Het lichaam als handelswaar

Het menselijk lichaam is handelswaar in de medische wetenschap. Organen, bloed, vruchtvlies: vrijwel alles kan hergebruikt worden. Maar de meeste mensen weten er bijzonder weinig van. Daarom maakte ontwerpster Alissa van Asseldonk er een boek over. Wist u dat een stukje van de mannelijke voorhuid ter grootte van een postzegel opgekweekt kan worden tot een stuk huid van zes voetbalvelden groot? En dat die huid vervolgens gebruikt kan worden om brandwonden te helpen genezen, zoals het geval was bij slachtoffers van 9/11? Zulke en andere interessante weetjes over het menselijk lichaam zijn vastgelegd in Corpus Commodus, het afstudeerproject van de Eindhovense student Alissa van Asseldonk. ‘Er is heel veel mogelijk met het menselijk lichaam en er gebeurt ontzettend veel op dit gebied, maar er is in de maatschappij weinig kennis van. Omdat sommige dingen ethisch heel gevoelig liggen, wilde ik met dit project ruimte creëren voor mensen om na te denken over het thema,’ zegt Van Asseldonk. Ze maakte een boek waarin in drie delen wordt uitgelegd waar het menselijk lichaam in de wetenschap voor gebruikt wordt.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zorgpuntenspaarkaart vol

Menzis heeft aangekondigd gezond leven te belonen met punten, waarmee verzekerden welnessbehandelingen of korting op zorgproducten kunnen aanvragen. Verstandig – of slechts een slimme marketingtruc?

Toen ik vanochtend naar de radio luisterde, brak m’n spreekwoordelijke klomp.  De presentatoren van Radio 1 hadden Roger van Boxtel aan de lijn, de bestuursvoorzitter van zorgverzekeraar Menzis. Die vertelde over het plan om gezond gedrag van haar cliënten te gaan belonen. Als eerste in de wereld. Cliënten die gaan sporten, bloed- of orgaandonor worden of die zich inzetten als mantelzorger, geven dat online aan en sparen daarmee punten. En daarmee krijg je korting op behandelingen, extraatjes of je eigen risico.

Als ik bij Menzis had gezeten, dan had ik mijn zorgspaarkaart zo vol gehad. Ik sta sinds mijn zestiende geregistreerd als orgaandonor en doneer al zes jaar mijn bloed. En het afgelopen jaar ben ik 21 kilo afgevallen. Daarvoor had ik de hulp van een diëtiste nodig. Die sinds dit jaar niet meer verzekerd wordt.

Verleiden

Van Boxtel gaf in het radiogesprek aan dat ‘je Nederlanders [moet] verleiden.’ Dus het Menzispunten sparen moet de Nederlandse bevolking verleiden gezonder en beter te leven. Onder andere door online te declareren, want ook dat wordt beloond.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Nieuwe gevaren

‘We worden OMRINGD door de grootste verschrikkingen uit onze historie! Tweede Wereldoorlog? Ha! Nee jongen, we krijgen het vanuit het noorden, het westen en het zuidoosten, en we kunnen ons niet verdedigen. De Europese Unie, die zo goed was begonnen, weet je dat nog? Prachtige tijd was dat. Geweldig! Ik weet nog dat premier Spaak daar rondliep en de hele boel regelde, maar meneer Spaak kon ook niet weten wat ons nu te wachten staat.

Ik had natuurlijk een Anti Eruptie Partij moeten oprichten, met als verkiezingsslogan: ‘Wacht u, heren!’ Maar daar is het, ook door drukke werkzaamheden aan mijn balkon, niet van gekomen. En trouwens, wie van de concurrerende lijsttrekkers, zoals Diederik Samsom – waarom heet hij niet gewoon Samson? – of Mark Wilders of Jolande Sapsop of Geert Rutte, zou je daarmee overtuigen? Ze hebben allemaal GEEN IDEE. Een beetje knoeien aan de pensioenen en aan de AOW-leeftijd, meer kunnen ze niet, want ze weten niet wat er aan zit te komen. En dat weet MEVROUW MERKEL ook niet! Keine Ahnung heeft ze van de ijzingwekkende omstandigheden.

Ik heb het niet over Griekenland, Italië, Spanje, Portugal, Ierland, Frankrijk, Cyprus, Slovenië, Hongarije, Roemenië en noem de hele rest maar op, financieel. Ik heb het, MENSEN!, over de toekomst van ons allemaal, Europeanen. En ook de DIEREN zullen niet ontkomen, mevrouw Thieme! Ik begrijp dat u uw interruptie al wilde plaatsen, dat is niet nodig. We gaan er met z’n allen aan. Punt.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022

Besnijdenis moet kunnen

Recente initiatieven beperken de bewegingsvrijheid van gelovigen. Nu pleit Herman Vuijsje ook nog eens voor een verbod op jongensbesnijdenis. Een oplossing voor een niet bestaand probleem, betoogt Bart Voorzanger.

In NRC’s Opinie en Debat van 8 september 2012 pleit Herman Vuijsje voor een verbod op de besnijdenis van jongens. Daarmee houdt hij een moreel pleidooi, en over moraal valt niet te twisten. Je kunt hoogstens wijzen op ándere situaties waarin een bepaald besluit algemeen aanvaard wordt en dan betogen dat déze situatie voldoende op die andere lijkt om hier datzelfde besluit te nemen – een analogieredenering, altijd een hachelijke onderneming. En je kunt de argumenten voor de door jou bestreden keus ondergraven door te laten zien dat de feitelijke elementen daarin niet kloppen. Vuijsje doet beide, en dat met even weinig resultaat. Zijn analogieën zijn kreupel en zijn feiten deugen niet.

Analogieën

Vuijsje begint z’n verhaal met een uitstapje naar Malawi waar de tienjarige meisjes van sommige stammen door een van opperhoofdswege aangestelde jongeman worden verkracht om ze tot vrouw te maken. Hij doet verder weinig met dit voorbeeld, maar de toon is er aardig mee gezet. Ik zal het hier verder negeren.

Vuijsje vergelijkt jongensbesnijdenis vooral met de weigering door sommige orthodoxe calvinisten hun kinderen te laten vaccineren. Die weigering wordt in ons land nog altijd getolereerd, terwijl hij soms tot stevige gezondheidsrisico’s leidt. Vuijsje meent (op grond van uitspraken van enkele spijtoptanten uit de betrokken gemeenschap – ik hoop dat hij zijn doordeweekse werk grondiger aanpakt) dat het hier gaat om een weigering die voortkomt uit sociale druk, uit angst voor de dominee en de buren, en concludeert dan dat “een consequent afgedwongen vaccinatieplicht door veel orthodox-gereformeerde ouders met een stille zucht zou worden verwelkomd”. Afgezien van dat “veel”, volgt die conclusie inderdaad uit zijn premissen, maar dat “veel” is wel cruciaal. De conclusie hangt dus nog even in de lucht.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gepofte pompoen met venkel, pittige yoghurt en vegakip

copyright photo Andrei Tchernikov, foodstyling & recept Fiona Ivanov

Gepofte pompoen met venkel, pittige yoghurt en vegakip
vegetarisch hoofdgerecht, 4 personen

1 kleine pompoen (ca. 500 g), gewassen
2 knollen venkel
3-4 el olijfolie
200 g volle boerenyoghurt
1 el garam massala
300 g vegetarische stukjes kip van de Vegetarische Slager
2 el fijngesneden platte peterselie
1 gedroogde rode peper, verkruimeld

Verwarm de oven voor op 200 °C. Schaaf de venkel met een kaasschaaf of mandoline in zeer dunne plakken, bestrooi met zout en peper en schep om met 1-2 el olie. Pof de pompoen, onverpakt, in zijn geheel in de oven in 35-45 minuten gaar. Meng de yoghurt met de massala en zout en peper naar smaak. Verhit de rest van de olie in een koekenpan en bak hierin de kipstukjes in 6-7 minuten knapperig en gaar (hoeft niet meer met zout en peper bestrooid te worden). Neem de pompoen uit de oven, halveer met een groot mes (let op, de pompoen is heet) en schep met een lepel de zaadjes eruit. Snijd de pompoenhelften in stukken en bestrooi met zout, peper, peterselie en rode peper naar smaak. Verdeel de venkelsalade over vier borden, schep de kip erop en leg de pompoen ernaast. Schep de yoghurt over de pompoen en bestrooi met de rest van de rode peper, de peterselie en wat achtergehouden venkelgroen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Respectloos lachen om Refoweb

Voor moslims met afwijkende normen en waarden hebben we alle begrip, maar gereformeerde Nederlanders hoeven nergens op te rekenen.

Ondanks volstrekt overbodige hoofdrollen van de oersaaie Tokkie Tor en de vrome Wolfje heb ik het weekblad Donald Duck altijd een warm hart toegedragen. Ik schrok me dan ook wezenloos toen er vanuit compleet onverwachte hoek fel commentaar kwam op het blad. Met een paar rake tikken werd de vloer aangeveegd met Donald, zijn oom Dagobert en diens gezworen vijand Zwarte Magica.

De kogel kwam van rechts. Van klein rechts om precies te zijn. Op ‘de grootste christelijke jongerensite’ Refoweb schrijft de hersteld hervormde drs. M.W. Muilwijk dat de eeuwige strijd tussen Magica en Dagobert onbijbels is. Daarnaast stelt hij retorische vragen als ,,is het goed dat Kwik, Kwek en Kwak worden opgevoed door een man alleen?’’ en ,,is het goed dat Donald Duck en Guus Geluk voortdurend aan het strijden zijn om Katrien?’’

De kans is groot dat je het artikel al gelezen hebt, want het ging onbedoeld viral onder niet-gelovigen. Hetzelfde gebeurde met een even hilarisch stuk over de schadelijke muziekstijl dubstep (,,bied uw dochter een alternatief, bijvoorbeeld panfluit met orgel’’) en met het eergisteren geplaatste advies aan twee bevriende vijftig-plussers die zich afvragen of ze in verschillende kamers in hetzelfde huis mogen slapen (antwoord: nee).

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022

Inkomensongelijkheid en geluk

Waarin de auteur de factcheck door Nieuwsuur van Samsom’s uitspraken over geluk en inkomensgelijkheid zelf checkt. 

Nieuwsuur factcheckte gisteren de volgende uitspraak van Diederik Samsom: “We zijn een land waar de inkomensverschillen relatief klein zijn. Er zijn maar een paar landen die gelukkiger zijn en dat zijn landen waar de inkomensverschillen nog net iets kleiner zijn.” Die uitspraak beoordeelde de Nieuwsuur-redactie als “half waar”, omdat er zowel landen zijn met kleinere inkomensverschillen (Denemarken) als grotere verschillen (VS en Australië) waar men tevredener is dan in Nederland. Het is vooral de welvaart die gelukkig maakt, aldus de redactie. Maar is deze factcheck  zelf wel waar?

Allereerst de cijfers over geluk/tevredenheid. Nieuwsuur zegt zich te baseren op OESO-cijfers, maar volgens de OESO-cijfers die ik ken staan de VS en Australië toch gewoon onder Nederland wat betreft “life satisfaction”. Wie rondneust in ander geluksonderzoek ziet dat Australië het inderdaad iets beter doet, maar dat Amerika het toch echt aflegt tegen Nederland  – zeker als je kijkt naar het aantal gelukkige levensjaren,  de geluksongelijkheid  of het geluk van de jeugd waarbij Nederland wereldkampioen schijnt te zijn.

De grote vraag is natuurlijk wat de relatie is tussen inkomensongelijkheid en geluk. Ruut Veenhoven toonde (met veel slagen om de arm) in een onderzoek uit 2010 aan dat in westerse landen meer inkomensongelijkheid resulteert in minder geluk, maar dat in algemene zin inkomensongelijkheid een heel licht gunstig effect op het gemiddelde geluk lijkt te hebben.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Oncontroleerbare verkiezingsprogramma’s

De verkiezingsprogramma’s van politieke partijen staan bol van mooie beloften. Maar wat blijft daar na de campagne van over? Sargasso controleert het voor het thema zorg.

Rond verkiezingstijd vindt steevast een rituele dans plaats rond de partijprogramma’s. Die worden nog steeds gepresenteerd als primaire informatiebron voor de kiezer. Veel stemwijzers worden op deze programma’s gebouwd. En menig politicus wordt later in een debat met eerdere beloften om de oren geslagen.

Je zou denken dat wat in de programma’s staat achteraf te controleren is, zodat de kiezer een partij daarop kan aanspreken, en misschien belonen of juist afrekenen. Op zich zou zo’n controle simpel moeten zijn. Je vergelijkt de standpunten in de programma’s en kijkt welke wetsvoorstellen partijen hebben gesteund en welke amendementen en moties ze hebben ingebracht.

Zo simpel is het helaas niet. Zelfs als we een deel van de taken automatiseren, is het nog vreselijk veel werk om alle verkiezingsbeloften van alle partijen te controleren (geloof me, we hebben het geprobeerd). We hebben daarom een casus genomen,de grootste kostenpost van dit moment: de zorg. 

We hebben de programma’s van VVD en CDA uit 2010 vergeleken met hun stemgedrag in de Tweede Kamer, vanaf het aantreden van de vernieuwde Kamer in 2010 tot het afgelopen zomerreces. Beide verkiezingsprogramma’s zijn vaag en slecht geschreven. Ze bieden veel principe-uitspraken, maar weinig concreets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-11-2022

Topvrouw gewenst

Het Europees parlement pleit voor meer topvrouwen. Uit oogpunt van eerlijkheid is dat logisch, maar leidt dit ook tot beter, ethischer bestuur?

Het Europees Parlement maakt serieus werk van de ambitie meer vrouwen in topfuncties te benoemen, zo meldde het dagblad Trouw onlangs. De benoeming van de Luxemburger Yves Mersch tot directielid van de Europese Centrale Bank werd dan ook door het Europarlement vooralsnog tegengehouden. Reden: hij is een man.

Nu valt het niet te ontkennen dat er aanzienlijk minder vrouwen in topfuncties werkzaam zijn dan mannen. Volgens cijfers van de Europese Unie is op dit moment 13,7 procent van de leden van de raden van bestuur in de 27 lidstaten vrouw. Dat percentage is absurd laag.

Behalve uit een streven naar meer gelijkheid komt de wens een groter aantal topfuncties door vrouwen te laten bezetten ook voort uit het idee dat vrouwen minder gemakkelijk zijn over te halen tot onethisch handelen. Eurocommissaris Viviane Reding schreef vorig jaar in een EU-nieuwsbrief dat de financiële crisis er mogelijk heel anders had uitgezien ‘als er meer Lehman sisters in plaats van brothers waren geweest’.

Redings uitspraak wordt op het eerste gezicht ondersteund door een tweetal recente onderzoeken van Amerikaanse wetenschappers. Volgens het eerste onderzoek (pdf) zijn vrouwen minder snel dan mannen geneigd hun morele principes op te offeren voor status of geldelijk gewin. Volgens een tweede onderzoek (pdf) zouden mannen bovendien ‘pragmatischer’ zijn in het rechtvaardigen van hun (zelfzuchtige) gedrag aan de onderhandelingstafel.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Twee jongens

Er waren eens (in de jaren zeventig) twee jongens die allebei zetter werden. Ze hadden voor dat vak nooit gestudeerd, ze wisten er eigenlijk niets van af, ze wisten het verschil tussen een schreefletter en een schreefloze letter niet, want ze wisten niet eens wat een schreef was. Het is altijd handig als je zulke dingen leert op een Grafische School, maar die school hadden de twee nooit bezocht. Ze moesten het vak werkenderwijs onder de knie zien te krijgen. Hoe? Door erover te lezen, bijvoorbeeld. Zo kochten ze het prachtige boek The Typefinder en ook andere typografische standaardwerken, en werden ze na een paar jaar gewaardeerde zetters.

Laat ons die twee jongens B en H noemen. H was meer het precieze type, zo heeft hij een kerning-probleem voor een bepaalde zetmachine eens opgelost, daar de (Amerikaanse) fabrikant van op de hoogte gesteld, die vervolgens de machines aanpaste. Zo ging dat toen nog, dames en heren: je schreef een brief met je bevindingen, je eindigde die brief met ‘Misschien kunt u uw technici daar eens naar laten kijken’ – en dan keken die technici daar ook naar. Tegenwoordig gebeurt dat niet meer: alles wordt in China gemaakt, door undergraduates. Zo goedkoop mogelijk.

B daarentegen was eigenlijk niet zo in dat zetten geïnteresseerd. Hij verdiende er zijn geld mee, natuurlijk, maar zijn eigenlijke interesse zat in het schrijven, het beluisteren van muziek en, het spijt me dat ik het hier vertel, het drinken van lekkere drankjes zoals port of baco’s, of laat ons nu meteen maar eerlijk zijn: port en baco’s. Wat hij op een avond naar binnen kon brengen, geloofde niemand in Den Haag, anders zouden ze een drooglegging hebben afgekondigd. En ’s ochtends weer op tijd als zetter werkzaam, uiteraard.

Vorige Volgende