Bulgarije in de greep van de maffia

In Bulgarije houden de dagelijkse demonstraties tegen de regering aan. Alle aandacht in Europa gaat dezer dagen uit naar de opstand van de bevolking van Wit-Rusland tegen dictator Loekashenko. Ondertussen blijven de al twee maanden durende demonstraties  in EU-lidstaat Bulgarije tegen premier Boyko Borissov enigszins onderbelicht. Borissov, geliëerd aan de EPP, de Europese Volkspartij (dus aan Commissievoorzitter Von der Leyen en bondskanselier Merkel), wordt er van beschuldigd dat hij het land in handen heeft gegeven van de maffia. De premier probeert met grondswetswijzigingen de kritiek op zijn regering weg te nemen. Hij is vastberaden aan te blijven en kwalificeert op zijn beurt de oppositie als maffia. 'De maffia wil dat ik aftreed, maar dat ga ik niet doen', zei hij deze week bij een bezoek aan een nieuw kinderziekenhuis. De kritiek van de demonstranten richt zich op een veelvoud aan gevallen van corruptie. Zo was er in juli de ophef over het gebruik van de staatsveiligheidsdiensten voor de bescherming van het particulier eigendom van oligarchen. Die gebruiken volgens de critici, waaronder ook Borissov's grootste vijand, de sociaaldemocratische president Rumen Radev, tevens de rechterlijke macht naar believen voor het uitvechten van hun onderlinge conflicten. De demonstranten eisen daarom ook het aftreden van Ivan Gershev, het hoofd van de Openbaar Ministerie.

Door: Foto: Jens Best (cc)
Foto: Ministerie van Buitenlandse Zaken (cc)

‘Minister Kaag heeft verwachtingen maar ten dele waargemaakt’

, door

INTERVIEW - Vice Versa sprak vorige week, aan de vooravond van een vergadering van de commissie Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BHOS), met Kaag-watchers Gerjan Agterhof (Woord en Daad) en Paul van den Berg (Cordaid).  Marc Broere vroeg hen hoe haar beleid beoordeeld zal worden.

Paul van den Berg verwachtte ‘een zeer kritische oppositie die buitengewoon ontevreden is over zowel het stroperige besluitvormingsproces met betrekking tot de kabinetsreactie op het AIV-advies over extra coronahulp aan Afrika, als de uiteindelijke uitkomst. Die uitkomst is beduidend magerder dan de 1 miljard extra waarvoor de AIV had gepleit. De toegepaste kasschuif haalt ook nog eens een paar honderd miljoen euro uit de toekomst naar voren, waarmee de toekomstige regering met een tekort op het budget voor ontwikkelingssamenwerking wordt opgezadeld. Dit is vergelijkbaar met de wijze waarop deze regering met de kasschuif van minister Ploumen naar aanleiding van de vluchtelingencrisis werd geconfronteerd.’

‘Tenslotte is de oppositie ontevreden over het feit dat ze feitelijk buitenspel zijn gezet. Ze hebben geen kans gekregen om mee te denken over de invulling van het Nederlandse COVID-19 pakket. Een voorstel om nog vóór het begin van het reces een debat te hebben over de kabinetsreactie, werd door de regeringspartijen getorpedeerd. Dat zette kwaad bloed. Nu is het debat in zekere zin mosterd na de maaltijd geworden, omdat de middelen (150 miljoen extra) al verdeeld zijn en de uitvoering van de nieuwe activiteiten is aangevangen. Desalniettemin zal de oppositie het debat willen aangrijpen om over de hierboven genoemde zaken stevig van leer te trekken. Twee van de vier regeringspartijen (CU en D66) zijn ook niet tevreden over de uitkomst, hoewel ze dat voor de bühne wel moeten zijn. De woordvoerders van de regeringspartijen zullen als marsorders hebben meegekregen om de waarde van het Nederlandse COVID-19 pakket te beschermen, en de minister bij te vallen.’

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour

Quote du Jour | Schikken naar de wens van de kiezer

, door

Ondemocratisch van D66. FVD sluit géén partijen uit. In een democratie is de keuze aan de kiezer. De kiezer hoeft zich niet te schikken naar de voorkeuren van partijen; de partijen moeten zich na de verkiezingen schikken naar de wens van de kiezer!

Het Forum voor Democratie is gepikeerd dat Sigrid Kaag heeft gezegd dat D66 niet met FvD wil samenwerken na de verkiezingen. Het ontgaat het FvD natuurlijk dat Sigrid Kaag hiermee hoogstwaarschijnlijk op uitstekende wijze de wens van de D66 kiezer heeft verwoordt.

Foto: Aleksandr Zykov (cc)

Montenegro blijft op weg naar de EU

, door

ELDERS - Afwisseling van de wacht in een nog steeds verdeeld land.

In 2006 werd Montenegro een onafhankelijke staat, meer dan tien jaar na de burgeroorlog waarbij de oude socialistische federatie Joegoslavië uit elkaar viel. Het land bleef lang verbonden met Servië. Eerst was er de Federale Republiek Joegoslavië, ook wel Klein-Joegoslavië genoemd. Daarna kwam een lossere federatie tussen Servië en Montenegro tot stand. Totdat een kleine meerderheid van de Montenegrijnen in 2006 in een referendum koos voor de onafhankelijkheid. Dat was de kroon op het werk van de machtigste man van het land Milo Djukanovic, ooit kameraad van de Servische leider Slobodan Milosevic. Nadat Djukanovic eind jaren negentig -ook al met een kleine marge- tot president was gekozen keerde hij zich meer en meer naar het westen. Hij haalde de NAVO en het kandidaatlidmaatschap van de EU binnen. Ondanks hevig verzet tegen deze koers van op Servië georiënteerde partijen en ondanks beschuldigingen van corruptie en machtsmisbruik bleef zijn partij van Democratische Socialisten (DPS) gedurende drie decennia overeind. Tot deze week.

Nationalisatie van kerkgebouwen

Bij de zondag gehouden parlementsverkiezingen behaalde de DPS van Djukanovic niet voldoende stemmen voor een meerderheid in het parlement. Zijn partij bleef steken op 35 procent van de stemmen, goed voor 30 van de 80 parlementszetels. Drie samenwerkende oppositieblokken behaalden samen 41 zetels. De belangrijkste oppositiecoalitie ‘Voor de toekomst van Montenegro’ kreeg 32.5 procent van de stemmen. De gematigde pro-Europa oppositiecoalitie MNN (Vrede is onze Natie) won 12,5 procent, terwijl de centrum-linkse oppositiepartij URA (Verenigde Hervormingspartij)  5,5 procent won. Daarmee komt de vorming van een nieuwe regering in handen van deze drie voor de gelegenheid samenwerkende allianties, overigens met de krapst mogelijke parlementaire meerderheid van één zetel.

Foto: omefrans (cc)

QAnon is de kroon op elk complot

, door

COLUMN - Dat de laatste maanden nieuwe dwarsverbanden zijn ontstaan tussen allerlei tegenbewegingen, is eerder geconstateerd. Maar de verse mengelmoes is ronduit fascinerend – knappe jongen of meid die dat kon voorspellen. De mensen die het 5G-netwerk wantrouwen en denken dat ons afweersysteem door ‘5G-straling’ wordt vernacheld, sloten al snel een bondgenootschap met de mensen die meenden dat covid-19 een ‘hype’ en niets dan een ‘griepje’ was.

Vreemd, want die laatsten denken nu juist dat ons immuunsysteem corona best zonder hulp de baas kan, en dat onze afweer dus opperbest werkt. Vervolgens sloten de anti-vaxxers zich aan, die geloven dat mazelen onschuldig is, dat je je afweersysteem kapot maakt met vaccins en dat een kind door inentingen bovendien kans loopt autistisch te worden.

Toen hadden we al een aardige hutspot.

Achter de schermen

Intussen hebben zich ook de mensen gemeld die zowat alle overheids- en supranationale instanties wantrouwen, of dat nu het kabinet, het RIVM of de WHO is. In dat stadium was ik eigenlijk hoofdzakelijk verbaasd dat de boze boeren zich niet subiet aansloten: die hadden immers nog een mud of wat aardappels met het RIVM te schillen en meenden al langer dat die club cijfers vervalste om ‘het volk’ te misleiden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Quote du Jour

Quote du Jour | Waarom Trump kan winnen

, door

De Amerikaanse politicoloog Sheri Berman becommentariëert op Social Europe het onlangs uitgekomen boek Let Them Eat Tweets: How the Right Rules in an Age of Extreme Inequality van Jacob Hacker and Paul Pierson.

Voor de verklaring van de populariteit van Trump worden net als in het geval van Europees populisme doorgaans twee factoren opgevoerd. Enerzijds is er het sociaal-economische argument (de globalisering heeft veel slachtoffers gemaakt). Anderzijds wordt gewezen op sociaal-culturele factoren (het ressentiment tegen de komst van migranten,  tegen de vrouwenemancipatie en de aandacht voor minderheden in het algemeen ten koste van het ‘eigen volk’).

Foto: Victor (cc)

Waarom mogen we dat niet weten?

, door
Over ongerustheid en openbaarheid

OPINIE - De ministers De Jonge (Volksgezondheid) en Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) zijn voorzichtig met informatie over besmettingen van vliegtuigpassagiers. In antwoord op Kamervragen van Suzan Kröger van GroenLinks over vluchtgegevens van 38 gevallen die half juli gemeld werden schrijven ze: “Het breder bekend maken van deze gegevens draagt niet verder bij aan een betere bestrijding van het virus, maar mogelijk juist aan onnodige ongerustheid, zeker omdat gebleken is uit het bron-en contactonderzoek dat er geen verdere besmettingen uit zijn ontstaan.” De Veiligheidsregio Kennemerland bevestigde die 38 gevallen na berichten in het Haarlems Dagblad.

Teststraat

Nu is er inmiddels een teststraat op Schiphol. Slechts een klein deel van de passagiers wordt echter getest, bleek uit navraag van Nieuwsuur deze week. Het ministerie van VWS wil niet zeggen hoeveel van de 7255 coronatests op Schiphol positief waren. Nieuwsuur verwijst naar het antwoord van de ministers op de Kamervragen van GroenLinks. Die gingen overigens niet over aantallen. Het is niet duidelijk of Nieuwsuur de verkeerde vraag heeft gesteld of dat De Jonge de journalist heeft afgescheept.

Cijfers over besmettingen, ziekenhuisopnames, patiënten op de IC en het reproductiegetal zijn sinds het begin van de coronacrisis in  alle details verstrekt. Kan dat niet leiden tot ‘onnodige ongerustheid’? Met al die cijfers, na verloop van tijd samengevat op het bekende ‘dashboard’ van minister De Jonge verantwoordt de regering week in week uit haar beleid. Waarom zou ze dat niet doen met cijfers over die ene plek die nogal eens ter discussie heeft gestaan bij de aanpak van de pandemie?

Foto: fdecomite (cc)

Zweden laat zich niet gek maken door coronavirus

, door

ELDERS - ………maar betaalt er wel een prijs voor.

De scholen bleven open dit voorjaar en na de vakantie zijn ze ook weer zonder extra maatregelen van start gegaan. Ook Zweden’s bekendste scholier gaat na een jaar actievoeren weer gewoon naar school. Thuis werken werd ook in Zweden wel geadviseerd maar in veel gezinnen zag het dagelijks leven er niet anders uit dan vòòr de coronacrisis. En dat gold ook voor het openbare leven.

De Zweedse aanpak heeft elders in Europa nogal wat wenkbrauwen doen fronsen. Het heeft de relaties met buurlanden in elk geval geen goed gedaan. Inmiddels staat het aantal COVID-19 doden op 5.810. Per hoofd van de bevolking komt deze score in de buurt van andere landen in Europa die het slecht doen, zoals Spanje en het Verenigd Koninkrijk. Maar Spanje had en heeft nu opnieuw, anders dan Zweden, een heel strenge lock-down. Het oordeel over de Zweedse strategie zullen we dus nog even moeten uitstellen. De autoriteiten hebben inmiddels wel erkend dat ze gefaald hebben bij de zorg voor ouderen. Maar verder zullen we moeten wachten op de uitkomsten van een groot onderzoek dat niet eerder dan het voorjaar van 2022 volledig openbaar wordt gemaakt, zeven maanden voor de geplande parlementsverkiezingen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Prachatai (cc)

Corona en radicaal-rechts populisme: einde van een tijdperk?

, door

ANALYSE - Het lijkt het erop dat verschillende radicaal-rechtse partijen in Europa in diverse peilingen flink zijn gezakt door de coronacrisis. In een eerder op Stuk Rood Vlees verschenen artikel zocht Matthijs Rooduijn het nader uit.

Betekent de coronacrisis het begin van het einde van het radicaal-rechtse populisme in Europa? Deze zomer hebben flink wat mensen zich over deze vraag gebogen. Maar helaas zijn de meeste analyses die ik de afgelopen maanden de revue heb zien passeren vooral gebaseerd op slechts enkele cases. Dat is problematisch, want een analyse van alleen Forum voor de Democratie (FVD) of de Alternative für Deutschland (AfD) leert ons niet zoveel over de algemene toestand van radicaal rechts in Europa.

Om een beter overzicht te krijgen heb ik van alle landen in Europa de peilingen van de afgelopen zes maanden onder de loep genomen aan de hand van de Poll of Polls van de krant Politico.

Deze Poll of Polls combineert per land verschillende opiniepeilingen. Hierdoor kan een betrouwbaardere schatting gemaakt worden van de electorale steun voor partijen. Deze gegevens heb ik gecombineerd met de PopuList, een overzicht van welke partijen in Europa als populistisch en radicaal rechts kunnen worden geclassificeerd.

Zijn Europese radicaal-rechtse partijen massaal in een neerwaartse electorale spiraal terechtgekomen? In de figuur hieronder heb ik van de 31 radicaal-rechtse partijen waar ik voldoende gegevens over heb kunnen vinden weergegeven hoe ze er in de peilingen voorstonden op 3 momenten: vlak voor de crisis uitbrak (1 maart), vlak na de heftigste fase van de crisis (1 juni), en nu (of althans, op het moment van de meest recente peiling). Dit geeft een mooi overzicht van de ontwikkelingen in het afgelopen half jaar (klik voor groter beeld).

Foto: © Sebastiaan van der Lubbe idee belofte verantwoording copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

Politiek: idee, belofte en verantwoording

, door

COLUMN - Hoe in de politieke actualiteit focus en doel in het oog te houden zonder te verdwalen in details en anekdotes? Dat is de opdracht aan (studenten) journalistiek met politiek in hun portefeuille. Twee boeken (een uit, een nog niet) zetten mij deze zomervakantie op een spoor: Antony Beevors The Battle for Spain over de burgeroorlog en Jill Lepores These Truths, een (politieke) geschiedenis van Amerika. In beide boeken staan de ‘ideeën’ (van Spanje en Amerika) centraal en beschrijven ze onder welke omstandigheden, door wie en met welke argumenten een idee de overhand krijgt of het onderspit moet delven.

Politiek zouden we kunnen omschrijven als een idee met materiële consequenties. Die benadering boeit mij in ieder geval aan politiek, namelijk als brug tussen taal en tastbaar gevolg in de werkelijkheid, een koppeling tussen woord en daad (‘geen woorden, maar daden’ is mijn inziens dan ook een voorbeeld van a-politiek handelen). