Micha Kat vs De Volkskrant

Micha Kat is classicus en aangezien ik oudhistoricus ben, moeten we gemeenschappelijke kennissen hebben. Ik weet niet wie, want er is niemand die zich erop laat voorstaan met Kat bevriend te zijn. Jammer, want ook al wordt hij momenteel sterk geassocieerd met complottheorieën en aluhoedjes, hij heeft ook poëzie van de Romeinse dichter Ovidius vertaald en moet ooit veelbelovend zijn geweest. Ergens is er echter iets verkeerd gegaan. Hij begon steeds vreemdere ideeën uit te dragen, die hem enkele keren voor de rechter brachten. De aan hem gewijde pagina op de Wikipedia is een catalogus van juridische conflicten, waaruit blijkt dat hij aanvankelijk alleen mensen aan het woord liet die de grenzen van het betamelijke overschreden maar later ook zelf te ver ging. Taakstraffen, dwangsommen, een gebiedsverbod, gevangenisstraffen: het is een deprimerend lijstje. Kat won overigens een door het NRC Handelsblad aangespannen zaak, maar of hij daarmee blij was, staat te bezien, aangezien de rechter oordeelde dat Kats uitlatingen niet serieus genomen konden worden.

Door: Foto: suasso (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Moslim soap

, door

OPINIE - Moslimnieuws is hot in de media. Momenteel is het eenvoudig te scoren met uitdagende koppen, vindt HanzChristian. Dat daarachter steeds vaker non-nieuws (entertainment als misinformatie?) zit, bewijst de Volkskrant: ‘Aldi haalt ‘moskeezeep’ uit de schappen’.

De ‘feiten’:

Het Duitse supermarktconcern Aldi Süd(?) heeft een vloeibare zeep uit de schappen gehaald na klachten uit de moslimwereld(?). Op het etiket van de zeep was namelijk een moskee(?) afgebeeld en veel(?) moslims stoorden zich daaraan.

Dat zou wat zijn. Een megagrote supermarktketen die een terughaaloperatie moet uitvoeren na massieve consumentenprotesten. Dat zou in de media niet onopgemerkt kunnen blijven. We zien meteen dat ene beeld van een woedende menigte voor ons dat al jaren stockfoto is bij nieuws over protesterende moslims: fanatiek ogende jonge mannen; grimassen met baarden en traditionele kledij.

Dan de ‘duiding’. De Volkskrant gebruikt echter een afbeelding van Aldi, niet van moslims of de bewuste zeep, noch van de moskee.

Volgens de Duitse media(?) gaat het om de zeep ‘Ombia – 1001 nacht’. Aldi kreeg vorige week de eerste klacht binnen(?) Een klant vroeg (verzocht/eiste?) de moskee(?), een religieus symbool(?), niet meer te gebruiken voor het etiket. Daarna kwam een discussie(?) op internet op gang waarna Aldi de zeepflacon uit al haar winkelschappen haalde.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Luc De Leeuw (cc)

De rol van de media bij het communiceren over (klimaat)wetenschap

, door

OPINIE - Het is geen censuur om te verlangen dat een kwaliteitskrant geen feitelijke onzin op zijn opiniepagina’s plaatst, vindt de redactie van het blog Klimaatverandering.

Voor veel mensen zijn de reguliere media nog steeds het belangrijkste kanaal waardoor ze informatie over wetenschap tot zich nemen. De media zijn daarbij niet slechts een doorgeefluik van wetenschappelijke informatie, maar proberen die informatie natuurlijk ook te duiden, bijvoorbeeld door het in te bedden in een maatschappelijke context of door er ook kritische kanttekeningen bij te plaatsen.

Er bestaat in die zin een gezond spanningsveld tussen wetenschappers (die vooral willen dat de media een correcte en begrijpelijke vertaalslag maken van de wetenschap) en journalisten (die graag kritische ‘luis in de pels’ willen zijn). Idealiter hanteren media een balans tussen wetenschappelijk verantwoord en kritische reflectie, maar het is niet zeldzaam dat wetenschappers zich groen en geel ergeren aan onzinverhalen of ‘valse balans’ in de media.

