Twitter

Sinds een paar weken zit ik op Twitter, gewoon, om het eens uit te proberen, ondanks alle twijfels die ik erover had. Ik besloot, zo rond de verkiezingen eens alle lijsttrekkers te volgen, plus mijn goede vriend Jona, twee wiskundigen: Hannah Fry en Ionica Smeets, twee Iran-gerelateerden: Hassan Rouhani en Thomas Erdbrink, taalkundige Marc van Oostendorp en twee mensen die niet in dat rijtje passen: omdat het nu eenmaal trending topic was Lale Gül, en Emine Ugur (met zo’n omgekeerd dakje boven de ‘g’), een moslima die enorm grappige twitterdraadjes schrijft. Kwade tongen beweren dat zij leiding geeft aan de Secret Working Group die de islamisering van Nederland moet bewerkstelligen, maar zoals iedereen weet, bestaat er natuurlijk helemaal geen Secret Working Group. Mijn bevindingen: Lijsttrekkers van grote partijen twitteren eigenlijk niet. Ik ben al die tijd 1 tweet van Mark Rutte tegengekomen, en ongeveer evenveel van Wopke Hoekstra. Sigrid Kaag tweet ietsje meer, maar meer dan vijf zijn het er zeker niet. Kleinere partijen tweeten meer en ik vraag me nu af of er een omgekeerd evenredige relatie bestaat met het aantal zetels. Lilian Marijnissen tweet reuze zakelijk, maar nooit iets wat me echt tot nadenken stemde. Sylvana Simons en Gert Jan Segers wel. Farid Azarkan zit daar een beetje tussen in en onderscheidt zich door zijn humor. Het lijkt me een leuke man. Opvallend zinnig vond ik de tweets van Tofik Dibi, die ik niet volgde, maar wel vaak tegenkwam. Nu moet ik natuurlijk ook iets zeggen over zijn opvolger Jesse Klaver, maar die heeft eigenlijk niet zo’n indruk op me gemaakt. Geert Wilders tweet lang zo vaak niet tegen de islam als ik had verwacht, maar de man kent – serieus – slechts één emotie: verontwaardiging. Voor mijn eerste studentenbaantje – medio jaren ’80 – ben ik een jaar of vijf telefonisch enquêteur geweest bij een bedrijf van Maurice de Hond. De supervisor die ons inwerkte, bond ons op het hart vooral te bedenken dat 90% van de mensheid uit kneuzen bestond, die in staat waren de meest simpele vragen verkeerd te begrijpen. Ons was na een paar maanden inderdaad wel duidelijk dat het aantal mogelijke misverstanden elk redelijk pessimisme overtrof. Nou die mensen, die zitten dus nu massaal op Twitter. Dieptepunt was een antwoord van Annabel Nanninga op een artikel van iemand die wees op de grote hoeveelheid verbale agressie die vrouwelijke politici over zich heen kregen. Stel je niet aan, was de strekking van haar antwoord en meer dan vijftig anderen vielen haar bij met teksten in de trant van ‘alsof mannen nooit gedoe over zich heen krijgen’ en ‘if you can’t stand the heat, don’t go into the kitchen’. Niemand, echt helemaal niemand tot wie het correcte punt van het stuk was doorgedrongen: vrouwelijke politici krijgen behoorlijk veel meer over zich heen dan mannelijke politici. Thierry Baudet is knettergek en behoorlijk paranoïde maar eigenlijk best wel amusant. Shakespeares there is method in his madness, is beslist niet op hem van toepassing. Het ene moment gaat hij tekeer tegen Covid-19 vaccinaties tout court, een paar uur later citeert hij een tweet die alleen het vaccineren van kwetsbare groepen bepleit. Op dag één promoot hij het idee hij dat Covid-19 nooit meer weg zal gaan, om op dag twee de hoopvolle bewering “herd immunity ahead” te retweeten. Op enige consistentie is hij niet te betrappen, behalve als je ervan uit gaat dat hij nu eenmaal tegen gevestigde meningen aan wil trappen omdat hij nu eenmaal tegen gevestigde meningen aan wil trappen. Het meest hilarische moment was nog wel zijn dubbele retweet van het bericht dat de vaccinaties ons waarschijnlijk niet meer dan een jaar lang zouden beschermen. De beste man was vermoedelijk zo blij met deze in zijn straatje passende mededeling dat hij de reden niet eens heeft opgemerkt: het rijke westen heeft er niet voor gezorgd dat armere landen zich even voortvarend konden vaccineren, waardoor het virus daar lekker door kan muteren tot de vaccins er geen vat meer op hebben… (mij lijkt dat althans niet echt een politiek puntje voor het FvD) Mijn eigenlijke bevinding, en de Bron van alle Kwaad: Twitter is in technische zin geschreven tekst, maar eigenlijk is het gesproken tekst die thuishoort in een gesproken conversatie en die dus ook zo behandeld hoort te worden, maar niet zo behandeld wordt. Bijna al mijn eigen tweets verwoordden wat ik dacht, maar voor bijna allemaal bedacht ik achteraf wel een betere formulering. In geschreven tekst kan dat makkelijker, omdat je daar langer over nadenkt. Tweets type je in met de snelheid waarmee je een gesprek houdt. Toch worden ze behandeld als waren ze in steen gebeiteld. Dat is denk ik ook de reden waarom op Twitter maar weinig mensen het kunnen nalaten to feed the trolls en ook waarom de discussies zo snel zo heftig worden. Ze zijn helemaal niet zo heftig, maar ze worden zo ervaren omdat het geen gesproken tekst is, maar op schrift staat en dan reageer je er ook zo op en dan sneeuwbalt het zo verder de heftigheid in. Ik merk in ieder geval zelf wel dat ik af en toe (nou ja: eigenlijk standaard) de neiging had iets behoorlijk onbehoorlijks te antwoorden op domme tweet nummer zoveel. Want echt: daar zijn er zoooooo verschrikkelijk veel van… Twitter: het haalt het slechtste in je boven en je moet er eigenlijk alleen gebruik van maken als je schouders die weelde wel kunnen dragen. (Full disclosure: Farid Azarkan is het enige Tweede Kamerlid dat ik ooit gemaild heb. Hij wilde een nogal volkse uitdrukking gebruiken en werd door de voorzitter de pas af gesneden. Toen heb ik hem de parlementaire uitdrukking: ‘een veer in de daarvoor bestemde plek’ van classicus Hein van Dolen aanbevolen. Ik kreeg keurig een bedankje en hoorde hem even later gebruikt worden.)

Closing Time | Elizabeth Zharoff

Gisteren hadden we een Closing Time met Elizabeth Zharoff als recensent. Hierboven laat ze zien dat ze zelf ook best aardig een moppie mee kan zingen. Verder staat dit zó ver van mijn gebruikelijke muziek af dat ik hier werkelijk geen zinnig woord over kan zeggen, buiten dat een songtitel als “allerlei soorten martelingen” eigenlijk ook best prima had gekund in de genres waar ik meer bekend mee ben.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: © Sargasso logo Goed volk

Bedevaartplaats Keinse

ACHTERGROND - Waarschijnlijk realiseren de meeste lezers het zich niet, maar Nederland telt een respectabel aantal actieve bedevaartplaatsen, zowel onder als boven de grote rivieren. Het Meertens Instituut komt tot 662, waarbij ook zaken als jaarlijks terugkerende processie, zoals de Stille Omgang in Amsterdam, zijn meegeteld. De bekendste Nederlandse bedevaartplaats is waarschijnlijk Maastricht met zijn vele relieken en Heiligdomsvaart . Maar er zijn ook tal van bescheiden bedevaartsplaatsen die bij het grote publiek volslagen onbekend zijn. Middels deze blog een interessant voorbeeld.

Op bedevaart

Het houden van een bedevaart is bepaald niet beperkt tot het christendom -zie bijvoorbeeld de voor moslims min of meer verplichte bedevaart naar Mekka en de hindoeïstische/boeddhistische bedevaart naar de heilige berg Kailas . De intenties van moderne bedevaarten kunnen, althans in het christendom, verschillen van de oorspronkelijke. Traditioneel betreft een bedevaart de reis naar een plaats die verbonden is met een gebeurtenis uit de Bijbel, of waar Jezus, Maria of een andere heilige worden vereerd. Gelovigen hopen daar een goddelijke zegen te verkrijgen en, destijds, een aflaat voor hun zonden. De bedevaart kon worden opgelegd door een biechtvader als boetedoening, en de uitvoering is dan een voorwaarde voor vergeving. Tegenwoordig leggen pelgrims ook een hele of gedeeltelijke bedevaart af om de ervaring; ‘om er geweest te zijn’, om andere mensen te ontmoeten, om over God en het leven na te denken, om tot bezinning te komen, of om een poosje afstand te nemen van een hectisch dagelijks bestaan. Weer anderen pelgrimeren als getuigenis van vrede en solidariteit met slachtoffers van onderdrukking en geweld of om geld in te zamelen voor een goed doel. De insteek is dan ook niet altijd vanuit het christelijke geloof.

Foto: Babak Fakhamzadeh (cc)

Bloed in de rivier

RECENSIE - Na weken opgesloten te hebben gezeten in een donker hok moest Hercules dan eindelijk voor de rechters verschijnen. Dat gebeurde in het hoofdhuis van Plantage De Dageraad, een van de weinige plantages die tijdens de slavenopstand niet in handen was gevallen van de rebellen. Hier zetelden nu de rechters die de opstandelingen hun verdiende straf moesten geven. En Hercules was een bijzonder geval. Met hem  hadden ze zonder twijfel een van de leiders van de opstand te pakken! Het recht zou zegevieren – maar dan moesten natuurlijk wel eerst een handjevol bewijzen op tafel komen.

En dat was lastig. Opstandelingen werden wreed gestraft. Wie een Europaan had vermoord, kon rekenen op de doodstraf. En dus schoven de gevangenen voortdurend de schuld af, ze wezen naar elkaar, naar deelnemers die al dood waren, en naar de leiders waarvoor ze vreselijk bang waren geweest, zeiden ze. Mensen als Hercules. En het moest gezegd: de gevangene die nu voor de rechters verscheen maakte, ondanks de beestachtige behandeling, indruk. Hercules had geen tolk nodig. Hij sprak Nederlands.

De plantages langs de rivier de Berbice stelden niet veel voor. Die in Suriname, ten westen van de Berbice, waren veel winstgevender. Berbice draaide marginaal – wat betekende dat de plantages door hun aandeelhouders verwaarloosd werden, dat de planters betrekkelijk arm waren en dat er daardoor ook een chronisch gebrek aan slaven was. En dus werden de slaven die daar werkten, extra hard uitgebuit. Niet alle plantagehouders waren sadisten – maar vooral dankzij hen barstte in 1763 langs de hele rivier een opstand uit. Tientallen plantages gingen in vlammen op. Er vielen honderden doden. De Nederlanders vluchtten naar plantages aan de monding van de rivier, en stuurden wanhopige alarmbrieven rond. Het duurde maanden voordat de opstand onderdrukt kon worden. Maanden waarin de opstandeling zélf elkaar ook vaak voor de voeten liepen, of gewoon overhoop schoten. Want de opstand was misschien gelukt, de opstandelingen vormden een bont allegaartje en niemand wist wat er moest gebeuren.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour | Diversiteitsdenken als statussymbool

De linkse partijen voeren een verliezersstrategie met die aandacht voor diversiteit. Maar dat hebben ze zelf niet door. Deels is dat diversiteitsdenken oprechte zorg, maar het is ook een middel om jezelf te onderscheiden. Met het aanhangen van bepaalde ideeën over diversiteit, laat je zien tot welke groep je behoort, dat je de taal spreekt van de bovenlaag. Het is status. Vroeger onderscheidde je je met een duur horloge, nu laat je met deze discussie zien dat je bij de culturele bovenlaag behoort.

Foto: Nanda Sluijsmans (cc)

De urgentie van een nieuwe bestuurscultuur

ACHTERGROND - In de verkiezingscampagne speelde het toeslagenschandaal merkwaardig genoeg nauwelijks een rol. Rutte kwam er makkelijk mee weg en de VVD bleef de grootste partij. Zelfs na de schaamteloze leugens van de premier over de notulen van Ollongren bleef de arrogantie aan de macht. Nu is de achterliggende bestuurscultuur door informateur Tjeenk Willink alsnog op de agenda gezet. Gaat dat verandering brengen? Tjeenk Willink is het verplicht aan zijn eerder gepubliceerde visie op de problemen met het bestuur van de Nederlandse overheid. Maar hij staat als oudgediende in Den Haag ook weer niet helemaal buiten de gevestigde orde. En kun je verwachten dat een decennialange dominante gesloten bestuurspraktijk met parlementaire gedoogsteun in korte tijd vervangen kan worden door open, democratische en dienstverlenende werkwijze met alle respect voor de burgers om wie het uiteindelijk gaat?

Waarom het toeslagenschandaal zo uit de hand kon lopen is inmiddels al uitgebreid besproken. Informatief vond ik de lezing van hoofdrolspeler Pieter Omtzigt met aansluitend debat in de Balie met Alexander Brenninkmeijer en Sylvana Simons. Omtzigt haalde daarbij een aantal punten aan die hij verder heeft uitgewerkt in zijn boek  “Een nieuw sociaal contract”. Dat gaat onder andere over het gebrek aan aandacht voor uitvoeringsproblemen bij de wetgever, over de rol van modellen in de planning, over de druk op Kamerleden om zich te conformeren en de last van diegenen die dat niet direct doen. En natuurlijk over de stelselmatige weigering van informatie ter verantwoording van het gevoerde beleid. Dat het op Rutte’s ministerie van Algemene Zaken geen gewoonte is gespreksverslagen te maken vindt Omtzigt een klap in het gezicht van bijvoorbeeld zorgmedewerkers die zich over de kop werken omdat ze alles wat ze doen tot op de vijf minuten moeten verantwoorden.  In zijn serie voorbeelden van fout beleid vond ik de opheffing van de Commissie die de Rijksuitgaven moet beoordelen ook schokkend. Een van de belangrijkste taken die onze volksvertegenwoordiging heeft is nu slechts onderdeel van een gewone vaste commissie.

Foto: Maria Willems (eigen foto - met toestemming) / Lille Fantastic - 2012 Børre Saethre (Untitled - The Tarkin Doctrine)

Kunst op zondag | Besmette wereld

In de zomer van 1920 verwerkte de Belgische dichter Paul van Ostaijen zijn ervaringen uit de Eerste Wereld Oorlog tot de dichtbundel Bezette Stad. Een bundel die ik nog elke keer als ik ‘m opensla als modern beschouw. De bundel is nu nog steeds aanwezig: op T-Shirts is het Boem Paukeslag nog elke zomer weer te lezen. De aantrekkingskracht van deze bundel zat ‘m vooral in het typografische aspect. Er zijn geen saaie bladspiegels in Bezette Stad te vinden, je bladert daar van de ene verrassing naar de andere. Dan bestaat een enkel gedicht uit vijf verschillende lettersoorten, dan weer danst en buitelt een gedicht over de bladzijde. Dan weer staat er een ode aan de toen erg populaire actrice Asta Nielsen, dan weer een lofrede aan de Singer naaimasjien. Als je iemand in je omgeving hebt die zegt niet van gedichten te houden deze bundel geeft, dan zou zij wellicht een uitzondering kunnen maken voor Bezette Stad. En tot besluit een financieel feitje: het originele manuscript van Bezette Stad (‘de Heilige Graal van de Vlaamse Literatuur’) is dit jaar aangekocht door Vlaanderen voor 725.000 euro. Letterlijk een waardevolle dichtbundel.

In 2020 werden we geconfronteerd met het coronavirus. Dat besmette niet alleen de stad maar inmiddels de hele wereld. Het culturele Vlaams-Nederlands Huis deBuren, een forum voor cultuur en samenleving, nodige Vlaamse en Nederlandse dichters en kunstenaars uit om artistiek te reflecteren op de dichtbundel van Paul van Ostaijen. En dat is gelukt. En hoe. Het is een magnifieke bundel geworden. Kloek ook. Een plezier om te lezen. Of om gewoon te kijken naar het feest van typografische aspecten, want ja, Van Ostaijen inspireert nog steeds. Ook mij.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Elizabeth kijkt naar Tatiana

Ok, deze Closing Time gaat iets meer tijd kosten om uit te leggen, omdat anders niet iedereen direct zal snappen waar ze naar kijken. Er staat muziek op YouTube, dat weet u al (daar halen we iedere dag de Closing Times vandaan). Daarnaast bestaan er recensenten, mensen die Dingen Vinden van (bijvoorbeeld) muziek. Daarnaast heeft YouTube een genre ‘reaction videos’, dat bestaat uit filmpjes van mensen die ergens voor het eerst naar kijken, meestal naar iets bijzonders en wonderlijks, waarbij wordt opgenomen hoe ze reageren.

Closing Time | Papa’s Got a Brand New Pigbag

Krijsende meeuwen, nagels die over een schoolbord gaan, jankende zeehonden, scheepstoeters, kakofonie, de blazers (tuba, saxofoon, trombone, trompet, klarinet) gaan op een gegeven moment in dit nummer volkomen leip. Ze halen alles eruit wat erin zit, laten geen enkel zuchtje lucht onbenut om alle hoeken van dit nummer te vullen, ook daar hoog bovenin, en achterin. En dat zes onuitputtelijke minuten lang. Gelukkig worden ze daarbij voortgestuwd door de percussie en de bas. Een niet te stoppen vrolijk instrumentaaltje van Pig Bag. O ja, en het swingt.

Closing Time | I Don’t Want To Go To Chelsea

Was het omdat zijn voornaam Elvis is? Lag het aan zijn hoornen bril? Aan dat hij op die elpeehoes achter een Hasselblad camera stond? Lag het aan dat hij zijn voeten zo krampachtig, zo gespannen naar binnen had staan? Kwam het door dat jankende orgel in dat nummer? Lag het aan zijn geknepen en snerende uitspraak? Lag het aan die bas en strakke drums? De tekst misschien? Of is het gewoon alles bij mekaar dat maakt dat het na 44 jaar nog steeds een lekker nummer is?

Vorige Volgende