Prinsjesdag en de mythe van de schaarse middelen

Tijdens Prinsjesdag wordt de begroting van de overheid voor volgend jaar gepresenteerd. Zoals altijd zal er weer veel met miljarden worden gegoocheld. In de politiek gaat het om ‘keuzes maken in schaarste’ zoals Mark Rutte het onlangs in Zomergasten uitdrukte. Over welke schaarste heeft hij het, en waar gaat het bij Prinsjesdag werkelijk om? Ondanks zijn hoge functie is Mark Rutte een bescheiden en keurige liberaal. Wie hem in Zomergasten heeft gezien weet dat hij niet machtshongerig is en dat hij het als zijn taak ziet schaarse middelen zo goed mogelijk te verdelen. Ook zijn collega’s denken er zo over. Sander Dekker bijvoorbeeld weigerde onlangs in te gaan op een verzoek van de nieuwe omroepbaas Shula Rijxman om het budget voor de omroep met vijftig miljoen te verhogen. Zijn motivatie : Het is niet reëel […] De publieke omroep is natuurlijk belangrijk, maar we hebben het hier niet over de nationale veiligheid of [over] onderwijs voor onze kinderen. Het is dus een soort triage: bij een gegeven budget bepalen politici welke overheidstaken prioriteit hebben. Niet alles kan doorgang vinden en ze moeten daarom vaak pijnlijke keuzes maken. Het publiek van informatie voorzien - hoe belangrijk ook - heeft volgens Dekker een lagere prioriteit dan veiligheid en onderwijs [1]. Hij moet woekeren met schaarse middelen. Mij gaat het nu niet om de vraag of dit een terechte keuze is – ik denk het niet – maar om een andere vraag: wat zijn die schaarse middelen?

Door: Foto: Pixel Addict (cc)

Eurovriendjespolitiek

Spanje dreigt zwaar te zondigen tegen de begrotingsregels in het Europese Stabiliteits- en Groeipact (SGP). Maar wat er gebeurt als de conservatieve Spaanse regering niet bijstuurt voor de verkiezingen in december, blijft onduidelijk. Het lijkt erop dat de Spaanse premier Mariano Rajoy er met steun van zijn Duitse ‘partijgenoot’ Wolfgang Schäuble in is geslaagd zand in de Brusselse machine te strooien.

Bron: Financieel Dagblad 13 oktober, papieren versie.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Klaus Friese (cc)

Een Duitse les

OPINIE - Frankrijk wordt belachelijk gemaakt omdat het een te groot begrotingstekort heeft, maar de Nederlandse media zijn zo verblind door het Duitse ‘succes’ dat ze het echte gevaar niet zien.

Na Griekenland is nu Frankrijk de zondebok voor de eurocrisis. Velen vinden dat de Fransen maar eens goed de oren moet worden gewassen. Het land heeft ‘gebrek aan discipline, is arrogant en gevaarlijk voor de euro,’ volgens Carla Joosten van Elsevier.

En het Financieel Dagblad schrijft:

Of het nu de borreltafel is of de Tweede kamer, overal wordt van Frankrijk een karikatuur gemaakt; het land staat te boek als boertig, verwend en dommig.

Hoe arrogant en vertekend dit beeld van Frankrijk is wordt treffend geïllustreerd in het Financieel Dagblad van zaterdag 29 november [*] in meerdere artikelen.

De krant opent met de kop ‘Brussel en Dijsselbloem geven schot voor de boeg. Frankrijk stevent af op harde confrontatie over begroting’. Als het Frankrijk niet lukt om voor maart volgend jaar de begroting in orde te krijgen dan loopt het kans op een boete van 4,2 mrd euro. ‘Frankrijk moet op de schop, de Fransen moeten een Duits lesje leren,’ schrijft het FD, en dat is hoog nodig want ‘Frankrijk is een gevaar voor de hele eurozone’.

Foto: Radio Nederland Wereldomroep (cc)

De Nederlandsche Bank heeft wat uit te leggen

ANALYSE - De ‘kleine’ en ‘open’ Nederlandse economie valt niet te stimuleren, zo beweerde De Nederlandsche Bank in haar meest recente jaarverslag: alle potentiële groei lekt onvermijdelijk weg naar het buitenland. Maar eergisteren tapte DNB opeens uit een heel ander vaatje: stimuleren werkt wél – althans zolang de consument ervoor opdraait en de heilige drie-procentsnorm intact blijft.

Ongeveer twee maanden geleden werd in de media eventjes aandacht besteed aan een meningsverschil tussen De Nederlandsche Bank (DNB) en het Centraal Planbureau (CPB). Het CPB vond dat verdere overheidsbezuinigingen, ook bij een oplopend begrotingstekort, onwenselijk waren omdat dit zou leiden tot een vicieuze cirkel van economische krimp, lagere belastingopbrengsten en een resulterende noodzaak tot steeds verdere bezuinigingen.

DNB erkende dit mechanisme weliswaar (zij het impliciet), maar vond extra bezuinigingen tóch noodzakelijk. Dit standpunt werd ook herhaald op pagina 33 van het jaarverslag (pdf):

Dat budgettaire consolidatie [d.w.z. het verder terugdringen van het begrotingstekort] de groei aantast, is echter geen argument om ervan af te zien. Nederland zal eens door die zure appel heen moeten bijten. Als de consolidatie wordt uitgesteld, zal de toekomstige consolidatie-inspanning alleen maar groter zijn vanwege de inmiddels verder opgelopen overheidsschuld.

Dat de appel juist dankzij de voortdurende ‘budgettaire consolidatie’ steeds zuurder wordt, vertelt DNB er echter niet bij. In het verlengde daarvan wordt tevens gezwegen over het feit dat de meest pijnloze wijze om de staatsschuld (als percentage van het bnp) terug te brengen uiteraard de groei van het bnp is – die echter door het gevoerde beleid nu juist niet wil groeien. En uiteraard geen woord over het gegeven dat Nederland op dit moment een negatieve reële rente betaalt op haar schuldpapier. Uitgedrukt in reële goederen of diensten, betekent dit dat geld lenen de Nederlandse Staat momenteel geld oplevert in plaats van geld kost.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Economie groeide vorig jaar harder dan gedacht, begrotingstekort lager

Het begrotingstekort bedroeg 2,5% in 2013; de economische groei in het vierde kwartaal was 0,9%.

Met de economie gaat het goed, met de huishoudens minder. Zoals we allemaal weten, loopt de werkloosheid nog steeds op. Het CBS meldt verder:

De toegenomen overheidsinkomsten kwamen voor 5,6 miljard euro door hogere belastingen en premies, grotendeels een gevolg van regeringsmaatregelen. De loon- en inkomstenbelasting inclusief de premies waren voor bijna de helft hiervoor verantwoordelijk. De opbrengsten uit de assurantiebelasting verdubbelden daarnaast tot 2,3 miljard euro door een tariefsverhoging. Ook de energiebelasting nam in 2013 sterk toe. De belasting- en premiedruk bereikte met 39,3 procent van het bbp de hoogste stand sinds 1999.

Foto: Images Money (cc)

Sound public finances require more than low budget deficits

ANALYSE - The eurozone’s budget deficits have been better than those in the US or UK, but to have sound public finances, more is required.

The European Commission and the European Central Bank like to compare the eurozone’s budget deficit and overall level of public indebtedness favourably with the US and the UK. Senior policy-makers from both institutions cite the allegedly superior fiscal performance of the eurozone to justify their outspoken support for austerity. They claim that the eurozone has acted more decisively to put its public finances on a sustainable footing and will reap a growth dividend for this, as confidence returns more quickly to the eurozone than to the US or UK. Is the Commission’s confidence justified? Or is it guilty of using data selectively to justify policies that are not working?

The eurozone as a whole has certainly run smaller budget deficits than the US or the UK over the last five years. Whereas the eurozone deficit averaged 4.4 per cent of GDP per year in 2008-12, the UK’s was 8.4 per cent and that of the US almost 10 per cent. However, an economy’s budget deficit only says so much about its debt dynamics. The sustainability of a country’s fiscal position is less about the size of its budget deficit at a particular point in the economic cycle, and much more about the size of its debt stock, the cost of borrowing and the trend in nominal GDP (that is, economic growth plus inflation). And here the picture becomes less clear.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022

PvdA 25% zuiniger dan VVD in de laatste 40 jaar

DATA - Eergisteren lieten we zien dat de uitspraak van VVD fractievoorzitter Stef Blok als zou de PvdA niet zuinig kunnen zijn al voor de periode 1996-2011 geen stand hield.
Dankzij het noeste werk van Wouter Leenders hebben we nu een overzicht van ruim 40 jaar te pakken. En de conclusie is dat PvdA gewoon 25% zuiniger is dan de VVD tijdens het regeren.

Wilt u zelf proberen een veel genuanceerder beeld uit de gegevens te halen, hier de spreadsheet. Laat ons vooral het resultaat weten.

Foto Flickr cc Images_of_Money

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Onder de drie procent!

Onze lange nationale nachtmerrie is vanaf dit jaar voorbij, zo verwacht het CPB.

De werkloosheid stijgt nog wel even door van 600.000 werklozen in 2013 naar 650.000 in 2014, maar al in 2015 zullen het er niet meer zijn dan 635.000!

Ik zal maar niet vragen wanneer we terug zijn op het niveau van 2008…

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022

PvdA en begrotingen

DATA - Ja hoor, daar was hij weer tijdens het debat over het lente-akkoord, het rechtse riedeltje dat socialisten alleen maar kunnen uitgeven. Dit keer sprak VVD fractievoorzitter Blok:
Het is altijd lastig uit te leggen aan socialisten dat je niet meer moet uitgeven dan je binnenkrijgt

In het verleden hebben we al eens met cijfers duidelijk gemaakt dat je gerust hele grote vraagtekens kunt plaatsen bij de mythe dat links meer uitgeeft dan rechts. Maar kennelijk helpt dat niet. Dus dan maar een nog eenvoudigere (en gevaarlijkere) uitleg.
Men neme de laatste 15 jaar. Men vinkt aan welke partij in ieder jaar tenminste een half jaar geregeerd heeft (niet demissionair) en pakke de cijfers van Eurostat erbij (want het gaat immers om Europa). Goed schudden en dan krijg je dit:


Klaar.

De partijen die tijdens hun regeerperiode gemiddeld het laagste begrotingstekort realiseerden waren respectievelijk D66 en PvdA. Niet VVD, niet CDA.

Nog niet genoeg? Dan een rijtje met het percentage jaren met een begrotingsoverschot (volgens Eurostat) gedurende regeerperiodes:
CU: 67%
PvdA: 44%
CDA: 33%
D66: 30%
VVD: 27%

Goh, dat is naar, VVD onderaan.
Lijkt me leuk als Samsom Blok de volgende keer met feiten om de oren slaat.

Hier de gegevens, mocht u graag ook liegen met statistiek.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Volgende