Kunst op Zondag | Precolumbiaanse kunst

Ongetwijfeld woedt er discussie over de vraag of we de geschiedenis van de Amerika’s vóór de komst van Columbus nog moeten aanduiden als “precolumbiaans”. Zoals alle historische periodiseringen, verheldert én verdoezelt ook dit etiket. Ja, de komst van mensen van overzee was een schok, een breuk. Nee, er waren continuïteiten. [caption id="attachment_344661" align="aligncenter" width="700"] Azteekse watergodin uit Mexico (MAS Antwerpen)[/caption] Schok en continuïteit De klap van de Spaanse aanwezigheid was in elk geval onvoorstelbaar. De conquistadores kwamen met schepen, paarden, kanonnen, christendom, gouddorst en het pokkenvirus. De mensen in Midden-Amerika, die leefden in wat wij het Chalcolithicum zouden noemen, konden zich geen voorstelling maken van wat hun te wachten stond. Vermoedelijk begrepen ze het evenmin nadat Hernán Cortés, samen met de Tlaxcalteca’s en de Texcoca’s, de hoofdstad Tenochtitlan had verwoest. De ervaren schok schiep ruimte voor de snelle verspreiding van het christendom en de Spaanse taal.

Door: Foto: Maya-schaal voor een bloedoffer met middenin de Maïsgod (Costa Rica; MAS, Antwerpen, foto auteur)

Closing Time | Besef Je Wat Je Doet Met Mij?

Ja, M&M waren in Antwerpen. En kunstgericht dat we zijn, huurden we een stel fietsen en gingen naar Park Middelheim. Rustig park met mooie sculpturen van oude meesters en van jonge gasten. Bizar vond ik het, maar het voegde ook wel een wat vervreemdend effect toe, was te ontdekken dat de snelweg voor een deel …. onder het park door loopt. Dus staan er,  verspreid door de bongerd met sierappeltjes, gebouwtjes van waaruit je vrachtwagens voorbij hoort brommen en auto’s voorbij hoort suizen. Maar je ziet ze niet. Het speelt zich allemaal ergens ondergronds af.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Havenhuis Antwerpen

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke tweede zondag van de maand verbinden M&M een door Maria Willems gemaakte foto aan een gedicht van Michiel van Hunenstijn.

Havenhuis Antwerpen foto Maria Willems

Havenhuis
Zaha Hadidplein 1
Antwerpen

(een gedicht met een mening)

Ja lach maar. Kijk maar. Wijs maar. Lach maar.
Maar humor ten koste van een ander is niet leuk,
ook niet als het een ding is, een gebouw betreft.
Ja, ik weet waar ik over praat, want ik heb het
nu over mezelf, de Brandweerkazerne
aan het Zaha Hadidplein 1 te Antwerpen.
Ja, dat tragische geval met dat ruimteschip
plompverloren op z’n kop. Niet te missen.
God, wat sta ik er voor joker bij. Bedankt Zaha.

Dan sta je daar, sinds 1912, aan de kade in de
haven, prachtplek, dat uitzicht, de schittering
van het water en de geur van pek en olie.
Je bent een brandweerkazerne, opgebouwd
uit baksteen: deuren, ramen, poorten, binnenplaats,
niks aan de hand, ook al had je een keer
zelf brand op je dak, ironisch genoeg, haha,
Ja, lach er maar om. Maar je had liever brand
op je dak dan dat Havenhuis van Zaha Hadid.
Djesus, heb je dat glimmende geval wel gezien?
Dat drie keer zo duur werd als begroot? En jongens,
nog iets, wie gaat al die ramen lappen? Ik  heb hier
een offerte van 65.000 euro. Dat is per jaar, ja.
Het shinen het glanzen, het schitteren heeft een prijs.

Foto: commons.wikimedia.org kmska foto Ad Meskens

Kunst op Zondag | Fietsen in Antwerpen

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke eerste zondag van de maand een bijdrage van Krina van der Drift van Kunstdwalingen.

Afgelopen week gingen de musea open, maar ik heb me er nog niet aan gewaagd en aangezien het ook eigenlijk maar voor een zeer beperkt aantal mensen mogelijk is om een bezoek te plannen, deze keer nog een coronaproof kunstuitje.

Vanaf mijn woonplaats is het drie kwartier rijden en dan ben je in hartje Antwerpen en dat vind ik heel fijn! Wat een leuke stad om te winkelen, terrasjes te pakken en zeker ook heel veel cultuur te snuiven. Wat ik regelmatig doe is een fiets huren en de route fietsen die naar het Middelheim Museum leidt (de route en ander routes zijn verkrijgbaar bij het vvv op de Groenplaats). Wel wil ik erbij vermelden dat ik dat bij voorkeur op zondag doe, want ik ben niet zo gesteld op de Belgische verkeersregels en situaties; het is allemaal toch wat onoverzichtelijker dan in Nederland en op zondag is het wat rustiger.

Mijn eerste stop maak ik steevast bij het KMSKA (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, zie foto boven). Het museum wordt al sinds 2011 grondig verbouwd en gerestaureerd en aan de buitenkant ziet het er al prachtig uit; de gevel is al klaar en er wordt nog gewerkt aan een museumtuin. De collectie omvat alle grote Belgische namen uit de zestiend en zeventiende eeuw zoals Jan van Eyck, Hans Memling, Rogier van der Weyden en natuurlijk Peter Paul Rubens, maar ook werk uit latere periodes zoals van James Ensor, Theo van Rysselberghe en Rik Wouters. Het was de bedoeling dat de verbouwing in 2019 klaar zou zijn, maar dat is niet gehaald en nu wordt er gepraat over eind 2021 of zelfs 2022. Je kunt de vorderingen volgen via hun website en het ziet er veelbelovend uit. Ik kan niet wachten tot ze opengaan!

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Closing Time | Daan

Een ballet met Nilfisk-stofzuigers, dat is precies wat uw donderdag nog miste. Hier is het. Met leuke beelden van Antwerpen erbij. Zoiets geeft je avond toch een bepaalde soort van je ne sais quoi. En het bijbehorende nummer van de Belgische band Daan is natuurlijk gewoon super.

Foto: Marco Verch Professional Photographer and Speaker (cc)

‘Een cirkel van bloedige terreur, misdaad en maatschappelijke ondermijning’

RECENSIE - Antwerpen in de greep van Nederlandse drugshandel

Aldous Huxley’s dystopie Brave New World uit 1932 gaat over een wereld waarin ‘consumptie tot religie is verheven’ en alles gericht is op onmiddellijke behoeftebevrediging. ‘Soma’, is hier een vrij verkrijgbaar pilletje, bedoeld als sociale controlemiddel, dat een ‘gevoel van gelukzaligheid’ geeft. Ik heb Brave New World altijd al ‘realistischer’ maar ook gevaarlijker gevonden dan die andere bekende dystopie, Orwell’s 1984. Big Brother leek me een figuur die we zouden kunnen verslaan. Maar als iedereen gevangen zit in een roes van bedwelmende middelen, mediaverslaving en ongeremde consumptie, dan kun je het wel schudden. En gaan we niet langzamerhand die weg op?

Inmiddels hebben de bedwelmende middelen een enorme opmars gemaakt, zij het dat de meest begeerde niet vrij verkrijgbaar zijn. Drugs vormen een steeds groter probleem in de samenleving, voor de economie, voor de maatschappelijke verhoudingen, de veiligheid en last-but-not-least voor de gezondheid. Boeken zijn er over vol geschreven. Antropoloog en oorlogsfotograaf Teun Voeten deed in opdracht van het Antwerpse gemeentebestuur een onderzoek naar de drugshandel en het drugsgebruik in de havenstad. Voeten publiceerde eerder het boek Tunnelmensen, over zwervers in New York die in tunnels woonden. Hij promoveerde in 2018 in Leiden op het proefschrift ‘Het Mexicaanse drugsgeweld. Een nieuw type oorlog, roofkapitalisme en de logica van wreedheid.‘ De boodschap van zijn  nieuwe boek Drugs is dat we nog steeds een te positief beeld hebben van drugsgebruik. Via diepte-interviews schetst hij een helder en ontluisterend portret van handelaars, gebruikers, gedetineerden en slachtoffers. Zijn onderzoek mondt uit in een aantal niet erg opzienbarende adviezen aan het Antwerpse gemeentebestuur. Voeten: ‘Gezond verstand zegt dat de enige juiste weg een pragmatische koers is die een middenweg volgt van schadebeperking en beheersing.’

Foto: Shirley de Jong (cc)

Verbod op straatmuzikanten

OPINIE - Eén positieve ervaring met een pianist op de Meir in Antwerpen is niet genoeg de auteur te genezen van zijn hekel aan straatmuzikanten. 

Een tijdje geleden ben ik overvallen en beroofd van mijn portefeuille. (Voor mijn lieve moeder, die deze blog leest: de schade was gering.) Het geval wilde echter dat ik die avond moest spreken in Antwerpen, een plaats die ook zonder de komende verhoging van de treinprijs niet zo makkelijk is te bereiken als je niet beschikt over contant geld en niet kunt pinnen. Een aardige taxichauffeur vervoerde me desondanks, terwijl de organisatie die me had uitgenodigd de rekening voldeed en me het geld leende om mijn hotel te betalen.

Hadden de criminelen mijn vertrouwen in de mensheid nogal beschadigd, de chauffeur en de vriendelijke penningmeester deden veel om het te herstellen. Desondanks voelde ik me rottig toen ik de volgende ochtend de trein naar Nederland moest gaan nemen. Het is een saaie reis en ik wist dat ik zou gaan piekeren.

En toen klonk de muziek.

Aan de Meir zat een man achter een piano, en hij speelde alleszins behoorlijk. Ik heb, zoals u in een moment zult begrijpen, in feite een hekel aan straatmuzikanten, maar ik moet bekennen: deze man slaagde erin mijn humeur sterk te verbeteren. Ik heb wat geld achtergelaten, maar het was in feite te weinig voor de weldaad die hij me had bewezen: het verdrijven van een donkere wolk uit mijn geest. Opgewekt wandelde ik verder naar het station.

Uit de oude doos: racisme in Antwerpen

A blast from the past! Tijden veranderen, attituden ten aanzien van vreemdelingen echter niet of nauwelijks.

Zo’n vijfentwintig jaar vóór het racistische geweld in Duindorp zond Panorama een reportage uit over de Seefhoek, een Antwerpse volksbuurt waar Willy Vandersteen nog gewoond heeft.

De parallellen tussen de uitlatingen van de bewoners daar en de Scheveningers zijn opmerkelijk: ‘Klapperaap’, ‘bomenklimmers’, ‘bananenvreters’, ‘en dan komt er zo’n boerka met een kameel’. De aversie tegen de gekleurde medeburger is tastbaar.

Het zou welhaast grappig zijn, als het niet gepaard ging met geweld en steun aan partijen die racisme en xenofobie om willen zetten in wetgeving die erop toegesneden is de burgerrechten van kleurlingen aan te tasten.

Hier nog een fragment uit ‘De Antwerpse Seefhoek’ (Panorama, 1988). De frustratie over de veranderende buurt, het karige pensioen, het gemeentebestuur enerzijds en het wantrouwen en de afgunst jegens vreemdelingen anderzijds spatten van het scherm.

Protestsong tegen Bart De Wever

Hoor eens Bart de Wever: “Jouw land is niet mijn land. Want jouw land is een landmijn”. Dit is een eerder gemaakte protestsong tegen Bart de Wever die gisteren tot burgemeester van Antwerpen werd gekozen. De Wever wil Vlaanderen afsplitsen van België.

Volgende