Vrijwillig vrijgevig?

December staat voor de deur, een maand vol uitwisseling van cadeaus en uitingen van naastenliefde. Nederland is een vrijgevig land, met een 7e plaats op de “world giving index” die landen classificeert naar de hoeveelheid vrijwilligerswerk en de hoogte van donaties aan goede doelen. Toch is niet al die vrijgevigheid wat het lijkt, want geven voelt soms ook als een onwelkome plicht.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: todaysart (cc)

Update ontwikkeling salarissen directeuren Goede Doelen

DATA - De beloning van directeuren van Goede Doelen verhit regelmatig de gemoederen. De ontwikkeling van die salarissen blijft de laatste zeven jaar echter min of meer gelijke tred houden met de inflatie. Dit blijkt uit de update van het onderzoek naar de beloning bij 30 grote Goede Doelen in Nederland.

Twee jaar geleden presenteerden we voor het eerst de studie naar de salarisontwikkeling. Toen leek er een sterke afvlakking te zijn van de ontwikkeling. De laatste twee jaar geeft weer een lichte stijging te zien. Die wijkt echter nauwelijks af van de inflatie.
goededoelensalaris_475

Het hoogste bruto salaris (inclusief vakantietoeslag en 13e maand) vonden we in 2014 bij het Prins Bernhard Cultuurfonds. De directeur daar ontving € 157.879.
De directeur van Compassion, die ook fulltime werkt, ontving het minst: € 70.815.
Gemiddeld verdient een directeur € 115.000.

We hebben ook nog van 26 van de 30 Goede Doelen de totale bezoldiging bekeken. Dat is dus inclusief gratificaties, onkostenvergoedingen, lease-auto’s etc. De gegevens zijn maar vanaf 2010 beschikbaar. Daarin zit dezelfde trend.
goededoelenbezoldiging_totaalv2_475
Hier is het gemiddelde momenteel € 150.000. De hoogste beloning vinden we dit maal bij het Reumafonds met € 229.913 en de laagste bij Stichting AAP met € 86.874.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Serious Kerstgedachte

NIEUWS - Op 3FM spuit de onderbuik haar diarrree op het succes van Serious Request. Eenzaam chagrijn in commentaren als

Dit ia eg schandalig denk om je eigen volk maar nee hoor het is weer voor het buitenland bha bha eg schandalig dit

en

Zonder mezelf rassistisch te noemen ga ik toch voor het eigen volk…….immers, als ik een snee brood over heb dàn pas kan ik deze  weggeven. ..geef eens geld (of deel de opbrengst) aan de voedselbanken

Foto: Julia (cc)

Kiezen en Delen | Eenpersoons fooi

COLUMN - In de serie Kiezen en Delen kijken Joël en Eva elke woensdag met gedragseconomische blik naar alledaagse beslissingen. Deze column verschijnt ook op Sciencepalooza.

Geld weggeven, aan een goed doel of als fooi voor goede service, kan heel bevredigend zijn. Maar je kunt je ook gedwongen voelen. In een pizzeria in New York gaf ik ooit veertig procent fooi – per ongeluk, want ik wist best dat twintig procent daar de norm was. Ik wist alleen niet dat pizzeria’s de norm vaak al bij de rekening optellen.

De hoogte van een fooi wordt grotendeels bepaald door wat iemand denkt dat normaal is. Daarom ziet de bediening van restaurants graag ‘tweetjes’ als gasten. De betalende partij wil geen kleinzielige indruk maken op de ander, wat het personeel ten goede komt.

Bij grotere groepen zien nog meer mensen wat jij bijlegt. Je zou verwachten dat daardoor iedereen meer fooi geeft, maar het tegenovergestelde is waar. Hoe groter de groep, des te minder fooi komt er per persoon op tafel – iedereen verwacht dat de ander zijn verantwoordelijkheid neemt.

Die onlogische neiging om ons te verstoppen achter andermans rug treedt ook op in levensbedreigende situaties. Als er meer toeschouwers zijn, is de kans kleiner dat één van hen een kind uit het water redt: het zogenaamde bystander effect (de kans op hulp is omgekeerd evenredig aan de hoeveelheid potentiële redders) zorgt voor lamlendigheid. Als het echt nodig was, zou iemand anders toch wel iets doen?

Foto: University of Central Arkansas (cc)

Welke ziekte is volgend jaar aan de beurt voor een ludieke campagne?

ACHTERGROND - Tien jaar geleden begon ik aan een promotieonderzoek naar ALS. Toen moest ik iedereen uitleggen wat ALS was. Door campagnes als de Amsterdam Swim Challenge met koningin Maxima en de IceBucketChallenge is daar wel verandering in gekomen. Maar leveren die campagnes eigenlijk ook wat op voor ALS-patiënten? Voorlopig helaas nog weinig, schrijft Eva Teuling.

Het zal niemand zijn ontgaan dat de IceBucketChallenge afgelopen zomer een trending topic op alle sociale media was, en daardoor ook werd opgepikt door serieuze media. Eerst beroemdheden, daarna al je Facebookvrienden: iedereen keerde een emmer koud water over zijn of haar hoofd om geld op te halen voor de ziekte ALS. Met succes – eerder schreef de Volkskrant dat er ruim 85 miljoen euro is binnengekomen in de VS, en ruim één miljoen euro in Nederland. De bedenkers van de campagne (wie zijn dat eigenlijk?) mogen zich op de borst kloppen.

Zelf heb ik niet aan de IceBucketChallenge meegedaan. Niet alleen omdat ik er niet voor ben uitgedaagd, maar ook omdat ik niet inzie wat het omkeren van een emmer koud water boven je hoofd te maken heeft met een verschrikkelijke ziekte waar mensen vaak binnen vijf jaar aan doodgaan. Ook onder patiënten worden dergelijke ludieke campagnes lang niet altijd gewaardeerd, dit gold bijvoorbeeld ook voor de groetposters van ALS-patiënten in bushokjes, met daarbij de tekst ‘Ik ben al overleden’, zoals bijvoorbeeld ook Pieter Steinz opmerkte in de NRC.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Beeldvorming in goede doelencampagnes is stigmatiserend

OPINIE - Firdaoussi verschijnt zo nu en dan op televisie, tussen de soapseries en het journaal door. Zij vult dan negentig seconden lang in haar eentje het beeld. Een klein, verdrietig meisje, op sterven na dood. Een dragende mannelijke voice-over vertelt met de nodige melancholie: ‘Ze is nog maar een kind. Een onschuldig meisje, dat niets anders kent dan pijn en gekweld wordt door ondervoeding.’  Op de kijker wordt vervolgens een dringend beroep gedaan: ‘Helpt u vandaag een kinderleven redden? Dat kan al vanaf drie euro per maand.’

Achter het beeld

Red het leven van Firdaoussi“, een reclamespot van Save the Children, heeft de gemoederen flink bezig gehouden de laatste tijd. IDleaks stuurde in juni een brief aan het management van Save the Children met het verzoek de reclame van de buis te halen. Publicist Frank van der Linde diende in oktober een klacht in bij brancheorganisatie Partos. Diverse Nederlanders met Afrikaanse roots deden een appèl op prominenten in de ontwikkelingssector om te stoppen met dit soort beeldvorming.

Waarom vallen zo veel mensen over deze reclamespot? En welke argumenten passeren daarbij de revue? IDleaks kwam eerder deze week met een uitgebreide analyse. Wij borduren daar in dit artikel op voort. We proberen antwoord te geven op de vraag “wat is eigenlijk het probleem?”, doen een aantal suggesties en sluiten af met een gedachte-experiment. Kijk voor je verder leest overigens eerst even naar de reclamespot die de directe aanleiding vormt voor dit schrijven.

Foto: todaysart (cc)

Ontwikkeling salaris directie goede doelen in perspectief

DATA - Een maand geleden lieten we u zien dat de salarissen van de directeuren van de belangrijkste goede doelen van Nederland nauwelijks stijgen. Maar hoe staat dat in verhouding tot de financiële prestaties van de goede doelen zelf? We verzamelden nog wat meer cijfers.

De terechte reactie op onze vorige post was dat het wel leuk en aardig is dat de salarissen nauwelijks stijgen, maar als de baten van de goede doelen enorm zouden dalen, waarom de salarissen dan ook niet? Aangezien er al een tijd sprake is van crisis en er maar weinig positieve geluiden in de media verschenen over de opbrengsten van goede doelen, leek het ons verstandig om wederom in de cijferbrij te duiken.

We hebben voor u drie reeksen opgegraven. We beginnen met de directiesalarissen:

gd_directie_475

Plat gezegd, een stijging van 11% tussen 2007 en 2012.

Vervolgens tonen we u de ontwikkeling van de baten (inkomsten):

gd_baten_475

Ook weer vrij vertaald: een stijging van 13%. Beter dus dan de salarissen. (Let er wel op dat de y-as, de verticale as links, in iedere grafiek een andere schaal heeft.)

Dan gaan we naar de kostenkant. Eerst die voor beheer en administratie (zeg maar personeel en organisatie):

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: todaysart (cc)

Salarissen directeuren goede doelen door publieke opinie getemd

DATA - De bruto jaarsalarissen van de directeuren van dertig belangrijke goede doelen in Nederland zijn in de afgelopen zes jaar nauwelijks gestegen. Rekening houdend met inflatie is er sprake van volledige stilstand.

Er is al jaren veel te doen over de beloning van de directies bij verschillende charitatieve instellingen in Nederland. Die signalen zijn niet onopgemerkt gebleven. Het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) geeft de laatste jaren zoveel mogelijk openheid over de financiële gang van zaken bij de goede doelen. En het VFI heeft een zelfregulerende code opgesteld aangaande de beloning van de directies.

Werkt dat? Daartoe hebben we van dertig belangrijke Nederlandse goede doelen de brutojaarsalarissen van de directeuren van de afgelopen zes jaar opgeteld en op een rij gezet. En dat geeft dit beeld:

goededoelen_salaris_directie_475
Hierboven zie je de brutosalarissen van de dertig directeuren per genoemd jaar opgeteld.

Er is sprake van een hele lichte stijging over deze periode. Maar uitgaande van ongeveer 2% inflatie per jaar, staan de beloningen stil.

Bij het uitzoeken van de beloningen blijkt dat in vrijwel alle jaarverslagen verwezen wordt naar de VFI en dat men binnen die normen wil blijven. Ook zichtbaar is dat in veel gevallen bij wisseling van directeur het salaris stevig daalt. De geneugten uit het verleden worden niet aan de nieuwe generatie doorgegeven.

Foto: Radio Nederland Wereldomroep (cc)

Ingezameld

COLUMN - Alweer zien we de onttakeling van een organisatie die kankeractivisme voorstond. Nadat eerder Pink Ribbon, LiveStrong en Alpe d’HuZes door het slijk moesten, viel vorige week Inspire2Live in duigen.

Het verhaal verandert niet. Een goedbedoelende organisatie zet acties op om onderzoek naar kanker te financieren. Koop een roze lintje of een gele armband, koop ons blad, schaf een roze stofzuiger aan! Ga gesponsord rennen of fietsen, verzamel geld voor het goede doel!

We doen massaal mee. Het geeft een fijn gevoel dat we hoogstpersoonlijk meehelpen om te ‘strijden’ tegen kanker’. Niet eerder was je zo heldhaftig en sociaal terwijl je simpelweg iets kocht, of je sportschoenen onderbond.

LiveStrong ging ten onder aan malversaties. Voorman Lance Armstrong bleek in doping gedompeld te zijn en misbruikte de kas van LiveStrong om zijn rechtszaken te bekostigen.

Inspire2Live – opgericht vanuit Alpe d’HuZes, die beloofde volkomen strijkstokvrij te zijn – probeerde via een coup de moederstichting in handen te krijgen, en gaf twee bestuursleden lucratieve opdrachten ter waarde van bijna een half miljoen.

Pink Ribbon gaf tot half 2010 geen cent uit aan wetenschappelijk onderzoek naar kanker. De schamele 15% van hun totale inkomsten die naar onderzoek ging, belandde bij sociaal-maatschappelijke studies. Maar dat geld was nooit bedoeld voor studies naar het ‘omgaan’ met kanker, of naar de effecten van psychosociale zorg. Het was ingezameld om kanker te bestrijden; voor studies naar preventie, behandeling en genezing.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Henk-Jan van der Klis (cc)

Crowdcontrol bij Serious Request

ACHTERGROND - Serious Request haalde dit jaar meer dan twaalf miljoen op. Al negen jaar is de glazenhuisactie een groot succes. Maar het is ook een enorme veiligheidsoperatie. Hoe gaat dat in z’n werk?

Ik ben fan van Serious Request. Ik moet huilen als de DJs het glazen huis ingaan, ik moet huilen als er grote cheques worden aangeboden door kleine kindjes, ik moet huilen als Eric Corton een verdrietig verhaal vertelt uit Malawi, ik moet huilen als ze er op kerstavond uitgaan en hun appel/vriendin sinds een week weer in handen krijgen en als de zoontjes van Gerard Ekdom even gedag komen zeggen gaat de kraan helemaal open. Ik ben eigenlijk een watje.

Uiteraard kan ik hier dus ook geen boze-oude-mannetjes verhaal van maken (dan mogen andere zure reaguurders doen), maar het blijft natuurlijk een criminologisch blog. En zelfs aan een mooi, liefdadig project als het glazen huis van Serious Request zit een veiligheidsaspect.

De reden dat Serious Request elk jaar zo’n groot succes is: veel enthousiaste bezoekers, weinig noemenswaardige incidenten, veel geld binnenhalen voor het Rode Kruis, #SR12 en #3FM trending topics op Twitter, is namelijk hetzelfde mechanisme waardoor Project X in Haren heeft kunnen gebeuren. Groepsgedrag en ergens bij willen horen. Het kan dus wel: met grote mensenmassa’s op een plein een gezellig feestje vieren. Maar je moet het wel willen. Natuurlijk is Serious Request een stuk strakker geregeld en is de samenstelling van het publiek anders: diverser qua leeftijd, er zijn kinderen bij, minder anoniem (want: hele sportverenigingen, schoolklassen en bedrijfsafdelingen) en voor een goed doel. Het heeft dan ook een laag veiligheidsrisico.

Volgende