragen tegenover de mensen, de hulpverleners die voor ons allemaal in deze samenleving belangrijk werk doen”.

Tot slot memoreerde Rutte Australië: “…die beelden de afgelopen week : verschrikkelijk, echt. Als je kijkt naar het aantal mensen wat om het leven is gekomen, 24, is natuurlijk verschrikkelijk.

Kortom, zo besloot Rutte zijn inleiding: “Dus drie zware onderwerpen. Niks vrolijks.

Een minuut gepaste stilte om de slachtoffers van de drie tragedies te gedenken was op zijn plaats geweest, maar het was een persconferentie, waar het de bedoeling is dat er wat wordt gezegd, wat wordt gevraagd en wat wordt geantwoord.

En dan is het altijd weer leuk te zien hoe Rutte op zo’n bijeenkomst naar een climax toewerkt.

Van het onderwerp ‘Vuurwerk’….
…. en dat noem ik die grote zwijgende meerderheid die (…) de hond op tijd een zenuwpilletje geeft

… naar de vliegramp in Iran en wat hij daarover met zijn Canadese collega heeft besproken…
Ja, weet je het lastige is. Hij heeft er zelf een paar dingen over gezegd die ik hem verteld had in de persconferentie, die kan ik herhalen, maar verder wil  ik ook niet gaan. Want ja, dan wordt zo’n een cursus, hoe ga je om met zo’n vreselijke ramp

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Ruttes stille meerderheid

COLUMN - Wij probeerden in 2018 de zwijgende meerderheid op te sporen, maar het was een vergeefse zoektocht. Op de laatste persconferentie na de ministerraad liet Rutte weten die meerderheid nu gevonden te hebben. Met betrekking tot de agressie jegens hulpverleners tijdens jaarwisseling, zei hij:

En ik denk dat daarmee de normen van wat wij met zijn allen in dit land maatschappelijk aanvaardbaar vinden, of in ieder geval de grote zwijgende meerderheid in dit land maatschappelijk aanvaardbaar vindt, dat die normen opnieuw zijn overschreden bij de laatste jaarwisseling.

Wat die zwijgende meerderheid nu exact ervan vindt en welke normen die groep er precies op na houdt zal onbekend blijven (typisch kenmerk voor een stille club), maar het is treurig dat hulpverleners zo weinig merkbare steun van de burgers krijgen.

Dat wil zeggen: als we kijken naar de magere resultaten van een aantal petities over dit onderwerp (cijfers per 12 januari, 11:26 uur; kalenderdata geven datum van sluiting aan).

7 december 2019: Blijf van onze hulpverleners af – 24 ondertekeningen
5 december 2019: Hogere straffen bij aanvallen van hulpverleners – 44 ondertekeningen

Ook eerder bleken maar weinig mensen bereid petities tot steun voor hulpverleners te ondertekenen.
9 december 2016 (ingetrokken): Betere CAO voor hulpverleners – 8 ondertekeningen
29 november 2016: Stop agressie tegen hulpverleners – 1.076 ondertekeningen
31 december 2011 (ingetrokken): Meer veiligheid voor dienstverleners – 713 ondertekeningen

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Ruttes 2019-lijstje

COLUMN - Het blijft om meerdere redenen, waarvan vermaak er zeker één is, aardig om de letterlijke tekst van de persconferentie na de ministerraad tot u te nemen. De laatste voor het kerstreces was ook de moeite waard.

Natuurlijk, enige treurnis om het verlies van collega Snel, zullen hem enorm missen, en ja, nu de Hoge Raad heeft bevestigd dat er vlot klimaatmaatregelen moeten komen, komen ze er ook, nee, kan niet zeggen welke, het doel is dat doel te halen, omdat de rechter dat zegt, dat wil zeggen we doen ons uiterste best, ik zeg u, stap voor stap, en ach, ik herhaal me een beetje, maar iedere partij in het pensioenakkoord mag vervolgens op onderdelen daarvan van alles vinden en het is niet handig is dat ik daar dan steeds op reageer.

Waarschijnlijk van arremoede besloot een van de journalisten het gesprek dan maar wat te verluchtigen met de 2019 jaarvraag:

U begon uw verhaal met een soort eindejaarboodschap. Ik dacht: dat biedt mij goed de gelegenheid om u te vragen, heel open: wat is er nou dit jaar gebeurd, wat is nou het belangrijkste, wat blijft u onthouden van dit jaar wat u over 10 jaar nog mensen vertelt. Van nou, dat was nou eens 2019.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Rutte beantwoordt geen sportvragen

COLUMN - Was er tijdens het wekelijkse ritueel met Rutte en pers nog iets opzienbarends te vernemen? Niet echt, dus u kunt weer over tot de orde van de dag.

Dat is meestal wat er gebeurt na de persconferentie na de vrijdagse ministerraad. De pers probeert een kijkje op het achterste van Ruttes tong te krijgen, de MP geeft geen krimp, hij ligt tenslotte niet in de stoel van de tandarts.

Het blijft om meerdere redenen, waarvan vermaak er zeker één is, aardig om de letterlijke tekst van die persconferentie tot u te nemen. Die tekst is natuurlijk vlot opgekrabbeld, snel ingetikt en rap publiek gemaakt, want de dienstdoende notulist wil op vrijdagmiddag ook wel op tijd naar huis.

Die laatste zin is geen controleerde waarheid, het is mijn idee van hoe zo iets zou kunnen gaan.

Maar wat moeten we denken van dit stukje uit de persconferentie, toen er vragen waren gesteld over de kwestie van de fouten die de Belastingdienst heeft gemaakt met kindertoeslagen?

VRAAG
Maar als u in de krant leest: er was een jongen die 19 jaar is, hier gebogen, getogen en al weken in een Amsterdamse cel zit, wat denkt u dan? Hoe kan dit?

RUTTE
Ik beantwoord geen sportvragen. Want ik weet niet alle details van die zaak nu. Dus ik ga niet op een zaak nu in.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Cynisch businessmodel

COLUMN - Wat ook nog ter sprake kwam op de persconferentie na de ministerraad van afgelopen vrijdag:

Lambie (RTL Nieuws): Meneer Rutte, er zijn zojuist weer zeven mensen verdronken in de zee tussen Griekenland en Turkije. Vreest u voor een…

Rutte: Ik heb daar niet…dat is nieuws wat net…

Lambie: Dat is nieuws wat net bekend is geworden…

Rutte: Vreselijk. Echt verschrikkelijk. Dit is zo erg, want hier zie je dus uit dat het cynische businessmodel van die bootjessmokkelaars, de Middellandse zee, dit is dan de Egeïsche zee, het is zo schaamteloos en het is zo levensgevaarlijk. Hier komen dus weer mensen om, blijkbaar, nou verschrikkelijk nieuws.

De journalist zaagt de MP verder door over het toenemend aantal oversteken vanuit Turkije, de effectiviteit van de Turkije-deal en de overvolle Griekse kampen.  Wat dat laatste betreft zegt Rutte:

Nederland is op alle mogelijke manieren al beteiligt, betrokken, bij het aanpakken van dit probleem. Met structurele verbeteringen etc.

Op alle mogelijke manieren al beteiligt? Wat valt er dan zoal onder uw ‘alle mogelijke manieren’ en ‘structurele verbeteringen’?

Structureel (want tot nu toe bij herhaling) tegen de Grieken zeggen dat ze hun asielprocedures moeten versnellen en ze de leefsituaties in de kampen moeten verbeteren.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

De MP’s droom

COLUMN - Ook het kabinet is met zomerreces en dus was afgelopen vrijdag de laatste persconferentie na de ministerraad. Laten we eens kijken of de letterlijke tekst van het rituele dansje tussen pers en minister-president nog opvallende bijzonderheden bevat.

We wijzen deze uitspraak van MP Rutte aan als meest markante quote van afgelopen vrijdag:

Ja, wij hebben geen presidentieel stelsel. Soms droom ik daar wel eens van, maar we hebben het niet.

Bij een geschreven tekst ontbreekt de mimiek en lichaamstaal van de spreker, dus is de betekenis van deze woorden lastig in te schatten. Zou de minister-president echt van het voorvoegsel ‘minister’ af willen? Zou hij het liefst ons parlementair stelsel vervangen zien worden door een presidentieel stelsel?

Tja, hij slaat wel eens meer revolutionaire taal uit. En hij heeft in deze persconferentie alweer een aantal compromissen staan verdedigen, dat denkbaar is dat de MP dat een keer zat wordt en het liefst geheel naar eigen inzicht een kabinet had willen samenstellen.

Maar in de huidige situatie moet hij regelmatig op vragen van het journaille verwijzen naar wat ministers of staatssecretarissen over een bepaalde kwestie hebben gezegd.

Rutte doet dat tamelijk consequent en heel loyaal naar “zijn ploeg”. Het is niet de eerste keer dat op deze persconferentie vragenstellers hem persoonlijke opvattingen proberen te ontlokken, maar heel zelden laat Rutte zich gaan.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Premier van alle Nederlanders”

Nog maar een paar maanden geleden zei Mark Rutte:

De ambitie is ook om buiten de coalitie Nederland de hand te reiken en de dialoog aan te gaan.

Ja, hij wilde premier van alle Nederlanders zijn. Een nobel streven, en even geloofde Nederland hem. Nou ok, heel even dan. Maar na het deel van Nederland dat dat geloof al had opgegeven, lijkt Rutte zelf ook de handdoek in de ring te gooien. In een interview met Elsevier zei hij namelijk het volgende:

Maakt niet uit wat u stemt. Als het maar op CDA, PVV of VVD is

Een hoogst ongebruikelijke uitspraak van de Minister-President, zeker eentje die zichzelf als bruggenbouwer probeert te profileren. Het gebeurt niet vaak dat een politiek leider oproept op een andere partij te stemmen dan die van zichzelf. Het geeft aan hoezeer hij afhankelijk is van de Eerste Kamer.

De vraag rijst uiteraard hoe blij we moeten zijn met een premier die mensen aanraadt PVV te stemmen…

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Balkenende schoffeert kiezer

JP de MP aan de koffie (Foto: Arnoud Boer)

Balkenende vindt volksvertegenwoordiger zijn te min. Dat is de boodschap die de lijsttrekker van het CDA heeft voor de kiezer. Hij heeft laten weten na 9 juni alleen maar beschikbaar te zijn voor het premierschap. Balkenende zegt ‘voor goud’ te gaan, maar steekt zijn middelvinger op naar de kiezer. “Als jullie mij in de Tweede Kamer kiezen als jullie vertegenwoordiger, kunnen jullie doodvallen” is wat hij zegt. ChristenUnie-leider Rouvoet heeft er geen goed woord voor over. Hij noemt de opstelling van de CDA-leider merkwaardig. De Minister voor Jeugd en Gezin van Balkenende IV is veel te mild in zijn bewoordingen.

De grootste partij van Nederland in de Tweede Kamer kiest een lijsttrekker die zijn neus ophaalt voor het parlement waarvoor de verkiezingen zijn uitgeschreven. Balkenende en het CDA verdienen alleen daarom al een enorme electorale schop onder hun kont.

Het is merkwaardig dat de partij die al eerder op zijn schreden moest terugkomen – vanwege het nogal vroeg uitroepen van de lijsttrekker – nogmaals blundert. Was het bovendien niet juist het CDA en Balkenende zelf die verklaard tegenstander zijn van een gekozen minister-president. Zoals het CDA zelf verwoordt:

[..] niet voor een gekozen premier. Ik vind dat je het parlement dan op achterstand zet. De premier is de meerdere onder zijn gelijken, en dat past ook heel goed bij ons land.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige