Jorge Bergoglio’s getuigenis over zijn rol tijdens de ‘Vuile Oorlog’
, door
“Ik heb gedaan wat ik kon.”
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Foto:
Flickr.com/be-extreme
Zuid-Amerika: favelas, Falklands, Mexicaanse journalistiek in het nauw
, door
Deze week vanuit Zuid-Amerika: Rio’s favelas zien voor- en nadelen van wereldbeker, een nieuwe aflevering in de Falkland/Malvinas-soap, en Mexicaanse journalistiek blijft link – voor Mexicaanse journalisten.
In de aanloop naar het WK voetbal in Brazilië volgend jaar worden delen van het land stevig onder handen genomen: het opruimen van de befaamde favelas in Rio de Janeiro is een belangrijk, en politiek gevoelig, voorbeeld van die operatie.
Het contrast tussen verschillende visies op de grote schoonmaak kwam deze week mooi aan het licht, in enerzijds een verhaal van de BBC, dat bijna letterlijk lijkt te zijn overgenomen uit Braziliaanse overheids-PR, en anderzijds een meer kritische bijdrage van Global Voices over de armste inwoners van Rio die plots op straat komen te staan. Het brengt ook weer de vraag: wie profiteert eigenlijk het meest van de organisatie van dit soort mega-evenementen?
Hier ten lande was het weer raak met een nieuwe aflevering in het doorlopende politieke steekspel rondom de Falklands/Malvinas. Krap een week voor het referendum op de Falklandeilanden heeft de Argentijnse regering alvast te kennen gegeven het zelfbeschikkingsrecht van de kelpers niet te erkennen. Het is immers geen ‘inheems volk’. Oh, the irony.
En tot slot zorgwekkend journalistiek nieuws uit Mexico: in één week werd een blogger op straat overhoop geschoten en was een andere publicatie drie dagen achtereen slachtoffer van geweervuur, ondanks politiebescherming. Volgens Reporters Without Borders (Reporters Sans Frontières, RSF) bestaat er in Mexico een systematische bedreiging van het journalistieke beroep. Vooral drugskartels, op hun beurt weer gedekt door politieke machthebbers, hebben schuld aan het voortdurende geweld dat daaruit voortkomt, aldus RSF. Vanuit Mexico bracht Jan-Albert Hootsen in 2011 al enige nuance aan in dat beeld: vooral de algehele straffeloosheid verlaagt de waarde van het leven van lokale journalisten, zo stelt hij. RSF stelde recent een lijst met aanbevelingen samen voor de mensenrechtenraad van de Verenigde Naties, die vanaf 23 oktober de situatie in Mexico zal evalueren.
Foto:
Flickr: Marcos Glicerio
Zuid-Amerika: discobrand, ploffende putdeksels en.. juist.
, door
ELDERS - Juist – Máxima. Die mag natuurlijk niet ontbreken in de Elders – Zuid-Amerika deze week. Maar eerst: een enorme discobrand in Brazilië en in hetzelfde land exploderende putdeksels als groeiend probleem.
De cafébrand in Volendam zal nog wel een tijd in het Nederlandse nationale geheugen gegrift staan: net zo zullen de Brazilianen en met name jongeren in de deelstaat Rio Grande do Sul afgelopen zondag niet snel vergeten. Toen brak in discotheek Kiss een brand uit die aan meer dan 230 feestgangers het leven kostte. De omstandigheden in de club Kiss in het stadje Santa Maria, voor zover die duidelijk zijn geworden, tonen veel overeenkomsten met de tragedie in De Hemel: mogelijk teveel mensen binnen, geblokkeerde nooduitgangen, een brandbaar plafond en iemand (in dit geval een lid van de band die optrad) die binnen vuurwerk afstak. De stroperige bureaucratie in Brazilië betekent dat horecazaken soms open kunnen blijven terwijl nieuwe vergunningsaanvragen in behandeling zijn, waardoor niet altijd de veiligheidsvoorschriften worden nageleefd. De meeste slachtoffers overleden zondag aan verstikking of het inhaleren van rook.
De tweede nieuwsaanleiding deze week komt ook uit Brazilië en is eveneens brandgerelateerd, hoewel op het eerste gezicht onschuldiger: ontploffende putdeksels in Rio de Janeiro zijn daar een toenemend probleem. Het lijkt haast slapstick, maar kan serieuze gevolgen hebben zoals het gelinkte New York Times-artikel aangeeft: als je te dichtbij staat kunnen de explosies je ernstig verbranden en ook rondvliegende putdeksels zijn niet bepaald een genot voor de hersenpan. En hoe ongelofelijk die foto ook lijkt, het is echt een tweetonner van een deksel dat volgens ooggetuigen vier meter de lucht in vloog. De oorzaak van de explosies is volgens experts de opbouw van gassen ondergronds, die door een elektrische vonk worden ontstoken. Het zou een fenomeen zijn dat in alle grote steden wel voorkomt – hoewel ik geen Nederlandse voorbeelden ken – maar in Rio door oude infrastructuur disproportioneel veel. Een probleem met de Olympische Spelen en het WK in het vooruitzicht..
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
‘Zorreguieta verantwoordelijk voor verdwijningen’
, door
Aldus Trouw.
De money quote (althans vanuit Nederlands perspectief):
En dan zijn er de tientallen getuigen van misstanden bij het landbouwinstituut, die zich in de afgelopen jaren hebben gemeld. Er zijn vele, vooral schriftelijke, getuigenverklaringen tegen Zorreguieta. Zoals van Jose Amigo, vader van de verdwenen Inez Amigo. Zelf hoge ambtenaar op het departement voor landbouw, wendde Jose Amigo – inmiddels overleden – zich in 1976 rechtstreeks tot Zorreguieta en smeekte hem om informatie over zijn dochter.
Zorreguieta wees hem de deur en ontving de man, ondanks vele verzoeken, nimmer meer. Tot plots op een avond in 2001 in huize Amigo de telefoon gaat en Jorge Zorreguieta aan Jose Amigo vraagt om niet met de Nederlandse of Argentijnse pers te praten over de periode tijdens de dictatuur ‘omdat hij anders niet naar het huwelijk van zijn dochter mag, in Nederland’, aldus Amigo in zijn dagboek.
Foto:
Tjebbe van Tijen (cc)
Het verleden van schoonpapa Zorreguieta
, door
OPINIE - De Argentijnse justitie ziet voorlopig af van vervolging van Jorge Zorreguieta. Maar betekent dat dat hij onschuldig was?
De koninklijke schoonvader is weer in opspraak. Alles gaat voorbij, maar het verleden niet. Jorge Zorreguieta was bewindsman in een kwalijk militair regime in Argentinië, eind jaren zeventig, begin jaren tachtig. Een aantal verdwijningen wordt opnieuw bestudeerd door de Argentijnse justitie, al wordt vooralsnog van vervolging van Zorreguieta afgezien.
Is het redelijk of gepast? Hoe zat het ook al weer, wat hebben we precies gedaan en onderzocht? De media waren nogal opgewonden toen de vrijage van Willem Alexander en Maxima serieus leek te worden: Wim Kok toonde zich crisismanager, hield alle opwinding af en stuurde Michiel Baud op verkenning en liet Max van der Stoel de boodschap brengen dat de schoonvader niet welkom was bij het huwelijk.
Aanklacht en onderzoek
Kok had het er moeilijk mee, want een formidabele stoorzender was de oude diplomaat Maarten Mourik. Uit zijn boek “Dubbelgevecht” over de episode licht ik twee citaten uit zijn brief aan het voltallige parlement:
‘Het Koninklijk Huis is niet zo maar een familie en de vermoedelijke troonopvolger al helemaal geen doorsnee persoon. Het Koninklijk Huis is sluitstuk van ons staatsbestel en symbool van de eenheid van de natie. Als zodanig dient het onbesproken en zonder blaam te zijn.’—
Foto:
copyright ok. Gecheckt 11-02-2022
Achtergrondradio en natuurschoon uit Zuid-Amerika
, door
ACHTERGROND - Deze week uit Zuid-Amerika twee keer audio-achtergrond bij eerder nieuws en eenmaal natuurpracht
Vorige week las u het al: Hugo Chávez is weer ziek. Deze week waren er regionale verkiezingen in Venezuela, waar Chávez’s partij een gevoelige klap uitdeelde aan de oppositie: 
Toch was het nieuws over de gezondheid van El Comandante voor sommigen interessanter. Dezelfde Remi van de tweet mocht op Radio 1 vertellen wie nou die “geschikte peer” (aldus de presentator) van een Maduro is die Chávez mogelijk moet opvolgen. Hier terug te luisteren vanaf minuut 35. Let vooral ook op de verdere bijzondere toon en formuleringen van de heren presentators; het is ongetwijfeld niet zo bedoeld maar het klinkt of in hun ogen de terugkeer van kanker bij de Venezolaanse president een klein feestje is.. En even later luidt het over Mandela “die is ook nog steeds niet dood”. Ahem.
Terwijl het radiofragment buffert, kunt u bij de BBC terecht voor een iets langere radioreportage, over de staat van de Argentijnse economie, valse inflatiecijfers en een steeds opstandigere bevolking. Voor wie Latinonieuws net paco is zal het stuk weinig schokkends bevatten maar het biedt evenwel een goed overzicht van de problemen. Interessant zijn met name de ervaringen van Graciela Bevacqua, een Argentijnse mevrouw die in 2007 werd ontslagen omdat ze bij INDEC, het statistische instituut van Argentinië, correcte inflatiegegevens publiceerde en zich verzette tegen overheidsinmenging. Ja, foei mevrouw Bevacqua! Deed u nou gewoon uw werk, op integere wijze? Het moet niet gekker worden.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Kirchner schrijft open brief aan David Cameron om Falklandeilanden terug te geven.
, door
NIEUWS - Presidente van Argentinië Cristina Fernandez de Kirchner heeft in diverse Britse media een brief geplaatst waarin ze premier David Cameron oproept de Falklandeilanden terug te geven aan Argentinië. Ze beroept zich op de VN-resolutie uit 1960 om een einde te brengen aan het kolonialisme en al haar uitingen. In de cc van de brief staat Ban Ki-moon, secretaris-generaal van de VN.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 11-02-2022
Zuid-Amerikaanse olie: concurrentie voor Venezuela
, door
ACHTERGROND - Terwijl bij de noorderburen Black Friday het nieuws domineerde, was bezuiden de evenaar het zwarte goud aanleiding voor een paar interessante artikelen – en niet eens uit Chavez’ petrorepubliek.
Allereerst Brazilië. Daar heeft presidente Dilma Rousseff nog tot 30 november om te besluiten hoe ’s lands olie- en aardgasrijkdommen in de toekomst verdeeld zullen worden. Volgens schattingen zou Brazilië in 2020 met diepwater reserves de op twee na grootste olieproducent ter wereld kunnen worden. Rousseff wil de opbrengsten van die productie volledig in onderwijs investeren maar het Congres zei “neen”. Toch zou Dilma via een omweggetje door de Senaat alsnog haar zin kunnen krijgen.
De Council on Foreign Relations had daarnaast gisteren een discussie over hoe Latijns-Amerika de wereldwijde financiële crisis heeft beleefd (transcript hier). Ook daar aandacht voor de petroleumindustrie (rond 41:30), onafhankelijkheid van buitenlandse olie en het belang van aardgas dat naar verwachting sterk zal toenemen de komende decennia.
In Argentinië is olie dit jaar ook een hot topic, met name door de nationalisatie van exploiteur YPF die de regering van presidente Kirchner dit jaar uitvoerde. Afgelopen week kondigde de voormalige eigenaar, het Spaanse Repsol, aan dat het de Argentijnse regering “door de internationale gerechtshoven zou slepen” om gecompenseerd te worden voor de nationalisatie (sinds de overname is de waarde van YPF overigens met 70% afgenomen).
Foto:
copyright ok. Gecheckt 23-11-2022
Natuurbeschermer Zuid-Amerikaanse Chaco bekroond
, door
Erika Cuéllar leidt lokale mensen in Bolivia, Paraguay en Argentina op tot parabioloog met als doel een betere bescherming van de biodiversiteit in de Gran Chaco: het tweede grote bosgebied van Zuid-Amerika. Vorige week kreeg Cuéllar de Rolex Award uitgereikt voor haar werk. De Chaco, een ecosysteem van droge bossen, is een van de laatste wildernissen op aarde maar wordt ernstig bedreigd door oprukkende veeteelt. Zelf heb ik de Paraguyaanse Chaco één keer mogen bezoeken en er hier over geschreven (1 en 2).
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.