Europese ‘lijsttrekkers’

Er is nogal wat boeiend gespeculeer ontstaan over de vraag naar de politieke betekenis van het Europese lijsttrekkerschap, dat dit jaar voor het eerst bij de Europese Parlementsverkiezingen wordt beproefd. De grote partijen in het parlement hebben ieder een Europese ‘lijsttrekker’ aangewezen. Iets preciezer gezegd, ieder van de partijen heeft een kandidaat-voorzitter van de Europese Commissie ingezet. De afspraak in het Europees Parlement is dat de kandidaat van de partij die bij de verkiezingen als de grootste eindigt voorzitter van de Europese Commissie en dus opvolger van José Manuel Barroso moet worden. Deze opzet is op zijn minst gewaagd. Doordat de kandidaten (ook de Groenen hebben zo’n Europese lijsttrekker, tevens de enige vrouw) alleen in eigen land meestal bovenaan de lijst staan, is er geen mogelijkheid om in heel de Europese Unie daadwerkelijk één lijsttrekker te laten ‘winnen’. Dat beperkt de legitimiteit van de voordracht als Commissievoorzitter. De kiezers oefenen er immers alleen indirect invloed op uit door hun partijkeuze.

Door: Foto: MPD01605 (cc)
Waan van de dag

‘Merkel duwt voorzitterschap Juncker erdoor’

, door

Zo schrijft de Volkskrant:

EU-president Van Rompuy acht alleen de Luxemburgse oud-premier Juncker kansrijk en acceptabel als voorzitter van de nieuwe Europese Commissie. […]

‘De teerling is in Berlijn geworpen’, meldt een vertrouwelijk verslag over de recente gesprekken tussen Van Rompuy en de hoofdrolspelers dat in het bezit is van de Volkskrant. ‘Zoals de zaken er nu voor staan, is er geen alternatief voor de benoeming van Juncker.’ Merkel is geen vriend van Juncker, maar ziet zich in Duitsland geconfronteerd met zware politieke druk om hem te steunen. Dat de keuze voor de Luxemburger de kans op een vertrek van Groot-Brittannië uit de EU vergroot, is bekend bij de regeringsleiders. Zij zien dat als ‘collateral damage’, aldus nauw betrokkenen.

Alleen als zich alsnog een buitenstaander van ongekende klasse meldt of Merkel 180 graden draait – beide onwaarschijnlijk – lijkt Juncker nog naast de Europese topbaan te grijpen. Ook premier Rutte zou akkoord gaan met de Luxemburger om Merkel en zijn Beneluxpartners niet voor het hoofd te stoten.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Duopolie

Duopolie | Bankier Barnier

, door

COLUMN - In de VS is gisteren de ‘Volckerregel’ tegen bankieren voor eigen rekening ingegaan. In het VK trad afgelopen december de Banking Reform Act in werking. Ondertussen schiet het in de rest van Europa nog niet echt op met het hervormen van de bancaire sector.

Michel Barnier, Eurocommissaris voor de interne markt, deed in januari weliswaar een voorstel, maar dat wordt niet behandeld door het Europees Parlement, omdat het te dicht op de verkiezingen ligt. Maar ook als het voorstel niet zo dicht op de verkiezingen had gelegen, was het de vraag geweest of de bancaire sector ook echt stabieler was geworden door het voorstel. Want wat staat er nu eigenlijk in?

Het belangrijkste aspect van het voorstel van Barnier  is dat dertig grote banken in Europa voortaan een verbod krijgen op handel voor eigen rekening, ongeveer zoals de Volckerregel in de VS. Daarnaast mogen banken sowieso niet te veel handelsactiviteiten ondernemen, of die nu in het belang van de klant zijn of voor eigen rekening. Als de handelsactiviteiten boven een bepaalde grens uitkomen, kunnen toezichthouders de bank dwingen die activiteiten af te stoten.

Op zich is het wel begrijpelijk dat Barnier de regels maar voor dertig grote banken wil laten gelden, omdat juist die grote banken voor problemen zorgen wanneer ze in financiële moeilijkheden komen. Maar door de regels niet voor alle banken te laten gelden, worden soms vreemde scheidslijnen getrokken. Voor Nederland vallen bijvoorbeeld ING en Rabobank onder het voorstel, maar ABN AMRO niet. Dit terwijl de Nederlandse overheid ABN AMRO nationaliseerde toen de bank failliet dreigde te gaan. De keuze voor dertig banken lijkt redelijk arbitrair, en bepaalde banken ontspringen de dans, ook al zijn ze evident systeemrelevant in de ogen van nationale overheden.

Foto: Lisbon Council (cc)

Ernstige zorgen over vrijhandelsverdrag EU-VS

, door

OPINIE - De onderhandelingen over een vrijhandelsverdrag tussen EU en VS gingen vandaag de derde ronde in. Een ernstige zaak, vinden Thierry Baudet en Bastiaan Rijpkema. En waarom is het proces zo ontransparant?

Niemand heeft het erover, maar vandaag startte de derde onderhandelingsronde over het EU-VS Vrijhandelsverdrag. De onbekendheid van deze ingrijpende gebeurtenis is geen toeval. Politici willen namelijk niet dat u hier zicht op heeft – laat staan dat u zich er mee bemoeit. Door Barroso, voorzitter van de Europese Commissie, is politici opgedragen steeds te herhalen dat het beoogde verdrag ‘groei en arbeidsplaatsen oplevert’, en dat bezwaren ertegen – wat die ook maar mogen zijn – , ‘ongegrond’ zijn. Barroso gaf onze politieke managers deze boodschap op vrijdag 22 november – toen zij werden geïnstrueerd over het ‘communiceren’ van het vrijhandelsverdrag.

Ondertussen blijven alle daadwerkelijke afspraken geheim. We kunnen op geen enkele manier controleren of onze bezwaren inderdaad ‘ongegrond’ zijn. Net als met EU-regelgeving is het met dit verdrag: hoe minder er over gesproken wordt, hoe beter. Wanneer politici en bureaucraten in de schaduw hun plannen kunnen voortzetten en ze naar buiten toe rookgordijnen kunnen optrekken over ‘win-win situaties’, hebben die plannen de meeste kans van slagen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sébastien Bertrand (cc)

What is wrong with the European Commission?

, door

ANALYSE - The authority of the European Commission is waning. Why?

The European Commission, a crucial EU institution, is beset with difficulties. It is popular with neither governments nor voters. Twenty years ago, many people looked to the Commission to set the EU’s agenda and take the lead in managing crises. But few people expect the Commission to play that role today.

Ever since the time when Jacques Delors ran the Commission (1985 to 1995), its authority vis-à-vis EU governments has been waning. The member-states – and especially the big ones – have sought to constrain an institution that they consider over-mighty.

The Lisbon treaty, in force since 2009, created two important institutional innovations: the permanent president of the European Council, a post now occupied by Herman Van Rompuy; and the European External Action Service (EEAS), a body now led by Catherine Ashton. Both of these carry out some tasks that the Commission used to do and have contributed to its sense of insecurity.

Focus on technical role

Paradoxically, the euro crisis has led to the Commission gaining unprecedented formal powers – on the surveillance of national economic policies – but further eroded its standing and credibility. National governments have provided the money for helping countries in trouble, so they set the terms for bail-outs. The Commission has had to leave the high politics to the European Council, and often to a few key governments, while focusing on its subordinate though important technical role.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Europese Commissie wil kunnen ingrijpen bij schending rechtsstaat

, door

Aldus de Volkskrant:

Europese regeringen die de rechterlijke macht en mediavrijheid in eigen land knevelen, krijgen de Europese Commissie in hun nek. Ondemocratisch gedrag wordt eerst bestraft met een waarschuwing, dan aanbevelingen en in het uiterste geval met boetes en opschorting of stopzetting van het EU-lidmaatschap.

De directe aanleiding waren gebeurtenissen in Hongarije en Roemenië:

Brusselse bemoeienis met de rechtsstaat kreeg tot voor kort weinig steun van de lidstaten. Het werd gezien als een inbreuk op de nationale soevereiniteit. Dat veranderde nadat de Hongaarse premier Orbán in 2011 de media aan banden wilde leggen en de Roemeense regering haar Grondwettelijk Hof buitenspel zette, zaken waartegen de EU nauwelijks kon optreden. In reactie daarop vroegen Nederland, Duitsland, Finland en Denemarken de Commissie vorig jaar een ‘nieuw, effectief mechanisme’ te ontwikkelen dat de democratie in de lidstaten waarborgt.

Waan van de dag

Europese Commissie waarschuwt voor sociale media bij onderhandelingen

, door

Uit een audio-opname van Patrice Pellegrino, die in handen is van NU.nl, blijkt dat de Europese Commissie sociale media ziet als een gevaar bij de onderhandelingen over een nieuw geheim handelsverdrag met regels over intellectueel eigendom. De online diensten kunnen een heftig publiek debat opwekken.

Het vorige handelsverdragvoorstel, het antipiraterijverdrag ACTA, werd onder andere afgewezen omdat het enorm veel negatieve aandacht kreeg op sociale media. De industrie was niet in staat daar tegenwicht aan te bieden, maar bleef gebruikmaken van de oude manier van lobbyen.

Vorige Volgende