Twitter en het HEMA rookworstmonopolie (2/3)

Een draadje over Twitter. Over vrijheid, meningsuiting en waarom presidenten geen Twitteraccount moeten hebben. Over monopolies en het sociale mechanisme dat Twitter macht geeft. Over de vraag of Twitter eigenlijk wel een bedrijf is. Begin januari besloot Twitter het account van Trump uit te zetten. Van verontwaardiging over de vermeende censuur van de president (zie deel 1) verplaatste de aandacht zich echter al snel naar de macht van Big Tech. Dat werd goed geïllustreerd in enkele tweets van Thijs Kleinpaste: https://twitter.com/KleinpasteThijs/status/1347783129285668866 Dat klinkt niet onredelijk en sluit naadloos aan bij hoe er in de V.S., waar hij woonachtig is, in toenemende mate over big tech gedacht wordt. Onderzoeker en journalist Matt Stoller, bevindt zich in het hart van die discussie en schreef: https://twitter.com/matthewstoller/status/1347718003337670656 Tiny Tech Beide opmerkingen zijn begrijpelijk als Facebook of Amazon worden bedoeld, maar niet als het gaat om Twitter. Twitter kunnen we niet rekenen tot Big Tech zoals dit plaatje van SOMO laat zien. Twitter is Tiny Tech. Het woord Big Tech helpt overigens ook niet bij een analyse van Big Tech. Het suggereert een gelijkvormigheid, van zowel de bedrijven als de problemen die ze veroorzaken, die er niet is. Maar over Tiny Tech Twitter, is dat relatief kleine bedrijf een monopolie? En wat is eigenlijk een monopolie? Het woord kennen we voornamelijk uit de economische theorie. Een fabrikant heeft een monopolie als hij een bepaalde markt domineert, omdat hij (nagenoeg) de enige producent van een bepaald product is. Hoe vertaalt zich dat naar Twitter? Kun je zeggen dat Twitter de markt voor berichtenservices zodanig domineert dat consumenten er niet omheen kunnen? Ze moeten wel Twitterproducten kopen? Dan loop je al gauw vast. Een traditionele monopolist is te herkennen aan de prijsverhogingen die hij bij gebrek aan concurrentie ongestraft kan doorvoeren. Maar voor Twitter betaal je überhaupt niet. Infrastructuur Nogmaals Kleinpaste: https://twitter.com/KleinpasteThijs/status/1347964079550455810 Zoals bij veel commentaren denk je bij zo’n tweet, daar zit wat in. En tegelijkertijd, maar wat dan? Het mist nauwkeurigheid. En die mag je van een tweet ook niet verwachten, maar die is wel nodig om verder te komen. Zo valt er een heel raar verwijt in te lezen, namelijk dat twitter monopolist is van z’n eigen product. Geldt dat niet voor de makers van alle producten? Is dat niet hetzelfde als de HEMA het monopolie op HEMA rookworsten verwijten? Maar het suggereert ook iets interessants. Twitter als infrastructuur. Laten we een vergelijking maken met de spoorwegen, die overigens in de V.S. eind negentiende eeuw, ook aanleiding vormde voor de eerste serieuze anti-kartelwetgeving. De Sherman act van 1890. Neem je de trein dan gebruik je het spoor dat er ligt, want een nieuw spoor leg je niet zomaar aan. De eigenaar van het spoor is dus een monopolist. Als je een tweet wilt sturen, gebruik je de infrastructuur, de digitale bedding van Twitter. Maakt dat Twitter een monopolist? Een competitie tussen infrastructuren Nee, die vergelijking gaat niet op. Twitter is geen monopolist op het gebied van infrastructuur. Op het digitale station van het internet, ligt aan het ene perron het spoor van Twitter, maar aan de andere perrons de sporen van bijvoorbeeld Plukr, Gab, Amino, Raftr, Care2 en Parler (hoewel de laatste tijdelijk is opgebroken). En niet alleen is er veel infrastructuur, maar de competitie tussen deze bedrijven is een competitie tussen infrastructuren. Dat Twitter het in die competitie goed doet kunnen we zien als de trein met het blauwe vogeltje arriveert. Want bijna iedereen stapt daarin. Maar waarom? Netwerkeffect Een ander concept uit het economisch woordenboek poogt dat te verklaren: het netwerk effect. Hoe groter het netwerk, hoe meer voordeel voor elk individu dat zich aansluit. Neem het ouderwetse telefoonnetwerk. Als twee mensen een telefoon hebben, dan kunnen ze elkaar bellen. Handig, maar vrij beperkt. Zeker als ze elkaar niet kennen. Zijn er duizenden mensen met een telefoon, dan wordt het steeds handiger er ook één te hebben. Hoe meer mensen, hoe groter de voordelen om deel uit te maken van het netwerk. Twitter verzorgt de infrastructuur voor een netwerk van miljoenen gebruikers. Talloze mensen met nauwelijks volgers, zoals ondergetekende, maar ook veel interessante, machtige en opmerkelijke mensen. Media voor sociale insluiting Dat netwerkeffect verklaart de aantrekkelijkheid van een groot netwerk, maar niet de ongemakkelijkheid. Die zit in een mechanisme dat onder de naam ‘lock-in’ in het economisch woordenboek te vinden is. Een eenvoudig voorbeeld daarvan is de printerverkoper, die de garantie laat vervallen als er geen cartridges van hetzelfde merk gebruikt worden. Na aanschaf ben je ‘ingesloten’ en min of meer gedwongen zijn dure merkcartridges te kopen. Twitter is een vorm van insluiting, maar niet in de economische zin. Het is niet de verkoper die je insluit en dwingt zijn product te kopen, want Twitter is gratis. Het zijn al die andere mensen die van Twitter gebruik maken die je insluiten. Zij weerhouden mensen ervan Twitter te verlaten, want ze gaan niet mee naar een ander netwerk. Wil je die sociale contacten behouden, dan heb je de infrastructuur Twitter nodig. Dus je zit als individu vast, door het onmogelijk te coördineren handelen van het collectief. Sociale insluiting zou ik het noemen. Het geldt voor elke gebruiker en als individu kan je er niets aan doen. Het gebeurt ook bij Whatsapp en Facebook en (veronderstel ik) bij alle alternatieven. De media voor sociale insluiting. Hoe het uitgangspunt van de markt verdwijnt Sociale insluiting zet het individu dus klem, omdat het afhankelijk is geworden van het collectief. Maar het collectief is niet als collectief georganiseerd en zal dus nooit zomaar overstappen van Twitter naar een ander netwerk. Die sociale insluiting ondermijnt dus de individuele keuzevrijheid. Dat heeft implicaties. Want die keuzevrijheid is het belangrijkste uitgangspunt in ons economisch denken. Niet alleen bij (neo)liberalen. Kern daarvan is dat markten werken, door de overwegingen, keuzes en beslissingen van het individu. Daar waar individuele keuzes ophouden te bestaan, houden markten op te werken. Kortom, bij een monopolie biedt de markt geen alternatief voor het product van de enige fabrikant. De consumenten of bedrijven zien zich daardoor genoodzaakt dat product te kopen. Bij Twitter is er geen sprake van een markt. Er is geen individuele keuzevrijheid, er is geen transactie en geen product. Dan heeft het ook niet zoveel zin om over een monopolie te spreken. Het probleem van anti-monopolietheorie Gebruikers van Twitter komen op geen enkel moment in aanraking met een economisch mechanisme. Alleen maar met het sociale mechanisme dat ik sociale insluiting noem. Toch, omdat we er vanuit gaan dat Twitter een bedrijf is en op een markt opereert, verwachten we blijkbaar een economisch kijk op de zaken. Dat heeft vast te maken met de afgelopen vier decennia waarin we alles zijn gaan uitleggen in termen van economie. Daar zit ook de zwakke plek in de anti-monopolielobby in de V.S. waar voornoemde Stoller onderdeel van is. Met een frisse blik kijken ze naar economische monopolies, waarmee opnieuw een economische uitleg voorrang krijgt.  Natuurlijk, bij Big Tech moet je die economische kant niet veronachtzamen. Maar het uitzetten van Trump was een illustratie van macht, die niet voortkwam uit economische schaal. Dat maakt Twitter zo’n interessante casus. Haar macht komt voort uit het opereren in het hart van onze democratie. Dat moeten we niet uitleggen in termen van economie, maar in termen van politiek. Daar zitten ongebruikelijke vragen. | deel 1 - Twitter moet @joebiden de mond snoeren | | deel 3 - Twitter. Wat is het? |

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Fotomovimiento (cc)

Vluchtelingen controversieel verklaard

Terwijl het verkiezingsreces nadert (12 februari t/m 22 maart 2021) wordt het coronabeleid met de dag ‘politiek gevoeliger’. In de traditie van demissionaire kabinetten zou dit onderwerp ‘controversieel verklaard’ moeten worden.

Een demissionair kabinet wordt geacht alleen de lopende zaken te behandelen. Politiek gevoelige onderwerpen komen niet meer aan de orde totdat er een nieuw kabinet is (info Tweede Kamer).

De vaste Kamercommissies doen voorstellen welke zaken al dan niet controversieel verklaar kunnen worden. Op een plenaire vergadering van de Tweede kamer wordt uiteindelijk een definitieve lijst vastgesteld. Het vorige kabinet kreeg een lijst met 250 controversiële onderwerpen voorgeschoteld.

Deze keer lijken het er iets minder te worden. De gegevens van de Kamercommissie voor Koninkrijkrelaties hebben we nog niet ontdekt, alle (13) andere commissies hebben het werk al gedaan. In totaal worden 202 zaken voorgesteld om controversieel te verklaren.

Dat kan nog veranderen. Zoals gezegd moet de lijst van één Kamercommissie nog bekend worden. Ondertussen druppelen de eerste voorstellen voor wijzigingen al binnen.  De VVD wil dat een marktconsultatie onder welke voorwaarden marktpartijen bereid zijn te investeren in kerncentrales doorgaat en wil dus dat die zaak van controversieel naar niet controversieel verklaard gaat.

De PvdA wil dat de goedkeuring van het voornemen tot opzegging van deel IV van de op 16 april 1964 te Straatsburg tot stand gekomen Europese Code inzake sociale zekerheid alsnog controversieel wordt verklaard.

Foto: © Sargasso Lijstjes

Voorstellen controversieel verklaringen

De vaste Kamercommissies hebben in extra procedurevergaderingen voorstellen gedaan welke zaken zij nog wel en niet willen behandelen nu het kabinet demissionair is. De voorstellen moeten nog goedgekeurd worden in een plenaire zitting van de Tweede Kamer.

Hier een overzicht (met links naar de besluitenlijsten waarin de voorstellen staan).

C.=contoversieel verklaard/ N.C.= niet controversieel C. N.C. Justitie en Veiligheid 67 17 80% Volksgezondheid, Welzijn en Sport 24 327 7% Onderwijs Cultuur en Wetenschappen 23 163 12% Economische Zaken en Klimaat 22 166 12% Infrastructuur en Waterstaat 21 181 10% Binnenlandse Zaken 13 178 7% Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit 10 72 12% Sociale Zaken en Werkgelegenheid 7 197 3% Financiën 6 140 4% Buitenlandse Handel, Ontwikkelingssamenwerking 4 22 15% Defensie 4 37 10% Buitenlandse Zaken 1 11 8% Europese Zaken 0 28 0% Koninkrijkrelaties 0 9 0% Totaal 202 1548 12%

Over controversieel verklaringen in het nieuws:

18 januari: Bouwend Nederland wil niet dat stikstofwet controversieel wordt verklaard.

“Nu is de stikstofwet na anderhalf jaar eindelijk aanvaard door de Tweede Kamer en het zou doodzonde zijn als we weer een half jaar vertraging oplopen bij de besluitvorming in de Eerste Kamer”

21 januari: De SGP in de Eerste Kamer wil de nieuwe stikstofwetgeving controversieel verklaren.

“De SGP heeft in de Tweede Kamer de stikstofwetgeving samen met de coalitie, SP en 50Plus juist aan een meerderheid geholpen”

25 januari: opening van Lelystad Airport

Quote du Jour | Catastrofaal moreel falen

I need to be blunt: the world is on the brink of a catastrophic moral failure – and the price of this failure will be paid with lives and livelihoods in the world’s poorest countries.

WHO-directeur-generaal Tedros Adhanom Ghebreyesus haalde gisteren in een speech hard uit naar de vaccinproducenten die vanuit winstoogmerk hun vaccins eerst aan rijke landen verkopen, en de inhaligheid van rijke landen die hun burgers zo snel mogelijk willen vaccineren, ten koste van arme landen. In 49 rijke landen zijn meer dan 39 miljoen mensen gevaccineerd, terwijl slechts 25 vaccins zijn toegediend in één arm land (waarschijnlijk Guinea).

Foto: stalkERR (cc)

Twitter moet @JoeBiden de mond snoeren (1/3)

ANALYSE - Een draadje over Twitter. Over vrijheid, meningsuiting en waarom presidenten geen Twitteraccount moeten hebben. Over monopolies en het sociale mechanisme dat Twitter macht geeft. Over de vraag of Twitter eigenlijk wel een bedrijf is.

Al drie weken rust. Waar sommige volgers al tijden naar snakten gebeurt op 9 januari. Twitter zet Trump uit en beëindigt zo informeel z’n presidentschap. Vragen volgen: is dit een goed idee? Wordt hier de vrijheid van meningsuiting overboord gegooid? Is dit een monopolistisch probleem? Enig ongeloof. Veel reacties van mensen die wel zien wat er gebeurt, maar niet begrijpen wat ze zien. In gradaties van onbegrip. Een driedelige poging om de situatie te verhelderen, waarbij ook duidelijk wordt waarom @Joe Biden op zwart moet.

Vrijheid van staatsbemoeienis

Don junior, wiens belezenheid we natuurlijk niet in twijfel trekken, weet wel waar hij het zoeken moet als z’n vader van Twitter wordt verbannen.

Maar was vader Trump de dag na z’n verbanning even door de westvleugel naar de Press Briefing Room gelopen, dan had de hele wereldpers hem daar opgewacht. In alle vrijheid hadden zijn woorden een breed gehoor bereikt. Via traditionele media, maar ook via Twitter en Facebook. Die verbanning heeft Trump geenszins zijn vrijheid om te spreken ontnomen.

Foto: Abhi Sharma (cc)

Dit Amerika

RECENSIE - Laat ik beginnen met een waarschuwing. Wie ‘Dit Amerika’ van Jill Lepore koopt op basis van de ondertitel, ‘Pleidooi voor een betere natie’, komt bedrogen uit. Want dat pleidooi ontbreekt. Het boekje is wellicht een pleidooi te noemen, maar dan wel een warrig pleidooi voor heel iets anders. Namelijk dat de Amerikaanse liberal historici de geschiedenis van de Verenigde Staten niet langer moeten negeren. Want zoals de door Lepore geciteerde historicus Carl Degler 35 jaar geleden al opmerkte: als zij geen nationale geschiedenis meer willen schrijven, omdat dat idee hen tegenstaat, dan zullen anderen dat gaan doen. En dan zijn historici (en de hele Verenigde Staten) nog verder van huis.

Lepore’s pleidooi is in wezen een warrige beschrijving van hoe Amerikaanse historici of gewoon denkers van diverse pluimage zijn omgegaan met begrippen als natie en nationalisme. Het is geen gemakkelijk leesvoer. Lepore schrijft nogal ploeterend,  zoals we al wisten dankzij haar vorig jaar verschenen, vuistdikke geschiedenis van de Verenigde Staten, ‘Deze waarheden’. Daar komt bij dat ze veel te veel als bekend veronderstelt, en veel te vaak bronnen citeert zonder dat de lezer enig idee krijgt waaróm dat boek en dat citaat nu juist hier opduikt. Ze hanteert de omgevallen-boekenkast-stijl, kortom. En het gebodene maakt alles bij elkaar nu niet bepaald een doordachte indruk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: -JvL- (cc)

Ondersteuning nieuwe democratie

Terwijl verveelde snotapen de amper gevierde jaarwisseling alsnog goed denken te maken, burgerwachten boven en beneden de Moerdijk ze nu staan op te wachten, weten politici niets beters dan er met de verkiezingscampagne over heen te gaan. Ondertussen tikt de klok gestaag door naar het vierjaarlijks democratisch hoogtepunt: de Tweede Kamerverkiezingen.

Ook dat gaat niet geheel probleemloos. Geen grote verkiezingsbijeenkomsten, want dat zouden zomaar de door Maurice de Hond bekend geworden ‘superspread events’ kunnen worden. En als in verkiezingstijd politici ergens hun oren wel naar laten hangen dan is dat Maurice de Hond.

De politieke partijen die nu in de Tweede Kamer zitten, hebben nauwelijks hinder van het feit dat ze niet kriskras door het land het traditionele moddergooien kunnen beoefenen. Hun eigen podium, de debatten inde Tweede Kamer, zijn daar een prima alternatief voor.

En natuurlijk maken ze driftig gebruik van de sociale media. Kom daar als nieuwe politieke partij maar eens tussen. Het aanstormend politiek talent is vooralsnog druk bezig met de voorbereidende activiteiten. Ze hebben nog vijf kalenderdagen (drie werkdagen) de tijd om 580 ondersteuningsverklaringen binnen te halen. Alleen dan kunnen ze in alle twintig kiesdistricten meedoen aan de verkiezingen. Dat kan een partij ook als die in één of een paar kiesdistricten is toegelaten, maar dat zal niet genoeg stemmen opleveren om een zetel in de Kamer te bemachtigen.

Foto: David Olimpio (cc)

Bernie Sanders staat ergens voor, ook als hij zit

De wanten van een zittende Bernie Sanders gaan de wereld over. Modeblad Vogue schreef er een stuk over, en vele ‘handverwarmende’ verhalen doen de ronde. Over dat het een zelfgemaakt cadeautje was van een fan, en dat hij ze ooit uitleende aan iemand die het koud had, bijvoorbeeld.

Ook Nu.nl maakte er een filmpje over en noemde het ‘Hilariteit om gebreide wanten Sanders‘, met een slapstickmelodietje eronder. Wat hebben ze het mis. Want Sanders wanten gingen niet viraal omdat ze hilarisch waren, maar omdat ze ergens voor stonden. Voor integriteit en vastberadenheid, bijvoorbeeld. Stug vasthouden aan je eigen koers, jezelf blijven en wél in contact staan met je kiezers, en weten wat zij willen. Voor no-nonsense (‘I was just sitting there trying to keep warm‘). Allemaal dingen die we vaak in politici missen.

Dáárom heeft iedereen het over Sanders’ wanten, en niet over de Hungergames-speld van Lady Gaga, of bij welk duur atelier die en die jurk is gekocht. En tegelijkertijd is het feit dat Bernie Sanders dit voor elkaar kan krijgen door gewoon op een stoeltje plaats te nemen bij de inauguratie – en die inauguratie qua aandacht bijna overschaduwt – een belangrijke boodschap aan Biden: Neem ons serieus, want anders…

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: mystic_mabel (cc)

Zoek de fraude hogerop

COLUMN - De misstanden die boven water zijn gekomen bij de toeslagenaffaire zijn heftig. Mensen werden op grond van hun ‘on-Nederlandse’ achternaam als verdacht bestempeld, en kregen dat zelf niet te horen – zodat ze zich niet konden verdedigen. Ze werden geregeld al als fraudeur aangemerkt indien ze niet alle papieren konden aanleveren die de fiscus van hen vorderde – ongeacht hoe absurd die eis soms ook was. Zo moesten sommige ouders presentielijsten van de kinderopvang overleggen: met wie was hun kindje daar op dag X of Y geweest?

Daarbovenop ging de Belastingdienst zelf zich illegaal gedragen. Toen de dienst op het matje werd geroepen door de controlerende macht, maakten medewerkers dossiers kwijt, logen soms in de rechtbank, of hield stukken voor de Kamer achter.

Aan zulk gedrag ligt niet alleen discriminatie ten grondslag. Het is ook, vrees ik, gemakzucht: het was zo makkelijk om deze ouders het leven zuur te maken, en ze vervolgengs op te jagen. Ze moesten alles terugbetalen, zonder pardon en zonder betalingsregeling, want het waren immers fraudeurs. Dus kwamen er incassokosten bovenop, plus rente en de kosten van deurwaarders, beslagleggingen en executieverkopen. Een advocaat hadden ze zelden. Een geslagen hond laat zich makkelijk pakken: die kan geen kant meer op.

Vorige Volgende