Waarom naakte feiten niet overtuigen

https://youtu.be/KF6SNxNIV08 Op social media doet een vermakelijke Simpsons-meme de ronde met dit citaat van Homer: Facts are meaningless. You can use facts to prove anything that's even remotely true. Facts schmacts. Dat gaat natuurlijk over de wijze waarop de regering Trump en diens achterban met feiten omgaan. 'Nepnieuws', 'feitenvrije journalistiek' is een hot topic geworden sinds de afgelopen verkiezingscampagne. Menigeen zwaait met opgeheven vinger over de noodzaak van feitelijke berichtgeving en hoe lak aan de waarheid de dood in de pot is voor de democratie. Zelfs Hannah Arendt en George Orwell worden erbij gehaald. Hoe terecht die waarschuwing ook moge zijn, het is natuurlijk wel gewoon zo dat je feiten zo kunt uitvergroten dat je daarmee alles kunt aantonen wat ook maar een beetje waar is.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: IISG (cc)

De verheffing

COLUMN - Allerlei partijen hebben de afgelopen weken alvast startsalvo’s gegeven voor de aankomende verkiezingen. Het campagneseizoen is begonnen. Maar zal het ook wezenlijk ergens over gaan?

Ik las een paar weken terug op Twitter dat betaalbare zorg hét verkiezingsitem van 2017 gaat worden. Nee, zeiden anderen, het wordt Nexit en immigratie.

Ik heb er een paar dagen over na lopen denken. Zijn dit nu echt essentiële onderwerpen voor de toekomst? Natuurlijk is zorg belangrijk. Maar behalve wat gesleutel aan de verdeling verwacht ik daar geen grote koerswijzigingen. Een nationaal zorgfonds (mocht dat er al komen) is wat mij betreft ook gesleutel aan de verdeling zonder aardverschuivingen. Nexit en immigratie, het eerste is een hobby van een handvol idioten en immigratie gaan wij niet over, het overkomt ons.

Er zijn wat mij betreft veel belangrijker thema’s waar we niets of veel te weinig over horen. Echte ouderwetse politiek-ideologische vraagstukken. Die helpen politiek consistente antwoorden op nieuwe vragen te vinden voorbij de waan van de dag (en de polls)

Het eerste is groen versus groei. We kunnen de keuze niet eindeloos blijven uitstellen want binnenkort zijn de fossiele brandstoffen op. (En misschien is er wel een optimist die groene groei voorziet). Ik hoorde het als dilemma ergens in het begin van mijn vakbondsloopbaan uit de mond van Hilda Verwey-Jonker en daarna werd het te vaak overschreeuwd door de waan van de dag.

Quote du Jour | The independent power of ideas

The tendency to see religion through the prism of politics or economics (rather than the other way around) isn’t necessarily incorrect, but it can sometimes obscure the independent power of ideas that seem, to much of the Western world, quaint and archaic. It can be difficult to understand how people are able and willing to do seemingly irrational things in the service of seemingly irrational ends. The forces of reason and rationality, if they haven’t already prevailed, were, after all, supposed to prevail eventually. The modern Middle East seems to defy such expectations.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-02-2022

Politieke partijen als probleem

COLUMN - Bij het ontluiken van mijn politieke bewustzijn bleek er ineens een beloftevolle groep te bestaan, die zich Democraten 66 noemde. Ze hadden het wel gehad met de ideologische standaardconfrontaties en hun voorman, Hans van Mierlo, ontwikkelde een “ontploffingstheorie”.

Hun eerste pamflet kocht ik bij het boekwinkeltje op de hoek, in Amsterdam Zuid. Ik vond het “pragmatisme” van Hans Gruyters een beetje schraal. Maar Hans van Mierlo kon goed verklaren waarom dat nodig was: de politiek draaide om slaapverwekkende, ideologische tegenstellingen.

We zijn nu een halve eeuw verder.

Het politieke systeem is niet ontploft, zoals Van Mierlo wilde, de kroonjuwelen der staatrechtelijke hervormingen, bleken sieraden uit een gokkast op de kermis. Femke Halsema hield voor de Correspondent in Nijmegen een verwant pleidooi voor een mentaliteitsverandering. Mijn conclusie is dat pleiten voor mentaliteitsverandering niet zinvol is.

Intussen komen er verontrustende geluiden uit het systeem; traditionele partijen hebben zoveel ledenverlies dat zij al een poging hebben gedaan nieuwe financiering te vinden. Een nieuwe partij, de PVV staat in de gunst, maar heeft maar één statutair lid en een onheldere financiering.

Ideologie en bestuur

Met de ideologie is het intussen matigjes: het pragmatisme is tot een levenshouding geworden, bij Mark Rutte, maar ook bij Diederik Samsom. Als de politiek in plaats van ideologische leiding te geven, zich profileert op bestuurlijke kleurloosheid, vloeien politiek en bestuur in elkaar over. Dan wordt het parlement tot een bestuurlijk centrum, niet een politiek. Politiek gaat om richting en waarden, bestuur om uitvoering en detaillering. Het is slecht als de politiek zich met alles bemoeit.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een kwaadaardige ideologie

QUOTE - Quote du JourAhmed Marcouch (PvdA) in Trouw (28 november):

Ik vind dat salafisten afstand moeten nemen van hun ideologie. Wie zegt: ik kies voor democratie, rechtsstaat en pluriformiteit kan geen salafist meer zijn. Ik constateer dat het een kwaadaardige ideologie is die als een voorportaal werkt tot gewelddadig jihadisme.

VVD en PvdA willen het OM laten onderzoeken of een verbod van die orthodox-islamitische stroming mogelijk is. Hoe serieus neemt Marcouch de individuele, grondwettelijk vastgelegde, vrijheid van godsdienst? Zijn wij nog vrij in onze gedachten volgens VVD en PvdA?

Op dezelfde pagina van Trouw lezen we dat de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb (ook PvdA) een handelsmissie heeft geleid naar Saoedie-Arabië, een land waar het salafisme welig tiert, waar financiers van IS wonen en waar dit jaar al meer dan 100 mensen zijn onthoofd.

In de bijlage van Trouw staat ook een interview met de Britse godsdienstsocioloog Linda Woodhead. Zij erkent dat de meest intolerante vormen van religie optimaal weten te profiteren van de godsdienstvrijheid en vindt dat de overheid daar niet blind voor mag zijn.Maar ze zegt ook:

Extremistisch betekent nog niet noodzakelijkerwijs gewelddadig. De meeste fundamentalisten zijn niet gewelddadig….Op het  moment dat extremisme in aanraking komt met mensen die in conflictsituaties zitten, die geweld hebben gebruikt of willen gaan gebruiken, is het een heel krachtige en bruikbare ideologie om geweld mee te motiveren….De jongens die de aanslagen pleegden in Parijs en elders zaten meestal al op een gewelddadig pad. Op het moment dat ze dan met een extremistische vorm van religie in aanmerking komen hebben ze hun rechtvaardiging om geweld te gebruiken.

Als je zegt dat dit extremisme het ware gezicht is van de islam, doe je precies wat IS wil. Waarom vermoorden extremisten mensen? Omdat ze gruwen van het bewijs dat Europa daadwerkelijk liberaal is en positief kan zijn tegenover de islam….Hoe meer wij zeggen: ‘We vertrouwen moslims niet, islam is inherent gewelddadig’, hoe gelukkiger IS wordt. Het bevestigt hun beeld: de ongelovigen willen de kinderen van Allah vernietigen…Je zegt wat zij ook zeggen: ‘Wij zijn goed, jullie zijn slecht. Fundamentalistisch, zwart-wit.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

We moeten afrekenen met de dogma’s van deze eeuw

Het is heel gevaarlijk als politici zeggen ‘neutraal’ te zijn, want dat wijst erop dat ze zo ideologisch geïndoctrineerd zijn, dat ze blind geworden zijn voor hun eigen ideologie.

Vandaag wordt het u nog eens uitgebreid toegelicht in een stuk van Merijn Oudenampsen over Dijsselbloem’s dogmatisme op de Correspondent. Eerder kwam Zizek al met deze zelfde bijdrage, en vergeleek het moderne neoliberale denken met hetzelfde starre denken van het communisme onder Stalin.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Morele superioriteit

Net toen ik gisteren op de bank – glaasje vintage whisky erbij, biologisch kaasje, u kent dat wel – zat te genieten van mijn morele superioriteit, werd ik er door gelijkgezinden in mijn tijdlijn weer eens op gewezen dat die niet langer vanzelfsprekend is. Vanuit de andere kant van het politieke spectrum rukken horden op die vinden dat niet wij maar zij recht hebben op de hoogste ethische medaille.

De waarheid is dat ik mij hier ongemakkelijk bij voel. Mijn morele superioriteit is mijn raison d’être, het fundament waarop mijn bedilzucht gegrondvest is. En dan krijgen we ineens van die gasten met hun fokkin arrogante pretenties die onze superioriteit proberen af te pakken, alleen maar omdat ze te lui zijn om een eigen opbouwende gedachte te verzinnen. Dacht het niet. Ik zeg: kom in verzet! Rot op naar je eigen ideologie!

‘Why Germany wants rid of Greece’

Simon Wren-Lewis lijkt iets op het spoor te zijn:

Germany refuses to discuss debt relief with Greece, yet seems quite happy to see Greece leave the Eurozone, the inevitable consequence of which would be that Greece would obtain much greater debt relief through default. Talk about cutting off your nose to spite your face. What is driving Germany’s desperate need to rid itself of the Greek problem?

One possible answer is that Germany finds the truth about Greece too upsetting, too challenging. This is because since 2010 Greece has done most of what the Troika asked of it. In particular, changes in its government’s underlying primary budget balance (i.e. the degree of austerity enacted) have been greater, by a long distance, than any other European economy. For many outside Germany what has happened to Greece as a result is hardly surprising: austerity is contractionary, and austerity on steroids is ruinous. Yet Germany is a country where the ideas of Keynes, and therefore mainstream macroeconomics in the rest of the world, are considered profoundly wrong and are described as ‘Anglo-Saxon economics’. Greece then becomes a kind of experiment to see which is right: the German view, or ‘Anglo-Saxon economics’.

The results of the experiment are not to Germany’s liking. […] Confronting this reality has been too much for Germany. So instead it has created its fantasy, a fantasy that allows it to cast its failed experiment to one side, blaming the character of the patient.

Quote du jour | Captured by an economic ideology

There is a pattern here. For the ECB to act as a lender of last resort was impossible, and the only answer was yet more austerity – until that austerity had been put in place and OMT became possible. When the French government tried to meet deficit targets by raising taxes rather than cutting spending, they were told that this was the wrong kind of austerity. When it came to Quantitative Easing (QE) some were quite explicit – a problem with QE is that it might take some pressure off governments to undertake austerity and ‘reforms’. So perhaps only when the Syriza government has fallen and their successor agreed to more austerity and reforms will it turn out that the Troika can after all be flexible about restructuring debt.

One of the charges frequently made against opponents of austerity in the Eurozone is that we are really seeking the failure of the whole Euro project. The opposite is nearer the truth. The problem for the Euro project is that it has become captured by an economic ideology, and austerity is that ideology’s principle weapon. A self-confident and mature Eurozone would be able to tolerate diversity, rather than trying to crush any dissent. A Eurozone captured by an ideology will insist there is but one path, and that the imperative of austerity is too important to accommodate democratic wishes.

Het probleem met Oprah*

ANALYSE - Terwijl we eigenlijk de guillotine uit het vet zouden moeten halen …

Three decades of companies restructuring their operations by eliminating jobs (through attrition, technology, and outsourcing) and dismantling both organized labor and the welfare state have left workers in an extremely precarious situation.

Today, new working-class jobs are primarily low-wage service jobs, and the perks that once went along with middle-of-the-road white-collar jobs have disappeared. Flexible, project-oriented, contingent work has become the norm, enabling companies to ratchet up their requirements for all workers except those at the very top. Meanwhile, the costs of education, housing, childcare, and health care have skyrocketed, making it yet more difficult for individuals and households to get by, never mind prosper.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende