Hoeveel dictators nog te gaan?

Een gastbijdrage van Jaap Meijers, freelance journalist. Sinds het vertrek van de presidenten van Tunesië en Egypte moet het een gespannen sfeer zijn in menig presidentieel paleis. De ene na de andere opstand breekt uit - kunnen alle autoritaire heersers wel inpakken? Hoeveel dictators zijn er nog te gaan? Foto-website Life.com heeft een verzameling foto’s online staan van ‘s werelds ergste dictators. Een mooie serie boeventronies, maar sommige reageerders zijn boos: Fidel Castro staat er niet bij en horen niet alle Amerikaanse presidenten ook in het rijtje thuis? Hoeveel dictators er wereldwijd zijn, hangt af van welke definitie je hanteert. Heeft de leider de macht gegrepen of is hij verkozen? Is het een alleenheerser die zelf alle macht in handen heeft of leidt hij een heersende elite? Kim Jong Il van Noord-Korea is een tiran, maar is officieel niet het staatshoofd. Italië is een democratie, maar Silvio Berlusconi heeft ook wel trekken van een dictator. Zijn sterke greep op de media en zijn manipulatie van de staat voor eigen gewin neigen naar alleenheerschappij. Hetzelfde geldt voor Vladimir Poetin: Poetin houdt alle macht stevig in handen en zijn regime tegenspreken kan je je leven kosten.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Westerse Wapens, Oosterse Despoten

We weten het. Al jaren. Vrijwel geen oorlog op aarde wordt gevoerd zonder wapens die gemaakt zijn in de verlichte Westerse democratieën, en in het transport en de handel van al dat mooie speelgoed spelen westerse handelaren en doorvoerhavens een sleutelrol. Wapenembargo’s (tijdelijk, en selectief) en deals over leveranties spelen een sleutelrol in het diplomatieke verkeer tussen westerse mogendheden en hun arabische, afrikaanse en aziatische bondgenoten – hoe breekbaar die bondgenootschappen ook zijn. Denkt u zich eens in hoeveel ellende het het laatste decennium had gescheeld als al die boeven, bandieten en assen van het kwaad niet de beschikking hadden gehad over (weliswaar verouderd, maar toch) ‘onze’ bommen en granaten.

En daar staan we dan weer, in deze verzengende Arabische lente, met onze mooie principes. We staan te kijken. En we staan te kijk. De universele verklaring van de rechten van de mens. De geneefse conventie. De democratische idealen. Het idee dat mensen gelijkwaardig zijn en recht hebben op ongestoorde en vrije expressie. Onze superieure Joods-Christelijk-Humanistische wortels. Onze renaissance. Onze wetenschappelijke revolutie. Onze moreel superieure waarden en normen. En dat die daar in het Nabije Oosten nog in de Middeleeuwen leven. Dat ze geen verlichting kennen. Dat ze daar de sharia hebben. Dat ze geen wetenschap kennen. Geen mensenrechten. Dat democratie niet samengaat met hunnie religie. Dat hunnie een achterlijke cultuur hebben.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nee, dictators zijn geen betrouwbare partners

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Arjen de Wolff met een artikel dat eerder verscheen op zijn eigen website. Arjen werkte voor het National Democratic Institute for International Affairs in onder andere Azerbeidzjan.

Protest in het Midden-Oosten (Foto: Kaj Leers)

Lang rekende vooral de Westerse wereld op dictatoriale regimes in de Arabische wereld, feitelijk relieken – pionnen – uit de Koude Oorlog. Een nieuwe rechtvaardiging voor hun onderdrukking van hun volkeren vonden de Mubaraks, Ben Ali’s en Assad’s na 1991 in hun rol als buffer tussen het Westen en moslimfundamentalisme. Nu pas blijkt hoezeer Westerse regeringen zich zand in de ogen lieten strooien. Er werd door hen nooit echt geïnvesteerd in democratische oppositiegroepen, en daarvan plukt men nu de zure vruchten: van beïnvloeding kan geen sprake zijn, men kan slechts hopen dat er geen nieuwe Irans opstaan.

Terwijl in Cairo de protesten tegen president Mubarak hun tweede dag ingaan, wordt in Tunis nog druk gesleuteld aan de vorming van een interim-regering. Er zijn zeker parallellen tussen de revolutionaire gebeurtenissen in Tunesië en Egypte, maar er zijn even zovele verschillen. En of één of beide van deze volksopstanden tegen een brute dictator uiteindelijk zal leiden tot de totstandkoming van een echte democratische rechtsstaat, is nog zeer twijfelachtig.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Arrestatiebevel Strafhof ramp voor Darfur

Tekening van brandende huizen Darfoer (foto:flickr/futureatlas.com)

Eergisteren vond er een unieke gebeurtenis plaats: het Internationaal Strafhof vaardigde voor het eerst een arrestatiebevel uit tegen een nog zittende president. Omar al-Bashir van Soedan (u weet wel, van vakantiebestemming Darfur) wordt aangeklaagd voor moord, uitroeiing, het verdrijven van burgers, marteling en verkrachting en gerichte aanvallen tegen de burgerbevolking en plundering. Misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden dus.

Fout is fout. Regels zijn regels. Dus is het niet meer dan correct dat het Strafhof dit arrestatiebevel heeft uitgevaardigd. Toch?

Nee. Het is een domme actie. Hoewel Bashir hoogstwaarschijnlijk schuldig is aan al hetgeen hem ten laste is gelegd, en waarschijnlijk ook wel aan volkerenmoord, schiet niemand hier wat mee op. Sterker nog, Darfur is de dupe. In plaats van een dictator die nog enigszins de schone schijn moet ophouden, heeft men daar nu van doen met een dictator die op het internationale politieke toneel niets meer te verliezen heeft. Het eerste dat Bashir gedaan heeft is dan ook Artsen zonder Grenzen en negen andere hulporganisaties het land uitgooien, omdat “hun veiligheid niet meer gegarandeerd kon worden”. Sure.

Nu kan Bashir dus lekker zijn gang gaan in Darfur, en dit keer zonder pottekijkers.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.