Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Wij zijn allen Griekse Joden
We are all Greek Jews schrijven twintig bekende Europese intellectuelen naar aanleiding van de verkiezingswinst van de neonazistische partij Gouden Dageraad. Ze zijn verontrust door de openlijke verwijzingen van deze partij naar de Duitse fascisten: het hakenkruis, de Hitlergroet, de antisemitische, racistische ideologie, de holocaustontkenning en de verheerlijking van de grote leider. De ondertekenaars van het manifest zijn onder andere de Italiaanse schrijver Dario Fo, de Britse socioloog Anthony Giddens, de Franse ex-minister van Buitenlandse Zaken Bernard Kouchner, en de Poolse journalist en politicus Adam Michnik. Een Nederlander ontbreekt bij de initiatiefnemers. De groep wijst er op dat extreem-rechts ook in andere Europese landen in opmars is en roept een van de motieven voor de oprichting van de Europese Unie in herinnering: nooit meer oorlog, nooit meer fascisme. Die Europese droom, een maatschappij gebaseerd op saamhorigheid en vrij van racisme, moet het antwoord zijn op de opleving van extreem-rechts. Daarvoor moeten we dan wel afzien van een Europa als gesloten vesting waar bepaalde mensen niet thuishoren. En we moeten ook afzien van het dogma van de bezuinigingen ten koste van de toekomst van de Europese jeugd. Want de aanhoudende crisis voedt de behoefte aan zondebokken en de angst voor vreemdelingen die de eigen cultuur bedreigen.
De nieuwe erfzonde
Er was eens een geschiedenis die geen geschiedenis werd. Ik heb het over de nieuwe erfzonde die antisemitisme heet en de historische gruwel die eraan kleeft.
Laten we bij het begin beginnen.
De oudste wortel van de Europese boom die antisemitisme heet, schiet min of meer met de kruisiging van Jezus Christus, zo’n 2000 jaar geleden, de grond in. Het is een magisch moment, waarop de ene erfzonde ongezien overgaat op de andere, ijverig gevoed door de Katholieke Kerk om aan het christenvolk te laten zien dat wie niet aan Christus gelooft een ellendig lot beschoren is.
Eind 19e eeuw beginnen in Europa nieuwe antisemitische wortels te groeien. De ene heet nationalisme, dat joden uitsluit vanwege hun anders-zijn; de andere is de rassentheorie van enkele pseudowetenschappers die zogenaamd wetenschappelijke wegen zoeken om joden op basis van erfelijke kenmerken tot minderwaardige wezens te degraderen. Voor de Europeanen is dan duidelijk waarom joden eeuwenlang onder erbarmelijke omstandigheden leven: ze zijn inferieur, de rassentheorie zegt het.
Niet lang na het aantreden van Hitler als president van Duitsland in 1933, worden tal van anti-joodse maatregelen genomen. Met de Neurenbergerwetten uit 1935 verliezen ze al hun burgerrechten, Duitsland moet volledig worden ‘ontjood’. En dan schiet een joodse jongen, waarschijnlijk uit woede en wanhoop over het nieuws dat zijn in Duitsland woonachtige familie naar Polen wordt gedeporteerd, een Duitse diplomaat neer. Het gebeurt op klaarlichte dag, 7 november 1938, te Parijs. En vormt de opmaat naar de grootste pogrom uit de wereldgeschiedenis. Naziminister Goebbels verspreidt de leuze dat niet een enkel individu voor de moord op de diplomaat verantwoordelijk is, maar het gehele Jodendom. Twee dagen later breekt in Berlijnse straten de hel los. Joden worden in elkaar geslagen en hun winkels vernield. Hitler laat in een toespraak weten dat het ‘Joodse ras’ in de komende oorlog vernietigd zal worden. Dat gebeurt bijna.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
De kut-Marokkanen van de internationale politiek
Onderstaande tekst van Said el Haji gaat niet over voetbal. Wel over schwalbes, ofwel fopduiken, op een ander speelvlak.
Eigenlijk heb ik deze tekst geschreven naar aanleiding van de strafklacht tegen Volkskrantcartoonist Jos Collignon, maar de ophef daarover ging zo snel liggen dat ik hem niet meer op Sargasso gepubliceerd kreeg toen ik hem afhad. Maar een nieuwe actuele aanleiding dient zich alweer aan: het gedicht van Nobelprijswinnaar Günter Grass, Wat gezegd moet worden, gepubliceerd in de Sueddeutsche Zeitung en La Repubblica van 4 april. Grass bekritiseert hierin de Westerse hypocrisie die zou schuilen in het militair beschermen van een kernmacht als Israël tegenover een land waarvan niet eens vaststaat dat het kernwapens bezit: Iran. Aanleiding van zijn gedicht vormt het besluit van Duitsland om een onderzeeboot te leveren aan Israël, boven op de vijf die het al geleverd heeft. ‘Israël bedreigt de reeds kwetsbare wereldvrede’, schrijft Grass. Een andere Duitse krant, Die Welt, betitelde de auteur als ‘eeuwige antisemiet’. Ik vind dat een typische schwalbe. Gaandeweg zal blijken waarom. Het zal ook duidelijk worden waarom steeds meer mensen maling hebben aan het verwijt van antisemitisme.
Schwalbes dus. Sommige spelers zijn er geweldig goed in. Luis Suarez, bijvoorbeeld. En Arjen Robben. Dramatisch en kermend van helse pijnen werpen ze zich op de grasmat, vooral in en om het strafschopgebied, in de hoop het eigenbelang te dienen.
Antisemitische incidenten volgens telling CIDI – update
DATA – Vorig jaar hebben we even stilgestaan bij de cijfers over het aantal antisemitische incidenten. Nu zijn de definitieve cijfers van 2010 bekend. Het CIDI ziet in de daling toch iets negatiefs.
Uiteraard staat CIDI voor haar zaak. Maar als je een daling hebt, zeker daar waar je eerder nog verwachtte dat het minimaal gelijk zou blijven, dan hoef je toch niet zo krampachtig zoveel mogelijk andere aspecten naar voren te halen waardoor het toch nog “ernstig” is?
De meeste media nemen de teneur van het persbericht overigens niet over, op eentje na.
Hier de grafiek van vorig jaar maar dan met de meest recente cijfers.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.