Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Vrienden van Israël

Telkens als ik door het weidse heuvellandschap van de Westelijke Jordaanoever rijd – meestal tussen Ramallah en het even buiten Nablus gelegen vluchtelingenkamp Askar, mijn huidige verblijfplaats ? word ik overvallen door een gevoel van ergernis.
Op bijna elke heuveltop ligt wel een Joodse nederzetting, soms een compleet ommuurde, op een Vinexwijk lijkende stad, soms niet meer dan een paar lukraak geplaatste caravans. De ongeneerde provocatie, al zijn het maar de tientallen Israëlische vlaggen die de toegangswegen opsieren, is tergend. Een welgemikte klap in het gezicht van voorstanders van een twee-statenoplossing.
Maar telkens als ik in een servicetaxi over die weg tussen Ramallah en Nablus raas, word ik vooral ook overvallen door verbazing. Hoe kan het dat Israël al zo lang ongestraft wegkomt met het negeren van internationale regelgeving en verdragen, het ondermijnen van vredesbesprekingen, en het continu inperken van de speelruimte van de onderhandelingen die daarbij horen? Recent werd een nieuwe legerorder van kracht, waardoor de weg is vrijgemaakt voor de deportatie van vele duizenden Palestijnen uit de Westelijke Jordaanoever ? een maatregel die overduidelijk in strijd is met het Internationaal Recht en daarnaast met de eerder gemaakte afspraken tussen de partijen. Ik zou niet willen zeggen dat het de druppel is die de emmer doet overlopen. Het is, om de analogie nog wat voort te zetten, al tijden dweilen met de kraan open. Dat neemt echter niet weg dat de wereldwijde verontwaardiging die nu is ontstaan eindelijk eens aangegrepen kan worden voor echte maatregelen.
Media moeten hun verhaal kunnen illustreren
GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag Alexander Pleijter, als wetenschappelijk docent ‘journalistiek en nieuwe media’ verbonden aan de Rijks- universiteit Groningen. Dit artikel verscheen eerder op zijn eigen weblog.

Vorige week vrijdag verbood de rechter Peter R. de Vries om de beelden uit te zenden van serie- moordenaar Koos H. die met een verborgen camera waren gemaakt. De Vries lapte het verbod aan zijn laars, met als gevolg dat hij vermoedelijk een dwangsom zal moeten betalen. De dagen na de uitzending van de beelden besteedden ook andere programma’s er aandacht aan. Het NOS Journaal en Nova zonden ook enkele fragmenten van de ‘verboden’ beelden uit. Wat bij mij de vraag opriep: zijn die programma’s dan ook in overtreding en moeten zij straks ook die dwangsom betalen? Dus deed ik navraag bij Wouter Hins, bijzonder hoogleraar mediarecht aan de Universiteit Leiden: “Dat de media hun bijdrage aan het maatschappelijk debat willen illustreren met een enkel beeld is op zichzelf te rechtvaardigen.”
Hins legt uit dat het in deze kwestie gaat om een botsing van grondrechten: de vrijheid van meningsuiting en het recht op privacy. “Dat eist een belangen- afweging, waarbij een rol speelt of de informatie voor het eerst openbaar wordt gemaakt of dat het een herhaling betreft van een eerdere publicatie.”
Is dat gebleken uit eerdere zaken?
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Het dilemma van echte en afgewende rampen

Ha! Alle ophef rond de Mexicaanse griep was onzin. De hele vaccinatie-ronde sloeg nergens op en in het vervolg kunnen we beter stoppen met dit soort draconische maatregelen. Hetzelfde geldt ook voor het millenniumprobleem. Dat bleek ook een grote hoax, niet bestaand. Miljoenen, nee zelfs miljarden zijn zinloos weggegooid.
Of toch niet? In beide gevallen is de vraag eigenlijk niet te beantwoorden. Immers, we kunnen niet weten wat er gebeurd zou zijn als we in het geheel niets gedaan hadden. Misschien was er dan op 1 januari 2000 wel een kernraket per ongeluk afgeschoten. Waarschijnlijk niet, maar toch. In het geval van de Mexicaanse griep blijkt dat deze nieuwe – onverwacht milde – griepvorm de agressievere vorm heeft weggeconcurreerd. Dat gecombineerd met het vaccinatieprogramma en het feit dat ouderen resistent bleken zorgde voor een abnormaal laag aantal griepdoden in Nederland het afgelopen seizoen. Netto heeft de griep dus zelfs mensenlevens gespaard in plaats van gekost. Hadden we dat vooraf kunnen weten?
Mensen blijken nogal moeite te hebben met een genuanceerd verhaal. De neiging bestaat, eigenlijk net als met alles, om iets eendimensionaal te omschrijven. Goed of fout. Ze vergeten dat er in dit soort situaties enorm veel factoren meespelen. De kans dat het probleem optreedt, de verwachte schade en de kosten om het probleem te voorkomen moeten allemaal bij elkaar genomen worden, waarna een afgewogen keuze kan worden gemaakt. En die keuze kan achteraf op verkeerde aannames gebaseerd blijken, of er zijn – zoals bij bijvoorbeeld de Mexicaanse griep – onbekende factoren in het spel. Maakt dat de eerdere keuze te handelen an sich foutief? Ik denk het niet. Op basis van de aanwezige feiten is toen een goede beslissing genomen.
Quote van de Dag: Verachtelijke joodjes
[qvdd]
“In het oude Polen (waar mijn roots liggen) wisten we wel raad met dit soort verachtelijke joodjes. Die werden gewoon de [synagoge] uitgeplukt en uit het [dorp] geschopt; in het beste geval. In het ergste geval werden deze in de koude bossen van Oost-Europa achtergelaten en nooit meer teruggevonden.”
Gidi Markuszower, de nummer vijf op de lijst van de PVV, is duidelijk over wat hij graag wil doen met joden die het Goldstone-rapport, waarin de Joodse staat van oorlogsmisdaden wordt beschuldigd, onderschrijven. Dit mag dan helaas niet, maar hij heeft wel even opgeroepen deze mensen sociaal te excommuniceren, een zogenaamde cherem.
Zal Wilders zich straks ook zo tegen zijn eigen landgenoten die een andere mening toegedaan zijn keren?
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Quote van de Dag: Nucleair tribunaal
[qvdd]
“Nederland meent dat er moet worden gewerkt aan een gezamenlijke aanpak, en dat daar de systemen van ons forensisch instituut een grote rol kunnen spelen.”
Als Nederland misgrijpt op zware bestaande posten, dan maar een geheel nieuwe post bedenken, moet Balkenende gedacht hebben toen hij vanochtend een nucleair tribunaal voorstelde dat er op moet toezien dat landen geen nucleair materiaal leveren aan terroristen. Obama schijnt er zo van onder de indruk geweest te zijn dat hij het voorstel voor weer een papieren tijger in zijn slotspeech noemde.
Balkenende werd op de nucleaire veiligheidstop ook betrapt op het bedrijven van een onvervalst stukje partijpolitiek:
“[De uitnodiging voor de G20] is er nog niet. Ons vertrek uit Afghanistan heeft die uitnodiging ook niet dichterbij gebracht, maar we blijven er voor knokken.”
Populisme & christen-democratie

Eerder schreef ik al over de gelijkenissen tussen het 19e eeuwse populisme en de sociaal-democratie. Beide waren vernieuwende, democratische politieke bewegingen die een onderscheid tussen het volk en de elite centraal stelden. Op een element verschilt een man als Wilders van een politicus als Troelstra: het exclusieve, verdelende element. Het idee dat er een gevaarlijke ‘ander’ is die een bedreiging is voor de waarden van het volk. Dit was echter voor het Nederlandse politieke protestantisme, in haar begin jaren, de kern van hun politieke ideeën: zowel de Anti-Revolutionaire stroming, de CHU als de SGP zijn ooit ontstaan uit expliciet wantrouwen ten opzichte van de katholieken in Nederland.
Jarenlang waren katholieken in Nederland tweederangsburgers, die alleen maar in schuilkerken hun geloof mochten belijden. De provincies waar katholieken in de meerderheid waren, mochten zichzelf niet besturen, maar werden als generaliteitsland bestuurd vanuit Den Haag. In de loop van de 19e eeuw kwam hier verandering in: onder het patriottische en later het liberale bewind kwamen er ideeën op om katholieken als gelijke Nederlandse burgers te zien. Dus werd voorgesteld om de katholieken toe te staan bijvoorbeeld hun bisschoppelijke hiërarchie te herstellen. Dat zou betekenen dat er erkend zou worden dat Nederlandse katholieke burgers ook loyaliteit hadden richting de paus en zich naast Nederlander ook lid voelden van een katholieke gemeenschap. De anti-roomse gevoelens waren sterk in Nederland met name onder de orthodoxe calvinisten. Zij zagen Nederland als een protestantse natie waar gewetensvrijheid was doordat de macht van de katholieke kerk was ingedamd. Dus ontstond er een anti-katholieke maatschappelijke beweging, de Aprilbeweging, die zich verzette tegen de groeiende macht van de katholieke kerk in Nederland en de liberale politieke elite die onder het mom van geloofsvrijheid de katholieken hun gang liet gaan. Uit deze Aprilbeweging groeide de latere Anti-Revolutionaire Partij: Stop de ‘katholisering van Nederland’.
Uiteindelijk bleek het voor de ARP toch handig om samen te gaan werken met de katholieken: op de grote vraagstukken van die tijd, stemrecht en bijzonder onderwijs vonden deze twee stromingen elkaar wel. Echter binnen de eigen kring werd het katholicisme nog steeds als een bedreigende beweging gezien. Dat leidde tot twee nieuwe politieke bewegingen: de CHU en de SGP. De Staatkundig Gereformeerde Partij brak op theologische gronden. Het vraagstuk was de Nederlandse geloofsbelijdenis, een van de basisteksten van het Nederlandse protestantisme. Het vraagstuk was of er hierin moest staan of het de opdracht van de overheid was om “te weren en uit te roeien alle afgoderij en valschen godsdienst, om het rijk van den antichrist te gronde te werpen.” Hiermee werd gedoeld op de ‘valse’ katholieke godsdienst, die er afgodsbeelden op na hield en geleid werd door de paus, die de protestanten gezien werd als anti-Christ: de SGP zag dit als een ‘paapse schijnreligie’.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Populisme & sociaal-democratie

De komende verkiezingen zullen in het teken staan de strijd tussen de betrouwbare bestuurder Cohen en Wilders, als aanvoerder van een populistische protestpartij. De centrale tegenstelling is hier dus tussen de ietwat regenteske sociaal-democraten, die al jaren Nederland besturen, en het nieuwe populistische alternatief. In hoeverre is dit nu een nieuwe tegenstelling? Komen er niet voortdurend nieuwe populistische partijen op? Is het niet zo dat juist sociaal-democratie ooit ontstaan is als een populistische protestbeweging?
Laten we populisme definiëren als een politieke stroming die het volk als deugdzaam, homogeen geheel ziet. De centrale stelling van populisten is dat de (regerende) elite niet luistert naar het volk. Er zijn een nieuwe leiders nodig die naar dat volk luisteren. En een nieuwe democratische manier van politiek bedrijven. Daarnaast staan populisten bekend om hun simpele oplossingen voor complexe problemen.
Rond 1900 was de boodschap van de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (een van de voorgangers van de PvdA) heel simpel: er is een liberale elite in Nederland. Deze elite heeft in politiek en in economisch opzicht al de macht in handen. Socialisten noemde deze elite de bourgeoisie. De gewone man op de straat is een hardwerkende, deugdzame arbeider. Hij wordt echter door de elite dubbel gepakt: zowel in economisch opzicht, want arbeiders worden uitgebuit door hun werkgevers, als in politiek opzicht, want de arbeiders hadden geen stemrecht.
Het SM-gevoel van de SGP

De SGP reageert geschokt op het door de Hoge Raad bekrachtigde verbod op discriminatie van SGP-vrouwen. De partijvoorzitter Kolijn: “Ons wordt de mogelijkheid onthouden om een eigen vereniging in te richten zoals leden dat op grond van onze lezing van de bijbel willen. Dat is een inperking van de eigen vrijheid.”
Kolijn neemt daarbij het woord ‘vrijheid’ in de mond. Een woord dat door SGP-ers gewoonlijk alleen gebezigd wordt in samenstelling met het woord ‘godsdienst’. En aangezien SGP-ers zelden te betrappen zijn op gemakzuchtig of slordig taalgebruik, mogen we aannemen dat het begrip ‘eigen vrijheid’ bewust gekozen is en dat niet ‘godsdienstvrijheid’ bedoeld wordt. Het begrip ‘eigen vrijheid’ is geen gevleugelde term met algemeen bekende betekenis zoals de vrijheid van meningsuiting, maar we kunnen ons er iets bij voorstellen. De meest voor de hand liggende betekenis is die van de vrijheid om onderling te doen wat je wilt, zonder dat een derde daar last van heeft. Ook uit aansluitende citaten uit het NRC-artikel blijkt dat eigen vrijheid gaat over het recht om binnen eigen kring te discrimineren en gediscrimineerd te worden, zolang derden daar maar geen last van hebben. Het is het ‘consenting adults’ argument dat Amerikanen (voornamelijk in een seksuele context) terecht gebruiken om te betogen dat volwassen mensen vrij moeten zijn om samen te doen waar ze zin in hebben zolang het anderen niet schaadt. Dat argument lijkt hier ook op te gaan: we leven in een vrij land, en als SGP-vrouwen er voor kiezen zich te laten discrimineren, dan moeten ze dat zelf weten. SGP-mannen en vrouwen zijn in die zin vergelijkbaar met in leer en rubber gehulde volwassenen die elkaar vrijwillig met zweepjes bewerken in groezelige SM-kelders.
Toch denk ik dat er een zeer cruciaal verschil is en dat het terecht is dat het masochisme van de SGP-vrouwen wordt verboden. SGP-vrouwen zijn namelijk geen ‘consenting adults’, maar vrouwen die vanaf hun jongste jaren stelselmatig zijn geïndoctrineerd met de opvatting dat ze ondergeschikt en dienstbaar aan mannen horen te zijn. De keuze van SGP-vrouwen om gediscrimineerd te worden is geen vrije keuze, maar het resultaat van een uitgekookt en verstikkend systeem van hersenspoeling vanuit een achterlijk en fundamentalistisch geloof. Deze vrouwen zijn daarmee slachtoffers van kindermishandeling, zoals de filosoof Floris van den Berg terecht betoogt in zijn boek ‘Hoe komen we van religie af?‘.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.