Natuurlijk moet er ruimte zijn voor verschillende meningen. Opiniepagina’s in de krant geven juist daarom vaak ruimte aan allerlei meningen die ook afwijken van het standpunt van de krant zelf. Van een kwaliteitskrant zou je echter mogen verwachten dat men niet elke mening zomaar een podium biedt, maar aandacht heeft voor feitelijke juistheid en kwaliteit van de argumentatie.

Onlangs werd in de Volkskrant een groot stuk van Frans Dijkstra geplaatst in de opiniepagina’s, waarin aperte onzin over de opwarming van de aarde en Nederland in het bijzonder werd verkondigd. Navraag bij de redacteur van de opiniepagina, Chris Rutenfrans, leerde dat hij wel degelijk inziet dat niet elke mening een podium verdient, maar ook dat hij klimaatwetenschap vooral vanuit zijn klimaatsceptische overtuiging beziet:

Foto: Arend (cc)

Schaamteloos genieten

, door

OPINIE - De recent overleden Menno Buch heeft de Nederlandse televisiekijker in Seks voor de Büch vergast op de vreemde seksuele geneugten van onze landgenoten. Wat mij aan bizarre beelden is bijgebleven van die serie ‘waar niemand naar kijkt en iedereen over spreekt’: een jongen die masturbeerde op bromfietsen en een man die over zich heen liet lopen door een vrouw in naaldhakken.

Iedereen heeft zo zijn fetisj. Ik ken mensen die graag begluurd willen worden en daar dan ook veel gelegenheid toe geven. Wie weet droomt uw buurman er wel van om door u in het park uitgelaten te worden, als een hondje aan de lijn, en dat-ie dan een stout hondje is. En wie weet zit de collectante van de Nierstichting ‘s avonds met haar hand in haar broekje naar Mart Smeets te kijken. En ja, je hebt er ook, zo ondervond men onlangs bij de Volkskrant, die geilen op kinderen.

Seksuele verlangens zijn niet controleerbaar. Je ziet iets wat je een prikkel geeft en daar kun je niks aan doen. Dat zoiets ‘zondig’ of ‘vies’ is, daar moeten we nu toch echt vanaf – het gebeurt je gewoon. Pas als de collectante van de Nierstichting Smeets gaat stalken, als de buurman met een riem om zijn nek op handen en voeten in je tuin staat te pissen en als onze stiekeme kinderbroekjesgeiler in de auto naar Bilthoven stapt, gaat het mis. De Volkskrant had dan ook de lokatie niet moeten vermelden. Vreemd dat de ombudsvrouw en de klagers dat gemist hebben.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Quote du Jour

Quote du jour | Clickbait

, door

Stel, dat de Zwarte Piet uitgebannen wordt, dan is het logisch dat de gevoelens van de overgrote meerderheid van de Nederlanders, die geen moeite hebben met de huidige verschijningsvorm van Zwarte Piet, zich opnieuw tegen de gekleurde Nederlanders gaan keren. Immers, zij zijn dan degenen die het Zwarte-Pietenfeest onmogelijk hebben gemaakt. Je kunt dan bijvoorbeeld niet meer naar ex-Surinamers kijken zonder te denken, dat zij het zijn die het Zwarte-Pietenfeest verstoord hebben.

Opnieuw komt uitgerekend de bevolkingsgroep die niet gediscrimineerd wil worden, in een verkeerd daglicht te staan.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Economie, gij waart om niets beducht

, door

ANALYSE - Aan de metaforen die we gebruiken, kun je zien welke onbewuste aannames we maken. Hoe wij denken over economie is bijvoorbeeld goed te zien in de analyse van het ‘Europees herstel’ waarmee de Volkskrant gisteren opende, geschreven door Peter de Waard: ‘Ook economie beleeft lente’.

De Volkskrant is in juichstemming. Het stuk staat vol met meteorologische beeldspraak die daar bij past. Het ‘economische voorjaar’ is nu echt aangebroken want, zo leren we, het begrotingstekort ‘smelt als sneeuw voor de zon’. Staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes wordt geciteerd met de uitspraak dat hij ‘weer een soort zon [ziet] schijnen’. Verderop in het artikel wordt ons, onbedoeld ironisch, meegedeeld dat de zon zelfs ‘rond de Middellandse Zee weer [zal] schijnen’, uiteraard alleen als ‘grote tegenslagen uitblijven’.

Beeldspraak als deze laat zien dat we de economie als een fenomeen beschouwen waar we niets aan kunnen veranderen, of het nu winter is of zomer wordt. Het gebruik van de jaargetijdenmetafoor veronderstelt dat de economie cyclisch is. Een verklaring voor de fluctuatie is dan niet nodig. We kunnen er niets aan doen, je kunt hoogstens schuilen als het regent en sparen voor de winter.

Ziek tussen de oren

In het artikel wordt ook de medische metafoor gebruikt: de economie herstelt van een ziekte. Maar het gaat niet zomaar om een ziekte, maar om een ziekte die tussen de oren zit:

Foto: Alper Çuğun (cc)

Nieuws missen doet pijn, al is het fatsoenlijk

, door

COLUMN - Is de woonplaats van Benno L. nieuws? Volgens NRC van afgelopen zaterdag wel. Toen kopte de krant ‘Ontuchtpleger Benno L. vindt onderdak in Leidse seniorenflat’. Nee, zegt de Volkskrant vandaag in een ‘reconstructie’ die uitlegt waarom zij dat nieuws niet van twee freelancers hebben overgenomen. 

Hoofdredacteur Philippe Remarque:

‘Wij vinden het recht van ex-delinquenten op een normaal leven belangrijk en wilden geen heksenjacht ontketenen.’

Het eerste is bijzonder fatsoenlijk, het tweede natuurlijk wijsheid achteraf dat ook nog eens niet bleek te kloppen. Het duurde tot zondag voordat Leidenaren (hoewel onzeker is hoeveel er echt uit de buurt kwamen) verhaal kwamen halen, maar van een heksenjacht was absoluut geen sprake.

Bovendien kan je journalistieke vraagtekens zetten achter Remarques ‘fatsoen’. Een ontuchtpleger die nergens terecht kan en domicilie vindt in een gemeente van een burgemeester die zijn politieke lot aan de situatie verbindt, is natuurlijk gewoon nieuws. En zo’n bekende ontuchtpleger als Benno L. is landelijk nieuws.

De vraag is met welke invalshoek. Het adres? Nee. Een oproep aan alle andere burgemeesters om Lenferink te veroordelen? Nee. De vraag waarom Lenferink het wel aandurfde Benno L. te huisvesten terwijl veel van zijn collega’s die beslissing niet aandurfden? Jazeker.

Journalistieke afweging: de onthulling van de woonplaats van een ex-zedendelinquent tegen de manier waarop lokaal bestuurlijk Nederland met hen omgaat (hij mag overal wonen, maar niet hier). Mogelijke uitkomst: sterk verhaal over medemenselijkheid, laffe bestuurders en angstige wijkbewoners. Een complex verhaal, kortom: nieuws. Nieuws dat Remarque gewoon heeft gemist.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Free Photo Fun (cc)

De keerzijde van ‘kaizen’ of: de last van ‘lean’

, door

OPINIE - Recent suggereerde Peter de Waard in De Volkskrant (´Was Toyoda het grootste autogenie?` d.d. 24-9-2013) dat het succes van de Japanse autofabrikant Toyota niet zozeer aan het collectief en kaderdiscipline toe te schrijven zou zijn, maar veel meer aan het genie van de leider Eiji Toyada en de door hem geïntroduceerde en toegepaste managementfilosofie, de zogenaamde ‘kaizen’. Dit staat ook wel bekend als het Toyota Production System (TPS).

In de TPS-leer zijn alleen die productiehandelingen waardevol die ‘waarde toevoegen voor de klant’, dat wil zeggen waarvoor deze bereid is te betalen: “de klantvraag staat centraal,” heet het dan. Alle overige handelingen (“uit het raam kijken,” etcetera) zijn verspilling en dienen door tegenmaatregelen (“kranten voor de ramen, oogkleppen?”) te worden geëlimineerd. Vandaar dat de TPS-leer ook wel bekend staat onder de naam ‘Lean’. Andere essentiële elementen in het TPS zouden bestaan in het zoveel mogelijk medewerkers zelf laten nadenken over de manier waarop ze werken en het daarbij voortdurend stimuleren van innovatieve ideeën, bij voorkeur van de werkvloer, om zodoende een zichzelf versterkende cultuur van ‘continu verbeteren’ te bewerkstelligen. Wie kan daar nou tegen zijn? En dan hebben we er ook nog de Toyota Corolla aan te danken!

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende