De biologische definitie van ‘vrouw’

Omdat ik in contact sta met allerlei mensen, sta ik ook in contact met mensen die de beslissing van het Britse Hooggerechtshof toejuichen dat de begrippen vrouw en geslacht (‘woman’ en ‘sex’) voor een bepaalde wet ‘biologisch’ moet worden opgevat. Ik heb niet zo’n duidelijke opvatting over die beslissing – als ik het goed begrijp gaat het over een interpretatie van wat de wetgever bij het opstellen van die wet kan hebben gedacht, en tja. Wat mij vooral interesseert, is de vanzelfsprekendheid waarmee die Britse rechters én de toejuichers ervan uitgaan dat er inderdaad een eenduidige biologische definitie is van geslacht. Ik vind het raar dat men sowieso streeft naar een definitie: dat het verschil tussen geslachten in de wet moet worden vastgelegd. Waarom zouden we willen registreren of iemand een ‘man’ is of een ‘vrouw’ of een andere categorie? Dat doen we met de meeste andere kenmerken van mensen toch ook niet? Mij lijkt het eigenlijk vrij duidelijk dat de biologie altijd en overal rommelig is, of het nu gaat over geslacht of om welk biologisch begrip dan ooit. Alles vloeit in de natuur in elkaar over, en er zijn eigenlijk nooit afgebakende categorieën. De bioloog Mariken Heitman schrijft daar behartenswaardige dingen over in haar roman Wormmaan: We categoriseren ogen als blauw of bruin, een grove indeling, want we weten dat de kleur van ieder paar ogen uniek is. ‘Blauw’ is een benadering zoals ‘vrouw’ dat zou moeten zijn. Dit rigide categoriseren dat geen vragen of nuance toelaat, dat is pas extreem. Het is een denkraam dat enkel overleeft in verhalen, verhalen die ooit of op andere plaatsen in de wereld aantoonbaar anders waren. Dat betekent niet dat we geen onderscheid kunnen maken tussen man en vrouw, zoals we ook kleuren onderscheiden als blauw en bruin. Maar dat verschil is altijd een opgelegd en willekeurig verschil, dat niet correspondeert met de biologische werkelijkheid. Binaire onderscheidingen zijn altijd iets dat door de mens aan die werkelijkheid wordt opgedrongen: we kunnen niet echt denken in schalen, alleen in categorieën. De regenboog kun je ook niet écht anders zien dan als een opeenvolging van rood, oranje, geel, enzovoort – dat betekent niet dat die categorieën ‘de natuurlijke definitie’ geven van de regenboog. Gameten Iedere opdeling van de natuur in afgebakende hokjes is per definitie een menselijke activiteit, ingegeven door de beperkingen in hoe wij denken en door sociale conventies – of, zoals Heitman dat noemt, ‘verhalen’. Hoe het precies met oogpigment zit, weet ik niet, maar in het geval van geslacht is de definitie ook nog eens heel ingewikkeld. Geslacht kun je onder meer definiëren in termen van hormonen (testosteron en oestrogeen en zo), van genetica (XX of XY), en in termen van uiterlijke geslachtskenmerken. Er is weliswaar een hoge correlatie tussen die factoren, maar wat er precies bepalend is, dat lijkt me niet te zeggen. Een toejuicher wees me bijvoorbeeld op dit interessante artikel uit BioEssays waarin zou worden aangetoond dat geslacht biologisch is. De definitie wordt in dat artikel als volgt gegeven: Biologisch geslacht wordt gedefinieerd als een binaire variabele in elke seksueel voortplantende planten- en diersoort. Met enkele uitzonderingen genereren alle seksueel voortplantende organismen precies twee typen gameten die van elkaar verschillen in grootte: vrouwen produceren per definitie grote gameten (eicellen) en mannen produceren per definitie kleine en meestal beweeglijke gameten (zaadcellen). Deze duidelijke tweedeling in de grootte van vrouwelijke en mannelijke gameten wordt “anisogamie” genoemd en verwijst naar een fundamenteel principe in de biologie. Hoewel dit een intelligente definitie is van een intrigerend verschijnsel in de biologie – dat er bij alle soorten in de natuur precies twee biologische vormen van voortplanting zijn en nooit bijvoorbeeld drie – blijkt uit de rest van het artikel ook dat je deze definitie van ‘gameten’ niet meteen kunt plakken op individuen, en al helemaal niet op mensen. Als je dat wel zou doen, zou je om te beginnen allerlei individuen uitsluiten, bijvoorbeeld degenen die helemaal niets produceren omdat ze te jong zijn, te oud, of onvruchtbaar. Je moet het dan dus al abstracter zien, en het uiteindelijk waarschijnlijk toeschrijven aan het type anatomie dat de productie van gameten in theorie mogelijk zou maken. Geboorte Je hebt het dan bijvoorbeeld over uiterlijke geslachtskenmerken. Behalve dat er evident individuen zijn bij wie die zodanig in elkaar zitten dat ze geen enkele gameet kunnen produceren, of bijvoorbeeld allebei. Of je hebt het over de hormonen die de productie van die gameten in het lichaam reguleren. Maar ook die kunnen in allerlei combinaties voorkomen. De auteurs van het artikel noemen zelf “uitwendige genitale morfologie, inwendige aanvullende voortplantingsstructuren, hormonaal geslacht en secundaire geslachtskenmerken, gonadaal geslacht en chromosomaal geslacht”. Geen van deze aspecten valt precies samen met de andere. Bovendien lijkt mij niet meteen duidelijk wat nu het ‘biologisch; geslacht is van mensen die hun uiterlijke geslachtskenmerken hebben veranderd en een hormoonkuur (hebben) ondergaan. Meestal zullen zij misschien geen gameten hebben, maar ze hebben natuurlijk wel grotendeels het lichaam dat is ingericht op de gameten die passen bij het geslacht waarmee ze zich identificeren. De enige manier om een trans-man of een trans-vrouw geen man of vrouw te laten zijn, is door te verklaren dat het gaat om het geslacht dat hen bij geboorte op biologische gronden is toegekend (‘eens een vrouw, altijd een vrouw’). Maar toen zij geboren werden, waren zelfs de uiterlijke geslachtskenmerken vaak nog niet helemaal ontwikkeld. Eventualiteiten Een baby is in veel opzichten nog geen man of vrouw. En voor sommige baby’s geldt bovendien dat ze met intersekse kenmerken geboren worden. Bij hen wordt dat ‘biologische’ geslacht dus na de geboorte bepaald. Waarom geldt dat niet voor trans personen? Het is voor rechters natuurlijk niet ongebruikelijk dat ze allerlei vage continua in de werkelijkheid moeten omzetten in een categorisch ja of nee. Denk aan ‘schuldig’ tegenover ‘onschuldig’: zo duidelijk is dat natuurlijk meestal ook helemaal niet. Ik neem ook onmiddellijk aan dat die Britse rechters gelijk hebben als ze stellen dat andere Britse rechters waarschijnlijk aan iets biologisch hebben gedacht toen ze die wet opstelden. Maar daarmee heb je nog geen bruikbare juridische categorie. De oorspronkelijke wet stelt bovendien dat geslacht ‘binair’ is, en dat er alleen mannen of vrouwen zijn. Volgens die wet bestaan intersekse personen niet. Veel makkelijker is in dat op zicht het sociaal-psychologische gender: ‘man’ en ‘vrouw’ zijn met name aanduidingen voor rollen: rollen in persoonlijke verhoudingen, rollen in de samenleving. Die rollen worden vaak gecorreleerd aan bepaalde biologische kenmerken, maar mensen kunnen ook kiezen voor een andere rol dan hun ouders ingedachte hadden. Of die rollen mixen. Ik begrijp de redenering wel van de feministische groep die deze zaak aanhangig heeft gemaakt. Er zijn misschien bepaalde gevallen waarin met name de vaststelling van iemands gender door ‘zelfidentificatie’ (of iemand een man, een vrouw of iets anders is, bepaalt die persoon zelf) mogelijk aanleiding geeft tot misbruik. Ik heb niet de indruk dat dit nu zo’n frequent probleem is, maar de wet moet natuurlijk rekening houden met eventualiteiten. Alleen zou ik zeggen: laten we dat hele niet definieerbare gender en geslacht opheffen als juridische categorieën, omdat ze veel te fluïde zijn om vast te leggen. We leggen allerlei andere identiteitskenmerken ook niet zo vast – wat iemands seksuele oriëntatie is wordt ook niet geregistreerd. Waar zich problemen voordoen, zou een rechter kunnen oordelen – jij mag daar en daar niet binnen – en daarbij de complexiteit van de mens meewegen: zowel al die verschillende biologische kenmerken als de manier waarop iemand zichzelf beleeft. Doet dat niet veel meer recht aan de werkelijkheid?

Door: Foto: Gender Icons - Arkirkland, CC0, via Wikimedia Commons.

Closing Time | Angel of the Morning

P.P. Arnold is het pseudoniem van de Britse soulzangeres Patricia Ann Cole. Eind jaren zestig boekte ze successen met ‘The First Cut Is the Deepest’ en bovenstaand lied.

In de jaren tachtig en negentig deed ze musicals en zong ze als achtergrondzangeres op de hit van Peter Gabriel ‘Sledgehammer‘.

Sinds 2017 maakt ze weer albums.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Charge of the Light Brigade by Richard Caton Woodville Jr., Public domain, via Wikimedia Commons.

Het Russische gevaar

OPINIE - Een gastbijdrage van Frans Kuijpers, eerder verschenen bij ‘Ballonnendoorprikker’.

Ondanks dat de oorlog in onze voortuin volop gaande is, willen we de verdediging niet in onze achtertuin”, aldus Tom Lash in een artikel bij De Correspondent. Lash maakt zich zorgen over de vele bezwaren en beren op de weg naar een sterk leger. “Het gaat niet om netjes. Het gaat om snel.” Zo eindigt hij zijn betoog. Want: “Wil Europa zelf ook nog iets te zeggen hebben, dan moeten we ook op militair gebied op eigen benen kunnen staan. Om dat voor elkaar te krijgen moeten we in Nederland echt anders gaan kijken naar hoeveel we bereid zijn op te offeren voor onze eigen veiligheid. Dat hoeven geen Noord-Koreaanse toestanden te worden, maar iets minder polder, en iets meer loopgraaf, kan geen kwaad.” En snel betekent dat ‘heilige huisjes’ soms wat minder ‘heilig’ zijn. Dat gaat mij toch iets te snel.

Het klopt, zoals Lash schrijft dat het gros van de politieke partijen aan boord is voor een groter leger. Zelfs de Partij voor de Dieren. En ik ben ook aan boord voor een Europa, of beter gezegd een Europese Unie, die militair op eigen benen staat. En ja: “Terwijl in het oosten een gevaarlijke gek een land platwalst,” zit er, “in het westen een gevaarlijke gek (die) betwijfelt of hij nog zin heeft ons te helpen.” Dat vraagt om actie, maar dan wel de juiste actie. Die juiste actie moet beginnen met een goede analyse van de bedreigingen. Die goede analyse begint niet met het roepen dat er 3, 4 of 5% van het bruto binnenlands product aan defensie uitgegeven moet worden. Dat een secretaris generaal van de NAVO of een president van de Verenigde Staten dat roept, wil niet zeggen dat het moet. Geld moet niet het beginpunt zijn maar het sluitstuk. Door met geld te beginnen, kunnen we, in de huidige constellatie met private wapenfabrikanten, minder kopen voor dat geld.

Foto: Screenshot Lokale Omroep Voor Oisterwijk, Veulpoepers in Oisterwijk

Kunst op Zondag | Tegen ‘t zuur!

Dit kabinet op het bordes? Dan de Poepers op de planken!

Zo begonnen de Veulpoepers 3.0 op 25 augustus 2024 in Oisterwijk hun tour ‘Tegen ’t zuur’ (Tegen het zuur in de samenleving. Vóór: met elkaar genieten en dansen!)

Veulpoepers 3.0 is de revival versie van de R.K. Veulpoepers BV (1976 – 1982).  Met Brabantse vrolijkheid speelden ze tegen de bekrompenheid van de kerk, tegen het ethisch reveil van het CDA, tegen de macht van de Boerenbond.

De Veulpoepers 3.0  bewijzen dat het ook een feest zijn om tegen dit zuurgure kabinet te ageren. Vandaag doen ze dat op het festival Fier in Hilvarenbeek. Verder zijn optredens gepland van 3 mei (Overloon) tot en met 25 oktober (Uden).

Gaat dat zien, gaat dat meemaken. Laat u niet weerhouden door het zure sentiment ‘dagge dan veur terrorist wor uutgemoakt’

De wetten van de moderne rechtsstaat / worden dagelijks verkracht / en de daders van dit alles / zijn de vrienden van (vult u zelf maar in…)

Behalve deze aanstekelijke neder-folk-rock is er meer tegen ’t zuur. Wie dan? Waar dan? Nou, check de Hang Youth tour en festival agenda. Of ga naar Sophie Straat.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: July Pastorello (cc)

Wat (buiten) je bubbel je brengt

Dat de samenleving bestaat uit verschillende sociale groepen, is niets nieuws. We omringen ons graag met mensen die op ons lijken omdat dat comfortabel voelt. Maar wat brengt het je om toch uit je bubbel te stappen? Een artikel van Inge Engel.

Als je de media mag geloven is Nederland verdeelder dan ooit. “Nederland segregeert en verbubbelt” kopte NRC vorig jaar. Hoog tijd om hier met wetenschappers over in gesprek te gaan.

Langzaam druppelen de gasten De Hondekop binnen met als doel om uit hun bubbel te breken. Vanavond staat in het teken van lekker eten, een goed gesprek en een dosis wetenschap: deze drie ingrediënten komen samen tijdens onze Dialoog Diners. Sommige mensen komen alleen, anderen hebben iemand meegenomen die zelf niet zo snel deze plek zou bezoeken, en weer anderen komen met hun vertrouwde groepje vrienden of collega’s. Het belooft een enerverende avond te worden want de gasten vinden op de tafels gesprekskaartjes die helpen het gesprek te faciliteren en bovendien aanzetten tot denken: “Onze sociale identiteit komt tot stand door deel uit te maken van verschillende groepen. Welke groepen maken wie jij bent?”

Deze vraag blijkt nog niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Want je kan student, activist, basketballer of schilder zijn, maar hoe bepalend is dat voor jouw identiteit? Daar wisselen de antwoorden, maar duidelijk is dat de mensen met wie wij een groep vormen vaak dezelfde normen en waarden hebben. Met andere woorden: we leven in sociale bubbels met ongeschreven regels.

Foto: EU2017EE Estonian Presidency (cc)

Oostenrijkse oud-premier verkoopt Israëlische cybersecuritysoftware

De Oostenrijkse regering wil WhatsApp en Telegram monitoren. Minister van Binnenlandse Zaken Gerhard Karner van de Oostenrijkse Volkspartij (OVP) vertelde dinsdagavond dat “de politie momenteel geen manier heeft om te zien wat terroristen en extremisten doen in berichtenprogramma’s.” Staatssecretaris Jorg Leichtfried van de Sociaaldemocratische Partij van Oostenrijk (SPO), coalitiepartner van de OVP, ziet in het initiatief geen gevaar voor massasurveillance. Het gaat er vooral om dat de bevolking het gevoel krijgt dat het veilig is in het land. Bij de liberale coalitiepartner NEOS zijn er nog wel zorgen over de nieuwe wet. Mocht het allemaal doorgaan dan zijn er wellicht nieuwe kansen voor oud-kanselier Sebastian Kurz om zich in te zetten voor de veiligheid van zijn land. Hij is tegenwoordig zakenpartner van de Israëlische ondernemer Shalev Hulio, de ontwerper van Pegasus, de beruchte spyware waarmee overheden journalisten en dissidenten hacken. Met hun nieuwe bedrijf Dream Security proberen ze vooral in autoritair geregeerde landen klanten te vinden voor hun cybersecuritysoftware. Kurz is als oud-premier met zijn netwerk daarbij van bijzonder grote waarde, schrijft Follow the Money.

Sebastian Kurz werd eind 2021 gedwongen om af te treden vanwege een corruptieonderzoek. Vorig jaar kreeg hij acht maanden voorwaardelijk vanwege meineed in deze affaire. Er loopt nog een andere zaak. De Oostenrijkse justitie vermoedt dat Kurz en zijn team met belastinggeld valse peilingen hebben gekocht. Ook zouden ze pogingen hebben gedaan om positieve publiciteit in de media te kopen. Direct na zijn ontslag als bondskanselier trad Kurz in dienst van het investeringsbedrijf Thiel Capital in Silicon Valley in de VS. De multimiljardair en libertariër Peter Thiel is een van Trumps  beste vrienden. In die kringen hebben Hulio en Kurz nu ook de investeerders gevonden voor hun nieuwe bedrijf Dream Security. Ook Hulio is nog in rechtszaken verwikkeld vanwege zijn rol in NSO, het bedrijf dat de Pegasus software ontwikkelde.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Black Bush

In de tweede helft van de jaren ’90 werden ze ongekend populair, dit methodistische bluegrassbandje.

Sixteen Horsepower draaide om de charismatische frontman David Eugene Edwards, die zijn existentiële angst en zelfhaat combineerde met zijn hel-en-doemenis-geloof.

Bij geseculariseerde, postmoderne slimme muziekliefhebbers ging het er in als Gods woord in een ouderling. Men vond het prachtig. Zo lekker authentiek!

Closing Time | Mary on a Cross

Een marijuanakruis of crossjoint is een manier om drie jonko’s tegelijkertijd te roken. En zo zitten er nog wel wat meer dubbelzinnigheden in dit nummer van Ghost.

De band hier is dan weer niet Ghost, maar twee Youtube-covermuzikanten: de Melodicka Bros.

Closing Time | Adore You

Nastia Reigel is een Russische singer-songwriter uit Sint Petersburg die optreedt onder de naam Rosa Damask, en in allerlei muzikale genres werkt.

Van elektronische muziek tot minimalistische darkwave.

Vorige Volgende