Sargasso’s onderzoeken in 2013

Sargasso staat voor nuance, discussie en als platform voor wat heel hip public journalism heet. We worden grotendeels gedragen door vrijwilligers, die vanuit hun eigen expertise en interesse opinie, analyses en achtergronden schrijven. En zo nu en dan ook onderzoek doen dat anderen (lees: journalisten) laten liggen. Het afgelopen jaar berichtten we over toegenomen regeldruk, het Rijk dat sjoemelstroom inkocht, het drama JSF en ontgassende binnenvaartschepen. Hier een kort overzicht van onderzoeksdossiers die het afgelopen jaar speelde:

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Coffeeshop Helmond terecht gesloten

NIEUWS - Een wel heel opmerkelijke uitspraak van de Raad van State in de langslepende Helmondse ‘coffeeshop-affaire’ waarover Sargasso uitvoerig heeft bericht. Coffeeshop Carpe Diem werd in 2010 door toenmalig burgemeester Fons Jacobs tijdelijk gesloten nadat er twee aanslagen op waren gepleegd. In 2011 volgde definitieve sluiting.

Grond voor de tijdelijke sluiting: een dreigingsanalyse van de politie Brabant Zuid-Oost dat er nieuwe aanslagen in de lucht hingen. Wie de bedreigers waren en tegen wie de dreiging exact was gericht, is nooit bekendgemaakt. Betrof het de coffeeshop, de uitbater John Vosmeer, of burgemeester Jacobs? Laatstgenoemde dook een tijd onder en kreeg maandenlang beveiliging.

Ook Jacobs is volgens eigen zeggen nooit verteld wat er aan de hand was. Politie en Openbaar Ministerie in Den Bosch hebben slechts openbaar gemaakt dat ‘de ernst van het misdrijf waarmee wordt gedreigd en de waarschijnlijkheid waarmee deze dreiging zal worden uitgevoerd voor zowel de inrichting als voor burgemeester Jacobs op onderscheidenlijk ernstig en hoog – op één na hoogste niveau – wordt ingeschat.’

Die informatie, zo oordeelt de Raad van State, was voldoende om tot sluiting over te gaan. Uitbater Vosmeer ‘heeft voldoende de gelegenheid gehad om concrete feiten en omstandigheden aan te voeren waaruit zou blijken dat de dreiging minder ernstig was dan de burgemeester in navolging van de politie heeft aangenomen. Hij heeft nagelaten zijn standpunt dat geen ernstige vrees bestond voor een verstoring van de openbare orde met toereikende gegevens te staven. De enkele stelling dat de dreigingsanalyse is gebaseerd op oncontroleerbare informatie van de Criminele Inlichtingen Eenheid is daarvoor onvoldoende.’

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Klacht oud-burgemeester Helmond ongegrond

NIEUWS - De klacht bij de Raad voor Journalistiek van de Helmondse oud-burgemeester Fons Jacobs, tegen Sargasso-journalist Sjors van Beek en Vrij Nederland-journalist Harry Lensink, is ongegrond verklaard.

Lees de volledige uitspraak hier (pdf).

Volgens Jacobs was het op 11 mei 2013 verschenen artikel in Vrij Nederland (‘Een opgeblazen zaak: de bedreiging van Fons Jacobs’) over de corruptieverdenkingen rond zijn persoon ‘tendentieus, vooringenomen en onnodig beledigend’. Een uitgebreidere versie van het verhaal verscheen op Sargasso in dossier Fons Jacobs. De Raad voor de Journalistiek oordeelt nu dat het verhaal ‘niet journalistiek ontoelaatbaar’ is en dat Van Beek en Lensink ‘voldoende aannemelijk hebben gemaakt dat op basis van hun onderzoek aanleiding bestond om te berichten over klager zoals ze hebben gedaan’.

Jacobs moest eind 2010 onderduiken na bedreigingen uit de onderwereld. In het artikel en in dossier Fons Jacobs wordt de achtergrond van deze kwestie geschetst. Onthuld werd dat de rijksrecherche ten tijde van de verdenkingen bezig was met een onderzoek wegens ambtelijke corruptie tegen Jacobs zelf. Het zou gaan om de vergunningverlening aan de Helmondse coffeeshop Carpe Diem, waar tweemaal een aanslag op werd gepleegd. Het Openbaar Ministerie heeft de corruptieverdenking tegen Jacobs later laten vallen.

