Simon Wren-Lewis lijkt iets op het spoor te zijn:
Germany refuses to discuss debt relief with Greece, yet seems quite happy to see Greece leave the Eurozone, the inevitable consequence of which would be that Greece would obtain much greater debt relief through default. Talk about cutting off your nose to spite your face. What is driving Germany’s desperate need to rid itself of the Greek problem?
One possible answer is that Germany finds the truth about Greece too upsetting, too challenging. This is because since 2010 Greece has done most of what the Troika asked of it. In particular, changes in its government’s underlying primary budget balance (i.e. the degree of austerity enacted) have been greater, by a long distance, than any other European economy. For many outside Germany what has happened to Greece as a result is hardly surprising: austerity is contractionary, and austerity on steroids is ruinous. Yet Germany is a country where the ideas of Keynes, and therefore mainstream macroeconomics in the rest of the world, are considered profoundly wrong and are described as ‘Anglo-Saxon economics’. Greece then becomes a kind of experiment to see which is right: the German view, or ‘Anglo-Saxon economics’.
The results of the experiment are not to Germany’s liking. […] Confronting this reality has been too much for Germany. So instead it has created its fantasy, a fantasy that allows it to cast its failed experiment to one side, blaming the character of the patient.
Hetzelfde doen we overigens met arme mensen: het is niet het financiële systeem of botte pech die mensen tot armoede brengt, maar luiheid en een gebrek aan doorzettingsvermogen.
Wel zo makkelijk, natuurlijk. Want dan hoef je geen fundamentele vragen te stellen.
Reacties (25)
Het volgende speelt misschien (ook) een rol: Duitsland begrijpt dat eventuele extra financiële ‘steun’ voor Griekenland waarschijnlijk nooit terugbetaald zal worden. Zonder zulke steun kan Griekenland niet in de eurozone blijven. Dus legt Duitsland de lat alsmaar hoger opdat Griekenland de handdoek in de ring gooit (maar niet zo hoog dat de Duitse tactiek al te duidelijk wordt). De schuld op Griekenland gooien moet de Duitse kiezer doen vergeten hoe onsuccesvol het Duitse beleid in dezen geweest is.
@1:
Nou het ligt meer aan een groot deel van de partijgenoten van Merkel.
Het merendeel van de schulden kan en zal zo wie zo nooit terugbetaald worden ;-)
Griekenland wil lekker gratis leven in de EU. Lekker hoor.
@3: gratis? Als in 60€ per dag als je mazzel hebt?
Wat wordt vergeten, of bewust weggelaten, is dat het niet alleen gaat om het kwijtschelden van bestaande schulden, maar dat Griekenland ook een nieuwe lening wil.
Op het moment dat Duitsland er geen vertrouwen in heeft dat deze lening wél wordt terugbetaald, is het rationeel om niet nog meer geld in de bodemloze put Griekenland te gooien.
Daar gaan dus die onderhandelingen over: vertrouwen. Duitsland wil graag zien dat Griekenland maatregelen neemt die Duitsland vertrouwen geeft.
Tispras lijkt dat inmiddels begrepen te hebben: Varoufakis, waarin de Duitsers absoluut geen vertrouwen hadden (en de andere landen trouwens ook niet), is opgestapt, en Tsipras lijkt aan te koersen op een nieuw steunpakket via het ESM, met alle regels die daarbij horen.
Of het genoeg is voor de andere Eurolanden, moet blijken.
Ik had dit stuk ook al gezien. Heel goed geschreven dit. Het past gewoon niet in het Duitse Ordoliberalisme. Dat heeft hen het Wirtschaftswunder gebracht. Ludwig Erhard staat in hoog aanzien. Dat ze dat allemaal te danken hadden aan Amerikaanse steun (eerst de directe hulp, daarna door de dollar koers) wil er niet bij ze in. Dat was allemaal politiek gemotiveerd – Koude Oorlog.
@5 Cerridwen nee, dat is niet waar: het gaat nog steeds om het ‘oversluiten’ van bestaande leningen. De nieuw leningen zijn nodig om de oude af te betalen. Dat er een 3e rond aan zat te komen was lang bekend.
Vertrouwen gaat twee kanten op. Geef mij ’n reden om Duitsland te vertrouwen in deze. Ik zie alleen maar dat ze er alles aan doen om Griekenland uit de euro te werken – zoals ook Mark Thoma hier uitlegt.
Dat zou echter een precedent scheppen voor Portugal, Italië, Spanje en Frankrijk. Die economieën staan er nl. ook niet al te best voor.
Nee, ik vermoed dat dit echt veel meer met dogmatisme te maken heeft; enkel willen zien wat in je ideologische kraam te pas komt. En economie is in hoge mate ideologie.
@7: Ik ben bang dat je gelijk hebt. Als het te doen is om eigenbelang zouden ze nog te overtuigen zijn, maar dogmatisme? Kijk maar naar de debatten over religie: daar kom je nooit uit.
@6:
Nee Michel, dat is niet waar. Ook al wordt de schuld helemaal kwijt gescholden, dan nog heeft Griekenland nieuwe leningen nodig, omdat ze geen toegang hebben tot de kapitaalmarkt, een primair overschot op de begroting ontbreekt en de Griekse banken op omvallen staan.
Of jij Duitsland wel of niet vertrouwt is hier niet van belang; Griekenland wil geld van Duitsland (en de andere eurolanden; blijkbaar is het vertrouwen groot genoeg om dat te vragen), hoeveel vertrouwen Griekenland geniet bij de beoogd geldschieters is dan de vraag.
Voor liefhebbers van nog meer samenzweringstheorieën over Griekenland: Tsipras wilde geen OXI.
@10: Ik ben bang dat niemand echt weet wat ie moet doen. Een aantal mensen zouden over hun eigen schaduw moeten springen en laten zien dat ze echte leiders zijn – ik vrees dat die heel, heel schaars zijn op dit moment.
@9: Wat heeft ‘lenen op de markt’ er mee te maken? Griekenland kan al heel lang niet lenen op de markt, en dat zou ook helemaal niet nodig moeten zijn. Dat ze (zouden moeten) lenen van de markt is een design keuze geweest van de ordoliberale architecten van de euro.
Of ik – en anderen in Europa – vertrouwen hebben in de Duitsers is wel degelijk van belang want we zitten in een muntunie. We zijn van elkaar afhankelijk. De Duitsers kunnen zomaar een heel dom plan afdwingen dat heel de muntunie in de afgrond duwt. Dat is wat er nu gebeurt namelijk. Niet Griekenland is het gevaar voor de euro, maar Duitsland.
Maar ik verval weer in herhaling. Kom eens met een nieuw argument.
@12:
Griekenland heeft in 2014 een paar keer succesvol staatsleningen op de vrije markt verkocht, tegen een rente van iets onder de 5%. Het verbaast me dat je dat niet weet.
Ongetwijfeld, maar niet relevant. Griekenland heeft zich bewust aangesloten bij de Euro, dus dan doe je ook mee met de regels die daarvoor gelden. Datzelfde geldt voor het lenen van geld van de andere eurolanden, ook daar zijn regels over afgesproken die Griekenland heeft getekend. Wil je daar niet van afhankelijk zijn, en lukt het veranderen van de regels niet (altijd al een lastige opgave in de EU), dan moet je zorgen dat je zo snel mogelijk andere bronnen van financiering vindt. Helaas voor Griekenland zijn die er niet.
Wat ik niet begrijp is waarom Griekenland niet alles er aan heeft gedaan om die afhankelijkheid te verminderen. Tsipras heeft het succes van zijn programma volledig afhankelijk gemaakt van goodwill en geld vanuit de andere Eurolanden, zo heb je je eigen falen al ingebakken.
Mwah. Voor de kwestie Griekenland is dat niet van belang, en in het algemeen is het vertrouwen van de andere eurolanden in Duitsland een stuk groter dan het vertrouwen in Griekenland. Wat jij of ik ervan vinden is niet relevant voor de analyse van het huidige politieke conflict.
@9: “een primair overschot op de begroting ontbreekt”
Hé dat is raar, ik hoor anderen het tegenovergestelde beweren.
