Als wetenschap tot mening wordt gedegradeerd

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,
Wetenschap! (Foto: Flickr/tk-link)

Het lijkt de laatste tijd wel alsof wetenschap steeds meer als mening wordt gezien. Er wordt niet eerst gekeken naar wát een wetenschapper claimt over een (al dan niet controversieel) onderwerp, maar vooral wat zijn achtergrond is en waar mogelijk zijn grootste sympathieën liggen.

Op basis hiervan kan dan het bijbehorende onderzoek ongezien afgeserveerd worden als ‘milieumaffia’, ‘linkse kliek’ of eender welke drogreden die goed uitkomt. Zie de eerder uitgelekte onderzoeksresultaten over het extremisme van de PVV, of een willekeurig milieurapport. Aan de andere kant zijn overheden het steeds vaker oneens met wetenschappelijke uitslagen en publiceren deze gewoonweg niet, of verdraaien de uitkomsten. Je ziet het in het Verenigd Koninkrijk, waar een wetenschappelijk adviseur op basis van onderzoek de regering adviseerde het gebruik van cannabis niet zwaarder te gaan bestraffen. De regering paste de conclusies van zijn rapport aan en toen de onderzoeker daar kritiek op had werd hij ontslagen.

In Nederland wilde de regering de uitkomsten van het al eerder genoemde onderzoek over radicalisering in Nederland onder de pet houden of afzwakken, omdat de uitkomsten politiek gezien niet uitkwamen. Het zou de PVV in de kaart spelen.

Wetenschappelijk onderzoek kan alleen afgeserveerd worden op de inhoud van het werk. Als daar geen gaten ingeschoten kunnen worden, dan houdt het op voor de critici. Natuurlijk, elke onderzoeker heeft zijn eigen voorkeuren, en die voorkeuren kunnen aanleiding geven tot het nét iets nauwkeuriger controleren van de conclusies van zijn werk.

Maar overheden die niet volledig van plan zijn om wat met een zelf gevraagd advies te gaan doen kunnen beter geen advies vragen, en politieke partijen, belangengroepen en anderen die zonder te kijken naar de inhoud een onderzoek terzijde schuiven als een grote, op politieke voorkeur gebaseerde leugen zijn wat mij betreft gevaarlijk.

Reacties (29)

#1 Teun

@Joost Mee eens, maar hier zit’m wel de crux:
”Natuurlijk, elke onderzoeker heeft zijn eigen voorkeuren, en die voorkeuren kunnen aanleiding geven tot het nét iets nauwkeuriger controleren van de conclusies van zijn werk.”
Vooral wat social studies betreft lijkt het me erg moeilijk om je eigen mening er niet in door te laten klinken en daar zijn sociologen dan ook makkelijk op te pakken. Bij Wilders is dat nog moeilijker, omdat zijn beweging bestaat bij gratie van ongenoegen. Iedere poging om dat ongenoegen te duiden zonder mee te gaan in het geschreeuw, kan dus heel makkelijk als aanval van buitenaf worden bestempeld.

En wat Wilders zelf betreft vond ik deze uitspraak in de Volkskrant wel het meest typisch:
“Een verzoek inhoudelijk op de beschuldigingen in te gaan, wijst de PVV-leider af. ?Ik maak verder geen woorden vuil aan dit soort baggeronderzoek van de linkse onderzoeksmaffia.?”
… en dat nadat hij zojuist boos geworden is omdat hij als rechtsextremistisch en een gevaar voor de sociale cohesie is neergezet. Bedankt voor de bevestiging, Geert!

  • Volgende discussie
#2 Kropotkin

Het is ook niet zo verwonderlijk dat er zoveel – elkaar beconcurrerende – stromingen in de economische, sociologische, filosofische, antropologische, psychologische, politieke … wetenschappen zijn.

En als je dan een onderzoek laat uitvoeren door o.a. een bevooroordeelde extreemrechtsdeskundige dan is de conclusie in het onderzoek niet anders dan een ‘wetenschappelijke’ mening.

@1: Omdat Wilders opmerkt Ik maak verder geen woorden vuil aan dit soort baggeronderzoek van de linkse onderzoeksmaffia is dat een bevestiging dat hij een gevaar is voor de sociale cohesie. Waar komt die kunst van het overdrijven eigenlijk vandaan?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Baron E

Er is een groot verschil tussen academische onderzoeken, gedaan vanwege de motivatie van wetenschappers zelf, en “studies” of “onderzoek in opdracht van”. In het algemeen, maar zeker voor de laatste categorie geldt: één onderzoek is geen onderzoek.

In de wetenschap moeten hypotheses altijd meerdere malen onafhankelijk geverifieerd worden (wat nog een leuk probleem oplevert voor de LHC). Met één enquetetje onder een paar honderd mensen kom je er dus niet. De auteur heeft helemaal gelijk dat beleidsmakers en politici hiermee alleen legitimiteit willen kopen wanneer hen dat uitkomt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Sytz

Door schade en schande wijs geworden zou ik zeggen. “Onderzoek” is net zo besmet geworden als “politiek”. En niet zonder reden.

Uiteraard ten koste van de “goede” wetenschappers (en de SP).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 pedro

@kropotkin: de wetenschap als marktplaats? Wie het beste reclame maakt voor zijn idee beheerst de markt? Gelukkig zien echte wetenschappers dat anders. Als je een ander idee hebt, zul je dat wetenschappelijk aan moeten tonen of aannemelijk moeten maken. Als je inhoudelijk geen verhaal hebt, maak je weinig kans op acceptatie van je ideeën, hoe veel reclame je er ook voor maakt.

Verder is Wilders strategie natuurlijk van alle tijden. Als de boodschap je niet bevalt, kun je altijd nog de boodschapper vermoorden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Teun

@2 Dat Wilders weer weigert om inhoudelijk ergens op in te gaan, ook als hij daar rustig naar gevraagd wordt, maar in plaats daarvan op anderen begint te schelden, vind ik op z’n zachtst gezegd illustratief voor het afbreken van sociale cohesie.

Dat hij zich weer keihard af aan het zetten is van alles wat “links” is, maar helemaal door het lint gaat als iemand hem dan “rechts-extremist” noemt vind ik gewoonweg onbegrijpelijk. De enige reden die ik kan verzinnen is dat het zijn politieke salonfaehigheid in gevaar brengt. Maar dat is geen inhoudelijke reden om hem niet rechts-extremistisch te noemen. En als je het politieke spectrum in Nederland beschouwt, dan wordt Geert heel misschien alleen rechts ingehaald door de SGP. De zaken benoemen zoals ze zijn: dat is toch de Wilders-stijl?

Dus nu moet je even uitleggen wat er overdreven is aan mn reactie @1.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Inje

Tuurlijk moet je wetenschap serieus nemen. Maar zeker in sociale studies is er onderling zeer veel strijd tussen wetenschappers zelf. Bijv: Realistische onderzoekers hebben andere conclusies dan Ideologische wetenschappers en zeer andere aannamens. Voor beide aannames van beide stromingen valt een lans te breken, zeker wetenschappelijk gezien. Maar, uitgaande dat hier veel academici komen en integriteit een hot issue is op deze site, moet je (ook al is het een bevestiging van je eigen mening) kunnen concluderen dat de pseudo-wetenschappers i.v.m. het systeemhaat van Wilders niet bepaalt betrouwbaar zijn. Daar hoef je niet hoogopgeleid voor te zijn om dat in te zien.
Ik vind het veel gevaarlijker dat wtenschappers hun hoogstaande positie misbruiken voor hun eigen politieke agenda. Nou zo ik hiermee natuurlijk meer een ”wetenschappelijke” link kunnen leggen met Hitler en zijn pseudo-wetenschappers, maar dat zou goedkoop zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Inje

@6

Voor Nederlandse begrippen is Wilders misschien rechts en extreem (omdat werkelijk Rechts pas voor het eerst in Nederland werd vertegenwoordigt sinds de jaren ’80), maar wanneer je het hele wetenschappelijke politieke spectrum bekijkt valt hij daar nadrukkelijk niet onder. Je kan het wel vergelijken met Amerika, daar worden de Democraten uitgemaakt voor socialisten en communisten. Dat komt modat ze binnen de AMrikaanse grenzen ”Links” zijn. In Nederland zouden diezelfde mensen VVD ballen zijn en onder rechts vallen. Het is dus zaak om nuance te gebruiken en de zaken in hun context te plaatsen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 pedro

@8: ik onderschrijf je pleidooi voor genuanceerde reacties geheel, hoewel ik constateer, dat je houding naar de wetenschappers toe in #7 volledig ongenuanceerd is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Teun

@8 Oh; dus rechts-extremisme is relatief. Zo ken ik er nog wel een: ivm Saoedi-Arabie valt het wel mee met de hardline-moslims hier. Relativeren is zoooo 1998.

En dan nog: Wilders vind in de VS ook alleen maar steun bij de meest conservatieven republikeinen die er zijn. Het zwaartepunt mag er dan wel meer naar rechts liggen, ‘liberals’ in de VS kun je net zo goed met GL hier vergelijken, alleen zijn hun economische standpunten vaak iets rechtser.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Bismarck

Het valt mij wel op dat wetenschap tegenwoordig inderdaad nogal snel tot een mening wordt gedegradeerd. Je ziet ook steeds meer zeggen dat “zoveelduizend wetenschappers” vinden dat iets zus of zo is, waarbij bij nadere beschouwing iedereen met een universitair diploma als wetenschapper telt, ongeacht of hij/zij daadwerkelijk onderzoek heeft gedaan naar het betreffende aspect. Dit telt dan blijkbaar als argument.

Probleem is dat er steeds meer mensen een universitair diploma scoren (mede ook omdat de lat steeds lager gelegd wordt) en daarom denken dat hun mening ineens als wetenschappelijk onderlegd telt. Brown bijvoorbeeld mag dan wel gepromoveerd (historicus) zijn, maar dat maakt zijn uitspraken omtrent de toxiciteit van THC niet legitiemer (of iets anders dan volslagen nonsens). Je ziet ook steeds vaker dat professoren buiten hun vakgebied misbruikt worden om echte inhoudsdeskundigen te weerspreken. In Nederland denk ik bv. aan (de natuurkundige) Cees Dekker, die er de afgelopen jaren nogal eens bij gehaald werd om de evolutietheorie ter discussie te stellen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Martijn

@7: Bijv: Realistische onderzoekers hebben andere conclusies dan Ideologische wetenschappers en zeer andere aannamens.

En dat is nou net het mooie aan wetenschap: die werkt met toetsbare (falsificeerbare) aannames (op de grondbeginselen na, maar dat komt hier niet ter sprake.) De ideologie van de wetenschappers zou daarom geen rol moeten spelen in het rapport. Is dat wel het geval, dan is het een koud kunstje voor Wilders om er gaten in te schieten, want dan is het niet wetenschappelijk. Het niet inhoudelijk willen ingaan op het rapport is dus een zwaktebod.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Rob

Één conclusie van het onderzoek is dat Wilders een bedreiging voor de democratie is. Nu is het belangrijk of we een redelijk idee hebben van wat democratie inhoudt. Kan er met een redelijke nauwkeurigheid worden gezegd 1) wat fundamenteel is voor democratie en 2) wat daarvoor eventueel een bedreiging vormt? Naar mijn inzien wel, en er zijn allerlei democratie-indexen die bepaalde gegevens gebruiken om te toetsen in hoeverre een land democratisch is. Zo wordt bijvoorbeeld gekeken naar de vrijheid v.d. pers of de politieke cultuur. Deze maatstaven zijn afgeleid in hoeverre de vrijheid en gelijkheid van burgers worden gewaarborgd in een samenleving. Ik ben benieuwd welke maatstaven de onderzoekers hebben gebruikt om te bepalen of Wilders een bedreiging voor de democratie is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Kropotkin

@5: de wetenschap als marktplaats?
Zeker. Echte concurrentie. Reclame heeft verder niets te maken met de inhoudelijkheid van een verhaal.

@6: Dus nu moet je even uitleggen wat er overdreven is aan mn reactie
Nou vooruit, omdat het moet. Het niet inhoudelijk willen reageren op een beschuldiging die je lijkt weg te zetten als een rechtextremistisch staatsgevaarlijk figuur is vrij normaal, zeker als je er zelf niet zo over denkt. Wat het verband is met sociale cohesie … beats me. Maar goed zo erg hoeft t ook niet te zijn. De ontzuiling in de jaren ’60 van de vorige eeuw was ook afbraak van de sociale cohesie. Is er sindsdien niet altijd slechter op geworden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Kropotkin

@13: Deze maatstaven zijn afgeleid in hoeverre de vrijheid en gelijkheid van burgers worden gewaarborgd in een samenleving.

Burgers zijn niet gelijk, en gelijkheid kan al helemaal niet gewaarborgd of opgelegd worden. Hopelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Teun

@14 Mijn punt is dat Wilders er alles aan doet om:
1. zich zo hard mogelijk van “links” af te zetten
2. hij de sociale cohesie afbreekt
3. toch niet echt een gematigd standpunt inneemt.

“een rechtsextremist die de sociale cohesie ondermijnt” is dus een kwalificatie die past en dat dat een gevaar voor de openbare orde met zich mee brengt ook. Al ben ik het met je eens dat de gekozen woorden wat zwaar zijn.

Maar wat ik zo kinderachtig vindt, is dat Koning Labeltjes Plakken en Corners Cutten zelf gaat schelden en jammeren als iemand anders een paar corners cut en hem een labeltje opgeplakt wordt. Hij ondervindt nu de gevolgen van een klimaat dat hij zelf heeft helpen creeeren. Deal with it and take it like a man, denk ik dan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Rob

@15 Vertel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Guido

Volgens mij zal het Wilders een worst wezen of hij bestempeld wordt als rechts-extreem. Hij krijgt wederom precies wat hij wilt, media-aandacht. Als Wilders te lang niet in het nieuws is, verliest hij zetels. Hij hoeft over de langere periode geen samenhangend verhaal te maken, want hij krijgt zat air-time om te schreeuwen dat het anders moet en zo wint hij stemmen.

Het zal pas echt fout gaan als hij moet samenwerken, compromissen moet sluiten en houd je vast: echt disussieren. Want de discussie ontloopt hij keer op keer, dat past ook niet in zijn ‘media persoonlijkheid’. One-liners en doordachte maar loze uitspraken zijn zijn wapens, die helaas zinloos zijn voor een kabinet om te functioneren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Joost

@15: Of burgers gelijk zijn aan elkaar is natuurlijk een domme vraag. Dat zijn ze niet. Maar burgers behoren voor de wet aan elkaar gelijk te zijn.

@18: Hear, hear

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Rob

@19 Het is een non-issue om te stellen dat burgers niet gelijk aan elkaar zijn. Voor de wet is gelijkheid een waarde geen uiterlijke kenmerk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Teun

Trouwens: knijter-goeie discussie in Nova gisteren. Met Wilders via de satelliet, nota bene. Ook mooi om te zien hoe Wilders in zijn gescheld Pechtold en van der Laan door elkaar ging halen. Pastoors was goed op dreef en had vaak een punt, maar zoals altijd had Paul Scheffer weer gelijk. En voor de verandering liet Twan Huys mensen uitspreken.

Aanrader! De uitzending staat (ondanks een link op de Nova-site) helaas nog niet online.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Kropotkin

@16:
die de sociale cohesie ondermijnt” is dus een kwalificatie die past
Over welke ‘sociale cohesie’ – een truttig sociologisch jargon – heb je het eigenlijk? De sociale cohesie ts moslims en niet-moslims? Als die er al was is de afbraak niet door Wilders in gang gezet.

een gevaar voor de openbare orde met zich mee brengt ook
’t Lijkt of ik hier Luns of Wiegel hoor praten. Rechtse bal.
Wilders is al een paar jaar bezig en met die openbare orde is nog niet zoveel mis, zeker niet van de kant van Wilders cs.

Al ben ik het met je eens dat de gekozen woorden wat zwaar zijn.
Vind de gekozen woorden niet zwaar, eerder onwaar.

Laatste alinea OK.

Het paniekzaaien (als tegenwicht voor haatzaaien, alleen niet zo mooi) is ondertussen in een volgende versnelling. Staatsgevaarlijk, rechtsextremist, gevaar voor de openbare orde, racist … Zou de kogel nog komen?

@21: Paul Scheffer ja. Een beetje licht ts vdLaan (‘we zijn met van alles bezig’) en druiloor Cohen (‘we zijn met van alles bezig’). Pastoors kwam ook goed uit de verf.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Kropotkin

@20: Het is een non-issue om uiterlijke kenmerken er bij te betrekken.

Die gelijkheidsgeilheid in je reacties doen me een beetje Noord-Koreaans aan. Als je ook maar uitspreekt dat je af wil van art 1 van de GW of dat je meer allochtonen in politietop wil dan ben je volgens jouw definities als zo’n beetje bezig met het ondermijnen van onze fragiele (huh?) democratie. Grow up, niet zo bibberen voor de mening van een ander.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Rob

@23 Ik zie dat je niet reageert op wat ik zeg maar op hoe je denkt dat ik ben. Vervolgens gooi je er een verwijzing naar N-K overheen, en voila, je hebt een goedkoop stukje retoriek.

Grow zelf effe lekker up.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Teun

@22 ”Over welke ‘sociale cohesie’ – een truttig sociologisch jargon – heb je het eigenlijk?”

Ik heb het over een samenleving waarin je een ander niet categorisch afwijst en scheld op alles wat je niet aanstaat. En waarin je, zoals Scheffer telkens weer stelt, een ander dezelfde rechten gunt als je jezelf toe-eigent. Als we daar kunnen komen, dan levert dat al voldoende binding (cohesie) op om in een aangenamer land te wonen dan nu het geval is. Wilders wil geen binding. Ook niet met mij (blanke, autochtoon met alleen fietsen zonder licht op zijn kerfstok). Tenminste: ik -en velen met mij; kijk maar naar bv D66 in de peilingen – voelen zich daar ook helemaal niet toe uitgenodigd. En het kan Wilders ook geen reet schelen. Dus zeg ik: geef dan ook gewoon toe dat je wiggen tussen verschillende delen van de bevolking aan het drijven bent en geef op zn minst toe dat dat een “bijwerking” is van het nastreven van het Nederland dat je voorstaat.

Noem sociale cohesie “theedrinken”, maar zonder theedrinken gaan de maatregelen die Wilders voorstelt (degene die ook daadwerkelijk uitvoerbaar zijn zonder een hele rits verdragen te schenden) ook helemaal geen effect hebben. Maar zelfs daarover durft hij niet te praten. In de Pers van vandaag hebben ze er ook een mooi stuk over.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 pedro

@14:

@5: de wetenschap als marktplaats?
Zeker. Echte concurrentie. Reclame heeft verder niets te maken met de inhoudelijkheid van een verhaal

Zo lang die concurrentie van jou alleen over de kwalitatieve inhoud gaat, heb ik met die kwalificatie geen probleem. Maar daar had je het in eerste instantie niet over. Toen had je het over elkaar beconcurrerende stromingen, wat ik interpreteerde alsof elk van die stromingen een waarheid zou bezitten, die onderling uitwisselbaar is.

Gelukkig bedoel je dat niet zo en ga je toch ook van de inhoud uit. Dat moet dus betekenen, dat je het niet eens kunt zijn met je tweede alinea uit je eerste reactie, waarin je stelt, dat we een wetenschappelijk onderzoek, dat uit wordt gevoerd door een bevooroordeeld extreemrechtsdeskundige, niet meer op inhoud hoeven te toetsen, maar als een mening terzijde kunnen schuiven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Kropotkin

@25: Wilders wil geen binding. Ook niet met mij (blanke, autochtoon

Mwa, lijkt me dat Wilders zeker wel een binding wil, alleen wil jij niet de binding die Wilders wil (3*wil).
Daarnaast dat wiggen drijven en overige afbraak, daar zijn – zoals ik al eerder opmerkte – wmb eerder de moslims en de politieke wattencultuur verantwoordelijk voor dan Wilders cs.

Maar goed, beetje gel*l in de politieke ruimte – ook van mij – en een andere mening.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Kropotkin

@26:
Zo lang die concurrentie van jou alleen over de kwalitatieve inhoud gaat, heb ik met die kwalificatie geen probleem.

Die concurrentie van mij gaat niet alleen over de kwalitatieve inhoud. Met de rest van je reactie kan ik dan ook weinig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 pedro

@28:

Die concurrentie van mij gaat niet alleen over de kwalitatieve inhoud

Wat bedoelde je dan met je opmerking “Zeker. Echte concurrentie. Reclame heeft verder niets te maken met de inhoudelijkheid van een verhaal”?

Het lijkt er dan toch op, dat je toch lijkt te denken, dat marketing en reclame belangrijk zijn voor wetenschappelijke inzichten zonder dat ze inhoudelijk getoetst hoeven te worden. Maar dat blijft natuurlijk giswerk, als je zelf niet aangeeft, wat je dan wel bedoelt.

  • Vorige discussie