Vertrouwen, en eigendunk
COLUMN - Het is toch wat hè? Dat mensen niet te vertrouwen zijn. Ja, natuurlijk, ú wel, beste lezer. En ik ook, zeker! Maar “de mensen”? Of laat staan: “de politiek”? Nee! Natuurlijk niet. Kom zeg.
Ik bedoel, het is net als met auto rijden. Mensen kunnen het gewoon niet. Letten niet op, kunnen niet inparkeren, vergeten hun richting aan te geven, anticiperen niet. Ja, ik wel, uiteraard. En u wellicht ook. Maar gemiddeld genomen is het beroerd.
Het rare is dat wanneer je het mensen vraagt, zo’n 95% beter rijdt dan gemiddeld. En nu ben ik van huis uit een alfa, maar voor mijn onderzoek naar het Nijmeegse bijstandsexperiment heb ik noodgedwongen wat statistiek moeten leren. En nu blijkt opeens: dit kan helemaal niet, dat 95% van de mensen het beter doen dan gemiddeld!
Toch voelen mensen het zo. Je ziet het ook in discussies over de bijstand, of (nog erger!) een basisinkomen. Ja, zelf zouden mensen dat geld natuurlijk verantwoordelijk besteden. Maar de anderen, die verkwisten het. Worden er lui van, stoppen met werken. Vergokken of verzuipen het, of gaan allemaal spullen kopen die ze niet nodig hebben. Of dat allemaal tegelijk.
Recent was daar een mooi voorbeeld van in het nieuws, toen GroenLinks voorstelde om alle jongeren op hun 18e 10.000 euro ‘startkapitaal’ te geven. Wat je daar ook inhoudelijk van moge vinden: op Twitter wist men het wel. “De jongeren” gingen dat geld verbrassen, er luxe vliegreisjes van maken, het zou opgaan aan drugs en alles wat god verboden heeft.