Waarom fuseren VVD en D66 niet?

De Tweede Kamer is vandaag met zomerreces gegaan. Misschien dat de persconferentie van gisteravond aanleiding geeft de vakantie meteen weer uit te stellen. Want het zal toch niet zo zijn dat het demissionaire kabinet in de luwte van het reces ongecontroleerd kan door regeren? De plenaire vergadering van gisteren was de laatste voor dit zomerreces en ook de laatste in de huidige plenaire zaal. “Tenminste, dat hopen we dan maar”, sprak de voorzitter bij aanvang. Het Binnenhof wordt eindelijk gerenoveerd (de gebouwen, niet de gangbare democratie…) en dat verdiende wel een woordje van aandacht: Vanavond trekken wij de deur achter ons dicht en dan komt er een einde aan een hele lange periode vol met geschiedenis. We verhuizen dan naar de Bezuidenhoutseweg voor vijfenhalf jaar, zegt men. We zijn hier dus weer in 2027. Traditioneel werd een overvolle agenda afgeraffeld. Het enthousiasme is er bij de volksvertegenwoordigers wel af, want de vergadering haalde de top vijf van langste vergaderingen bij lange na niet. Die van vorig jaar nestelde zich op de derde plaats. Ook de hoeveelheid behandelde moties lag wat lager. Vorig jaar jaste men er 370 moties doorheen, nu vond men het met 316 moties wel genoeg, waarvan een nog kleiner deel in stemming werd gebracht (zie ons verslag van vorig jaar). Bij de stemmingen regende het verder begrotingsstaten en wetsvoorstellen. Onder dat laatste vallen ook wetswijzigingen en één daarna werd met een opmerkelijke uitslag aangenomen. De ‘Wijziging van de Tijdelijke wet maatregelen covid-19’. De wet trad vorig jaar 1 december in werking en verving de tot dan toe geldende noodverordeningen van de diverse veiligheidsregio’s. De wet geldt telkens voor drie maanden en momenteel leven we onder de tweede verlenging (die 1 september afloopt). Er moest alleen nog één dingetje formeel worden vastgelegd: de parlementaire bemoeienis. Tegenwoordig ook wel eens ‘tegenmacht’ genoemd. De wetswijziging “regelt dat zowel de Eerste als de Tweede Kamer het wettelijk recht krijgen om in de toekomst een bij koninklijk besluit vastgestelde verlenging van de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 (Twm) ongedaan te maken en daarmee de werkingsduur van de Twm definitief te beëindigen.” U begrijp dat  de voltallige Tweede Kamer zich hier wel in kon vinden. Oeps! Dat heeft u dan verkeerd begrepen. Er waren twee partijen tegen. Gelukkig was er wel een meerderheid voor, dus de wetswijziging is aangenomen. Maar welke partijen waren nu tegen deze invloed van het parlement? Dat waren de aanstaande coalitiepartners VVD en D66! (stemmingsuitslag hier, iets naar beneden scrollen). Toegegeven, het is hoogst ongenuanceerd, maar als die twee elkaar zo goed kunnen vinden in hoe de parlementaire democratie moet worden verbouwd, waarom fuseren VVD en D66 dan niet?

Door: Foto: pietplaat (cc)
Foto: Patrick Rasenberg (cc)

Tijd voor nieuwe verkiezingen?

COLUMN - Die formatie duurt maar, en schiet geen sikkepit op. Alle eerder bedachte coalities worden alleen maar onmogelijker nu het CDA – dat sinds dik 40 zetels onder Balkenende is teruggevallen naar 14 zetels nu – implodeert onder alle schandalen en het gif er tegen de plinten klotst.

Belangrijker is dat het demissionaire kabinet er in toenemende mate een zooi van maakt. De voorzitter van de Algemene Rekenkamer hield vorige maand een donderspeech nadat bleek dat, ondanks zijn eerdere waarschuwingen, een aantal departementen de boel in het geheel niet op orde had. Hij constateerde dat het kabinet in 2020 voor 9,1 miljard aan verplichtingen en 4,3 miljard aan uitgaven niet kon verantwoorden. VWS had, zo meldde de Rekenkamer, zelfs moeite met het opstellen van een jaarrekening.

Voorts had de regering het budgetrecht van de Kamer geschonden door grote verplichtingen aan te gaan zonder de Kamer daarover – zoals het hoort – op voorhand te informeren. (Dat had minister Hoekstra al eerder geflikt, toen hij achter de rug van de Kamer om aandelen Air France kocht, waarvoor hij in 2020 al op z’n kop kreeg van diezelfde Rekenkamer: het is een wetsovertreding.)

Alleen al de laatste maanden zijn daar een aantal schandvlekken bijgekomen: VWS trok circa 1 miljard uit voor ‘Testen voor toegang’ zonder een aanbesteding te doen (wat verplicht is). Het negeerde de bestaande teststraten daarbij, zodat er nu circa 76 nieuwe teststraten zijn bijgebouwd waar amper iemand komt, terwijl de uitbaters niettemin een gegarandeerde omzet krijgen. Ook worden aangenomen moties genegeerd. En dan laat ik de CDA-prominent nog ongenoemd die nutteloze mondkapjes mocht leveren en die deal met minstens 20 miljoen winst afsloot.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Schermafbeelding videostream Tweede Kamer stemmingen moties 18 maart 2020

Weinig ‘groepsunanimiteit’ in Tweede Kamer

COLUMN - We houden wel vaker de stemmingen in de Tweede Kamer tegen het licht. Met hulde aan de griffie van de Tweede Kamer, die zoals altijd bijzonder snel de verslagen van de plenaire vergaderingen  op de website heeft staan, plukken we een paar stemmingsuitslagen uit de plenaire vergadering van gisteren.

Met bijzondere aandacht voor ‘stemmingen overige moties Ontwikkelingen rondom het coronavirus d.d. 3 juni 2021’, gisteren in stemming gebracht. Deze keer om ook eens te kijken in hoeverre de Tweede Kamerfracties volgens ‘de wil van het volk’ stemmen.

De methode is even simpel als oppervlakkig en dus geen wetenschappelijk verantwoord onderzoekje. Het is hooguit een indicatie. We nemen het aantal stemmen dat de partijen in de Tweede Kamer hebben gekregen bij de verkiezingen van maart dit jaar. Er mag immers van uit worden gegaan dat de fracties namens hun kiezers spreken?

Welke fracties zien ze vliegen en welke niet?

Hoe stemden de fracties over de motie Paternotte c.s. die pleit om vliegverboden te heroverwegen voor landen waar zorgwekkende varianten heersen?

De motie is aangenomen. VVD, PVV, FvD en Groep Haga waren tegen. Er waren dus 14 fracties voor en 4 tegen. In zetels uitgedrukt: 91 zetels voor, 59 tegen.
De voorstemmers vertegenwoordigen 6.496.157 kiezers, de tegenstemmers spraken namens 3.926.695 kiezers.

Foto: NiederlandeNet (cc)

Tweede Kamer incompleet

Prof. Dr. Bert van den Braak, medewerker van het Montesquieu Instituut, constateerde een opmerkelijk fout bij de Tweede Kamer. Dilan Yesilgöz-Zegerius (VVD) werd op 25 mei beëdigd als staatssecretaris. Ze staat op de website van de Tweede Kamer nog steeds als kamerlid vermeld. Dat kan niet, legt dhr. Van den Braak in deze column uit.

Een Kamerlid kan volgens artikel 57 van de Grondwet niet óók minister of staatssecretaris zijn. Uitzondering: bewindslieden die al in functie waren toen ze bij de verkiezingen tot lid der Staten-Generaal werden gekozen. Anders gezegd: de uitzondering geldt demissionaire bewindslieden.

Dilan Yesilgöz-Zegerius was bij de verkiezingen geen staatssecretaris, dus haar lidmaatschap van de Tweede Kamer dient beëindigd te zijn, betoogt dhr. Van den Braak. Het is, zo stelt hij, niet zomaar een formaliteit, want “als Kamerlid is zij lid van de VVD-fractie en kan zij daarin meepraten over het verloop van de formatie”.

Tot zo ver de column van Bert van den Braak.
Dit ‘foutje’ heeft ook nog andere gevolgen. De zetel van Yesilgöz-Zegerius dient leeg te zijn, want er is nog geen opvolger/vervanger benoemd. De Tweede Kamer zou momenteel dus 149 leden moeten tellen. De VVD-fractie telt nog steeds 34 leden, terwijl dat nu 33 leden moet zijn. In de recente stemmingen wordt de VVD echter nog voor 34 leden gerekend.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: -JvL- (cc)

Coalitie in spe tegen beter salaris zorgpersoneel

Het demissionaire kabinet wordt nog steeds gevormd door de coalitie VVD, CDA, D66 en CU. Het nog te vormen kabinet gaat bestaan uit VVD, CDA, D66 en een partij die dat kabinet aan een meerderheid wil helpen.

Elke partij met drie zetels volstaat voor een meerderheid van één zetel. Speculeert u maar of dat Volt, JA21, DENK of de SGP kan zijn.
Tot zo ver het getuur in het koffiedik. Maar dat VVD, D66 en CDA er serieus op rekenen straks de nieuwe coalitie te vormen staat eigenlijk wel vast. En dus regeren ze al een beetje vooruit.

Dat was gisteren te zien bij de stemming over een motie ingediend door Peter Kwint (SP). Deze motie volgt een eerder aangenomen motie van SP en PvdA op. Op 25 juni stemden alleen VVD en CDA tegen het verzoek “om met een plan te komen voor structurele waardering voor zorgverleners, waarin betere arbeidsvoorwaarden en een beter salaris kunnen worden gerealiseerd”.

De motie die gisteren ter stemming kwam preciseerde de termijn waarbinnen dat plan op tafel moet liggen. De volledige motie Kwint:

De Kamer, gehoord de beraadslaging,
constaterende dat de Kamer met de aangenomen motie van SP en PvdA (25295, nr. 436) de regering heeft opgeroepen om met een plan voor een beter salaris en betere arbeidsvoorwaarden te komen;

constaterende dat uit het SER-advies “Aan de slag voor de zorg” blijkt dat de lonen in de zorg al jaren structureel lager zijn dan in de marktsector en de SER oproept deze lonen te verhogen;

verzoekt de regering om met het recente SER-rapport in de hand uiterlijk deze zomer in overleg met zorgpersoneel en hun vertegenwoordigers tot een plan te komen voor structurele waardering voor zorgverleners, waarin betere arbeidsvoorwaarden en een beter salaris worden gerealiseerd,
en gaat over tot de orde van de dag.

Foto: stephane333 (cc)

Beeld voor de burgers

COLUMN - Een blauwe maandag in de Tweede Kamer en dan al een beeld voor de burgers voor elkaar krijgen? Het is mevrouw Van der Plas van de BBB-fractie niet gelukt.

Haar motie, ingediend op 12 mei:

De Kamer, gehoord de beraadslaging,
constaterende dat de burger volgens de Nationale ombudsman «beter verdient» en het nodig blijkt dat Tweede Kamer en kabinet de focus houden op het belang van de burger en niet op elkaar;

verzoekt het kabinet om opdracht te geven om voor 1 september 2021 bij de ingang van de tijdelijke Tweede Kamer, bij gebouw B67, en straks na de renovatie op het Plein, een beeld te laten plaatsen dat de burgers verbeeldt voor wie wij allen horen te werken, burgers die te allen tijde centraal horen te staan in ons denken en handelen, een beeld met een plaquette waarop staat «Opdat wij niet vergeten voor wie wij het doen», en hiervoor maximaal € 1.000 uit te trekken om de burger niet op kosten te jagen;

voorts gaan we verder met het verspreiden van gezond verstand in de Tweede Kamer,
en gaat over tot de orde van de dag.

Er werd na het debat over het eindverslag van de informateur over gestemd. De uitslag (fracties + aantal leden):

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: -JvL- (cc)

Wat is eigenlijk urgent?

COLUMN - van Prof.Dr. Joop van den Berg

De Tweede Kamer heeft een eigenaardige opvatting over wat ‘urgentie’ betekent. Een debat over notulen van de ministerraad die nauwelijks nieuwe informatie bevatten, bleek voldoende reden om een reces te onderbreken. Een debat over het eindrapport van informateur Tjeenk Willink, waarbij zou moeten worden beslist over de voortgang van de kabinetsformatie bleek voor zo’n onderbreking onvoldoende reden.

Alsof er bij deze kabinetsformatie geen problemen van belang op het spel staan: het economisch, sociaal en cultureel herstel uit de coronacrisis; een oplossing voor de grote stikstofproblemen die de woningbouw doen stagneren en de landbouw in problemen brengen; de hoogst noodzakelijke hervorming van de arbeidsmarkt, die nieuwe zekerheid moet brengen; de aanwending van de middelen uit het Europese Coronaherstelfonds (RRF); vervanging van het toeslagenbestel, de moderne variant van diaconie en Vincentiusvereniging. De lijst is verre van compleet.

Voor het RRF had de regering al vóór 1 mei de vereiste documenten moeten inleveren, maar Europa moet wachten tot wij hier klaar zijn met de regeringsvorming. Vorig jaar wist de Nederlandse regering precies wat anderen allemaal moesten doen om voor Europees geld in aanmerking te komen. Nu Nederland zelf ook moet leveren, is alle haast verdwenen.

Foto: Frans Berkelaar (cc)

Huishouding

COLUMN - Het was een degelijk gesprek bij Buitenhof: de Nationale Ombudsman schoof aan, de vicepresident van de Raad van State, plus de president van de Algemene Rekenkamer. Zat Nederland in een bestuurscrisis? Het ging over wetgeving die te complex was en daardoor onuitvoerbaar, over dichtgetimmerde regeerakkoorden waar niemand nog een vinger tussen kreeg, over de moeizame verhouding tussen het parlement en de regering, over hun eigen adviezen die vaak waren genegeerd, en natuurlijk over de tegenmacht, waarvan iedereen tegenwoordig de mond vol heeft, de premier incluis.

Een term die vaak viel was ‘informatiehuishouding’. Daar schortte het aan, die moest echt beter. Het klonk alsof de overheid helaas de weg was kwijtgeraakt in haar eigen paperassen en daardoor tekortschoot in haar taak. Het was evident een probleem, maar klonk tegelijkertijd overzichtelijk: als iets dat een legertje archivarissen gerust kon oplossen.

Maar het is een eufemisme van de bovenste plank, een gekuiste term die het echte probleem verhult: dat de overheid informatie doelbewust achterhoudt. De overheid dupeert daarmee specifieke burgers – getuige de slachtoffers van de toeslagenaffaire, die jarenlang niet is verteld dat zij voor fraudeurs werden versleten, laat staan waarom. Toen dat eindelijk boven tafel kwam doordat die burgers gingen procederen, en de overheid hen inzage in hun dossiers moest geven, kregen ze hun eigen dossiers zwartgelakt terug. Zelfs in hun rechtszaken verzaakte de overheid relevante documenten te produceren.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Quite Adept (cc)

Arrogantie van de macht

COLUMN - Het was niet zozeer het het gelieg, verpakt als ‘daar heb ik geen herinnering aan’; dat hadden we al eerder gezien van Mark Rutte. Wat me het meest stoorde aan Ruttes optreden was al een week eerder gebeurd. Nadat de aantekeningen van de verkenners waren uitgelekt, en de Kamer opheldering had geëist wie hun collega Pieter Omtzigt nu die ‘functie elders’ had toegedacht, vroeg een journalist van de NOS aan Rutte of iemand hier nog verantwoording over ging afleggen.

Nee, antwoordde Rutte, en loog nog maar eens dat de opmerking over Omtzigt niet van hem kwam. En nu, vroeg de journalist. Tsja, zei Rutte: de verkenners waren afgetreden, er zouden nieuwe komen, en dat was dat. De voormalige verkenners zouden niet toelichten waar die opmerking over Omtzigt vandaan kwam. En toen zei hij het: ‘Niemand gaat hier uitleg over geven.’

Het was geen constatering, maar een opdracht aan de verkenners, waarvan er eentje dient als (demissionair) minister in Ruttes regering en de ander prominent lid van zijn partij, de VVD. Kortom: mensen over wie Rutte macht heeft. ‘Niemand gaat hier uitleg over geven.’ Bek houden, jullie allebei. Rutte deed de zaak ter plekke af als een bedrijfsongevalletje. Zand erover, schouders ophalen en doorgaan. Niets aan de hand, niets te zien. Doorlopen, mensen.

Foto: -JvL- (cc)

Meest transparante kabinetsformatie

Nu we toch geen verkenners inzetten, maar geheel volgens de traditie een informateur, zullen sommigen gedacht hebben: “Verrek, daar heb je Tjeenk Willink weer…”.

Die ‘beleving’ kan kloppen op basis van de waarheid dat hij drie keer eerder informateur is geweest. Als we naar de laatste vijftien kabinetsformaties kijken (1971 – 2017), zien we dat het CDA (en de voorlopers daarvan) de meeste informateurs leverden, gevolgd door PvdA, VVD en D66.
© Sargasso aantal informateurs Kabinetsformatie

Tjeenk Willink (PvdA) staat bij de CDA-koplopers Ruud Lubbers en Jan de Koning die beiden ook drie keer informateur waren. Tjeenk Willink breekt nu het ‘record’ en wordt voor de vierde keer informateur.

Gezien de zeer ongelukkige start die de huidige kabinetsformatie maakte, moet er een wonder gebeuren als Tjeenk Willink in korte tijd en als enige informateur een rapport op kan stellen op grond waarvan deze Tweede kamer meteen een formateur kan aanwijzen.

Dat ligt deels aan de gespannen verhoudingen tussen diverse partijen, na de moties van wantrouwen en afkeuring die Mark Rutte aan zijn broek kreeg. Er is bij potentiële coalitiepartners dus enig wantrouwen jegens de VVD en omgekeerd kan de VVD kan nu niet zondermeer de anderen blindelings vertrouwen.

Toen in 1977 het kabinet Den Uyl viel, was bij de navolgende kabinetsformatie het onderlinge vertrouwen dermate beschadigd dat een tweede kabinet Den Uyl niet mogelijk bleek. Ook al zat op grond van de verkiezingsuitslag zo’n kabinet er wel in. Er waren maar liefst zes informateurs nodig vooraleer tot de uiteindelijk formatie van kabinet Van Agt I kon worden over gegaan.

Vorige Volgende