Kabinetsformatie – zetels tellen

Rutte kan tevreden zijn. Met ingang van morgen wordt een volgend record op zijn  conto geschreven: Rutte III is opgeklommen tot nummer drie in de top-3 van langstzittende demissionaire kabinetten. Nog acht dagen en hij stijgt hij naar de tweede plaats. Blijft de impasse in de kabinetsformatie nog een ruime zes weken duren, dan haalt Rutte III de gouden medaille in deze illustere top drie. Maar dat zal toch niet waar worden? Tot nu doet de inhoud er niet toe bij de kabinetsformatie. Er wordt mistig gedaan over iets als “geen linkse wolk”, maar qua visie hebben we nog niets gehoord. Daar doen we dan even aan mee door te kijken naar welke combinaties op een meerderheid in beide Kamers kunnen rekenen. Eerst maar eens de optie ‘re-animeren Rutte III’. Dus VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Een niet al te riante meerderheid in de Tweede Kamer (78 zetels), maar een minderheid in de Eerste Kamer (32 zetels). De nu veelbesproken optie van VVD, D66, CDA met PvdA en GroenLinks haalt wel in beide Kamers een meerderheid: 90 zetels in de Tweede Kamer, 42 in de Eerste Kamer. Rutte vindt dat een iets te grote ‘linkse wolk’. Soms formuleert hij dat anders als ‘da’s één partij teveel voor een stabiele coalitie’. Maar deze optie geeft geen meerderheid in de Eerste Kamer. Is er voldoende steun voor een kabinet zonder een van de hoofdrolspelers? Alleen als het CDA buitenspel wordt gezet zouden VVD, D66 met PvdA en GroenLinks een minderheidskabinet kunnen vormen, met 75 zetels in de Tweede Kamer en 33 in de Eerste Kamer. Bij wetsvoorstellen heeft zo’n coalitie dan de steun nodig van de linkerflank (27 zetels in Tweede Kamer, 11 in Eerste Kamer), of van de rechterzijde (48 in Tweede Kamer, 31 in Eerste Kamer). Aangezien dan de grootste meerderheden aan rechterzijde te vinden zijn, zal de VVD vooral met wetsvoorstellen willen komen waar dat deel van het parlement de vingers bij aflikt. Als met name PvdA en GroenLinks hun achterban kwijt willen raken, moeten ze voor deze onzalige optie gaan. Dat zit er niet in. Wilt u zelf puzzelen? Hier de zetelverdelingen in beide Kamers. - Tweede Kamer Eerste Kamer VVD 34 VVD 12 D66 24 CDA 9 PVV 17 GroenLinks 8 CDA 15 D66 7 PvdA 9 Fractie-Nanninga 7 SP 9 PvdA 6 GroenLinks 8 PVV 5 PvdD 6 SP 4 ChristenUnie 5 ChristenUnie 4 FvD 5 FVD 3 Volt 3 PvdD 3 JA21 3 50PLUS 2 DENK 3 SGP 2 SGP 3 Fractie-Otten 2 Groep Haga 3 OSF 1 BIJ1 1 BBB 1 50PLUS 1

Door: Foto: © Tweede Kamer Plenaire zaal tijdelijke Tweede Kamer copyright ok. Gecheckt 28-09-2022
Foto: -JvL- (cc)

(Geen) Nieuws kabinetsformatie

COLUMN - Het demissionaire kabinet verdient rust, vindt u niet? Al was het alleen maar om verdere brokken te voorkomen. Want zo langzamerhand moeten Rutte en zijn assistenten nu toch wel helemaal uitgeput zijn?

Ga maar na: De coronacrisis (gezondheid én economie) is echt nog niet voorbij. In korte tijd kwam daar nog eens bij de overstromingen in Limburg en Brabant en nu de Afghanistancrisis. En of de afhandeling van deze crisissen al geen hoofdpijn genoeg bezorgen moet het kabinet ook nog een paar lopende migrainedossiers afhandelen: de kindertoeslagaffaire en de klimaatcrisis.

Oh wacht, vergeet ik bijna nog een probleemdossier: de kabinetsformatie. Het kán bijna niet anders of de betrokken bewindslieden/onderhandelaars gaan door oververmoeidheid fouten maken.

Tweede Kamer grijp in! Dat het u niets lijkt te interesseren dat er wordt door geregeerd terwijl u nog op vakantie bent, is tot daar aan toe. Maar verlos die arme demissionairen uit hun lijden. Dat kan op twee manieren:
1. Ze worden vrijgesteld van de formatie-onderhandelingen zodat ze in alle betrekkelijke rust hun demissionaire werk kunnen uitvoeren of
2. Het kabinet wordt vervangen door een groep deskundigen die de lopende zaken gaan waarnemen. Zo krijgen Rutte, Kaag en Hoekstra de handen en hoofden vrij voor de kabinetsformatie.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Kempton (cc)

Demissionair (maar niet heus)

COLUMN - Het gedrag van het kabinet wijst op maar één ding: de regering acht zichzelf niet langer demissionair en meent over zijn eigen val, en over de verkiezingen, heen te kunnen regeren. Er worden nieuwe bewindslieden aangesteld, zonder dat iemand zich afvraagt hoe je als bewindsman in een demissionaire positie kunt worden benoemd.

De verkiezingen waren vandaag op de kop af vijf maanden geleden, maar de kabinetsformatie achten de onderhandelaars kennelijk zo irrelevant dat ze gerust een maandlang vakantie dachten te kunnen nemen. Laat het land maar dobberen. Rutte regeert wel stilletjes door.

Intussen doet de regering er alles aan om de positie van de Kamer te ondergraven. Mark Rutte is demissionair premier en tevens fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer; Sigrid Kaag is vicepremier en Kamerlid voor D66, Carola Schouten is minister en Kamerlid voor de ChristenUnie; de net benoemde staatssecretarissen Steven van Weyenberg en Dennis Wiersma blijven aan als Kamerlid voor D66 respectievelijk de VVD. Hoe durf je: tot de regering toetreden, en tegelijkertijd je functie als controleur van datzelfde kabinet aanhouden.

Zelfs Kameruitspraken doen er kennelijk niet meer toe. Begin juni nam de Kamer een motie aan die het kabinet opdroeg Afghaanse tolken die voor het Nederlandse leger hadden gewerkt, versneld naar Nederland te halen. Die motie werd tweeëneenhalve maand lang genegeerd en getraineerd (‘We weten zelf niet wie voor ons heeft gewerkt’), totdat het dit weekend te laat bleek te zijn. Een kabinet dat een motie negeert die de Kamer met een grote meerderheid heeft aangenomen, is gewoonlijk een halszaak – maar nu een demissionair kabinet dat doet, komt er een Kamerdebatje na, als mosterd na de maaltijd.

Foto: © Tweede Kamer schermafbeelding stemmingen debat 14 juli 2021 in de Ridderzaal

Schimmige formatie

COLUMN - De Tweede Kamer onderbreekt haar zomerreces om morgen met het kabinet te debatteren over de recente ontwikkelingen in Afghanistan en over de ontwikkelingen rondom het coronavirus.

Er ontbreekt nog een belangrijk onderwerp op de agenda: de kabinetsformatie. In een brief van 11 augustus heeft PVV fractievoorzitter Wilders daar wel om gevraagd, maar een meerderheid van de Tweede Kamer wil zo’n debat pas voeren als het eindverslag van informateur Hamer op tafel ligt.

Op de website van de Tweede Kamer is de brief van Wilders niet te vinden. Wel een brief van de Kamervoorzitter aan mevrouw Hamer. De voorzitter verzoekt mevrouw Hamer “de Kamer te berichten over de stand van zaken van de kabinetsformatie en daarbij aandacht te besteden aan de planning en zo mogelijk uw verwachting van het verdere verloop van het proces.”

Waar kunnen we de stemmingsuitslag vinden waaruit blijkt dat een meerderheid pas een debat wil als het eindverslag er is? Welke meerderheid is dat?

Er is geen stemming geweest zoals we dat gewend zijn, want de Tweede Kamer is immers op reces. Dus moet dat ‘meerderheidsbesluit’ op een andere manier tot stand zijn gekomen. Mogelijk heeft de voorzitter alle fractievoorzitters gebeld (of gemaild)en de stemming gepeild.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Tweede Kamerleden verliezen contact met de burgers

COLUMN - Het Binnenhof wordt gerestaureerd. De Eerste en Tweede Kamer verhuizen naar een tijdelijke locatie. De Tweede Kamer gaat voor minstens vijf jaar naar het oude gebouw van het ministerie van Buitenlandse Zaken aan de Bezuidenhoutseweg. Een klein probleempje bij deze locatie werd deze week aangekaart in het radioprogramma De Nieuws BV: er is nauwelijks ruimte om te demonstreren. Wat op het Plein bij de huidige Tweede Kamer vrijwel dagelijks gebeurt onder de ogen van de lunchende Kamerleden zullen ze aan de Bezuidenhoutseweg gaan missen. De gemeente Den Haag, die voor de uitvoering van het demonstratierecht moet zorgen, heeft een miniem plekje bij het gebouw gereserveerd waar je met maximaal dertig mensen kunt staan. Als je met meer mensen bent – en dat komt nogal eens voor- moet je naar het Malieveld. Dan moeten de Kamerleden met wie je contact wil hebben bereid zijn om hun werk te onderbreken om minstens 10 minuten heen en 10 minuten terug te wandelen.

Is daar over nagedacht in de jarenlange voorbereiding van deze verbouwingsoperatie? Kennelijk niet. Had dat wel gemoeten? Mij dunkt van wel, en zeker na alles wat we het afgelopen voorjaar hebben gezien aan moties en verklaringen voor meer openheid, meer ruimte voor de stem van de burger, meer tegenmacht, etc. Het lijkt er niet op dat er de komende vijf jaar verbetering komt in het directe contact tussen Kamerlid en kiezer. Overigens zag ik dat de Eerste Kamer op een plek komt waar wellicht wat meer ruimte is om te demonstreren, namelijk op de Lange Voorhout 34-36 (Huis Huguetan). Maar of dat nou een goed alternatief is?

Foto: © Tweede Kamer schermafbeelding stemmingen debat 14 juli 2021 in de Ridderzaal

Noodrem moties

Het kabinet trapt lichtjes op de noodrem, nu het aantal besmettingen te hoog is en de ziekenhuisopnames weer stijgen.

Zo goed als het vorige zomer ging, zo slecht gaat het nu. Het is goed te zien aan de dagcijfers die de RIVM laat zien. Een vergelijking van de laatste dagen:

Cijfers zomer 2020 2021 moties

Eén van de vers afgekondigde maatregelen is het ‘ventilatie-advies’. Dat wil zeggen: een extra sticker op het spreekgestoelte bij de persconferenties en het op de komende persmoment benoemen in het rijtje basismaatregelen (afstand houden, handen wassen, testen en nu dus: ventileren).

Tijdens het ‘persmoment’ van eergisteren zei Rutte dat “de conclusie van Kamer en kabinet samen in dat debat was, voeg (ventileren) toe”. Dat debat was het debat van 14 juli. Ook de Tweede Kamer brak het hoofd over extra maatregelen en kwam met drie moties ook op ventileren uit.

Tevens vroeg de Kamer, met drie moties, om acties die het vaccineren kunnen bespoedigen. Ook werden er een paar suggesties gedaan om de besluitvorming over de maatregelen meer niet alleen op de adviezen van het OMT te baseren, maar ook de kennis van gedragswetenschappers er bij te betrekken. Want hoe (een deel van) het publiek elke keer weer reageert op de persmomenten, valt soms vies tegen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: sergio santos (cc)

Trap er niet in

COLUMN - Hallo Twitter.
Ik heb er een tijdje over nagedacht, en er een hoop over gelezen, en ik wil toch wat kwijt over de motie van @SylvanaBIJ1.

Waarschuwing: ik ga de genuanceerde lul uithangen. En omdat ik dit medium een beetje ken, snap ik dat dat betekent dat iedereen en zijn moeder tot elkander komt en zegt “o ja, zo kun je het ook bekijken.” Het zij zo.

De inhoud:
In grote lijnen is het een prima motie: de strategie van het kabinet deugt niet, sturen op IC-capaciteit i.p.v. het voorkomen van besmettingen zorgt voor onnodig verlies van levens en onnodig (chronisch) zieken. Dit is in lijn met een eerdere motie van BIJ1 en VOLT, die ook door een aantal andere partijen werd gesteund (behalve BIJ1 en VOLT stemden ook PvdA, SP, GroenLinks, BBB voor die motie). Die steun ontbrak nu.

De angel? Ik kan niet in de hoofden van anderen kijken, maar volgens mij zit die er in dat deze motie impliceert dat alle 30k+ doden en zieken gevolg zijn van de gevoerde strategie. En dat is natuurlijk niet zo. Ook een land als Nieuw-Zeeland dat vol inzet op voorkomen van ziekten kan niet voorkomen dat er toch mensen ziek worden, en sterven.

Foto: pietplaat (cc)

Waarom fuseren VVD en D66 niet?

COLUMN - De Tweede Kamer is vandaag met zomerreces gegaan. Misschien dat de persconferentie van gisteravond aanleiding geeft de vakantie meteen weer uit te stellen. Want het zal toch niet zo zijn dat het demissionaire kabinet in de luwte van het reces ongecontroleerd kan door regeren?

De plenaire vergadering van gisteren was de laatste voor dit zomerreces en ook de laatste in de huidige plenaire zaal. “Tenminste, dat hopen we dan maar”, sprak de voorzitter bij aanvang. Het Binnenhof wordt eindelijk gerenoveerd (de gebouwen, niet de gangbare democratie…) en dat verdiende wel een woordje van aandacht:

Vanavond trekken wij de deur achter ons dicht en dan komt er een einde aan een hele lange periode vol met geschiedenis. We verhuizen dan naar de Bezuidenhoutseweg voor vijfenhalf jaar, zegt men. We zijn hier dus weer in 2027.

Traditioneel werd een overvolle agenda afgeraffeld. Het enthousiasme is er bij de volksvertegenwoordigers wel af, want de vergadering haalde de top vijf van langste vergaderingen bij lange na niet. Die van vorig jaar nestelde zich op de derde plaats.

Ook de hoeveelheid behandelde moties lag wat lager. Vorig jaar jaste men er 370 moties doorheen, nu vond men het met 316 moties wel genoeg, waarvan een nog kleiner deel in stemming werd gebracht (zie ons verslag van vorig jaar).

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Patrick Rasenberg (cc)

Tijd voor nieuwe verkiezingen?

COLUMN - Die formatie duurt maar, en schiet geen sikkepit op. Alle eerder bedachte coalities worden alleen maar onmogelijker nu het CDA – dat sinds dik 40 zetels onder Balkenende is teruggevallen naar 14 zetels nu – implodeert onder alle schandalen en het gif er tegen de plinten klotst.

Belangrijker is dat het demissionaire kabinet er in toenemende mate een zooi van maakt. De voorzitter van de Algemene Rekenkamer hield vorige maand een donderspeech nadat bleek dat, ondanks zijn eerdere waarschuwingen, een aantal departementen de boel in het geheel niet op orde had. Hij constateerde dat het kabinet in 2020 voor 9,1 miljard aan verplichtingen en 4,3 miljard aan uitgaven niet kon verantwoorden. VWS had, zo meldde de Rekenkamer, zelfs moeite met het opstellen van een jaarrekening.

Voorts had de regering het budgetrecht van de Kamer geschonden door grote verplichtingen aan te gaan zonder de Kamer daarover – zoals het hoort – op voorhand te informeren. (Dat had minister Hoekstra al eerder geflikt, toen hij achter de rug van de Kamer om aandelen Air France kocht, waarvoor hij in 2020 al op z’n kop kreeg van diezelfde Rekenkamer: het is een wetsovertreding.)

Alleen al de laatste maanden zijn daar een aantal schandvlekken bijgekomen: VWS trok circa 1 miljard uit voor ‘Testen voor toegang’ zonder een aanbesteding te doen (wat verplicht is). Het negeerde de bestaande teststraten daarbij, zodat er nu circa 76 nieuwe teststraten zijn bijgebouwd waar amper iemand komt, terwijl de uitbaters niettemin een gegarandeerde omzet krijgen. Ook worden aangenomen moties genegeerd. En dan laat ik de CDA-prominent nog ongenoemd die nutteloze mondkapjes mocht leveren en die deal met minstens 20 miljoen winst afsloot.

Foto: Schermafbeelding videostream Tweede Kamer stemmingen moties 18 maart 2020

Weinig ‘groepsunanimiteit’ in Tweede Kamer

COLUMN - We houden wel vaker de stemmingen in de Tweede Kamer tegen het licht. Met hulde aan de griffie van de Tweede Kamer, die zoals altijd bijzonder snel de verslagen van de plenaire vergaderingen  op de website heeft staan, plukken we een paar stemmingsuitslagen uit de plenaire vergadering van gisteren.

Met bijzondere aandacht voor ‘stemmingen overige moties Ontwikkelingen rondom het coronavirus d.d. 3 juni 2021’, gisteren in stemming gebracht. Deze keer om ook eens te kijken in hoeverre de Tweede Kamerfracties volgens ‘de wil van het volk’ stemmen.

De methode is even simpel als oppervlakkig en dus geen wetenschappelijk verantwoord onderzoekje. Het is hooguit een indicatie. We nemen het aantal stemmen dat de partijen in de Tweede Kamer hebben gekregen bij de verkiezingen van maart dit jaar. Er mag immers van uit worden gegaan dat de fracties namens hun kiezers spreken?

Welke fracties zien ze vliegen en welke niet?

Hoe stemden de fracties over de motie Paternotte c.s. die pleit om vliegverboden te heroverwegen voor landen waar zorgwekkende varianten heersen?

De motie is aangenomen. VVD, PVV, FvD en Groep Haga waren tegen. Er waren dus 14 fracties voor en 4 tegen. In zetels uitgedrukt: 91 zetels voor, 59 tegen.
De voorstemmers vertegenwoordigen 6.496.157 kiezers, de tegenstemmers spraken namens 3.926.695 kiezers.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende