Kunst op Zondag | Dan maar de lucht in – Tomás Saraceno

Reizen zonder fossiele brandstoffen. Ook zonder helium of waterstof. Zelfs geen zonnepanelen, accu's. Kunstenaar Tomás Saraceno heeft ontdekt dat het kan. Sinds 2007 gaat zijn Museo Aero Solar (Museum van lucht en zon) de wereld rond. Een ‘gemeenschapsproject’ dat al 34 keer, in 21 landen is uitgevoerd. Honderden gebruikte plastic zakken, verzameld en bewerkt door mensen in de buurt van waar het museum ‘landt’, worden tot een ballon gemaakt. Het gevaarte stijgt op louter door de lucht en de warmte van de zon. Zoals in 2007 in Medellin (Colombia) gebeurde: https://www.youtube.com/watch?v=1bp8YiHvREc Volgens het statement dat Tomás Saraceno hier mee wil maken leven we nu nog in het ‘Capitaloceen’:  "Dagelijks merken we de schadelijke effecten van kapitalistische productie op de aarde, het milieu, menselijke gemeenschappen en andere soorten". Saraceno vindt het de hoogste tijd hier afscheid van te nemen en over te gaan tot het ‘Aeroceen’: Een tijdperk om in te leven en in te ademen; een staatloze staat, zowel vastgebonden als vrij zwevend; een naam voor verandering. Aeroceen is een tijdperk vrij van grenzen en fossiele brandstoffen, een gemeenschappelijk denkbeeld naar een ethische hereniging met het milieu, de planeet en het kosmische/levensweb om voorbij het antropocentrisme te komen Het Museo Aero Solar is ook van binnen te bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=Q6P_W_XCwTI Dat is allemaal nog sterk symbolisch van aard. Saraceno ging verder en zocht uit in hoeverre de mens  zich daadwerkelijk louter op lucht en zonnewarmte kan verplaatsen.  Dat resulteerde in Aerocene Pacha. In de ‘witte woestijn’ van Argentinië (de zoutvlakte Salinas Grandes) werd op 25 januari 2020 met succes een bemensde aerocene vlucht gelanceerd.  Ballonvaarster Leticia Noemi Marqués vestigde 32 verschillende records door 16 minuten over een afstand van 667,85 meter te vliegen. Op de ballon stond: “Water en leven zijn meer waar dan lithium”. Een korte docu (3 min. 26”): https://www.youtube.com/watch?v=76-C4wcDyb0 Een beetje kunstenaar denkt natuurlijk nog verder. We hebben de lucht nodig om te überhaupt te leven, maar kunnen we ook in de lucht wonen? Zonder meteen aan wolkenkrabbers van beton en staal te denken? In Cloud Cities nam Tomás Saraceno de wolk als metafoor voor vliegende steden. Een utopie van ‘grenzeloze architectuur’. https://www.youtube.com/watch?v=GpD7zXXfp68 In 2008 werd in Sonsbeek (Arnhem) een vliegende tuin tentoonsgesteld. https://www.youtube.com/watch?v=NwbNBPfz74s Hoewel de schade meeviel, bleek deze tuin niet helemaal stormbestendig. Interessante concepten. Als we dan toch de lucht in moeten, lijkt me leven in een wolk aangenamer dan leven op Mars. Wie geïnteresseerd is in wat de Aerocene Community doet en/of daar aan wil bijdragen: bezoek de website. Tot slot: Al deze tijd denkt u misschien: waar ken ik die Tomás Saraceno toch van? Het kan zijn dat u zijn werk al eens bij Sargasso langs hebt zien komen in een van deze stukjes: Opgeblazen (2013), Site specific (2015), De wolk (2018), Wat vliegt daar (2019) en Vliegers (2019). Of u bent vorig jaar/begon dit jaar in het Rijksmuseum geweest en hebt zijn spinnenwebben bewonderd. Prettige dag verder.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Bron: Livius.nl

Aristoteles’ erfenis

Aristoteles staat bekend als de wetenschapper, als arts en vooral als filosoof. Zijn invloed op de wijsbegeerte is enorm geweest. In deze reeks bekijken we hem in enig detail. 

Zoals gezegd had Aristoteles goede relaties met het Macedonische vorstenhuis. Dat brak hem uiteindelijk op. Kort na zijn terugkomst in Athene versloegen de Macedoniërs de Atheners. De oude meesters van de Griekse wereld waren voortaan onderworpen aan noorderlingen die ze beschouwden als halve barbaren. In 323 v.Chr., het sterfjaar van Alexander, werd Aristoteles aangeklaagd als collaborateur en beticht van goddeloosheid. Anders dan Sokrates, die de gifbeker dronk, wachtte hij het oordeel niet af. Hij nam de benen, met als argument dat hij de Atheners een tweede misdaad tegen de filosofie wilde besparen.

Een jaar later stierf hij in ballingschap aan een maagkwaal. Hij werd eenenzestig jaar. De meeste Griekse filosofen lijken een veel hogere leeftijd te hebben bereikt.

De Peripatetische School

Aristoteles’ school, het Lyceum, werd voortgezet en bleef naast de platoonse Academie in Athene nog bijna duizend jaar bestaan. De aristotelische school wordt ook vaak de ‘peripatetische’ school genoemd. De naam komt van de peripatos, een wandelgalerij waarin Aristoteles graag les placht te geven, schuilend voor de brandende zon.

Foto: Inland tanker Vlissingen. Foto BoH, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons.

Minister Harbers kondigt (alweer) verbod op varend ontgassen aan

Minister Harbers heeft bekend gemaakt per 1 juli 2024 een nationaal verbod op varend ontgassen van chemicaliën, waaronder zeer zorgwekkende stoffen, in te voeren. Of de vlag werkelijk uit mag in dit lang slepende dossier weten we op 1 juli volgend jaar. Het zal niet de eerste keer zijn dat het ministerie terug komt op voornemens voor een nationaal verbod op varend ontgassen. In 2018 maakte toenmalig staatssecretaris Mansveld bekend dat varend ontgassen van vluchtige organische stoffen vanaf 2020 in heel Nederland verboden zou worden. En minister Van Nieuwenhuizen maakt later in 2018 bekend te onderzoeken of een sneller verbod mogelijk was. Nu is het dus minister Harbers die inzet op een nationaal verbod op varend ontgassen per 1 juli 2024. Daarbij zet de minister in op een verbod op het varend ontgassen van een grotere groep stoffen dan internationaal is afgesproken. Waarmee de minister tegemoet komt aan de wens van verladers en het varend bedrijfsleven.

Ontgassen wat is het ook al weer?

Nadat schippers hun lading hebben gelost is het soms nodig om de ruimen te ontdoen van restanten van die lading. Waar het vluchtige stoffen betreft wordt dit vaak gedaan door middel van het ontgassen van het varende schip aan de buitenlucht. De dampen die daarbij vrijkomen, bijvoorbeeld van benzeen of benzeenhoudende stoffen, kunnen milieu- en gezondheidsschade veroorzaken. Met behulp van ontgasinstallaties op de wal of op het schip kunnen schepen echter gecontroleerd worden ontgast.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

De geopolitiek van een Europese Unie voorbij de groei

Een Europese Unie die het dogma van economische groei afzweert, kan gemakkelijker haar afhankelijkheid van energie en grondstoffen uit Rusland en China verminderen. Dat versterkt de Europese veerkracht. Minder afhankelijk worden van de Verenigde Staten op veiligheidsgebied is daarentegen een ingewikkelder opgave voor een post-groei-EU. Een gastbijdrage van Richard Wouters

Meer dan een jaar na de Russische invasie van Oekraïne importeert de EU nog steeds aardgas en uranium uit Rusland, waardoor de oorlogskas van Vladimir Poetin wordt gespekt. De reactie op de oorlog in Oekraïne, waaronder een versnelde overgang naar hernieuwbare energiebronnen, heeft de EU afhankelijker gemaakt van China. Dit land domineert de toeleveringsketens van kritieke grondstoffen en van de zonnepanelen, batterijen en magneten die daarvan worden gemaakt. Zo zitten we klem tussen twee agressieve autocratieën.

Om uit deze catch-22 te komen, hebben de Europese beleidsmakers een aantal dogma’s losgelaten, zoals onbeperkte vrijhandel. Eén dogma blijft echter overeind: dat van economische groei. Toch zou een ’tragere’ economie de EU in staat stellen de riskante afhankelijkheid van ingevoerde energie en materialen sneller te verminderen. Neem bijvoorbeeld mobiliteit: het een-op-een vervangen van benzine- en dieselauto’s door elektrische auto’s vraagt enorm veel lithium, kobalt en zeldzame aardmetalen. Het terugdringen van de privéauto ten gunste van de fiets, openbaar vervoer en deelvervoer zou de Europese vraag naar kritische metalen aanzienlijk temperen.

Foto: Louis Bracke (cc)

Taalproevers en de sandwich van de rechter

RECENSIE - Rechten zijn een bijzonder vak, zeker voor de taalkundige: een vak waarin een hele wereld gemaakt wordt met taal, de taal van de wet en die van de advocaten en de jurisprudentie. Zonder taal is een groot deel van het menselijk bestaan ondenkbaar, maar dat geldt zeker voor het recht.

Allerlei filosofische problemen worden praktisch ineens urgent in de context van het recht. Wanneer weten we iets zeker? Hoe bepalen we dat van twee opeenvolgende gebeurtenissen de eerste de oorzaak was van de tweede? En hoe bepalen we wat een woord precies betekent?

In het boekje Maar dat is níet logisch! verzamelde de Rotterdamse jurist Harm Kloosterhuis columns die hij sinds 2017 voor het juridisch tijdschrift Ars Aequi schreef. Officieel gaan ze over het gebruik van drogredenen in de rechtspraktijk, maar ze raken ook aan al die andere kwesties.

Volkorenbroden

Intrigerend, voor de taalkundige, zijn vooral de stukjes die gaan over de betekenis van woorden. Stel dat er is bepaald dat er speciale regels gelden voor mensen die sandwiches verkopen. Gelden die regels dan ook voor verkopers van burrito’s of taco’s? Je kunt dan teruggrijpen naar een woordenboek maar die – deze zaak speelde in Amerika, het woordenboek was Merriam-Webster – zegt dan ’two thin pieces of bread, usually buttered, with a thin layer (as of meat, cheese, or savory mixture) spread between them’. Alsof een sandwich niet ook uit één belegde boterham kan bestaan, of uit meerdere op elkaar (de club sandwich). En alsof de boterhammen niet dik kunnen zijn, net als het beleg.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Een Trump-adept in Griekenland

De Griekse premier Mitsotakis probeert voor de verkiezingen van a.s. zondag stemmen te winnen met Trumpiaanse leuzen. Hij belooft een hek over de hele lengte van de Turks-Griekse grens om migranten te weren. Mitsotakis weet dat Grieken al jaren en in toenemende mate moeite hebben met het feit dat het land alle illegale migranten uit Turkije moet opvangen. Hij gokt er op dat de anti-migratie stemming het wint van de onvrede over de tekortkomingen bij de spoorwegen, die eerder dit jaar hebben geleid tot een ramp met tientallen doden, en het afluisterschandaal waar de premier direct bij betrokken was.

Closing Time | The Narcissist

Na acht jaar brengt Blur weer eens een plaat uit, The Ballad of Darren. De eerste single is vers van de pers.

Die heet The Narcissist, en dat valt in ons huidige tijdperk van ongelimiteerde zelfpromotie middels sociale media nogal pertinent te noemen.

Rekenkamer bekritiseert ook geheime diensten

Het jaarverslag van de Rekenkamer over de uitvoering van het regeringsbeleid zet ook kritische kanttekeningen bij de voorgenomen tijdelijke wet voor uitbreiding van de bevoegdheden van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten.

In de publiciteit over de vele tekortkomingen van het rijksbeleid die op de traditionele ‘gehaktdag’ gisteren naar buiten zijn gekomen is de kritiek van de Rekenkamer op de veiligheidsdiensten niet meegenomen. Bits of Freedom schrijft in een persbericht dat men het rapport met stijgende bezorgdheid gelezen. Het is “passend in een patroon dat we langer zien”.

Vorige Volgende