@14: Dat was in april, op basis van cijfers die nog ouder zijn. Ik durf de stelling wel aan dat daar na de banksluitingen geen sprake meer van is.
Keynes stelt dat en staat in goede tijden geld spaart, om in slechte tijden de economie te steunen. De Grieken hebben in goede tijden gelds geleend om hun welvaart naar Noord Europees niveau te tillen, dit heeft niets met de theorie van Keynes te maken. Dat geleende geld is door de Griekse bevolking geconsumeerd, zonder dat de Griekse economie daar een wezenlijk voordeel van heeft gehad, de theorie van Keynes gaat dus duidelijk niet op voor geleend geld wat geconsumeerd wordt.
De Duitsers hebben zelf met hard werken en sparen een solide overheids financiering en economie opgebouwd. Dat die er niets voor voelen de Grieken te sponsoren, zodat die eerder met pensioen kunnen en meer pensioen krijgen dan de Duitsers zelf is dan niet helemaal verwonderlijk. Hetzelfde geld voor de mede Balkan landen en nieuwe EU landen die een GDP hebben onder dat van de Grieken in de crisis, maar geen miljarden sponsorgeld van de EU krijgen om leuke dingen van te doen.
@16“Dat die er niets voor voelen de Grieken te sponsoren, zodat die meer pensioen krijgen dan de Duitsers zelf is dan niet helemaal verwonderlijk.”
Dat is dan ook helemaal niet aan de orde.
@4: 60 euro per dag betekent 1800 euro per maand. Na aftrek van de vaste lasten zullen er niet zo heel veel Nederlanders zijn die dit kunnen.
@4: Nee Fons…ze willen gesponsord leven. Gratis leven dus.
@13: Ik weet van die poging, volgens mij was het niet zo’n succes omdat de rente veel te hoog was. En daar gaat het natuurlijk om.
a) ja, en de andere eurolanden hebben haar hartelijk welkom geheten, met alle consequenties van dien. Waarom kijk jij altijd maar naar een kant? Jij hebt me eerder al eens de les gelezen over mijn vermeende partijdigheid. Pas die lessen eens op jezelf toe, voordat je andere beschuldigd.
b) De Grieken hebben er niet voor getekend om de bevolking collectief te laten straffen voor fouten begaan door politici die aan de macht waren tot 2010. Kun je me aanwijzen waar dat in het contract staat?
Je vraagt waarom de Grieken er niet alles aan doen om andere bronnen te vinden. Waar moeten zie die vinden? Ze zitten in de wurggreep van de eurolanden, en worden nu gedwongen (waarschijnlijk) om de euro te verlaten.
Vertrouwen is een begrip dat altijd betrekking heeft op een iets anders. Je kan iemand vertrouwen dat hij/zij schulden terug betaalt. Dan is Duitsland betrouwbaar inderdaad. Maar als het gaat om bereidheid om samen te werken met andere landen om een crisis op te lossen, verder te kijken dan de eigen grenzen (of wat er in de kolommen van Bild wordt geschreven), het vertrouwen dat ze instaat zijn om de problemen te doorgronden … mwah… dat vertrouwen is bij mij helemaal weg.
@5
Vertrouwen? Waarin dan? Een sprookje? De onderhandelingen gaan over ontkenning. Men wil blijkbaar nog steeds niet onder ogen zien dat Griekenland in de euro gekunsteld is, net als zoveel andere landen. Nog in 1992 moesten de Grieken noodgedwongen uit het EMS stappen omdat ze niet binnen de wisselkoers-bandbreedte konden blijven. In 1996 kwamen ze weer terug, maar in 1999, toen EMU fase 3 voor de rest van de EU in werking trad en de euro effectief een feit was, konden ze weer niet mee doen. 2 jaar later – in 2001 – was dat wel zo ver. Op basis van die momentopname zijn de Grieken toegelaten en daarmee lieten ze een van de belangrijkste instrumenten die ze tot dan toe hadden om economische tempo-verschillen op te vangen – de wisselkoers – definitief vallen. Dat instrument is in de jaren ’90 echter meermalen aangewend en de historie toont aan dat de Grieken niet langdurig zonder konden. Dat ze dat vanaf 1 januari 2001 ineens wel zouden kunnen is nergens op gebaseerd. Fantasie. Hoop. Wishful thinking.
In feite hoopte men dat de neergaande lijn in deze grafiek op magische wijze een halt toegeroepen zou kunnen worden zonder nadelige gevolgen:
http://www.avaresearch.com/userfiles/Greek%20Drachma%20Exchange%20Rate.png
Deze situatie is echter een absolute taboe in de hedendaagse Europese politiek. Alles wat wordt besproken draait slechts om de hete brei heen. Leninkje hier. Akkoordje daar. Allemaal het resultaat van besprekingen waarin de waarheid een absolute taboe is. Waarin geen ruimte is voor feiten. Het is dan ook irrelevant wat Duitsland wil of waar die onderhandelingen over gaan; ze zijn slechts bezigheidstherapie voor politici wier toekomst niet te verenigen is met de waarheid. Ze zijn de laatste stuiptrekkingen van een prematuur, deels gedwongen en vooral volstrekt overbodig huwelijk.
De onderhandelingen gaan dan ook helemaal niet over vertrouwen, ze gaan over het uitstellen van de onvermijdelijke conclusie: dit probleem is structureel en mogelijk onoplosbaar. Als Griekenland failliet gaat heeft dat 1 groot voordeel: we kunnen het het faillissement van Griekenland noemen in plaats van het falen van de euro. Nog wel. Tot de volgende gaat. Maar ook dan zullen we weer alles op alles zetten om als volleerd zacht heelmeester vieze gore stinkende wonden te maken.
@13
De euro is een huwelijk. Een precaire balans die we samen overeind moeten houden. Een huwelijk op basis van regels is gedoemd om te falen, helemaal als een van de partijen – Griekenland – zijn stinkende best doet om zich eraan te houden maar eenvoudigweg te zwak blijkt. Als we niet bereid waren om met deze situatie rekening te houden hadden we nooit met Griekenland in de euro moeten stappen. Nu doodleuk naar Griekenland wijzen is zinloos en kortzichtig. Alsof je je overwerkte ega erop aanspreekt dat ze al 3 weken de afwas niet heeft gedaan. Klootzakkengedrag is het.
@18: Ben gerust, er zijn ook weinig Grieken die dat kunnen. Gepensioneerden moeten het gemiddeld(!) doen met 833 euro (het minimum is €450, als beide partners of een alleenstaande geen ander inkomen hebben, AOW bestaat daar niet, dus niet iedereen krijgt een pensioen). Bijstand bestaat er ook niet, de WW is er €360/maand, met een maximale duur van 1 jaar. Aangezien het grootste deel van de 26% werklozen dat al langer dan een jaar is, zitten die zonder inkomen. De enige vorm van gratis leven in Griekenland is die van mensen die gewoon helemaal geen inkomen hebben, maar toch op de één of andere manier in leven proberen te blijven. En daar zijn er steeds meer van (bijna 1/3e van de Grieken en 40% van de Griekse kinderen zit inmiddels onder de armoedegrens).
@22: De Europese samenwerking is niet vergelijkbaar met een huwelijk. Trouwen doe je uit liefde of om geld. De EU begon in een tijd waarin geen van beiden aanwezig was. De EU is ontstaan uit onderling wantrouwen tussen de 2 grootste landen Duitsland en Frankrijk. Dit is nog steeds de spil waar EU om draait. Eigenlijk is de Euro dan ook te zien als een vlucht naar voren. ”Gewoon” samenwerken op basis van vertrouwen werkt niet, alleen door alles zoveel mogelijk vast te leggen in regeltjes boekt men vooruitgang.
Overigens is er nog zo iets als echtscheiding. Het lijkt er op dat De rest van de EU behoorlijk uitgekeken is op Griekenland. Tijd om afscheid te nemen.
@24
Veel mensen, misschien wel het gros, trouwen onder groepsdruk en scheiden vervolgens vanwege diezelfde groepsdruk of uit schaamte (voor hun domme beslissing om te trouwen) jaren te laat of zelfs helemaal niet. Zo ook hier.