Vandaag plaatsen wij een gastbijdrage van Natasha Gerson die momenteel op een vrachtschip de wereld rondreist (zeeopschool.nl). Natasha stelt de hypocriete moraal van de Viva-redactie aan de kaak die over de ruggen van hardwerkende Oekraïense scheepsmannen besmuikte seksuele fantasietjes publiceert. Terwijl datzelfde blad eerder haar neus ophaalde voor een realistisch reisverslag van een vrouw op zee. Een gastbijdrage over “roedels Oekraïense matrozen” versus “pseudo-emancipatorische sekszemelarij”:
Willen we stiekem niet toch dat onze fantasieën uitkomen – behalve dan de variant ‘overmeesterd worden door een roedel Oekraïense matrozen’… (Jossine Modderman in de Viva)
Mijn eerste reactie op de mail met het citaat uit de Viva die ik hier op de Atlantische Oceaan ontving, was een schaterlach. Die zonk echter tamelijk snel weg. Nou ging het uiteindelijk maar om één zinnetje. Maar het was wel een dom zinnetje. Een aanmatigend, chauvinistisch, ja zelfs racistisch zinnetje. Misschien reageer ik overtrokken, maar dat ligt dat ook aan de context en omstandigheden.
Wat voorafging. Vlak voor mijn aanmonstering, hier op het vrachtschip mv Lida, bood ik diverse damesbladen , waaronder de Viva, een column aan met het thema: ‘Vrouw op de wilde vaart’. Men vond het zonder uitzondering ‘spannend, hoor’ wat ik ging doen (in wat voor zin dat ‘spannend’ gevonden werd blijkt nu, een heeft weinig met scheepvaart van doen). Het was dan ook net in de periode dat er weer eens negatieve publiciteit over de Nederlandse marine was. Orgies en verkrachtingen aan boord, discussies over wel of geen porno toestaan op gemengde schepen, enzovoorts. Door Jossine Modderman van de Viva werd me daar op de valreep nog wel een artikel over aangeboden, maar ik had er geen tijd meer voor. Mijn column werd na beraad (‘En de bemanning? Oekraïners? Meisje toch, vind je dat niet eng?’) door alle redacties afgewezen onder de unanieme reden dat ‘de Lezeres’ (die enkelvoudige doelgroepkloon tussen de 18 en de 35 die eenieder voor ogen moet houden bij het oppennen van zouteloze artikeltjes als ‘Durf je hem wel te vertellen wat je echt wilt in bed?’ ) die Lezeres dus, zou zich ‘niet kunnen identificeren’ met een vrouw die vrijwillig een kwartaal met zeven mannen (Oekraïners!) op een schip gaat zitten. Zou er iets ‘gebeuren’ -seksuele intimidatie, iets in die geest, je zag ze denken dat dat onvermijdelijk zou zijn- , dan zou, hou je vast,’ de Lezeres zich schuldig voelen als ze zich toch op de gedachte zou betrappen dat het mijn eigen schuld was’. En schuldgevoel opwekken bij de Lezeres is uiteraard niet de bedoeling, want niet bevorderlijk voor de verkoop. Mijn argument dat ik niet de eerste scheepsredactrice op de Lida en bij deze bemanning zou zijn, maar dat ik een stuk of vijf voorgangsters had die allemaal blakend van welstand en gretig om nog eens terug te komen, terug aan wal waren gezet, werd weggewoven.