Herdenking in Chili, Chávez’ opvolger en interview Kirchner

Terwijl een groot deel van de wereld op 11 september de aanslagen op de Twin Towers herdacht, stond men in Chili stil bij de staatsgreep van dictator Augusto Pinochet. De coup maakte een einde aan de regering van gekozen president Salvador Allende, die tijdens de coup zelfmoord pleegde. Hoewel Pinochet is overleden, zijn de herinneringen aan die dag nog springlevend. Tienduizenden  gingen in hoofdstad Santiago de straat op om de coup te herdenken. Zij willen dat de mensenrechtenschendingen van het regime alsnog vervolgd worden. Voor een kleine minderheid van de Chilenen is de voormalig dictator nog altijd een held. Zij vinden dat Pinochet het land heeft gered van het communisme en economisch heeft gemoderniseerd.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-02-2022

Zuid-Amerika: la despedida..

ELDERS - Deze week vanuit Zuid-Amerika: de laatste update van mijn hand, met daarin: nieuwe aflevering in Argentijnse schuldenzaak, ook in Colombia protesten, en een stofwolk die Caribische onderzoekers zorgen baart.

Nog niet helemaal een jaar, maar toch al weer eventjes geleden schreef ik mijn eerste ‘Elders’ over en vanuit Zuid-Amerika, het continent waar ik me had gevestigd om mijn freelance carrière af te trappen. Nu, na zo’n veertig stukjes, komt aan die serie een eind. De komende vier maanden heb ik te weinig tijd (bah, wat pretentieus klinkt dat) om wekelijks een paar uur vrij te maken voor een stukje en de comments, en het voelt ook wel of ik weer aan iets nieuws toe ben. Na januari wellicht meer daarover.

Dan het échte nieuws van afgelopen week, te beginnen met Argentinië. Daar is een volgend stapje gezet richting een nieuw overheidsfaillissement, als gevolg van het juridische getouwtrek waar hier eerder ook al berichten over verschenen. Ditmaal probeert de Argentijnse regering met een nieuwe omweg te ontkomen aan de betaalblokkade die de rechtszaak poogt te bekrachtigen – prachtig uitgelegd een tijd geleden door Reuters’ Felix Salmon en zijn Legodoos. De Argentijnen lijken hun kansen in de zaak niet erg positief in te schatten.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

Zuid-Amerika: Argentijnse schuldencrisis, Braziliaanse protestduiding, catfight!

ELDERS - Deze week uit Latijns-Amerika: Argentinië stapt naar het Amerikaanse Hooggerechtshof om een schuldencrisis te voorkomen, in diverse media is het tijd voor duiding van de Braziliaanse protesten en in Peru gingen dragqueens met elkaar op de vuist.

De ruzie tussen de Argentijnse regering en hedgefondsen krijgt een nieuwe aflevering: Argentinië is naar het Amerikaanse hooggerechtshof gestapt, de laatste strohalm voor de regering om te voorkomen dat er een nieuwe schuldencrisis ontstaat. Erg veel kans heeft het beroep niet, zo schrijft FT, hoewel de eventuele implicaties voor hoe overheidsschuldsaneringen in de toekomst geregeld zullen worden misschien een argument kunnen zijn om de zaak toch te horen. Ook bij dat argument zijn niettemin de nodige vraagtekens te plaatsen. Ondertussen zijn de twee nieuwe overheidsobligaties die Argentinië aankondigde in werking getreden: ongedeclareerde dollars mogen nog twee maanden straffeloos gebruikt worden om deze obligaties te kopen, daarna zijn illegale dollarbezitters strafbaar. De relatief lage rente op de nieuwe schuldpapieren maakt het echter niet waarschijnlijk dat de zwarte dollarmarkt snel zal ophouden te bestaan.

In Brazilië blijven de demonstraties het grootste nieuws en is het ondertussen tijd voor wat afstand en duiding. Brazilaanse columnist Elio Gaspari schrijft in een fijn New York Times stuk over ‘twee Braziliës: eentje [van het volk] waar men geacht wordt te schreeuwen, maar slechts in stadions, en een ander [van de politieke elite], waar men doet wat men blieft.’ Americas Quarterly ziet vanwege de diversiteit van redenen om te protesteren meer parallellen met de Occupy-beweging dan met de ‘Arabische lente’. En het FT valt het op dat demonstranten reclameleuzen lenen en hele andere betekenissen geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 24-02-2022

Zuid-Amerika: Braziliëprotesten, Snowden, derde termijngeruchten Kirchner

Deze week uit Zuid-Amerika: demonstraties in Brazilië, Snowden ook richting Ecuadoraans grondgebied en mislukte Argentijnse justitiële hervormingen leiden tot speculaties over verdergaande plannen.

Brazilië is boos: over de verhoging van prijzen in het openbaar vervoer, die symptoom zijn van de aanstaande wereldbeker en tegelijkertijd van het meer algemene “onvermogen van de overheid om de aspiraties van Brazilianen te verwezenlijken“. The Guardian ziet een verband tussen Arabische lente, Occupy, Turkije, Brazilië en schijnbaar elk groot protest van de afgelopen twee jaar. Alle demonstraties zouden gaan over “de spanning tussen een communicatierevolutie die nieuwe vormen van samenwerken mogelijk maakt, versus gesloten netwerken van macht waarin overheden en corporaties zijn verbonden.” Ondertussen heeft presidente Dilma Rousseff voorgesteld een referendum te houden over politieke hervormingen.

Het tweede nieuws zingt ook al even rond maar komt nu ook op de Latijns-Amerikaanse radar: Edward Snowden, NSA klokkenluider, wil en mag naar Ecuador komen. Net als Assange, die onlangs een jaar op de embassade volmaakte. Maar zal Snowden ook daadwerkelijk afreizen? Hij lijkt een geraffineerd kat-en-muisspelletje te spelen met de pers, een ‘epic trololo‘ zo u wilt (vergeet vooral de commentsectie vol fijne woordgrapjes niet). Voor geïnteresseerden in internationale politiek en betrekkingen is het smullen, de fallout van Snowden’s publicaties en zijn reis door de belangrijkste rivalen van de VS op het internationale toneel. Rafael Correa, Ecuador’s president, lijkt meer dan bereid de volgende scène in zijn antagonisme tegenover de VS te spelen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: flickr.com/babbagecabbage

Zuid-Amerika: Assange, Argentijns voetbal, homoprelaten

ELDERS - Deze week uit Latijns-Amerika: Julian Assange beleeft zijn eenjarig jubileum als bewoner van de Ecuadoraanse ambassade, geweld, dierenmishandeling en belastingontduiking in Argentijns voetbal, en de paus bekent het bestaan van een netwerk van homoseksuele prelaten binnen het Vaticaan.

Alweer een jaar geleden zocht klokkenluider Julian Assange onderdak in de Ecuadoraanse ambassade in Londen. Ondertussen is een oplossing voor zijn situatie nog altijd niet in zicht en zegt Assange zelf dat hij fysiek nog wel vijf jaar in het kleine pand kan doorbrengen – de data-activist vergeleek het onderkomen zelf met het internationale ruimtestation. Tijdens zijn verblijf heeft Assange bezoek gekregen van verschillende beroemdheden, waaronder recent ook de geëngageerde hiphopper René “Residente” Perez van Calle 13.

Argentijns voetbal was ook in het nieuws, op drie verschillende manieren. Op de eerste plaats kondigde de Argentijnse voetbalassociatie aan dat wedstrijden voortaan zonder uit-supporters gespeeld zullen worden. De reden voor het besluit is de dood van een voetbalfan, die in botsingen tussen hooligans en de politie om het leven kwam. Een tweede incident zette een speler van een amateurclub onverwacht in de nationale spotligths, toen hij een hond die tijdens de wedstrijd op het veld rondliep wilde verwijderen. Zijn brute manoeuvre leidde tot een rode kaart, boze tegenstanders en verwijdering uit het team. Ten derde de held van het Argentijnse voetjebal: Lionel Messi. De man ligt onder vuur omdat hij met zijn vader belastingfraude zou hebben gepleegd in Spanje, ter waarde van meer dan €4 miljoen.

Foto: Wikimedia Commons / Presidencia de la Nación Argentina

Zuid-Amerika: Kirchnerismo, inheemse protesten, FARC

ELDERS - Deze week in Latinoamérica: de tiende verjaardag van het Kirchnerismo in de Argentijnse regering, protesten van inheemse volkeren in vier landen en een belangrijke ontwikkeling in het Colombiaanse vredesproces.

Afgelopen zaterdag was het exact tien jaar geleden dat Néstor Kirchner, de in 2010 overleden man van de huidige Argentijnse presidente Cristina Fernández de Kirchner, zijn regeerperiode begon. In tien jaar Kirchnerismo heeft het land heftige economische ups en downs gekend en is de natie nu politiek diep verdeeld. Vlak voor het jubileum en in aanloop naar congresverkiezingen in oktober heeft CFK nog nieuwe steunmaatregelen ter waarden van US$7.8 miljard aangekondigd voor armen, zwangere vrouwen en studenten.

Ook een flinke hoeveelheid nieuws over inheemse volkeren in Zuid-Amerika. Verschillende protesten in Brazilië, tegen onder meer Belo Monte, FIFA voorbereidingen, ontbreken van voldoende voedsel; in Panama tegen ontbossing en landonteigening; in Chili tegen de mijnindustrie; en in Argentinië ook over landrechten.

Tot slot een significante stap vooruit in het Colombiaanse vredesproces: er lijkt een akkoord te zijn bereikt over hoe landhervormingen moeten worden doorgevoerd. Hoewel het deelakkoord alleen in werking treedt indien er ook overeenstemming komt over andere discussieonderwerpen – onder meer drugshandel en demobilisatie van de guerrillas – is het nieuws reden tot voorzichtig optimisme voor Colombia, na bijna vijftig jaar gewapend conflict.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Riccardof (cc)

Zuid-Amerika: dictator dood, dictator vrij, handelsblokken

ELDERS - Deze week in Latijns-Amerika: ex-dictator Videla overlijdt na een val in de douche, het proces tegen ex-dictator Ríos Montt moet (half) opnieuw gevoerd worden en een nieuw handelsblok betekent concurrentie voor Mercosur.

Voor nabestaanden en slachtoffers van de Argentijnse dictatuur zal het een onbevredigend einde van zijn leven zijn geweest: oud-dictator Jorge Videla is omgevallen in zijn douche en vervolgens overleden. Pas na vijf dagen werd zijn lichaam gevonden. In The New York Times een spannend verhaal van de ervaringen van een AP-correspondent tijdens de dictatuur, inclusief methodes om geheime communiqués van anti-dictatoriale groeperingen te ontvangen in openbare toiletten.

In Guatemala ook slecht nieuws voor nabestaanden. Daar moet namelijk de rechtszaak tegen ex-dictator José Efraín Ríos Montt, waarin recent een veroordeling was gekomen, opnieuw worden gevoerd vanaf ongeveer halverwege het proces. Volgens de rechtbank had de zaak gepauzeerd moeten worden zolang de verdediging nog bezwaarprocedures had lopen.

De Economist besteedde deze week tot slot aandacht aan de aanstaande eerste verjaardag van een nieuw economisch blok in Zuid-Amerika: de Pacifische Alliantie, waarin Mexico, Colombia, Chili en Peru samenwerken om handelsbarrières weg te nemen. Ook de Mercosur werd in 1991 opgericht met een dergelijk doel, maar in zijn twaalfjarige bestaan heeft dat handelsblok een sterke politieke signatuur gekregen en komt de economie inmiddels op een tweede plaats.

Foto: Politiek-nationalistische graffiti aan Avenida de Mayo (Flickr.com/WallyG)

Zuid-Amerika: dictator, straatkunst en woestijnvliegen

ELDERS - Deze week uit het Latijnse continent: een historische uitspraak in het proces tegen Guatemala’s ex-dictator, aandacht voor straatkunst in Buenos Aires en Red Bull vraagt met een stunt aandacht voor Nazca-geogliefen.

Schuldig aan genocide en misdaden tegen de menselijkheid: tachtig jaar cel. Dat was het oordeel van de rechtbank die afgelopen week tot een uitspraak kwam in de zaak tegen de Guatemalteekse ex-dictator José Efraín Ríos Montt. Ríos Montt werd berecht voor zijn rol in de slachting van 1771 leden van de Ixil Maya-stam. Het proces was onder meer uniek omdat het de eerste keer is dat een genocideverdachte in eigen land wordt berecht. De ex-dictator beweerde dat er binnen de hiërarchie autonomie bestond en dat hij zodoende niet verantwoordelijk kon worden gehouden voor de daden van zijn ondergeschikten.

Vanuit Argentinië een AP stuk over straatkunst, met uitleg waarom Buenos Aires zo’n bloeiende scene kent met veel indrukwekkende, enorme schilderingen – soms op publieke gebouwen. Hoewel het stuk de nadruk legt op creatieve graffiti en de toeristische tochten die je kunt maken langs de hoogstandjes, is er minstens evenveel politieke schilderkunst te vinden in de Argentijnse hoofdstad, hoewel het epitheton ‘kunst’ misschien niet altijd van toepassing is. Slim is verder nog deze kaart waarop te zien is welke categorie graffiti op welke plek te vinden is, inclusief foto’s.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: flickr.com/glorious_journey_photography

Zuid-Amerika: Kirchner’s slechte week, Paraguay kiest, mijnbouw in Amazone

ELDERS - Deze week vanuit het Latijnse continent: een bak slecht nieuws voor de Argentijnse regering, Paraguay heeft een nieuwe doch controversiële president en een Peruaanse Indianenleider bedankt Canada voor steun in de strijd tegen de mijnbouw.

Allereerst Argentinië. Het was niet de beste week voor presidente Cristina Fernández de Kirchner. Op 18 april was het weer tijd voor een massademonstratie tegen haar regering en beleid.

Directe aanleiding was de voorgestelde hervorming van het gerechtelijk apparaat. Volgens Kirchner’s Peronisten gaat het om een democratisering van justitie, maar critici vrezen een groeiende concentratie van macht in de handen van de zittende regering. Bovenop de demonstratie kwamen twee onprettige feiten, ironisch genoeg juist vanuit juridische hoek: rechters keurden belangrijke punten van een omstreden hervorming van de mediawet af en schuldeisers wezen het Argentijnse voorstel af dat de huidige schuldencrisis op moest lossen. Gelukkig is de presidente een ware kampioen wanneer het aankomt op politiek struisvogelen. Maar het is de vraag hoelang de problemen genegeerd kunnen worden, zeker met congres- en presidentiële verkiezingen in het vooruitzicht – zelfs een heroïsche TV-serie over de Argentijnse strijd in de Falklandoorlog kan dan waarschijnlijk de aandacht niet meer afleiden.

Het tweede nieuws komt uit Paraguay, waar een nieuwe president is gekozen nadat de vorige, Fernando Lugo, vorig jaar het politieke slachtoffer werd van een zachte coup. Tijdens de campagne van winnnende kandidaat Horacio Cartes werd hij beschuldigd van fraude en banden met de drugshandel. Ook werden hem homofobe uitlatingen kwalijk genomen hoewel hij sinds de verkiezingen zijn excuses daarvoor heeft aangeboden.

Foto: flickr.com/urbanwoodswalker

Zuid-Amerika: schuldencrisis, sloppenwijkorkest, Hitler

ELDERS - Deze week vanuit Zuid-Amerika: Argentijns voorstel voor schuldenregeling kansloos, inspirerend documentairevoorstel over gerecycled sloppenwijkorkest, en de Venezolaanse campagne begint goed met een Godwin.

De ruzie tussen schuldeisende fondsen, die het volle pond willen innen, en de Argentijnse regering, die de ‘holdouts’ onder geen beding wil betalen, kreeg deze week een nieuwe aflevering (hier een snel overzicht, met Lego nota bene!).  De Argentijnen hadden wat uitstel gekregen om aan een oplossing te werken, maar konden niet veel meer bedenken dan een vergelijkbare regeling als in 2005 en 2010. Naar alle verwachting zullen de zogenaamde ‘holdout’ schuldeisers hier absoluut niet van onder de indruk zijn en ook de rechtbank zal waarschijnlijk blijven aandringen op betaling. Dat betekent dat Argentinië nog naar het Hooggerechtshof kan stappen, kan proberen de houders van heronderhandelde schuldenpapieren via andere landen geld toe te schuiven, of in een ‘technical default’ terechtkomt. Het Hof komt zeer binnenkort met een reactie. Spanning, spanning en sensatie…

Op GlobalVoices deze week aandacht voor een inspirerend documentairevoorstel op KickStarter, over een Paraguayaans sloppenwijkorkest bestaande uit kinderen die instrumenten gemaakt van afval bespelen. De titel van het project maakt het plaatje compleet: “Landfill-harmonic Orchestra”. Zeer het funden waard, wat mij betreft.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende