Waarom een armoededashboard noodzakelijk is

De manier waarop armoede wordt gemeten, is cruciaal voor kennis over armoede en de bestrijding ervan. De maatstaven die verschillende bureaus hanteren lopen echter flink uiteen, betoogt Lei Delsen. Beter is een set indicatoren te gebruiken, die de verschillende dimensies van armoede recht doen. Onlangs publiceerde het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) de Armoede in Kaart 2019. Een belangrijke conclusie is dat de armoede in Nederland is gedaald van 982.000 personen in 2016 naar iets minder dan 939.000 personen in 2017. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) daarentegen, waren er 599.000 arme huishoudens in 2017, 27.000 meer dan in 2016. Deze strijdige cijfers leiden tot verwarring.

De existentiële dreiging van klimaatzaken voor olie, kolen en gas

ANALYSE - Een lang lezenswaardig stuk van Michael Liebreich, Bloomberg New Energy Finance, over het toenemend aantal klimaatzaken tegen olie-, kolen- en gasbedrijven. Waarvan vooral de zaak van de Conservation Law Foundation tegen ExxonMobil interessant wordt. De Conservation Law Foundation klaagt ExxonMobil aan omdat ze onvoldoende gedaan zouden hebben om de laagliggende terminal langs de Mystic River in Massachusetts voldoende tegen klimaatgerelateerde risico’s te beschermen. ExxonMobil lijkt klem te zitten tussen stellen dat het niet over informatie beschikt over toenemende overstromingsrisico’s van zijn Mystic River terminal, met het risico op beschuldigingen van nalatigheid (of erger als later blijkt dat Exxon wel over informatie beschikte). Het alternatief voor Exxon is toegeven dat ze wel over informatie over toenemende overstromingsrisico’s beschikt. Dan heeft ExxonMobil haar zorgen voor werknemers, investeerders en lokale bewoners verzaakt door niet naar die informatie te handelen. Ook geen prettige situatie met de aanklacht van de New Yorkse aanklager over het onjuist informeren van investeerders over de klimaatrisico’s die ExxonMobil loopt in gedachte.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: klokwerk (cc)

Basisinkomen wint aan populariteit

ANALYSE - Het basisinkomen wint aan populariteit – niet alleen in het buitenland, maar ook in Nederland. Een overzicht van de laatste ontwikkelingen.

Deze week bleek uit een onderzoek door I&O Research in opdracht van de vereniging van het basisinkomen dat het aantal uitgesproken voorstanders voor een basisinkomen sinds 2016 niet noemenswaardig gestegen is, of zelfs lichtelijk daalt. Opvallend is echter de scherpe daling van het aantal uitgesproken tegenstanders van een dergelijk stelsel. Volgens de conclusies van het onderzoek zijn er nu in Nederland evenveel uitgesproken voor- als tegenstanders voor een stelsel met een basisinkomen.

Vooral kiezers linkse partijen voorstander

Kiezers van de Partij voor de Dieren, SP en GroenLinks zijn in meer dan de helft van de gevallen voor het basisinkomen. D66 kiezers waren 3,5 jaar geleden half/half verdeeld en zijn nu per saldo voorstanders. Onder PvdA-kiezers is het aantal voorstanders iets minder dan de helft.

Kiezers van VVD, SGP en Forum voor Democratie zijn voor meer dan de helft tegen een vorm van basisinkomen. Ook PVV- en CDA-kiezers zijn per saldo eerder negatief dan positief.

Maar laten we eerlijk zijn: de vraagstelling “bent u voor of tegen een basisinkomen” is vaag. Er zijn zeer uiteenlopende ideeën over een basisinkomen, en hoe dat te implementeren.

Foto: Aaron Parecki (cc)

‘Delen’ is helaas duurbetaald

COLUMN - Na de jubelverhalen over de deeleconomie kwamen de barsten. Uberchauffeurs lieten zien hoe absurd veel ze moesten werken om een karig loon bij elkaar te sprokkelen. Steden klaagden over ‘deelfietsen’ die als strooigoed op stoepen werden geplempt en als wrak werden achtergelaten. De rolkoffertoeristen die gezellig kwamen airbnb’en, dreven de prijs van woningen op, en legden beslag op de beschikbare woonruimte voor de vaste bevolking.

Delen bleek niet langer: gul zijn, uitlenen wat je zelf even niet nodig hebt, of samen iets onderhouden, maar: als bedrijf winst willen maken door andermens’ dienst te verhuren onder gratis gebruikmaking van de openbare ruimte en publieke voorzieningen, onderwijl de infrastructuur ontwrichtend.

Zo kreeg de deeleconomie de trekken van een zwerm sprinkhanen die, vermomd als hipsterbedrijfjes, op een stad neerdaalt.

‘De aanbieders van deze diensten hebben een buitengewoon agressieve aanpak,’ constateerde Marco te Brömmelstroet, docent stedelijke planning aan de Universiteit Amsterdam, eerder in NRC Handelsblad. ‘Ze willen zo snel mogelijk een marktaandeel verwerven.’ Hebben ze zo’n aandeel eenmaal in handen, dan gaan de prijzen prompt omhoog, zo liet Time afgelopen week in een grondig artikel zien. De ‘deelbedrijven’ zijn immers veelal opgericht met geld van durfinvesteerders, en die willen uiteindelijk rendement zien. Maar haast niemand maakt winst: Uber, de grootste ‘speler’ op dit terrein, leed het afgelopen kwartaal liefst 5,4 miljard dollar verlies en kampt met een dalende omzet.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Hoe blind kun je zijn?

OPINIE - Ik raak nog wel eens verwikkeld in discussies op verschillende fora. Vorige week ging het op Joop.nl over de klimaatcrisis die hongersnoden kan veroorzaken. Dan gaat het natuurlijk al snel over Afrika, en over ontwikkelingshulp. Er zijn nog steeds mensen die denken dat wij alleen maar geld in het continent pompen waar niets voor terugkomt. Terwijl mijn economieleraar 30 jaar geleden al doceerde dat er grote belangen achter zitten, waar de lokale bevolking niet per se van profiteert. Inmiddels weet ik dat dat zacht uitgedrukt was.

Hoe blind kun je zijn?

Het is een van mijn stokpaardjes geworden; ik heb ’t vaak over de roofbouw die op ontwikkelingslanden wordt gepleegd en de immense kapitaalvlucht die plaatsvindt. Van daar naar hier, welteverstaan. Ik kan behoorlijk fel worden als mensen dat glashard ontkennen, en ontwikkelingshulp als een “linkse hobby” bestempelen die in een bodemloze put verdwijnt. Het is gewoon niet waar. Bovendien is het een van de oorzaken van migratie, en ik word ronduit pissig als daarvan wordt weggekeken. Vooral omdat de lui die dat doen wél voor dichte grenzen pleiten, maar het vertikken om zelfs maar na te denken over hoe we die oorzaken kunnen wegnemen. Sterker nog, ik noemde een onderzoek van Tax Justice Network (aangehaald in een artikel van De Morgen), waaruit blijkt dat Afrikaanse landen jaarlijks naar schatting 80 miljard dollar (68,7 miljard euro) aan kapitaalvlucht verliezen. Het antwoord was stuitend: “Geeft dat rapport ook weer hoeveel van dat geld van Afrikanen zelf is die hun geld in het buitenland stallen? […]”. Hoe blind kun je zijn?

Foto: Vattenfall Nederland (cc)

Stadsverwarming: financiële donderwolk boven de Randstad

ANALYSE - In het Klimaatakkoord is een belangrijke rol weggelegd voor stadsverwarming. Afgelopen jaar zijn er echter verschillende berichten naar buiten gekomen die grote problemen laten zien bij warmtebedrijven. De Rekenkamer Nijmegen was begin dit jaar kritisch over de totstandkoming van het warmtenet in de wijk Nijmegen-Noord. In Rotterdam was de rekenkamer ook kritisch over de plannen voor een leiding naar Leiden en bericht de NRC al een paar weken over de oplopende tegenvallers bij het Warmtebedrijf Rotterdam, waarvoor de gemeente en provincie garant staan. Het Afval Energie Bedrijf (AEB) in Amsterdam, waar de tegenvaller voor de gemeente volgens de Telegraaf op kan lopen tot een half miljard Euro, is voorlopig gered met een kapitaalinjectie van 16 miljoen Euro door gemeente en een consortium van banken.

Verwarmen met restwarmte

Op papier klinkt het altijd mooi: waarom huizen en gebouwen verwarmen met aardgas, als het ook kan met restwarmte van de industrie, elektriciteitscentrales of afvalcentrales? In de praktijk lopen bewoners, bestuurders en gemeenteraadsleden met regelmaat tegen problemen op. Een van de standaardproblemen doet zich voor bij bewoners en heeft zijn achtergrond in de regelgeving. Op papier mogen de kosten voor stadsverwarming niet hoger zijn dan de kosten van verwarmen met aardgas, in de praktijk hebben er altijd behoorlijk wat gaten in de regelgeving gezeten.

Quote du Jour | 14 miljard begrotingsoverschot: ik wil mijn geld terug

14 miljard begrotingsoverschot over de eerste 6 maanden van 2019. Dat is 2.000 euro per huishouden netto. I want my money back.

Robin Fransman vat het even kernachtig samen. Het geld klotst bij de overheid gewoon tegen de plinten op. Het begrotingsoverschot is in de eerste helft van 2019 al ruim 2 miljard groter dan in heel 2018. Voor het oplossen van problemen in Nederland is geen geld. Zegt de regering. De problemen zijn echter legio:

Quote du Jour | Postkapitalisme

Paul Mason, auteur van Postcapitalism: A Guide to Our Future, heeft goede hoop dat de Britten een einde kunnen maken aan het tijdperk van het neoliberalisme.

Met dank aan de ‘overmoedige incompetentie’ van Boris Johnson.

In the flurry of street demonstrations across the country and parliamentary votes at Westminster in recent days, the outlines have been emerging of a potential coalition—formal or informal—involving Labour, the Green Party, the Scottish National Party and the Welsh-nationalist Plaid Cymru.

We should use this moment to demonstrate to the nabobs of orthodox economics that it is not only the era of neoliberalism that is over but—in the medium term—capitalism itself, and that a radical left government in Britain can set the template for the postcapitalist transition

Quote du Jour | Kletskassa


Bij een Jumbofiliaal in het Brabantse Vlijmen moet je niet gek opkijken als je even staat te wachten bij de kassa omdat ouderen eens even flink de tijd nemen. Een speciale kletskassa moet ervoor zorgen dat mensen even terloops iets kwijt kunnen. “Het is ook iemands moeder of oma.”

RTL Nieuws meldt dat Jumbo Supermarkten naast de koffiecorner, nu ook een kletskassa inzet tegen eenzaamheid van ouderen. Dat is natuurlijk een lovenswaardig alternatief. Maar als Jumbo z’n sociale imago echt glans wil geven, dan starten ze nu met het behandelen van  hun medewerkers in de distributiecentra als mensen in plaats van als moderne slaven. Daar werkt immer ook “iemands moeder / dochter / vader / zoon / etc”.

Vorige Volgende