De burgemeester, inmiddels vervroegd gepensioneerd, bestreed in zijn klacht tal van feitelijkheden uit het verhaal. Zo zou hij zich nooit persoonlijk hard hebben gemaakt voor de komst van de coffeeshop in Helmond. Ook in zijn vorige standplaats Brunssum zou hij zich daar niet voor hebben beijverd. Ook in die plaats werden (granaat)aanslagen gepleegd, onder meer op de auto van een wethouder.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hof: geen vervolging oud-burgemeester Helmond

NIEUWS - Oud-burgemeester Fons Jacobs van Helmond hoeft niet strafrechtelijk te worden vervolgd wegens malversaties rond een plaatselijk restaurant.

Dat heeft het Gerechtshof in Den Bosch bepaald.

De aangifte van het echtpaar Eric en Mieke Betgem, de voormalige uitbaters van restaurant Berlaer in Helmond, is volgens het Hof terecht terzijde gelegd. Volgens het Hof kan een strafrechter, ‘op basis van de feiten en de omstandigheden zoals ze uit de stukken naar voren komen, niet tot een veroordeling van beklaagde ter zake de door klagers in deze klachtprocedure gestelde strafbare gedraging(en) komen’. Ook ziet het Hof ‘geen althans onvoldoende feiten of omstandigheden’ om Jacobs als verdachte aan te merken en het Openbaar Ministerie opdracht te geven nader onderzoek in te stellen.

De oud-burgemeester werd er door het Helmondse horeca-echtpaar van beticht dat hij malversaties rond hun restaurant zou hebben ‘gefaciliteerd’. Het pand waar het restaurant in zat is eigendom van de gemeente. De Betgems namen het restaurant in 2011 over van een vorige eigenaar. Volgens het echtpaar heeft de gemeente in de jaren daarvoor zaken gedaan met niet bestaande BV’s en de Betgems geflatteerde omzetcijfers voorgehouden.

Ze deden aangifte tegen de burgemeester, als eindverantwoordelijke voor de vergunningverlening. Volgens hen was er sprake van medeplegen of medeplichtigheid aan valsheid in geschrifte. Het Openbaar Ministerie legde die aangifte terzijde, waarna het echtpaar Betgem een zogeheten artikel-12-procedure startte bij het Hof. Ze eisten dat het Hof het Openbaar Ministerie alsnog opdracht zou geven tot vervolging over te gaan. Dat doet het Hof dus niet, blijkt uit het vandaag verschenen arrest.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Schimmig gevecht rond coffeeshop Carpe Diem in Helmond

NIEUWS - Hoe doe je dat, aantonen dat een document dat je niet mag zien onjuistheden bevat? Het is een lastige opgave waarvoor John Vosmeer, voormalig uitbater van coffeeshop Carpe Diem in Helmond zich gesteld ziet.

Dat bleek vandaag bij de Raad van State, waar Vosmeer de sluiting van zijn coffeeshop probeerde aan te vechten. Het document waar het allemaal om draait: de ‘dreigingsanalyse’, de set informatie waaruit zou blijken dat Vosmeer, de coffeeshop én burgemeester Fons Jacobs werden bedreigd. Die dreigingsanalyse was voor burgemeester Jacobs de reden om Carpe Diem te sluiten, wegens gevaar voor de openbare orde. Maar wie werd er precies bedreigd? Door wie? En om welke reden? De enige partij die daar antwoord op kan geven is het Openbaar Ministerie in Den Bosch. En die wil niks vertellen.

Dreigingsanalyse van de politie

Voor een goed begrip van deze kwestie, waar Sargasso in ‘dossier Fons Jacobs’ al veel over heeft gepubliceerd, even terug in de tijd. Medio 2010 opent Carpe Diem de deuren, als tweede coffeeshop in Helmond. Vlak vóór de opening rijdt een terreinwagen de zaak binnen, en ná de opening worden er twee granaten naar binnen gegooid. Toenmalig burgemeester Jacobs laat Carpe Diem sluiten, eerst voor enkele maanden, uiteindelijk definitief: begin 2011 trekt hij de door hem verleende vergunning weer in.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dossier Fons Jacobs: vergunningen voor niet-bestaande BV’s

ONDERZOEK - Nooit is duidelijk geworden wie achter de bedreiging zat van de Helmondse oud-burgemeester Fons Jacobs. Wel blijkt nu dat hij zelf verdacht werd van corruptie. In het derde deel van een uitgebreide reconstructie zien we onregelmatigheden bij een ander horecapand (deel 1, 2nieuws).

Het corruptie-onderzoek tegen Fons Jacobs spitste zich toe op de vergunningverlening rondom coffeeshop Carpe Diem. Uit de officiële verklaring over het rijksrecherche-onderzoek blijkt niet of de rijksrecherche ook heeft gekeken naar andere vergunningverleningen. Terwijl ook daar, volgens sommigen, toch het een en ander mis lijkt.

Eric en Mieke Betgem waren de uitbaters van restaurant Berlaer. Het is gevestigd in een poortgebouw van het imposante middeleeuwse kasteel in hartje Helmond. Het poortgebouw is eigendom van de gemeente, huurder is Bavaria, die doorverhuurt aan de uitbaters.

Het Helmondse horeca-echtpaar krijgt in 2011, het eerste jaar, de exploitatie bij lange na niet rond en claimt dat hen bij de overname verkeerde omzetcijfers zijn voorgehouden. Volgens hen had de gemeente cq. de burgemeester moeten weten dat de administratie van de vorige uitbaters niet klopte.

Feit is, blijkt ook uit onderzoek van Sargasso, dat de gemeente tot twee keer toe op deze locatie zaken heeft gedaan met BV’s die niet bij de Kamer van Koophandel staan geregistreerd. Jacobs was verantwoordelijk voor de vergunningverlening.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dossier Fons Jacobs: de twee Limburgse affaires

ONDERZOEK - Het is nooit duidelijk geworden wie achter de bedreiging van de toenmalige Helmondse burgemeester Fons Jacobs zat. Wel blijkt nu dat hij zelf verdacht werd van corruptie. In het eerste deel van een uitgebreide reconstructie kijken we naar de Limburgse affaires van de oud-burgemeester.

Met een brede armzwaai heft Fons Jacobs een druipende kelk Bavaria-bier en proost voor een zaal vol feestvierders. Op de achtergrond klinkt de carnavalskraker “de kat van Hellemond”. ‘Dat dier past bij de stad’, legt Jacobs uit, ‘het is een intelligent beest met negen levens’.

Het is een scene uit een filmpje dat is gemaakt bij het afscheid van Jacobs, die op 1 november 2012 met vervroegd pensioen ging als burgemeester van Helmond. Het is een joviaal sluitstuk van een carrière met negen levens. Na een bij vlagen hectische loopbaan kon Fons Jacobs gaan genieten van zijn welverdiende rust. Hij heeft dan een lange staat van dienst: drie burgemeesterschappen, in Nederweert, Brunssum en Helmond. Daarvóór was hij topambtenaar bij het ministerie van VROM.

Maar Jacobs´ carrière werd ook gekenmerkt door diverse dieptepunten: aanslagen, bedreigingen en associaties met gesjoemel.

Landelijk is Jacobs even bekend als de burgemeester van Helmond die moest onderduiken na bedreigingen uit het drugsmilieu. Op 1 december 2010 verschenen er ineens politiecabines tegenover Jacobs’ woonhuis in een lommerrijke villawijk in Helmond. Agenten in kogelvrije vesten en met mitrailleurs op de borst zetten de straat af. De burgemeester zelf verdween een poos uit het openbare leven en zelfs een tijdje uit Nederland. Het Openbaar Ministerie maakte er een hele show van: de dreiging tegen Jacobs was zéér ernstig, ongekend voor Nederlandse begrippen, zo hielden ze de buitenwereld voor, en het hield verband met de nieuwe coffeeshop Carpe Diem.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oud-burgemeester Helmond mogelijk vervolgd

NIEUWS - Fons Jacobs, tot voor kort burgemeester van Helmond, wordt mogelijk vervolgd voor valsheid in geschrifte. Het Gerechtshof in Den Bosch bekijkt momenteel of een aangifte tegen Jacobs alsnog moet worden opgepakt en de zaak aan de rechter moet worden voorgelegd.

Door Sjors van Beek en Dimitri Tokmetzis

Eerder legde het Openbaar Ministerie die aangifte zonder enig onderzoek terzijde, maar het Hof wil nu dat er opnieuw naar wordt gekeken. Jacobs (CDA), die 1 november 2012 vervroegd met pensioen ging, wordt ervan beticht kennis te hebben gehad van frauduleuze handelingen rond een horeca-pand in Helmond.

De uitbaters van restaurant Berlaer, Eric en Mieke Betgem-van der Spuij, beschuldigen Jacobs ervan dat hij onder één hoedje heeft gespeeld met de vorige exploitanten. Die zouden volgens het echtpaar Betgem de omzetcijfers van restaurant Berlaer hebben gemanipuleerd. Ook is er volgens hen sprake van valse loonstroken en niet-bestaande BV’s. Jacobs, als burgemeester verantwoordelijk voor de vergunningverlening, zou hier van hebben geweten. In dat geval zou hij medeplichtig zijn. Het pand waar Berlaer in is gevestigd, is eigendom van de gemeente.

De Betgems deden op 19 juni vorig jaar aangifte tegen Jacobs wegens het ‘willens en wetens faciliteren van een criminele organisatie.’Dat deden ze in Weert bij de politie Limburg-Noord, omdat ze de politie in Helmond (korps Brabant Zuid-Oost) niet vertrouwden, en omdat Jacobs indertijd nog hoofd van de politie in die plaats was.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Scholen gestraft voor de fouten van voormalige bestuurders

Het bestuur van een groepje Limburgse basisscholen deed zich voor negen ton tegoed aan voor onderwijs bedoeld subsidiegeld. Foute boel. Dat bestuur werd uiteindelijk naar huis gestuurd en vervangen door een bestuur dat zich wel aan de regels houdt. Eind goed, al goed? Nee, zegt gastredacteur Bart Voorzanger, niet als het aan het ministerie ligt. Dat stuurt verbeten aan op een herhaling van het drama door het nieuwe bestuur te dwingen tot de verspilling van subsidiegelden die ’t het oude bestuur verwijt.

Bij de Stichting Islamitische Scholen in Helmond e.o. (verder ‘SISHeo’) was het in 2007 een puinhoop, daarover geen misverstanden. Medezeggenschap bestond er niet. Sommige bestuursleden liepen rond op scholen waar ze niets te zoeken hadden – ze horen ‘op afstand’ te besturen – en werden daar onder het mom van vage baantje voor betaald. Andere werden betaald voor bezigheden die ze juist niet verrichten. Ouders en personeelsleden voelden zich – waarschijnlijk terecht – door het bestuur geïntimideerd en bedreigd. En het onderwijs was mager. Kortom: alle ellende die we bij menig stichting voor islamitisch onderwijs eerder elders al evenzeer zagen. De onderwijsinspectie legde die misstanden in rapporten vast, compleet met de reacties van de betrokkenen die op detail wat sputterden, maar de hoofdlijn van de inspectiebevindingen ongemoeid lieten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tweespalt | Helmond

De Pers, 09-08-2011 NOS Radio1, 10-08-2011 Overlast bestaat al vijf jaar in de wijk. Er staat een moskee die veel bezoekers trekt en in de Heistraat barst het van Turkse en Marokkaanse winkels. De laatste maanden is de situatie doorgeslagen naar ware terreur. Ouderen durven de straat niet meer op, ziek van woeste blikken van hangjeugd en discriminerende opmerkingen. Een bewoonster heeft dagen ondergedoken gezeten. Bewoners Binnenstad-Oost:
Het is hier veilig
Heel vervelend dat die oude koeien weer uit de sloot worden gehaald
Het is hier rustig nu

 
Op basis van het eerste signaal over gaan tot kamervragen of een werkbezoek is een ADHD reflex van de moderne parlementariër. Waarom niet eerst even het beeld zuiver krijgen? En waarom zo selectief zijn in het kiezen van een werkbezoekbestemming (retorische vraag)?
Wie schiet hier nu wat mee op?

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende