Hoe is het nu op Lesbos?

Vlak voor Kerst 2023 kwamen de Europese Raad en het Europees Parlement tot een akkoord voor een nieuw Europees migratiepact. "Een overeenkomst die de Europese asielwetgeving voor tientallen jaren zal terugdraaien" (Amnesty International). "Het gevolg? Overvolle vluchtelingenkampen en illegale en gewelddadige push-backs" (Vluchtelingenwerk Nederland). "Het lost problemen niet op zoals het verminderen van de druk op landen van eerste binnenkomst" (IRC - International Rescue Committee). Maar hoe is het eigenlijk nu, bijvoorbeeld, op Lesbos. Na de brand in kamp Moira, drie jaar geleden, kwam er een nieuwe locatie: kamp Mavrovouni. Net als bij Moira bieden tal van NGO’s en vrijwilligers allerlei hulp, van medische hulp tot taallessen, Van activiteiten voor kinderen tot het uitdelen van winterjassen. Hieronder een verslag van Nederlandse vrijwilligers die medische bijstand verlenen. Anoniem, want de Griekse autoriteiten doen erg moeilijk tegen organisaties die ook kritische geluiden naar buiten brengen. Naam van de auteur is bij de redactie bekend. Verslag Het kamp is weer overvol, meer dan 5500 vluchtelingen, waarvan 33% kinderen. 60 %  Afghanen waaronder veel vrouwen en kinderen, 20 % mensen uit Eritrea , 12 % Arabisch sprekenden vooral uit Palestina en Yemen, overige mensen uit Oost-Afrika en Congo dus Soedan, Ethiopië, Somalië, landen waar veel geweld heerst. Een deel van de kampbewoners, 2500 ongeveer, heeft wel een vergunning gekregen (rode kaart) om weg/door te mogen,  maar transport naar vasteland stokt. Deze mensen mogen dus eigenlijk niet in het kamp blijven maar kunnen ook nergens heen. Want ze hebben geen reisdocumenten. Omdat ze niet meer geregistreerd zijn, krijgen ze geen eten, geen financiële bijdrage meer en geen onderdak in de cabins. Stel je voor zoveel  mensen. Ook vluchtelingen die pas aankomen moeten minstens 3 weken wachten op hun registratie en hebben in die weken ook geen recht op iets. Zij worden opgesloten in een grote tent vlak achter ons en mogen niet van het terrein af. Mensen met een vergunning slapen met heel veel door elkaar in enorme tenten (soms 260 slaapplekken), soms op de kale grond zonder matje of fatsoenlijk dek. Geen scheidingswanden, gordijnen of iets dergelijks. Hetgeen veel spanningen geeft uiteraard. Dus wachten ze maar weer, soms maanden, op transport naar Athene. Men zet alle verwachtingen  op Athene, maar eenmaal daar aangekomen is er niets, geen voorzieningen, hoorde ik van vrijwilligers die daar hulp probeerden te bieden. Door absoluut voedselgebrek (het is de mensen verboden om gastankjes, verwarmingselementen, hout of benzine het kamp in te smokkelen, er zijn strenge controles) ontstonden er wel diverse illegale voedselvoorzieningen aan de randen van het kamp, een aantal NGO’s springen dus bij. Maar eten is er niet genoeg. De werkplek is nog maar een vijfde van wat we hadden. Een middelgrote tent i.p.v. 2 grote. terwijl het aantal patiënten veel meer is dan vorig jaar, zo rond de 100, soms meer, per avond. De reden dat we zoveel patiënten zien is dat de Griekse organisatie die overdag dienst heeft (wij van 17 tot 24 uur) maar één (ja 1 ) arts laat werken, en weekend- en feestdagen niemand. De triagedokter zit in de overdekte wachtruimte aan een tafeltje van 100 bij 40 cm. Patiënten dichtbij en eromheen, kijken en luisteren mee. Stel je voor 10-15 patiënten, bijna met hun neus op je tafeltje. De triage handelt ¾ van de consulten af. Rest wacht geduldig op de arts die binnen werkt en hen komt halen. Eén i.p.v. twee artsen die kleine ziektes behandelen waar geen onderzoekbank bij nodig is en dat vindt plaats in de wachtruimte. Artsen zonder Grenzen werkt buiten het kamp en doet “alleen” zwangere vrouwen, kinderen en “sexuel violance women”. Een verbetering is dat er een psycholoog mee spreekuur houdt, soms 2, voor de meer  ernstig getraumatiseerde patiënten. Er heerst een schurftepidemie in het kamp. Er zijn geen middelen (meer) voorhanden . Dus we kunnen niemand behandelen, trouwens waar moet zoveel was heen. Symptomatisch jeuk bestrijden is het maximum. Ook ziet men difterie met huidulcera. Het ziekenhuis weigert te kweken (of kunnen dat niet) er is nu nauw overleg met andere organisaties en men overweegt hiervan melding te maken bij de WHO. Het is levensgevaarlijk als het difterie is en dat een uitbraak gaat geven. Goed nieuws is dat alleenreizende jongeren onder de 16 niet in het kamp mogen blijven. De Zwitserse en Nederlandse regering betalen shelters voor hen in Mytillini. Waar nu 200 kinderen wonen. Voor een aantal is nog geen plek. Einde verslag.

Door: Foto: © Sargasso eigen foto Lesbos kamp Mavrovouni
Foto: via Kansfonds dak- en thuisloosheid foto LR-07

Anders tellen geeft een beter beeld van dakloosheid

DATA - door Dorieke Wewerinke, Sandra Schel, Jan de Vries, Lia van Doorn

Slechts een beperkt deel van de dakloze mensen in Nederland is momenteel in beeld. Hogeschool Utrecht en Kansfonds introduceerden daarom een nieuwe telmethode die een beter inzicht geeft. Dat is hard nodig voor het maken van effectief dakloosheidsbeleid.

In Nederland is er geregeld discussie over de afbakening en definitie van dakloosheid (Huber, Van Doorn, & Davelaar, 2022). De definitie die het CBS hanteert om dakloosheid te monitoren is een smalle definitie, namelijk die van ‘feitelijke dakloosheid’. Vanwege deze beperkte definitie en de beperkingen van de telmethode komen diverse groepen mensen niet in de schattingen van het CBS voor.

Zo telt het CBS kinderen, 65-plussers en ongedocumenteerde mensen niet mee, net zomin als mensen die verblijven in 24 uurs-voorzieningen van de maatschappelijke opvang en mensen die verblijven in de vrouwenopvang. Ook mensen die vanwege een gebrek aan passende huisvesting verblijven op plekken die niet geschikt zijn voor bewoning, zoals een auto, schuur, kraakpand of (sta)caravan, worden in de CBS-metingen niet meegeteld. De CBS-cijfers geven daarmee beperkt zicht op de werkelijke aard en omvang van dak- en thuisloosheid in Nederland.

ETHOS: een andere, brede definitie

Internationaal bepleiten experts het gebruik van de ETHOS-definitie van dakloosheid (Huber et al., 2022). ETHOS staat voor European Typology of Homelessness and Housing Exclusion en stelt de huisvestingssituatie van mensen centraal. De definitie is gebaseerd op het recht op huisvesting, één van de mensenrechten.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Appie Verschoor (cc)

Stanley Milgram

Ik meen dat het een aflevering van Zomergasten was waarin één van de gasten twee filmfragmenten liet zien van de beroemde en beruchte psychologische experimenten van Stanley Milgram. Voor wie dat niet direct iets zegt: proefpersonen kregen de opdracht om bij een ‘leerexperiment’ stroomstootjes uit te delen aan een andere proefpersoon wanneer deze vragen verkeerd beantwoordde. Ze konden die proefpersoon niet zien, alleen horen. Uitkomst: een verontrustend aantal mensen bleek bereid die stroomstootjes uit te delen, ook als het voltage langzaam opliep naar dodelijke waarden, als ze de proefpersoon – in werkelijkheid een acteur die niets overkwam – alleen nog maar hoorden krijsen of zelfs helemaal niets meer hoorden.

De twee filmfragmenten waren goed uitgekozen: één van de deelnemers die meewerkte, en waarmee het experiment beroemd is geworden, en één deelnemer die weigerde er verder in mee te gaan (die waren er ook). Het verschil tussen beide mannen is me altijd bijgebleven. De man die uiteindelijk steeds bleef meewerken verzette zich namelijk wel degelijk. Zo gauw de ‘proefpersoon’ tekenen van persoonlijk leed begon te vertonen, formuleerde de man bezwaren tegen de leiders van het experiment en die bezwaren werden ook steeds heviger. Toch gaf hij iedere keer weer toe als die leiders hem antwoordden dat het voor het experiment vereist was dat hij door ging.

Foto: Directie Voorlichting (cc)

Achterstanden asielaanvragen

COLUMN - Vandaag verstrijkt de deadline voor de behandeling van de 15.350  achterstallige asielaanvragen. Dat is behoorlijk opgeschoten want eind mei stonden er nog 3.070 aanvragen open (bron: IND).

Er zouden dus sinds 1 april 2020 12.280 aanvragen zijn afgehandeld. Dat is gemiddeld zo’n 877 aanvragen per maand. Als dat aantal ook in juni is gehaald, dan staan er nu nog 2.193 aanvragen open.

Deadline niet gehaald. Toch knap om in ruim een jaar tijd zoveel aanvragen af te handelen. Nu nog afwachten wat de Inspectie Justitie en Veiligheid over de gang van zaken gaat melden. Sinds kort houdt de inspectie in de gaten of de asielaanvragen wel zorgvuldig worden behandeld. Waarom niet eerder? De inspectie ging pas aan het werk nadat IND-medewerkers hun zorgen met de Inspectie deelden.

Onrecht in vreemdelingenrecht

Laten we hopen dat de bevindingen van de inspectie niet nog eens extra bevestigen wat wetenschappers en advocaten werkzaam op gebied van migratierecht in april signaleerden met hun rapport ‘Ongehoord onrecht in het vreemdelingenrecht’. De “misstanden in het vreemdelingenrecht, vaak één op één vergelijkbaar met het ‘ongekende onrecht’ in de Kinderopvangtoeslagaffaire, leiden tot groot menselijk leed bij belanghebbenden.”

Naar aanleiding van dit rapport vond vorige week in de Tweede Kamer een rondetafelgesprek plaats (hier na te zien).

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Fotomovimiento (cc)

Lesbos – deel XXX….

COLUMN - Lesbos: op Tweede Kerstdag viel een groepje Griekse racisten een opvangcentrum aan waar ‘verweesde’ minderjarige vluchtelingen werden opgevangen.

Gewapend met stokken, ijzeren staven en messen richten ze vernielingen aan. Ze riepen daarbij racistische leuzen. Vier van de opgevangen kinderen raakten gewond en werden naar een ziekenhuis overgebracht.

Dat is niet de eerste keer.

De Griekse marine stuurt bootvluchtelingen terug de zee op.  De NOS: “Opnieuw zijn beelden opgedoken van de Griekse marine die bootvluchtelingen terug de zee op stuurt. De opnames, die vanuit een helikopter zijn gemaakt, werden onder meer door de Duitse Europarlementariër Erik Marquardt (Groenen/EVA) op Twitter gezet.

Dat is niet de eerste keer.

Eén dode, één persoon vermist bij een poging de Griekse kust te bereiken. Bij een eerder soortgelijk incident deelde de Griekse minister voor Migratie mee dat de Turkse kustwacht de boot ontdekte na het opvangen van een noodsignaal. De Turkse kustwacht zou de boot door hebben laten varen naar Griekenland.

Dat is niet de eerste keer.

Staatssecretaris Broekers-Knol komt belofte aan wachtende asielzoekers niet na: “Van de 15.000 asielzoekers die voor het einde van het jaar een beslissing over hun asielverzoek zouden krijgen krijgt de helft te horen dat die belofte toch niet wordt waargemaakt.

Foto: Ken Walton (cc)

In, spin, de lockdown in

COLUMN - Had het Red Team het toch weer bij het rechte eind: halve maatregelen leiden tot hinkelbeleid. In, spin, de lockdown in, uit, spuit, de lockdown uit. Beter had het kabinet krachtig kunnen ingrijpen toen het eind september radicaal misging. Nu hebben we een softe lockdown van tweeëneenhalve maand achter de rug, en moeten we er alsnog keihard aan geloven.

De schade – zowel economisch als psychologisch – is daardoor nu groter dan zij anders was geweest. Het zorgpersoneel is ziek en volkomen overspannen, veel ondernemers zijn wanhopig, de horeca staat op omvallen, jongeren vliegen tegen de muur op, muzikanten en kleinkunstenaars zijn radeloos.

Maar vooral: er is weer geen plan. Een lockdown is slechts een noodstop. Maar tenzij je de rustpauze die je zo hoopt te verkrijgen benut om ander beleid in te zetten, koers je daarna gewoon op de volgende lockdown af. In, spin, de bocht weer in.

Na de eerste lockdown, in juli, hadden we het TTI-beleid op orde moeten hebben: testtrace (contactonderzoek) en isolate (quarantaine). Maar grootschalig testen hebben we, alle overheidsbeloften ten spijt, pas vier maanden later, in oktober, geregeld. Fatsoenlijk contactonderzoek is nog altijd ver te zoeken: deels omdat de aantallen besmettingen daarvoor te hoog zijn, deels omdat de GGD’s er niet tegen zijn opgewassen (en nu alleen maar meer taken krijgen toebedeeld). Van maatregelen voor quarantaine is al helemaal geen sprake: niemand die reizigers controleert die via Schiphol binnenkomen, niemand die nagaat of besmette mensen inderdaad thuisblijven, en er zijn geen maatregelen die zulk noodzakelijk thuisblijven faciliteren.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: DennisM2 (cc)

Acuut: IC gaat voort…

COLUMN - Coronavirus of niet, er moet wel geregeerd worden. Niet alleen door spoedwetjes te bedenken en actuele besluiten te nemen. Nee, nog voor de officiële sluitingsdatum van dit kabinet worden er heel wat andere zaken afgehandeld.

Ga maar eens kijken op Internetconsultatie. Momenteel staan er 44 consultaties op uw inzichten te wachten. Terwijl er dit jaar al 208 achter de rug zijn. Daarmee staat de teller voor 2020 op 252 consultaties.

Dat loopt vast en zeker nog wat op en kabinet Rutte III zal bij eind van de rit met een gemiddelde van ruim 20 per maand, vermoedelijk rond de 800 consultaties gepresenteerd hebben: 38 in 2017 (Rutte III begon 26 oktober 2017), 208 in 2018 en 269 in 2019.

Bij het lezen van de titel van dit stukje dacht u misschien eerst aan de intensive care in de zorg. Ondanks de wel heel bijzondere ervaringen die de intensieve zorg door de coronacrisis heeft opgedaan, is er nog geen wet of beleidsmaatregel in zicht voor een nieuwe intensive care.

Wel staat sinds 3 juli de internetconsultatie ‘Houtskoolschets acute zorg’ open. U mag tot 1 november uw gedachten laten gaan over een “nieuwe inrichting en bekostiging van het acute zorglandschap”. U kent het als de spoedhulp, of ‘eerste hulp’.

Foto: Ritzo ten Cate (cc)

Virus blokkeert bestuurlijke voortgang

Het moge duidelijk zijn dat de coronacrisis veel zaken heeft stilgelegd en/of op achterstand hebben gezet. Niet in het minst bij het kabinet, dat de handen vol heeft aan zowel de gezondheids- als economische aspecten van de coronacrisis.

Wie een blik werpt op de wetgevingskalender, ziet al snel dat er van de ambities van Rutte III weinig terecht is gekomen. Met nog negen maanden te gaan naar de volgende verkiezingen, heeft het kabinet erg weinig ruimte nog een inhaalslag te realiseren. Zeker nu veel tijd en energie door de coronacrisis wordt opgeslokt.

Van de 305 wetten die op de wetgevingskalender staan (per 16 juni 2020) is 20% gerealiseerd. Zo’n 38% is nog in behandeling bij Tweede en Eerste Kamer (respectievelijk 21 en 16%) en 42% zit nog in een voortraject, d.w.z. in voorbereiding bij de ministeries of ligt nog bij de Raad van State.

Dit is de stand van zaken bij de ministeries (geen wetten bij Algemene Zaken en Defensie):

© Sargasso Voortgang wetten per 16 juni 2020 Bron Wetgevingskalender Overheid

Het lage aantal gerealiseerde wetten is natuurlijk niet alleen op conto van het kabinet te schrijven. Het hangt ook af van hoe snel Raad van State en parlement over de behandeling van wetsvoorstellen doen. Met het nodige cynisme kunnen we nu al wel stellen dat kabinet Rutte III er in is geslaagd het aantal wetten terug te dringen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Abhi Sharma (cc)

Vertrouwen op de quarantaine – of op God

RECENSIE - © Uitgeverij Verloren. Boekomslag A.H.M. Kerkhoff, Per imperatief plakkaat, 2020.De grenzen dicht, strikte controle van alle reizigers, een verbod op samenkomsten en een dwingende oproep aan alle burgers om binnen te blijven. Desnoods met geweld afgedwongen.
Het lijken moderne maatregelen maar ze dateren al uit de Middeleeuwen.

In de vijftiende, zestiende eeuw hadden de stedelijke magistraten al in de gaten dat de pest dan wel een straf Gods kon zijn, maar dat de ziekte net zo goed per schip vervoerd aan kon komen, en van mens op mens werd overgedragen. Het is niet voor niets dat het begrip quarantaine uit de middeleeuwen dateert.

Grote handelssteden hielden goed in de gaten waar de pest opdook (ambassadeurs en diplomaten waren daarbij van groot nut) en handelaren of schepen uit besmette streken werden zo goed en zo kwaad als dat ging geweerd, of veertig dagen op afstand gehouden. De praktische problemen waren legio; botte ontkenning, list en bedrog lagen ook toen al voortdurend op de loer, maar desondanks wist iedereen dat die methode, mits keihard doorgevoerd, succesvol kon zijn.

Dat wisten bestuurders en kooplieden. De medische wetenschap was nog niet zo ver. Die hield nog vast aan de klassieke overtuiging dat ziekten veroorzaakt werden door bedorven lucht, vieze geuren, miasma’s, eventueel in combinatie met verstoorde lichaamssappen, en volgens de beste deskundigen speelden ongunstige astrologische samenstanden ook een rol.

Foto: Fotomovimiento (cc)

Waar een wil is…

NIEUWS - Vorige week riepen Stichting Vluchteling, Vluchtelingenwerk Nederland en Defence for Children de Nederlandse gemeenten op om zich te verenigen in een ‘Coalition of the Willing’ die het kabinet zo ver moet krijgen de opvang van 500 alleenstaande vluchtelingenkinderen uit de Griekse kampen naar Nederland te halen.

Dit in navolging van een brief die de Griekse minister Michalis Chrisochoidis in oktober 2019 stuurde naar alle andere EU-regeringen, met het verzoek vrijwillig 2.500 alleenstaande kinderen te herplaatsen vanuit Griekenland.

Frankrijk, Finland, Portugal en Luxemburg deden toezeggingen en burgemeesters in Duitsland verklaarden zich bereid kinderen op te vangen. Nederland doet, bij monde van premier Rutte, wat het de laatste jaren altijd deed bij soortgelijke situaties: niets. “Er zijn geen voornemens van vanuit de regering om dat te gaan doen”, zei Rutte op de laatste persconferentie na de ministerraad).

De gemeenteraden van Amsterdam en Den Haag reageerden wel meteen positief. Een meerderheid van de gemeenteraden  gaf aan gehoor te willen geven aan de oproep.  In de laatste 4 dagen volgden nog eens 7 gemeenten dat voorbeeld. Voor updates zie onderaan.

In 9 andere gemeenten lopen initiatieven, waaronder moties die in komende raadsvergaderingen aan de rode moeten komen. In de provincie Friesland willen diverse politici zich richten tot de commissaris van de Koning.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende