Naar de stembus, maar zonder goede kennis

van Carla Joosten Menige Nederlander die begin mei een stempas op de mat vond, schrok. Verkiezingen? Was de kabinetsformatie alsnog mislukt? Dat het om Europese verkiezingen gaat, had niet iedereen in de gaten. Intussen dringt door dat de verkiezingen voor het Europees Parlement donderdag 6 juni plaatshebben. Maar menig burger weet weinig over de Europese Unie. Kennis van de instellingen en hun vertegenwoordigers ontbreekt vaak net als over het besluitvormingsproces. Het onderwijs besteedt er minimale aandacht aan. Enige ontvangers van de stempas besloten, nadat duidelijk was dat het om de Europese verkiezingen ging, niet te gaan stemmen. ‘Ik heb er geen verstand van,’ klonk het. Het blijft behelpen met Europa. Zes weken voor het referendum over de Europese Grondwet in 2005 informeerde ik bij de Rijksvoorlichtingsdienst wanneer de campagne zou beginnen om kiezers naar de stembus te lokken. ‘Als jullie journalisten erover beginnen. Een week of drie voor het referendum,’ was het antwoord. Uiteindelijk was de opkomst met 63,3 procent niet eens slecht. Onder meer toenmalig Volkskrant- en Buitenhof-columnist Ronald Plasterk – tegenstander van de grondwet - had het thema geagendeerd. De uitslag kwam hard aan. Ruim 61 procent van de kiezers wees de Europese Grondwet af. Toenmalig premier Jan Peter Balkenende (CDA) trok het zich niet aan. Het was aan de politiek om de bevolking beter bij Europa te betrekken. Maar wie is ‘de’ politiek? Wie is er verantwoordelijk voor om burgers bij te spijkeren? Daarover is wel iets geregeld. Zo is het ministerie van Buitenlandse Zaken belast met voorlichting geven over de EU. Dit ministerie lanceerde in 2004 de campagne Europa. Best belangrijk die totaal mislukte vooral omdat de titel te relativerend was. De leuze werd wel heel wat bekender dan die van de campagne die Buitenlandse Zaken sinds februari van dit jaar voert getiteld Over Europa. Het ministerie van Binnenlandse Zaken informeert gemeenten en voorziet ze van verkiezingsmateriaal zoals foto’s, campagne- en communicatiemiddelen. Ook heeft dit ministerie als taak de kiezer naar de stembus te krijgen. Daarvoor dient de campagne Elke Stem Telt, die 20 mei begon. Sindsdien zijn populaire teksten over het belang van de Europese verkiezingen te zien en te horen via televisie, radio en sociale media. Buiten verkiezingstijd moeten geïnteresseerden zichzelf een weg zien te banen op internet. Sinds het Montesquieu Instituut zich uit financiële nood gedwongen zag de website Europa-nu.nl in juli 2023 op zwart te zetten is informatie over institutionele en actuele zaken rond de Europese Unie niet langer handzaam op een site terug te vinden. Europa-nu.nl was handig voor wie snel wilde weten hoe de zaken er in de EU voor stonden of hoe iets verliep in het verleden. De betrouwbaarheid van de informatie was hoog. Ook konden burgers veel van Europa Nu opsteken. Toen Kamerleden vroegen of het Rijk de website niet kon financieren, vond premier Mark Rutte dit geen taak voor de overheid. De Rijksoverheid draagt met zijn honderden voorlichters slechts in campagnetijd bij aan het informeren van de kiezer over de EU. En dat terwijl naar schatting een derde van de wetten en regels zijn oorsprong vindt in de Brusselse wettenfabriek. Media zijn in grote getalen aanwezig op het Binnenhof, maar veel minder in Brussel en Straatsburg. In 2021 lanceerden (oud)-politici en journalisten nog wel de website Brusselse Nieuwe die over de EU informeert. Aan de vooravond van 6 juni neemt de aandacht voor Europa toe. Maar de kabinetsformatie overschaduwt de verkiezingen. Of ze worden gezien als een referendum over het kabinet in spe. Zoals verkiezingen voor gemeenteraden en provincies ook als een Haagse peiling gelden. Intussen wemelt het van de debatten met kandidaten voor het Europees Parlement. Aan een debat over water namen sommige kandidaten deel die niets van (drink)water afwisten. Een aantal stond op plek dertien of veertien van de kandidatenlijst. De PVV schittert steevast door afwezigheid. De partij die in 2019 geen zetel wist te bemachtigen, lijkt nu te gaan winnen. Ook zonder mee te doen aan debatten die doorgaans worden bijgewoond door professionals en weinig door gewone kiezers. De campagne Elke Stem Telt had in 2019 blijkens onderzoek van Kantar effect. Vlak voor de verkiezingen wisten bijna alle kiezers – 93 procent - dat de verkiezingen voor het Europees Parlement eraan kwamen. 71 procent wist zelfs de datum. De opkomst was 41,9 procent tegen 37,3 in 2014. En dit keer? Alom klinkt dat deze verkiezingen door de geopolitieke ontwikkelingen erg belangrijk zijn. Het is afwachten of de boodschap overkomt en de opkomst zal toenemen. Deze column van Carla Joosten (politiek redacteur van EW) verscheen eerder in de Hofvijver van 27 mei 2024.

Door: Foto: Verkiezingsborden in Den Haag, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons.
Foto: Klaus Fürst (cc)

Uiterst rechts in Europa: verdeeld maar springlevend

ANALYSE - De PVV is niet de enige uiterst rechtse partij die op een verkiezings­overwinning lijkt af te stevenen. In heel Europa winnen partijen met vergelijkbare ideologieën terrein. Opiniepeilingen geven aan dat ze bij de aanstaande Europese verkiezingen in juni 2024 mogelijk een kwart van de zetels kunnen behalen. Maar hoewel Geert Wilders zoete broodjes bakt met Marine Le Pen kunnen we uiterst rechts in Europa niet over dezelfde kam scheren. Zo zorgt de Russische inval in Oekraïne voor onenigheid binnen de uiterst rechtse familie. Een analyse van dr. Léonie de Jonge, eerder verschenen in De Hofvijver (uitgave van het Montesquieu Instituut).

Heel Europa lijkt de afgelopen decennia getuige te zijn geweest van een verrechtsing. In veel landen boekten uiterst rechtse partijen verkiezingsoverwinningen. Met de Europese Parlementsverkiezingen in het vooruitzicht lijkt deze trend zich voort te zetten. Ook in Zweden, Portugal en Spanje, landen die lang ‘immuun’ leken voor deze stroming.

Overal in Europa duiken partijen en bewegingen op die zich fel verzetten tegen immigratie, de bestuurlijke ‘elite’ en de Europese Unie. Maar naast de vele gelijkenissen zijn er tussen de 27 lidstaten ook belangrijke verschillen.

Radicaal- en extreemrechts

Over het algemeen hanteren politicologen ‘uiterst rechts’ – in het Engels: the far right – voor partijen, bewegingen en individuen die aan de rechterflank van het politieke spectrum opereren. Die term verwijst naar ideeën die sociale ongelijkheid als ‘natuurlijk’ of zelfs wenselijk beschouwen en niet liberaal-democratisch zijn.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Andrew Gustar (cc)

Hebben nationale parlementen invloed op het EU-wetgevingsproces? De casus van de natuurherstelwet

COLUMN - van Rik de Ruiter

Het standaardantwoord van veel politicologen op de vraag in de titel was lange tijd: ‘nee’. Echter, tijden lijken te zijn veranderd, met meer politiek gevoelige onderwerpen die worden behandeld in een EU-context en daardoor meer betrokken volksvertegenwoordigers in de lidstaten. De manier waarop de Nederlandse Tweede Kamer de regering heeft geïnstrueerd tijdens de EU-onderhandelingen over de natuurherstelwet is hier een illustratie van.

Er zijn verschillende redenen voor waarom leden van nationale parlementen geen invloed zouden hebben uitgeoefend op EU-wetgevingsprocessen in het recente verleden. Ten eerste, EU wetgeving is vaak technisch van aard en raakt niet aan onderwerpen waar het hart van de gemiddelde kiezer sneller van gaat kloppen. Ten tweede, leden van nationale parlementen staan op afstand van het EU wetgevingsproces.

Een voorstel van de Europese Commissie voor nieuwe EU wetgeving wordt doorgestuurd naar het Europees Parlement (EP), de Raad van Ministers en nationale parlementen. Het EP en de Raad van Ministers gaan direct aan de slag met het bestuderen van het voorstel en zijn betrokken bij de informele onderhandelingen in trilogen. Deze ‘achter-gesloten-deuren’ onderhandelingen zijn slechts goed te volgen voor EU insiders. Op het moment dat leden van nationale parlementen een mening hebben gevormd over een wetsvoorstel dat de belangen van het eigen electoraat raakt, is het vaak te laat om nog invloed uit te oefenen.

Foto: Stempotlood Verkiezingen 2021 - Gebruik op Sargasso met toestemming. (c) Sidney Smeets

Omtzigts opmerkelijke kiesstelsel

ANALYSE - Een nieuwe lente, een nieuw kiesstelsel van Pieter Omtzigt. Dit keer voor de Europese verkiezingen. NSC wil een regionale component invoeren bij de Europese verkiezingen. Hoe zal dit uitpakken? Een gastbijdrage van Simon Otjes, eerder verschenen bij Stuk Rood Vlees.

Stelsel Omtzigt

In het NSC-programma staat het volgende voorstel: “Wij willen een nieuw kiesstelsel waarin de band tussen kiezer en gekozene sterker wordt. Er komen regionale kiesdistricten per land, zoals Nieuw Sociaal Contract die in Nederland ook voor de Tweede Kamer wil invoeren. Dat vergroot de lokale herkenbaarheid in Europa. In Nederland zou bijvoorbeeld Noord-Holland 3 vertegenwoordigers krijgen, Noord-Brabant 2, Overijssel 1, Zeeland 1, Friesland 1, en verder. Een vijftal leden zou volgens nationale telling kunnen worden aangewezen om te zorgen voor voldoende bijkomende representativiteit van de verkiezingsuitslag.”

Hoe zou de Nederlandse delegatie eruitzien als we dit kiesstelsel zouden toepassen? Ik heb de volgende procedure gevolgd: ik heb districten op het provincieniveau gemaakt die de groottes volgen zoals hierboven omschreven is. Noord-Holland met bijna drie miljoen inwoners krijgt drie zetels. Noord-Brabant met ruim twee-en-een-half miljoen inwoners twee. De provincies met minder dan twee miljoen inwoners één. De twee andere provincies met meer dan twee miljoen inwoners (Gelderland en Zuid-Holland) volgen dit patroon: twee voor Gelderland en drie voor Zuid-Holland. Daarnaast zijn er vijf vereffeningszetels. Deze worden zo verdeeld dat uiteindelijke uitslag het meest proportioneel is. Ik gebruik hiervoor het stelsel van grootste gemiddelden. Dat komt in totaal uit op 23. Dat is minder dan de 31 die in juni verdeeld worden. Dat is in lijn met het elders door NSC-programma gepropageerde reductie van het aantal Europarlementariërs.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Francisco Antunes (cc)

Spektakel bij FC Brussel

RECENSIE - Over twee maanden gaat Europa weer naar de stembus voor de verkiezing van een nieuw parlement. Volgens de democratische traditie is dat het moment waarop we onze volksvertegenwoordigers kunnen afrekenen op hun politieke keuzes in de afgelopen zittingsperiode. Maar weet u nog wat uw favoriet in 2019 sindsdien heeft bereikt in Brussel en Straatsburg? Ik vrees dat veel kiezers deze vraag negatief zullen beantwoorden. De invloed van de EU op ons dagelijks leven groeit. Dat heeft echter niet geresulteerd in beter inzicht van de burgers in de Europese wetgeving en besluitvorming. Brussel verliest het wat aandacht van de media betreft nog steeds van Den Haag. Ondanks de sluipende machtsverschuiving. Is daar nog wat aan te doen?

Mathijs Schiffers, die voor het FD de afgelopen jaren in Brussel zat, wil met zijn boek Brexit-Brussel-Brabant een poging wagen. Hij was voordat hij in Brussel kwam zeven jaar correspondent in Londen. En daar heeft hij de journalistieke formule geleerd waarmee hij ons, aldus de achterflap,  wil ‘informeren over de dagelijkse gang van zaken in het hart van Europa’. Zijn formule: ‘Focus op personen en niet op de vele plannetjes die Brussel beraamt. Dat doen ze in het Verenigd Koninkrijk ook en dat levert lekkere verhalen op.’ Schiffers houdt van verhalen, schrijft hij in zijn Proloog. Maar Brussel is ‘zo complex, zo abstract, zo traag’. En daarom kiest hij voor het ‘menselijk gezicht’ in de hoop dat dan ‘vanzelf duidelijk wordt hoe het functioneert in het centrum van de Europese macht.’

Foto: Noborder Network (cc)

Spanje frustreert onderzoek spyware

Na Griekenland heeft ook Spanje een probleem met spionagesoftware. De telefoons van 65 Catalaanse politici, premier Pedro Sanchez en de minister van Defensie Margarita Robles zijn gehackt. De regering in Madrid heeft de directeur van de inlichtingendienst ontslagen en een onderzoek ingesteld. Maar de speciale PEGA-commissie van het Europees Parlement die misbruik van de Israëlische software Pegasus onderzoekt, heeft nog geen afspraak kunnen maken in Spanje. Volgens het Belgische EP-lid Saskia Bricmont (Ecolo), lid van de PEGA-commissie, geeft de commissie onvoldoende aandacht aan het land met het grootste spyware-probleem. Alba Vergés i Bosch, voorzitter van het Catalaanse parlement, weet wel waarom. De PEGA-commissie staat sterk onder invloed van relaties met de vorige en de huidige regering die hun eigen rol in het schandaal willen verhullen.

Onenigheid over uit te nodigen experts remt ook de voortgang van het onderzoek. Daarnaast is er een meer algemeen probleem voor onderzoek en actie inzake spionage en inlichtingendiensten op EU-niveau. Brussel zit vol met spionnen, schrijft Barbare Moens op Politico. Maar de EU heeft weinig mogelijkheden om daar iets tegen te doen. Formeel is het een zaak van de Belgen. De kunnen ondanks een recent aangekondigde verdubbeling van het aantal medewerkers niet concurreren met China en Rusland. Operaties van bondgenoten kunen sowieso geen prioriteit krijgen. Hoewel veel internationale organisaties hier hun eigen veiligheidsdiensten hebben ontbreekt een gezamenlijke Europese dienst à la de CIA. Maar als er iets is dat staten niet uit handen willen geven dan is het wel hun geheime dienst. En dat hindert ongetwijfeld ook de PEGA-onderzoekscommissie bij het verwerven van informatie over de inzet van spyware in Spanje.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Milieucommissie Europarlement wil internationale scheepvaart onder CO2-emissiehandel brengen

De Milieucommissie van het Europees Parlement wil dat de internationale scheepvaart vanaf 1 januari 2022 onder het Emissiehandelssysteem (ETS) valt. Dit moet vanaf 2021 gelden voor reizen die vertrekken van, of aankomen in Europese havens. Ook wil de milieucommissie de sector een bindende CO2-reductiedoelstelling opleggen van 40% in 2030 ten opzichte van 2018. De milieucommissie wil ook een fonds opzetten voor de opbrengsten van het veilen van CO2-rechten terug laten vloeien naar de scheepvaartsector voor investeringen in nieuwe CO2-reducerende technieken.

In een reactie op het besluit van de milieucommissie van het Europees Parlement stelt Jutta Paulus, de rapporteur van het Europees Parlement:

The Environment Committee has today made an important contribution to achieving the Paris Climate Agreement goals! I am very pleased that a majority of MEPs support the extension of the EU ETS to maritime transport. We also agreed that half of the revenue should go to a fund that supports research and development of innovative, climate-friendly ships and co-finances nature conservation in our seas.

It was important to everyone that, in addition to CO2, other climate-damaging gases, especially methane, should also be included in the monitoring programme. The ambitious efficiency target of 40% less CO2 per tonne of freight transported and nautical mile travelled will probably have the greatest effect. For this will provide a real incentive to build more economical ships – which will also operate outside the EU.

Today’s vote in the Environment Committee is an important step in the fight against the climate crisis. International maritime shipping is the only transport sector not subject to a binding target for reducing climate-damaging emissions, despite the fact that it is responsible for around three percent of global greenhouse gases.

In its present form, the MRV Regulation has done important groundwork and provided valuable data on CO2 emissions from ships. However, data alone does not reduce greenhouse gases. That is why we MEPs have gone far beyond the Commission proposal.

Foto: screenpunk (cc)

Hoe stem je op een eerlijker financieel systeem?

ANALYSE - Finance Watch, een organisatie die zich in zet voor een eerlijker financieel systeem in de EU, heeft de voorstellen van de verschillende Europese fracties voor financiële hervormingen beoordeeld. Daarbij is gekeken of de voorstellen de stabiliteit van het financiële systeem verbeteren, het democratiseren van financiële instituties en de ontwikkeling van financieel beleid, verschuiving van geldstromen naar duurzame investeringen en voorbereiding op toekomstige financiële crisis. Daaruit komen duidelijke verschil tussen de verschillende fracties.

Finance Watch

Finance Watch is een organisatie die zich er voor inzet dat het financieel systeem de samenleving dient. Onder de leden bevinden zich onder andere Transparency International, BEUC (de Europese consumentenorganisatie), Oxfam, Consumentenbond, SOMO en verschillende vakbonden. Volgens Finance Watch is het huidige financiële systeem nog steeds instabiel en niet voorbereid op de toekomst. Finance Watch is van mening dat er op vier fronten veranderingen nodig zijn en heeft dit vastgelegd in een visie op het financieel systeem met daarbij behorende voorstellen voor verandering in het huidige systeem.

Finance Watch heeft haar wensenlijst vergeleken met de EU brede manifesten van 6 Europese fracties. De Europese fracties Europa van Vrijheid en Directe Democratie (EFDD) en Europa van Naties en Vrijheid (ENF) hebben nog nooit een EU breed manifest gepubliceerd en hebben ook niet gereageerd op vragen van Finance Watch.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: screenpunk (cc)

Overzicht stemwijzers verkiezingen Europees Parlement

Voor diegenen die aanstaande donderdag wel willen gaan stemmen voor de verkiezingen van het Europees Parlement, maar nog niet precies weten waarop ze gaan stemmen hierbij een overzicht van stemwijzers en stemhulpen.

Stemwijzers

Gerelateerde stemhulpen

En uiteraard de stemwijzer met een knipoog van De Speld.

Voor verdere verdieping kunt u ook het debat tussen de lijsttrekkers voor de verkiezingen van het Europees Parlement bij BNR terugkijken of luisteren.

Gerelateerde stukken op Sargasso

Foto: European Parliament (cc)

Nederland nog nauwelijks voorbereid op Europese verkiezingen

ANALYSE - Gewoonlijk leest u hier op dit tijdstip wat er elders in Europa gebeurt. Bij uitzondering vandaag iets over ons eigen land. Aanleiding is een onderzoek van I&O Research naar de mening van Nederlandse kiezers over het Europees Parlement en de EU.

Vorige week was ik een paar dagen in Duitsland. Tot in de kleinste dorpjes waren alle lantaarnpalen bezet met posters van politieke partijen voor de Europese verkiezingen en uitnodigingen voor debatbijeenkomsten. In Nederland is het nog opvallend stil. Het belangrijkste nieuws over het Spitzenkandidatendebat in Maastricht van afgelopen maandag was de afwezigheid van EPP-kandidaat Manfred Weber. Gisteren kwam I&O Research met de resultaten van een onderzoek waar de NOS uit haalt dat maar weinig Nederlanders de lijsttrekkers kennen voor de verkiezingen die eind deze maand worden gehouden. Ter relativering van het beeld van de ongeïnteresseerde kiezer citeert de NOS onderzoeker Peter Kanne: “Als het gaat over de grote thema’s, zoals klimaatverandering of migratie, dan verwachten de Nederlandse kiezers wel wat van de EU.”

Er valt volgens mij nog wel wat meer over dit onderzoek te melden. Ik haal er een paar punten uit die van belang zijn voor de komende verkiezingscampagne. Het hele onderzoek is hier te lezen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Volgende