De media bestoken u met lijstjes van rijkste mensen, invloedrijkste Nederlanders, machtige twitteraars en machtige vrouwen. Maar wie vindt u nou echt invloedrijk in Nederland? Geheel in de lange traditie van de Sargassolijsten leggen we die vraag dus aan u voor. En geheel in de traditie van de Sargassolijsten houden we de definitie van "invloed" en "macht" vaag. We beperken u dus niet tot politiek, bedrijfsleven of media. Integendeel, we zijn juist benieuwd wie invloedrijk is op gebieden die minstens net zo belangrijk zijn, maar waar we nu net even niet aan gedacht hadden. De mensen die u noemt moeten echter nog wel leven. Kortom, leef u uit. De deadline is traditiegetrouw ook onzeker. Maar laten we zeggen dat u tot woensdag middernacht heeft.
Kredietbeoordelaar Standard & Poor’s heeft de kredietwaardigheid van Nederland verlaagt van AAA naar AA+. Wat betekent dat voor Nederland? (Spoiler alert: vrij weinig.)
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
DATA - Het straatbeeld in Nederland wordt steeds saaier. Begin jaren zeventig had driekwart van de nieuwe auto’s in Nederland nog een kleurtje. Tegenwoordig is driekwart van de nieuwe auto’s zwart, grijs of wit.
Alle gemotoriseerde voertuigen in Nederland moeten bij de Rijksdienst voor Wegverkeer (RDW) worden geregistreerd. Sinds kort stelt de RDW een deel van die registratie als Open Data beschikbaar. Daarmee kun je niet alleen kijken uit welk bouwjaar een kenteken komt, maar ook leuke analyses doen met de gehele set aan gegevens.
Wij hebben gekeken naar de basiskleur waarmee een auto op kenteken wordt gezet. Zit daar in de tijd gezien nou verandering in?
Zie hier de analyse over de laatste veertig jaar, vanaf 1973 dus:
Wat ziet u hier? We hebben per jaar de auto’s opgeteld per kleur waaronder ze geregistreerd staan. En dan hebben we dat verdeeld zodat het samen steeds 100% is. Zo kan je zien welke kleuren dominant waren in ieder jaar. Zwart, grijs en wit zijn in 2013 dus samen goed voor bijna 80% van de verkochte auto’s.
Bij mode is het bekend dat er meer zwart is als er een crisis is. Maar de trends hier lijken over langere periodes te ontwikkelen. De kleurrijke jaren zeventig zijn evident. Maar de economische voorspoed van de jaren negentig leveren toch minder kleurrijke auto’s op.
ACHTERGROND - ‘God schiep de wereld en de Nederlanders schiepen Nederland’. Met dit gezegde wordt wel de lof gestoken van de Nederlanders, die in staat waren om land te veroveren op het water. Nu zijn de prestaties van al die ingenieurs tussen Leeghwater en Lely natuurlijk best indrukwekkend. Het is geen kleinigheid om een meer of zelfs een stuk zee droog te leggen. Maar het gezegde gaat voorbij aan het feit dat God wel degelijk eerst Nederland geschapen heeft en dat de Nederlanders het daarna eerst danig hebben verprutst. Pas toen dat was gebeurd, vonden ze uit hoe ze de puinhoop die ze ervan hadden gemaakt weer moesten rechtbreien.
De oorzaak van alle ellende lag in de hoge middeleeuwen, toen het westen van Nederland in cultuur werd gebracht en wat tot dan toe woestenij was geweest, ineens landbouwproducten begon op te brengen. De nieuw ontgonnen gronden bestonden uit zompig veen: organisch en dus vruchtbaar materiaal dat echter één hinderlijke eigenschap heeft: als veen uitdroogt, verdwijnt het. En laat het voor de landbouw nu net nodig zijn om van dat zompige veen in ieder geval de bovenlaag te ontwateren.
Overal in het Hollandse veengebied begon het maaiveld daarom langzaam maar zeker te dalen. Dat ging door totdat al die landbouwgrond zo laag kwam te liggen dat de ontwatering niet meer vanzelf ging en waterbeheer een noodzaak werd. Uiteindelijk kwam het maaiveld zo laag te liggen, dat dat waterbeheer te lastig, en landbouw dus onmogelijk werd. Daarom bestaat het westen van Nederland voornamelijk uit weide en vindt er nu vooral veeteelt plaats. Ooit waren het akkers met wuivend graan.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
ANALYSE - Half oktober bracht ECRI, de Commissie die voor de Raad van Europa belast is met de monitoring van vormen van racisme en rassendiscriminatie in de landen van Europa verslag uit over Nederland, Malta, Moldavië en Rusland. Aan ECRI nemen alle landen van de EU deel via afvaardiging van erkende deskundigen. Voor Nederland gebeurt dit door Rieke Samson, bekend van de gelijknamige Commissie die eerder het kindermisbruik in de Jeugdzorg onderzocht.
In de vorige rapportage liet ECRI zich onder meer zeer kritisch uit over het discours en de beleidsvoorstellen van de PVV ten aanzien van moslims en migranten waaronder het maatschappelijk klimaat, naar de mening van deze gezaghebbende instantie, zwaar gebukt gaat. In het nieuwe rapport betreurt de instantie zich erover dat integratie is verworden tot iets dat slechts de verantwoordelijkheid van de mensen die naar Nederland komen.
Reacties op nieuwe rapport
Het nieuwste rapport geeft een overzichtelijk, informatief en evenwichtig beeld van de stand van zaken in Nederland op het terrein van racisme en rassendiscriminatie en doet een aantal waardevolle aanbevelingen over mogelijke verbeteringen. Ook de positieve stappen die door Nederland in de afgelopen periode werden gezet, worden genoemd. De juridische aspecten en de monitoring van toepassing van de rechtsregels, instituties, maatschappelijke terreinen, opinieklimaat en het publieke debat, de kwetsbare groepen die voorwerp zijn van discriminatie en onderwijs en bewustwordingsdimensies worden allemaal behandeld. Het is zowaar een programma van aandachtspunten waar instanties en organisaties die antidiscriminatie en gelijke rechten voor alle bevolkingsgroepen in Nederland en Europa een warm hart toe dragen, hun voordeel mee kunnen doen. Zeker nu het nationaal door onder meer het verdwijnen van de Monitor Racisme en Extremisme van de Anne Frank Stichting in toenemende mate aan een totaaloverzicht ontbreekt.
ANALYSE - Het zijn mooie tijden voor politieke beschouwers. De kiezers zijn boos op hun vertegenwoordigers in de democratische organen. Tom van Doormaal zet overeenkomsten tussen de VS, Nederland en de gemeente Overbetuwe naast elkaar. Kan onze gangbare politieke bestuursvorm de taak van leiding geven aan het openbaar bestuur nog aan? Wat betekent de boze kiezer eigenlijk?
De wereld is ingewikkeld.” Die constatering komt voor de populist voort uit een samenzwerende elite. Maar de wereld functioneert echt ingewikkeld en onvoorspelbaar en soms zijn dingen niet oplosbaar. Dat maakt mensen boos. De populist houdt het simpel en zoekt aansluiting bij breed levende sentimenten. Oplossingen heeft hij vrijwel niet.
Mogen we spreken over de kwaliteit van ons representatieve systeem? Tijdens de periode tussen de beide wereldoorlogen gebeurde dat en bruin fascistische horden werden ons deel. Toch moeten we de discussie over ons systeem niet uit de weg gaan, want de declassering door de crisis leidt tot rancune. En rancune voedt bruine sentimenten.
De Verenigde Staten
De Republikeinen zijn tegen Obamacare en hebben een sluiting van de overheidsdiensten als wapen gebruikt, die de kiezer niet waardeerde. De strijd is aangedreven door de Tea party, een rechtse fractie van de Republikeinen, met ultra conservatieve en racistische trekken.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
COLUMN - Stel dat er over honderd jaar nog geschiedenisboeken zouden bestaan. En stel dat over honderd jaar iemand in die boeken de verschrikkelijke moeite zou doen om Nederland anno 2013 te duiden. Diezelfde taak kostte mannen in andere tijdvakken al de nodige kopzorgen, maar de historicus van de 22e eeuw zou zich altijd nog kunnen beroepen op twee nationale rellen die zich dit bewuste jaar voltrokken.
De tweede rel is verreweg de minst leuke van het tweetal. Dat zeg ik met enige voorzichtigheid, we zitten er immers nog middenin. Zolang de Pietitie nog groeit, is het geraas nog lang niet gestaakt. En dan kan men wel beweren dat de discussie eigenlijk niet bestaat, een einde is zeker nog niet in zicht. Nederland kan ontzettend leuk zijn als iedereen zonder mening ineens zijn mening gaat verkondigen, maar nu toch echt even niet.
En dat terwijl een klein halfjaar geleden, tijdens de eerste rel, voorbeeldig werd getoond hoe het wel moet. Broederlijk sloegen we de armen ineens om een gedrochtelijke gift kapot te trappen. Chinese naakthonden werden lachend omarmd, we aten wakker stamppot en we voelden ons weer even één. Een doorrookte broodschrijfster kuchte het al eens pretentieus uit haar pen: ‘Geen beter bindmiddel dan de gezamenlijke vijand.’ En zo stevende het koningslied af op de climax die je wist dat zou komen. De V van victorie. Het werd teruggetrokken.
ACHTERGROND - Tegenlicht zendt vanavond een uitzending uit over Big Data en de journalistieke kansen die dat biedt. Als case study dient het South Pars-gasveld in Iran, waar Shell jarenlang in heeft willen investeren. In 2008 trokken ze zich onder internationale (maar vooral Amerikaanse) druk terug uit het project. Hoeveel geld ze dat gekost heeft, is niet bekend. Wel had Shell in het voorjaar van 2012 een schuld van 1 miljard dollar bij de Iraanse overheid voor de levering van ruwe olie. Die schuld is inmiddels met dagrente opgelopen tot 2,3 miljard dollar. In de uitzending van Tegenlicht vanavond wordt aandacht besteed aan de casus en aan de rol die de Nederlandse overheid speelt bij Shell-projecten.
Sargasso en Tegenlicht maakten samen een tijdlijn bij dit onderwerp. Vanaf 1977, toen de beruchte ‘last handshake’ tussen Jimmy Carter en de shah Rezi Pahlavi gefotografeerd werd, tot september 2013 zijn belangrijke momenten in de relatie tussen de VS, Iran, Nederland en Shell opgenomen. Bekijk de tijdlijn en ontdek hoe cruciale momenten in de relatie tussen Iran en de VS er mede toe geleid hebben dat Shell een zeer lucratief project kwijtraakte en hoe de Nederlandse overheid dat achter de schermen heeft geprobeerd tegen te houden.De tijdlijn is het best te bekijken op volledig scherm.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
DATA - In Nederland komen verhoudingsgewijs de meeste kinderen in september ter wereld. Ze worden dus verwekt in de donkere decembermaand. 24 september is de meest voorkomende dag en 29 februari uiteraard de minst voorkomende.
Als je alle geboortes van de periode 1995 tot 2011 neemt, wat leert ons dat dan?
Dat op 24 september de meeste kinderfeestjes plaatsvinden (9903). En dat er dus heel veel grote mensen seks hadden rond 18 december 1 januari. Op de tweede plaats staat 29 september met 9899 geboortes. Die moeten dan op kerstavond verwekt zijn Dat waren goede voornemens.
De minst voorkomende geboortedag is uiteraard 29 februari met slechts 1926. Maar als we die buiten beschouwing laten vanwege zijn bijzondere karakter, is 1 januari de laagste met 6565 geboortes. Op 18 oktober, de datum vandaag, werden sinds 1995 8867 kinderen geboren.
Het gemiddelde per dag is ongeveer 8925. Dat is over zeventien jaar genomen. Per dag per jaar is het dan 525 geboortes.
Het valt sowieso op dat vaste feestdagen allemaal laag scoren. Koninginnedag met 7953, 5 december met 7639, 25 december met 6806 en 26 december met 6709. Ongeveer drie dagen later is er dan weer een klein geboortegolfje. Oftewel, het uitstellen van een geboorte lijkt mogelijk te zijn.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.