Paraguay | Carving Up The Chaco

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Paraguay is hip. Paraguay is hot. Telegraaf journalist Rob Muntz specialiseert zich er momenteel in hoeren en hakenkruizen (note to Robbie: niet vergeten die hepatitus B herhalingsprik). Hier op Sargasso beloofde ik u na mijn bezoek aan de Mennonieten een volgend fotoverslag met: “verstoppertje spelen met uncontacted tribes, geesten oproepen uit een vergeten oorlog en olie zoeken aan het Einde van de Wereld”. Uiteraard heb ik gewacht op een juiste aanleiding en die diende zich aan toen de geïsoleerd levende Ayorero stam in het nieuws kwam. Ze waren hun leefgebied ontvlucht voor de bulldozers van Braziliaanse kapbedrijven. De Ayorero indianen worden de laatste ongecontacteerde stam buiten de Amazone genoemd. Ze leven in de Chaco: de uitgestrekte dun bevolkte Noordwest punt van Paraguay die momenteel ten prooi valt aan de expansiedrift van veeboeren en houtkappers. Ikzelf stond op een paar kilometer van een tijdelijk kampement van de Ayorero’s, alleen kwam ik daar pas later achter…


De Chaco begint even buiten Asuncion en is daar nog een relatief vochtig ecosysteem met palmen, poeltjes en weiden.



Maar voorbij Mennonietenhoofstad Filadelfia wordt het klimaat droger en heter. De Chaco Seco begint. Het gebied is zo plat als een pannenkoek en er staan uitgestrekte bossen van hardhouten quebracho blanco / colorado, palo borracho (die water opslaat in de stam), cactussen en doornige struiken. Tijdens mijn bezoek was het een fris lenteweertje van 42 graden, maar het kan er in de zomer nog veel heter worden.


Slechts een paar wegen doorkruizen de Chaco Seco, dit is de oude weg naar Bolivia. Hallicunerend: als je achterin in een pickup urenlang alleen maar dit ziet.


Dit is het gebied van waar jaguars op tapirs jagen. Terwijl de jaguar in Latijns-Amerika gemiddeld zo’n 75 kg wordt is de Chaco jaguar een stuk groter: 120 kg. Hij laat zich de vette tapirs klaarblijkelijk goed smaken.



Ondanks de droogte en de hitte wemelt het er van het leven. Tegen zonsondergang landen duizenden miniscule stingless bees op je oogleden om het vocht op te likken. Zodra de zon onder is kruipen de Chaco bewoners uit hun holen…

Een jonge tarantula steekt de weg over.

Viscacha’s spelen bij hun holen.


Na een regenbui beproefde deze waterschorpioen zijn geluk elders al borstscrawlend door het zand.


Maar als je denkt dat je hier geen last van de beschaving hebt dan heb je het mis. Zelfs aan het Einde van de Wereld werden we geconfronteerd met Peakoil. Dwars door een beschermd natuurgebied had een oliemaatschappij exploratielijnen getrokken opzoek naar olie in de grond.


Een bulldozer met daarop een zwaar metalen rek duwt alle bomen en struiken omver. Waarom? Gewoon omdat het kan! Niet alleen doorsnijden ze hiermee een uniek ecosysteem (ja je kan er echt van gaan houden ondanks die kriebelige foto’s van hierboven). Maar ze verwoesten ook het leefgebied van de Ayorero indianen. Zie hier het videoverslag van een Ayorero indiaan die tien jaar geleden een bulldozer aanviel. De aanleg van een weg is vaak het begin van het einde want via een weg komen stropers en boeren het gebied binnen en start ‘de ontwikkeling’.


De vermeende aanwezigheid van aardolie in de Chaco was reden voor Bolivia om in 1932 Paraguay binnen te vallen. De Chaco War die volgde was een loodzware oorlog zonder duidelijke overwinnaar (Youtube Tribute). Dorst was de grootste vijand van beide legers. De indianen in de Chaco waren zonder twijfel de grootste verliezer. Ze werden door beiden legers gezien als spionnen van de andere partij en genadeloos abgeknallt. Vijfenenzeventig jaar later liggen de olievaten t.b.v. de legervoertuigen nog steeds te roesten.


Nu wordt de Chaco voornamelijk bedreigd door veeboeren die de natuur gestaag omzetten in hoekige velden. De hardwerkende Mennonieten hebben een kapitaalkrachtige Boerenleenbank opgebouwd die nu grif strooit met investeringskredieten om de Chaco te ontginnen. Zonder tegenmaatregelen is deze klus binnen vijftien jaar geklaard en is er zo goed als geen natuurlijke Chaco meer.


Grotere kaart weergeven
Google Earth toont het Malevich-Mondriaanachtige patroon dat de veeboeren scheppen.

Terug in Asuncion hoorden we dat er op een van de dagen dat wij in het gebied waren er een rooksignaal was gezien vanuit een vliegtuigje. De Ayarero krijgers waren waarschijnlijk twee kilometer van ons verwijderd geweest. Wij hebben ze niet gezien, maar het is net als met de jaguar: voordat je die ziet heeft hij jou al veel vaker gezien…

Reacties (13)

#1 Bismarck

Ik kan niet zeggen dat die exploratielijnen er nou meer invasief uitzien dan de weg. Wel valt me aan de betreffende foto op dat de Chaco toch minder plat als een pannekoek is dan een willekeurig stuk Holland (de kust daargelaten). Maar misschien had die opmerking wel meer betrekking op de (afwezigheid van) bebouwing?

  • Volgende discussie
#2 Carlos

Ja je gaat pas weer fotograferen als er iets gebeurd, helemaal in het Noorden tegen de grens met Bolivia liggen een paar begroeide duinen, daar zijn die foto’s van.

Wat betreft die exploratielijnen die zijn wel schadelijk omdat vervolgens iedereen ze gebruikt om het gebied te betreden, we zagen sporen van jagers die de lijnen nu gebruiken om al het wild weg te vangen. De jaguar heeft de neiging om slalommend langs een weg te jagen, zo steekt hij iedere paar honderd meter die weg weer over, jagers weten dat en wachten het dier op: BOEM!

In het betreffende gebied was 10% van alle vegetatie omgeploegd door de oliemaatschappij, het waren lijnen die kriskras door elkaar stonden, een vand e foto’s toont een kruispunt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Hemaworstje

toch mooi om te zien hoe evolutie en het recht van de sterkste weer wint.
Krijg er tranen van in mijn ogen. Ontroerend.
Smerige Olieboeren tegen zo’n kwetsbaar eco systeem.
Dergelijke kennis en het aanschouwen van zulke mooie foto’s ook had ik niet tot me kunnen nemen zonder een olieproduct.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Bismarck

@2: Dat is wel nuttig dan voor die veeboeren. Anders zal hun veestapel wel in gevaar komen, met die extra fors uitgevallen jaguars daar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Yevgeny Podorkin

Paraguay? Wat moet je daar nou helemaal…in het Mongolië van Azië, het Albanië van Europa, er is niks? Ja, Frans Meijer. Blijkt dan toch weer mee te vallen qua ongerept. Ten noorden van dat gebied overigens honderden overloopgebieden, die gigantische watermassa’s (kunnen) afvoeren. Hoogbouw na ontginning? In Brazilië b.v. de heftigste regenval (vorige week) sinds?…overstromingen door ontbreken spons/ voldoende regenwoud…

Neem aan dat de volgende reportage(s) handelen over capriolen in de betere buurten van Asunción…of dat er (die vermeende) connecties tussen mennonieten en nazi’s worden blootgelegd. Of anderszins wat ouwe moffen nog 1 keer de stuipen op het lijf gejaagd…

En het spoor lijkt slechts maximaal een uur oud dus…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Carlos

Nee, iets met oude duitsers en mennonieten dat ligt te veel voor de hand, dat terrein wordt al gecoverd door ons populistische broertje. Ik heb het liever over urgente problemen.
Maar ik zal wel weer goede zin moeten verzamelen want van reacties #1,3,4 word ik niet gelukkig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Bismarck

@6: Bij #4 blijkt het gemis van een ironieteken maar weer, merk ik.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Dr Banner

ik zou op die wegen toch niet snel met mn jaguar gaan rijden – wat jullie!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Carlos

Ja ironieteken zag ik wel staan hoor Bismarck. het was meer de combinatie met de volslagen stupide opmerking van Hemaworstje dat alle moed mij in de schoenen zonk, iets met paarlen en zwijnen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 hemaworstje

Stupide ik? , Carlos toch,zoiets zeg je niet.
Als er iemand dus een zwijn is ben jij het wel.
Mijn opmerking staat als een huis , ze verliezen de strijd door aantal.
Hun bestaansrecht komt te vervallen dus zet ze in een reservaat of laat ze integreren..

Paraguay is niet hot omdat het ook 0p GS staat ( wéér eenlink naar zuske ) Muntz krijgt daar alleen maar kritiek en bar weinig response.
Niemand in NL die ook maar greintje interesse heeft in dat land. ( tja jij).

Vervolgens ga je met een mens is fout natuur is donslief toontje een fotoverslag doen van wat vage stukken land.
Komende uit een land die het oerbos al in de Middeleeuwen heeft verstookt.

tuurlijk gaat een bulldozer bomen omver rijden puur omdat het kan , krijgt hij ook voor betaald die chauffeur om gewoon maar wat te doen maakt niet uit wat. Mooie job.

Op de foto zie ik je achter de vuile auto rijden in een auto die op benzine rijdt en olie verbruikt.
Je camera is van olie derivaten gemaakt maar ach jj mag het want jij bent geen toerist noch burger aldaar.
Jij bent daar met een doel , een Dodo indiaan redden.
Die mensen zijn daar ook met een doel, de economie versterken zodat de stadsmens in paraguay die niet in de jungle woont ook nog wat te vreten heeft.

Of heb je de onrealistische droom de vooruitgang te stoppen door ons te laten investeren in m2 hoog rendement opleverende mileubossen uit sympathie voor weer een buutnlander in nood?
Wat moet een buitenlander die zich bemoeit met interne economische aangelegenheden?
Ga je je ook vastketenen aan een kerncentrale in Frankrijk of heb je Paraguay gekozen puur omdat tja , net als die bulldozer. ik pak maar wat omdat het kan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Carlos

Waar zeg ik dat de mens fout is? Hemaworstje jij hebt een bord voor je kop en snapt geen snars van de processen (klimaat, economie, ecologie) waar ik het over heb. Ik kan je wel gaan uitleggen dat dit geen gevalletje: Westerling helpt arme Zuiderling is, dat de hulpvraag vanuit Paraguay zelf komt. Dat ik niet tegen jagen ben zolang het maar duurzaam gebeurt. Dat die romantische boeren van jou grootgrondbezitters zijn en dat tienduizenden kleine boeren zonder land zitten. Dat de landconversie in veel gevallen totaal niet succesvol is en dat de bulldozers in feite dorre woestijn creeren. Dat geld voor natuurbescherming het geld van oliemaatschappijen kan overtreffen in jou simplistische Survival of the Fittest modelletje, maar dat je ook nog zoiets hebt als: wetten (de Paraguayse overheid heeft een Zero Deforestation beleid). Dat het argument dat ik in een olieslurpende pickup rij en niet met de zeilboot naar Paraguay ben gegaan mij geen recht van spreken geeft een onzinnige dooddoener is? Dat ook in Paraguay het klimaat verandert, terwijl de Chaco bossen worden omgezet in houtskool (enorme regens in Brazilië, de zomerregens kwamen in Paraguay een maand te vroeg: het land lag op z’n gat, huizen weggespoeld, een hachelijke vlucht dwars door een onweersbui) maar wat heeft het voor zin? Je brult toch wel weer wat belachelijks vanuit je kluizenaarshol.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Hemaworstje

inderdaad het heeft geen zin Carlos, de sterkste wint.
een grootgrondbezitter is geen boer.
ik ben voor de kleine boer, maar als je een regering bent zal je dat worst wezen.
Zoals gezegd jagen daar is niks mis mee, een
Een echte socialist saboteert die tractor ipv een indiaantje onder een in een luxe fondswervend westers loepje te houden en ons awareness op te dringen want wij zijn de uiteindelijke consument dus dader.
Ngo mafia die juist in eerste instantie zijn begonnen met sabotage acties maar er nu mee gestopt zijn vanwege teruglopende inkomsten achteraf, oooh media
Ga kijken in Indonesië, die weten ook van wanten.
zeg maar dag tegen je bos, veel plezier met het hulpverlenen aan de dodo’s met een fototoestel. Eco toerisme here i come.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie