Ik schaam me kapot, na het lezen van “Pas op! Vertrouw het niet. Werken in Nederland is niet wat je je ervan voorstelt.” Je staat internationaal natuurlijk gigantisch voor lul, als een bevriende ambassade haar werkloze onderdanen adviseert om vooral niet in jouw land te gaan werken. Omdat het via een glijdende schaal min of meer normaal is geworden, dat werknemers als een soort horigen behandeld worden. Wat een gaaf land, wat een superieure cultuur! Geweten gesust Natuurlijk wist ik wel van de idiote werkomstandigheden in bijvoorbeeld grote distributiecentra van on- en offline retailers. De nul-uren-contracten, bizarre roosters en slechte huisvesting, waarmee met name Oost-Europeanen geconfronteerd worden. De Groene had er vorig jaar al een uitgebreide reportage over gemaakt, en ik was toen heus wel verontwaardigd. Ik overwoog zelfs om mijn trouwe klandizie bij Albert Heijn te beëindigen. Mijn overweging om dat niet te doen, was dat Appie het in elk geval wel redelijk doet op gebied van duurzaamheid, een geweldige klantenservice heeft (eigenlijk gênant dat dit een criterium is, maar elke consument kent de frustratie van de kastje-muur-service) en de alternatieven…nou ja, die zijn geen haar beter. Versproducten en andere kleine dingen haal ik sowieso zoveel mogelijk op de markt of bij de lokale MKB-er. Bovendien vinden de meeste werknemers het blijkbaar wel prima, het gaat ze vooral om het – voor hun hoge – salaris. En klaar, geweten gesust. Hoewel dat een heel menselijke manier van redeneren en goedpraten is, schaam ik me daar nu echt voor. Ik heb mijn geweten gesust met het idee dat het niet klopt, maar dat, nou ja, die mensen er wél beter van worden. En het kan altijd erger. Of zo.
Kosyuk’s bedrijf MHP is al de gebeten hond bij collega-kippenboeren omdat hij via een gat in het befaamde associatieverdrag tussen de EU en Oekraïene zijn kippenborsten tegen lage prijzen dumpt op de Europese markt. Nu heeft hij een lening van 100 miljoen euro aangevraagd bij de EBRD, een bank die door Europese landen is opgericht om voormalige communistische landen de overgang te laten maken naar een markteconomie.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
ANALYSE - Afgelopen weekend las ik in het NRC een uitstekend artikel van Hester van Santen over de toekomst van de raffinaderijen in Nederland. Het artikel (betaalmuurtje) schetst de vele uitdagingen die er op de raffinaderijen in Nederland af komen. In raffinaderijen gaat het om grote volumes en lage marges. Gemiddeld wordt op op een liter raffinage product minder dan 3 Eurocent marge behaald. Uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat blijkt dat de marges van raffinaderijen in andere werelddelen 10 tot 240% hoger liggen dan in Nederland. Twee van de raffinaderijen staan in de top 10 van grootste CO2 uitstoters van Nederland. De vraag waar het Kabinet en de Tweede Kamer de komende maanden voor staat is hoe hard het nationale klimaatbeleid de sector mag raken. De vraag is ook hoe hard een verbod op varend ontgassen, waarbij de verlader de rekening betaalt, de sector raakt of mag raken.
Een raffinaderij is in z’n simpelste vorm een grote destillatiekolom (maar dan wel een heel in gewikkelde). Raffinaderijen produceren van oudsher ruwweg drie soorten producten. Het lichtste spul is nafta (in Europa vooral grondstof voor chemicaliën) en benzine. In het middensegment ontstaat diesel en kerosine. Onderaan blijven smeermiddelen en zware stookolie over. Stookolie wordt traditioneel voor een groot deel gebruikt in de zeescheepvaart. De hoogste marge wordt gehaald op diesel en kerosine. Uit olie kunnen raffinaderijen maximaal 40 tot 50% diesel en kerosine halen. Het restant bestaat uit minder lucratieve benzine, nafta en stookolie. Door de nieuwe regels voor brandstofkwaliteit in de zeescheepvaart zal de vraag naar stookolie de komende jaren gaan dalen. Dat is de reden dat verschillende raffinaderijen in Europa investeren in nieuwe krakers. In Nederland hebben Shell en ExxonMobil dit gedaan. Andere raffinaderijen hebben de investeringsbeslissing uitgesteld of bereiden de investeringsbeslissing nog voor.
NIEUWS - Minister Wiebes van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft begin 2018 aangekondigd dat de gaswinning in Groningen vanaf 2030 beëindigd wordt. NAM maakte vorig jaar al duidelijk dat het veld tegen die tijd ook al leeg is of niet meer op het huidig niveau kan produceren. NAM is inmiddels begonnen met de ontmanteling van de eerste productielocaties in Groningen. Om de gasbaten nog wat langer binnen te laten komen is de rijksoverheid er veel aan gelegen om de gaswinning uit kleine velden op te voeren. In antwoord op schriftelijke Kamervragen van Tierry Baudet stelt minister Wiebes dat hij een toename van de binnenlandse gasproductie verwacht.
Het voorgenomen verbod op het gebruik van kolen voor elektriciteitsproductie moet ertoe leiden dat er per 1 januari 2030 geen kolen meer gebruikt worden voor de productie van elektriciteit. Hiermee wordt verzekerd dat het verbod op kolen een aanzienlijke bijdrage levert aan het realiseren van de ambitie uit het klimaatakkoord van 49% CO2-reductie. Dit heeft invloed op de samenstelling van het Nederlandse productiepark. Welke energiebronnen de weggevallen productie als gevolg van het verbod zullen opvangen is afhankelijk van de ontwikkelingen op de elektriciteitsmarkt en daarmee onzeker. Op basis van de analyse van Frontier Economics (2018) is onze inschatting dat de voorgenomen wet zal leiden tot een toename van de import en een toename van de binnenlandse productie van gas en biomassa.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
“We need a final settlement between Serbia and Kosovo to get Kosovo a seat in the United Nations and set Serbia on the accession path to the European Union.”
Balkanexpert James Ker-Lindsay zegt hardop wat anderen liever niet benoemen: de hiernieuwde poging om een definitieve oplossing te vinden voor het conflict tussen Servië en Kosovo draait er niet alleen om geweld aan de grens te voorkomen. De EU wil niet de last hebben van een explosief conflict in Europa, maar daarvoor zal ze een worst moeten voorhouden die veel landen thuis moeilijk kunnen verkopen.
NIEUWS - In Schiedam is ophef ontstaan in de raad over de plannen van staalharderij Dominial om meer aardgas te gaan gebruiken. Aan de ene kant worden plannen ontwikkeld worden om de eerste wijken van aardgas te gaan halen en op het warmtenet van Eneco aan te sluiten. Aan de andere kant heeft de gemeente het bedrijf Dominial een vergunning verleend om het gasverbruik met een factor 2 tot 3 te verhogen. Dat staat haaks op de ambities van de gemeente om het aardgasverbruik te verminderen.
De gemeente Schiedam heeft de minister van Economische Zaken en Klimaat een brief gestuurd waarin de gemeente aandacht vraagt voor deze ongewenste situatie. Volgens de gemeente zijn er binnen de huidige landelijke wet- en regelgeving namelijk geen mogelijkheden om de groei van het gasverbruik bij een bedrijf te reguleren.
Volgens de brief van het college (in bezit van Sargasso) leveren de uitbreidingsplannen van Dominial een extra aardgasverbruik van 660.000 m3 op (equivalent aan het aardgasverbruik van circa 440 huishoudens). Het is volgens het college van Schiedam nauwelijks uit te leggen:
dat wij aan bedrijven een vergunning met extra gasstook moeten verlenen en tegelijkertijd proberen bewoners mee te krijgen om een eerste woonwijk van het gas af te halen (en daar nu al veel geld voor uitgeven).
NIEUWS - NAM is begonnen met het voorbereiden van de sloop van de gaswinningslocaties van de vijf zogenoemde Loppersumclusters. Als eerste is de gaswinningslocatie in Ten Post aan de beurt. De NAM-installatie is één van de vijf zogenoemde Loppersumclusters. Na Ten Post volgt de sloop van de andere vier locaties. De vijf installaties liggen al sinds februari 2018 stil. Als gevolg van het besluit van minister Eric Wiebes (VVD) van Economische Zaken om op termijn volledig te stoppen met de gaswinning in Groningen mogen ze ook niet meer gebruikt gaan worden voor gaswinning.
De NAM begint nu met het opruimen en slopen van de installaties. Bij de winningslocatie Ten Post is de NAM vorige maand begonnen met voorbereidende werkzaamheden, zoals het schoonmaken van de installatie. De verwachting is dat de voorbereidende werkzaamheden zo’n vier maanden in beslag nemen en dat de sloop daarna in een aantal weken plaats zal vinden.
Na het afsluiten van de boorput zal de put nog jaren gemonitord moeten worden op lekkages. Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) constateerde eerder dit jaar dat te veel Nederlandse putten gebreken vertonen. Bij 1% van de gasputten is volgens SodM een zeer kleine lekkage naar de omgeving geconstateerd. Het ging hier om maximaal 115 liter per dag, dit is grofweg een kwart van wat één koe dagelijks aan methaan uitstoot. Een deel van deze gasputten is ondertussen geabandonneerd. Alle ondernemingen in de gassector hebben volgens SodM hun veiligheidsbeheerssysteem op orde waardoor ze snel en gericht kunnen reageren op incidenten.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
ANALYSE - Deze nieuwe variant van de vereniging voor het basisinkomen handhaaft de huurtoeslag en houdt een afhankelijkheid van de samenstelling van het huishouden. Er vindt tevens de (beperkte) herverdeling plaats: vooral topinkomens gaan erop achteruit.
In dit voorstel krijgt iedere burger 600 euro per maand netto en 600 per huishouden, plus 300 euro per kind. Alle andere toeslagen dan de huurtoeslag, de hypotheekrenteaftrek en de heffingskortingen verdwijnen. Alle uitkeringen worden met 1200 euro verlaagd, en er komt een extra tarief voor de belastingen van 72% voor hoge inkomens.
RECENSIE - 
‘De wereld staat in brand. Letterlijk. Als je kijkt naar wat er verstookt wordt en de lucht in gaat. Rook en smog van kolencentrales, van houtvuurtjes in Afrika, van bosbranden, van auto’s in steden, van ontdooiende moerassen. Maar meer nog figuurlijk. Voedselprijzen schieten omhoog, biodiversiteit daalt schrikbarend, oceanen plastificeren, het aantal weer-gerelateerde rampen stijgt onrustbarend, de Arabische wereld is in rep en roer, culturen en religies polariseren, migrantenstromen groeien, de werkloosheid onder jongeren is in veel landen torenhoog, de economie van de geïndustrialiseerde wereld is een puinhoop.’
Goeiemorgen! De opening van het voorwoord van Gebroken Kringlopen laat er geen twijfel over bestaan. Dit is het zoveelste boek waarin het Einde der Tijden wordt voorspeld. En er valt niks meer aan te doen, constateert auteur Ronald Rovers. De goedwillende burger staat machteloos want de democratie is allang overleden: ‘de macht van het volk is overgegaan in de macht van de multinationals’. En toch schrijft hij even verderop: ‘We gaan anders leven en wonen, de rollen veranderen, prioriteiten veranderen.’ Heel mooi – maar wie zal dat nog levend meemaken?
Ronald Rovers is bouwecoloog, verbonden aan Wageningen Universiteit, Hogeschool Zuyd en de TU Eindhoven. Maar hij is bovenal natuurkundige (of beter, hij koketteert daarmee) en de fysica maakt dat hij buitengewoon weinig moet hebben van alle pogingen om de wereld te verbeteren. Hij haalt de zweep over ‘circulair denken’, of ‘de circulaire economie’, ideeën die in zijn ogen helemaal niet circulair zijn. Écht circulair denken, daar heb je de natuurkunde voor nodig. En in dat licht is ‘circulair’ eigenlijk onmogelijk. (De lezer krijgt een lesje thermodynamica-voor-beginners.) Tegelijkertijd denkt hij vol weemoed terug aan de paradijselijke toestand (zoals hij letterlijk zegt) van vóór de industrialisatie, toen alle kringlopen (volgens hem) praktisch gesloten waren.
NIEUWS - Aan de ene kant investeren Europese olie- en gasbedrijven de laatste tijd steeds meer in duurzame energie en in overnames van clean tech bedrijven. Aan de andere kant spenderen ze veel geld om te lobbyen tegen klimaatbeleid. Een nieuw onderzoeksrapport van de Britse denk tank Influence Map schat dat de vijf grootste private olie- en gasbedrijven sinds de ondertekening van het klimaatakkoord van Parijs 1 miljard dollar hebben gespendeerd om klimaatbeleid te blokkeren.
InfluenceMap onderzocht de uitgaven van Shell, BP, Chevron, Total en ExxonMobil. Volgens Influence Map geven de bedrijven samen jaarlijks zo’n $200 miljoen uit om klimaatbeleid te vertragen of om energie- en klimaatbeleid bij te sturen. De uitgaven worden vooral in de VS gedaan. Tegelijkertijd geven de bedrijven zo’n $195 miljoen dollar uit aan reclamecampagnes om de suggestie te wekken dat ze een ambitieus klimaatbeleid voorstaan.
Als voorbeeld noemt InfluenceMap de biobrandstof van algen campagne van Exxon. Volgens de advertentie campagne van Exxonmobil zijn algen een van de ‘grootste beloften voor de volgende generatie biobrandstoffen’ met significante klimaatvoordelen. Het doel van Exxon om 10.000 vaten bio-brandstof van algen per dag te maken behelst echter slechts 0,2% van de raffinagecapaciteit van het oliebedrijf. Tegelijkertijd heeft het bedrijf aangekondigd fors te gaan investeren in olie- en gaswinning, zowel in de schaliegaswinning en in de Canadese teerzanden. Ook kwam het bedrijf niet opdagen op een hoorzitting van het Europees Parlement over het verspreiden van nepnieuws over klimaatverandering. In een brief, die in handen is van AFP, geeft ExxonMobil aan bang te zijn dat uitspraken op de hoorzitting gebruikt kunnen worden in Amerikaanse klimaatzaken tegen het bedrijf over het verspreiden van onjuiste informatie over klimaatwetenschap en over de risico’s die klimaatverandering voor het bedrijf oplevert. De Europese groenen hebben als reactie op het niet op komen dagen een motie ingediend om lobbyisten van ExxonMobil de toegang tot het Europees Parlement te ontzeggen, daarmee zou het bedrijf na Monsanto het tweede bedrijf worden dat dit privilege verliest.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
