zwijgende meerderheid Archives

Mens van het Jaar: de stille meerderheid

16 december 2019 , 08:00 , door P.J. Cokema

COLUMN - Wie namens de zwijgende meerderheid zegt te spreken, moet zijn mond houden. Stilte is immers de stem van die meerderheid, dus wat schreeuwen eigenlijk al die zelfbenoemde woordvoerders van de ‘stille meerderheid’?

Onze zoektocht naar de zwijgende meerderheid, het Nederlandse synoniem voor ‘silent majority’ en die we derhalve hier stug de stille meerderheid zullen noemen, leverde niets op. Een conclusie kan zijn dat de Nederlandse bevolking te genuanceerd in elkaar steekt om ooit een echte stille meerderheid te kennen. Verkiezingsuitslagen geven een dermate verdeeld beeld weer dat die conclusie misschien is te rechtvaardigen.

Misschien is het geen meerderheid maar een groep ‘ongehoorden’, die net groot genoeg zou zijn om een publieke omroep voor op te richten. Hebben de initiatiefnemers zich al opgeworpen als woordvoerder van de stille meerderheid? Het zou hun geloofwaardigheid aantasten.

Niet dat ze daar wakker van zullen liggen, want als ze voor onwaarheden niet terugdeinzen, zullen ze ook niet in hun eerste de beste contradictio in terminis stikken. Net als hun pleitbezorger die al eens demonstreerde hoe 18 onwaarheden in 2 minuten zonder enig weerwoord op de publieke omroep werden vertoond.

Nee, wij konden geen concrete stille meerderheid vinden. Wel veel burgers voor klimaatmaatregelen, ook veel burgers die ontwikkelingshulp steunen en boeren en burgers die de landbouw veranderen. Ook al hoor en lees je daar weinig over, wij gaan niet roeptoeteren dat we hier de stille meerderheid nu wél hebben gevonden.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: mark notari (cc)

Stille meerderheid (3)

25 juli 2018 , 08:00 , door P.J. Cokema

COLUMN - Wij denken dat Nederland geen land van meerderheden is. Maar er zijn lieden die hard roepen dat er in ieder geval een stille meerderheid zou zijn. We blijven stug doorzoeken naar de zwijgende meerderheid, de Nederlandse vertaling van ‘silent majority’en die we derhalve hier de stille meerderheid zullen noemen.

In een eerste stukje rees het vermoeden dat de stille meerderheid geen demografisch maar een demagogisch verschijnsel is. Een ooit door Richard Nixon gelanceerd stukje retoriek, dat later vooral door conservatieve en rechtspopulistische politici is gebruikt. En hoewel het tegenwoordig nogal populistisch is voor alles en nog wat een referdnum te eisen, de uitslag van het sleepwet-referendum liet geen enkele meerderheid zien.

We konden ook in een tweede stukje geen enkele meerderheid ontdekken in de uitslagen van verschilende verkiezingen en peilingen, dus verder gezocht. En jawel, het is zomer, het is vakantietijd en daar is dan de stille meerderheid!

Waar de massa de rest van het jaar opeen gepakt op het asfalt straat te ronken, blijkt ze deze weken stilletjes verdwenen.

De spitsverwachting volgens de Rijkswaterstaats verkeersinformatie:

Volop zomervakantie. In de traditionele spitsuren ontbreken de meeste files in z’n geheel. In de loop van de ochtend ontstaan hier en daar wat recreatie-vertragingen. Maar ook dat mag eigenlijk geen naam hebben.

Foto: Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Poland (cc)

Stille meerderheid (2)

30 april 2018 , 08:00 , door P.J. Cokema

COLUMN - We zijn nog steeds op zoek naar de zwijgende meerderheid, de Nederlandse vertaling van ‘silent majority’en die we derhalve hier stug de stille meerderheid zullen noemen.

In een vorig artikel rees het vermoeden dat de stille meerderheid geen demografisch maar een demagogisch verschijnsel is. Een ooit door Richard Nixon gelanceerd stukje propagandistische retoriek, dat later vooral door conservatieve en rechtspopulistische politici is gebruikt.

Tevens suggereerden we in dat artikel dat Nederland geen land van meerderheden is, dus ook geen stille meerderheid kent. Maar omdat we, tegen de tijdgeest in, wars zijn van vermoedens en suggestieve stellingen, zoeken we toch naar bewijzen van de aanwezigheid van een stille meerderheid. We zouden het eens volledig mis kunnen hebben, nietwaar?

Vorige keer dachten we dat te vinden door te kijken naar de voor- en tegenstemmers bij het ‘sleepwet’-referendum. Maar noch de voorstemmers, noch tegenstemmers waren als een substantiële meerderheid te duiden.

Dan maar terug naar de laatste Tweede Kamerverkiezingen (maart 2017). Met een opkomst van 81,57% (dat is ruim 61% van de totale bevolking) is een behoorlijke meerderheid ter stembus getogen. Zelfs als we pietluttig doen en alleen het aantal geldig uitgebrachte stemmen als referentie nemen, blijkt een dikke meerderheid haar stemrecht te hebben uitgeoefend.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Foto: Sharon Mollerus (cc)

Stille meerderheid

3 april 2018 , 08:00 , door P.J. Cokema

COLUMN - Gisteren stipten we hier al even de zwijgende meerderheid aan. Daar wil ik nog iets over kwijt.

Het is 1. makkelijk spreken namens de zwijgende meerderheid. Als we er van uitgaan dat die ook echt bestaat, dan is het 2. ook makkelijk praten tegen de zwijgende meerderheid.

In het eerste geval kan men roepen wat men wil. U kunt verkondigen wat u wil, elke boodschap is er een van de zwijgende meerderheid.

In het tweede geval zit de makkelijkheid in het gegeven dat die meerderheid toch niets (terug)zegt. Het is immers een zwijgende. Alleen wie de zwijgende meerderheid oproept toch vooral eens wat van zich te laten horen, heeft het stukken minder makkelijk.

Sinds Richard Nixon in 1969 de zwijgende meerderheid bepotelde, is haar geschiedenis vooral een van conservatieve of rechtspopulistische politici die zich, al dan niet door eigen verzinsels, in het nauw gedreven voelen.

De zwijgende meerderheid wordt ten tonele gevoerd, of wordt aangeroepen, door lieden die het op gezette tijden noodzakelijk achten zich groter voor te doen dan ze zijn. Want hoe groot men ook in werkelijkheid is, een meerderheid is men zelden of nooit.

En omdat er zelden of nooit ergens een meerderheid voor is, zijn er spelregels in het leven geroepen om op zijn minst de schijn van meerderheid overeind te houden. Zonder zulke afspraken is geen organisatie bestuurbaar, stagneert de continuïteit, komt er niets tot stand.

Foto: Timo Newton-Syms (cc)

Kunst op Zondag | Prima mensen

1 april 2018 , 08:00 , door P.J. Cokema

It’s better not to rely too much on silent majorities … for silence is a fragile thing… one loud noise and it’s gone.

(Banksy quote, vrij naar Alan Moore).

Terwijl rechts en links sinds mensenheugenis de zwijgende meerderheid voor hun idealistische karretjes trachten te spannen, zijn in het Kunstenlab in Deventer kunstenaars op zoek naar die zwijgende meerderheid (tot 30 april).

De zwijgende meerderheid is een uitvinding die wordt toegeschreven aan Richard Nixon die in 1969 ‘the great silent majority of my fellow Americans’ achter zijn Vietnambeleid trachtte te scharen. Sindsdien zijn het vooral conservatieve politici geweest die zeiden de zwijgende meerderheid te vertegenwoordigen.

In het Kunstenlab zijn drie kunstenaars gevraagd te reageren op werk van collega’s, dat eerder al in het Enschedese Tetem was te zien. We putten even uit de tentoonstellingsinformatie.

Bij de video-installatie ‘De Mensen’ van Viktoria Gudnadottir: “Hoe dichterbij men komt, hoe lastiger het wordt om het individu als archetype van een groep te ervaren.”

videostills Viktoria Gudnadottir De Mensen

Bij de installatie The Opposite of Black and White van Gunter Gruben: Hij maakte een stemwijzer die veel genuanceerder kon worden ingevuld dan de officiële stemwijzer. Het resultaat: in zijn multimedia installatie (klik hier op Silent Majority) “verdwijnen de scherpe randen van het lijnenspel die de opvattingen aan uiterste zijden van het spectrum representeren”.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling