Steentijd-Indianen

[caption id="attachment_274571" align="aligncenter" width="475"] Enkele Clovis-voorwerpen[/caption] Wetenschap schrijdt voort met stapjes. Vandaag lezen we over zo'n kleine stap: de ontdekking van een prehistorische nederzetting van zo’n 14.000 jaar oud bij Triquet in westelijk Canada. In Nederland wordt het, zonder veel context, gemeld door Nu.nl. De context is echter boeiend, al moeten we ervoor teruggaan naar de vijftiende eeuw. Zoals bekend stak Columbus in de zomer van 1492 de Atlantische Oceaan over, op weg naar India. Hij ontdekte enkele eilanden en identificeerde de bewoners als Indiërs. Vijf jaar later constateerde Amerigo Vespucci dat deze eilanden niet behoorden bij India, maar een Nieuwe Wereld vormden, die de cartograaf Waldseemüller in 1507 naar Vespucci “Amerika” doopte. De ontdekking vormde een schok, groter en dieper dan wij ons kunnen voorstellen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Niks geen vrienden der natuur

, door

COLUMN - De Aboriginals hebben het gedaan. Er bestond al zo’n donkerbruin vermoeden, maar een recente publicatie maakt de beschuldiging een stuk overtuigender. Ooit bestond er in Australië een indrukwekkende en unieke fauna. (Dat krijg je op zo’n continent dat zijn eigen evolutionaire gang kan gaan.) Maar dan ineens, 45.000 jaar geleden, is die fauna in een paar duizend jaar compleet verdwenen. Uitgeroeid. Door de Aboriginals, blijkt nu.

Er waren ooit vele soorten reuzenloopvogels, er waren schilpadden zo groot als Volkswagen Kevers, angstaanjagende vleesetende kangoeroes (sommige soorten besprongen hun prooi vanuit de bomen) en wombats zo groot als (om in stijl te blijven) een Ford Fiesta. En dan waren er de reuzenleguanen, zoals nu alleen te vinden op Komodo. Smakelijke hapjes voor die reuzenkangoeroes, dat begrijpt u. Kortom, Australië was tot zo’n 45.000 jaar geleden een continent vol fabulous beasts. En in een paar duizend jaar was het afgelopen. In die periode gebeurden er twee dingen: ten eerste, de mens arriveerde. Ten tweede, het klimaat schommelde in die millennia ook wel wat. Tientallen jaren lang werd er gediscussieerd over de vraag wat nu de oorzaak geweest zou kunnen zijn van het verdwijnen van die horror-sprookjes-fauna. Was het de mens of het klimaat? Beide opvattingen hadden hun voorstanders. De Aboriginals zeiden dat ze zich niks konden herinneren.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

Indianenstammen Brazilië letterlijk onder vuur

, door

Een gewapende bende viel afgelopen week een Braziliaanse indianengemeenschap aan. Daarbij werd een gezondheidswerker gedood en raakten vijf anderen, waaronder een kind gewond.

Dit is de laatste aanval in een serie gewelddadige overvallen op de Guarani-stam. In januari werd een dorp aangevallen door mannen in trucks en enkele huizen in de brand gestoken.

Volgens Survival International zijn dit soort aanvallen een vergeldingsactie door lokale ranchers omdat de Guarani land bezetten dat zij claimen als voorouderlijk grondgebied.

Foto: (flickr.com/mhincha)

Zuid-Amerika: gevangenissen, legalización, Mapuche = terrorist?

, door

ELDERS - Deze week uit Latijns-Amerika: gevangenisnieuws uit Brazilië, Honduras en nogmaals Brazilië, hoeveel verandering zal legalisatie van (soft)drugs brengen, en Chile scherp bekritiseerd voor het gebruiken van antiterreurwetgeving tegen Mapuche-indianen.

Gevangenissen en inmates  in het nieuws deze week. Ten eerste Brazilië: daar kwam deze week een tweede ronde veroordeelingen in de rechtszaak over een grote gevangenisrel in 1992 waarbij destijds maarliefst 111 zware jongens het leven lieten. In april werden al 23 politieofficieren veroordeeld; deze week kwamen daar nog 25 namen bij, die eenieder maarliefst 624 jaar straf kregen voor hun rol in de dood van 52 van de 111 gevangenen. Van die 624 zullen ze er echter niet meer dan 30 moeten uitzitten – het maximum in Brazilië.

In Honduras ook grimmig gevangenisnieuws: een nieuw rapport concludeert dat de staat aldaar geen enkele controle meer heeft over het penitentiaire systeem en dat gevangenen de touwtjes stevig in handen hebben – vaak met zeer nare situaties tot gevolg. De brand in februari vorig jaar bijvoorbeeld, waarbij ongeveer 360 gevangenen omkwamen.

Nogmaals terug naar Brazilië, dan, voor een iets vrolijker bericht uit de bajes: gevangenen verruilen daar injectie- voor breinaalden en breien vrolijk mee aan de mode van ontwerpster Raquel Guimaraes. Wat de heren er overigens van weerhoudt de oranje naalden bij conflict in ’s buurmans oogkas te boren – of de naalden als sporten van een touwladder te gebruiken – is niet geheel duidelijk. In elk geval: whatup my knitta!

Foto: Meyers Konversationslexikons, Wikimedia Commons

Zuid-Amerika: WK-stadions, rondje inheems, Nicaragua-kanaal

, door

ELDERS - Deze week uit Latijns-Amerika: WK-stadions en kritiek groeien, indianen en landconflicten, en Nicaragua geeft opdracht tot het graven van hun eigen transoceanische kanaal.

Over exact een jaar gaat het WK voetbal in Brazilië van start. The Guardian geeft een fijn voorproefje van wat ons te wachten staat aan media-aandacht. Nog een jaar kunnen we rekenen op verhalen over stadions die al of niet af zijn (aardige interactieve overzichts-infographic), wat die wel niet kosten en wie er door het evenement geraakt worden of juist ervan zullen profiteren. Een prachtig voorbeeld van routineuze en bijna clichématige verslaggeving die elke vier jaar weer opduikt – zou daar al eens onderzoek of bloggerij over zijn geschreven?

Wat nog ontbreekt in de WK-berichtgeving deze week is het perspectief van de Maracanã-indianen bij het stadion. Andere inheemse bevolkingen in Brazilië waren wel in het nieuws: zo bericht AP dat steeds meer Braziliaanse indianen worden vermoord als gevolg van toenemende spanningen over landrechten. Juist op dit cruciale moment, nu in deelstaat Matto Grosso do Sul troepen ingezet worden om onlusten tussen boeren en indianen te bedwingen, kapt de chef van Braziliës inheemse volken-agentschap ermee, officieel vanwege gezondheidsredenen. Ook bij IPS inheems nieuws: Amazone-indianen in Ecuador hebben het moeilijk en een vraaggesprek met de VN-rapporteur voor rechten van inheemse volken over hoe het eigenlijk gaat met die rechten.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | Uakti

, door

Uakti was een Braziliaanse band. Bandleider Marco Antônio Guimarães is klassiek geschoold. Oorspronkelijk speelt hij cello maar raakte al snel geinteresseerd in het zelf bouwen van instrumenten. Veel van de instrumenten die Uakti gebruikten werden door de band zelf gemaakt.

De muziek van Uakti bevat invloeden uit minimal music en van traditionele Indiaanse muziek uit Brazilie.

Foto: Wikimedia Commons / Presidencia de la Nación Argentina

Zuid-Amerika: Kirchnerismo, inheemse protesten, FARC

, door

ELDERS - Deze week in Latinoamérica: de tiende verjaardag van het Kirchnerismo in de Argentijnse regering, protesten van inheemse volkeren in vier landen en een belangrijke ontwikkeling in het Colombiaanse vredesproces.

Afgelopen zaterdag was het exact tien jaar geleden dat Néstor Kirchner, de in 2010 overleden man van de huidige Argentijnse presidente Cristina Fernández de Kirchner, zijn regeerperiode begon. In tien jaar Kirchnerismo heeft het land heftige economische ups en downs gekend en is de natie nu politiek diep verdeeld. Vlak voor het jubileum en in aanloop naar congresverkiezingen in oktober heeft CFK nog nieuwe steunmaatregelen ter waarden van US$7.8 miljard aangekondigd voor armen, zwangere vrouwen en studenten.

Ook een flinke hoeveelheid nieuws over inheemse volkeren in Zuid-Amerika. Verschillende protesten in Brazilië, tegen onder meer Belo Monte, FIFA voorbereidingen, ontbreken van voldoende voedsel; in Panama tegen ontbossing en landonteigening; in Chili tegen de mijnindustrie; en in Argentinië ook over landrechten.

Tot slot een significante stap vooruit in het Colombiaanse vredesproces: er lijkt een akkoord te zijn bereikt over hoe landhervormingen moeten worden doorgevoerd. Hoewel het deelakkoord alleen in werking treedt indien er ook overeenstemming komt over andere discussieonderwerpen – onder meer drugshandel en demobilisatie van de guerrillas – is het nieuws reden tot voorzichtig optimisme voor Colombia, na bijna vijftig jaar gewapend conflict.

Foto: Wikimedia Commons/Prensa Libre

Zuid-Amerika: mediavrijheid, inheemse issues, dictator

, door

ELDERS - Deze week vanuit Latijns-Amerika: Buenos Aires viert kroning Máxima inheemse volken bezetten Braziliës congres, veiligheid van journalisten in het nieuws in Mexico en Brazilië, en de zaak tegen Guatemala’s voormalige dictator, Efraín Ríos Montt, krijgt een geschorste rechter weer terug.

In Brazilië drongen deze week honderden oorspronkelijke bewoners van Brazilië het congres binnen, om tegen een maatregel te protesteren die territoriumbeleid zou centraliseren. Critici van de maatregel vrezen dat grootgrondbezitters zo grotere invloed zouden krijgen over gebieden waar inheemse volken leven. Het levert mooie filmpjes op van congresleden die in paniek vluchten voor de indianen, die binnenstormen om vervolgens doodleuk in een kringetje te gaan dansen.

Eveneens in Brazilië verontrustend nieuws over de zaak van de vermoorde journalist Rodrigo Neto de Faria en fotograaf Walgney Carvalho. Vijf agenten, die zouden behoren tot de milities waar Neto de Faria onderzoek naar deed, zijn gearresteerd in samenhang met de zaak. In Mexico protesteerden journalisten ondertussen tegen het groeiende geweld jegens hun beroepsgroep, en tegen de veronderstelde medeplichtigheid van de overheid daaraan.

Tot slot is in Guatemala een rechter die eerder van partijdigheid was beschuldigd weer op de rechtszaak tegen voormalig dictator Efraín Ríos Montt gezet. Niet alle overige rechters waren het eens met de beslissing en onvrede heerst in de rechtszaal. Ríos Montt is het eerste voormalig staatshoofd dat door een tribunaal in zijn eigen land wordt berecht, onder meer voor de dood van 1771 Maya indianen in 1982 en 1983.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende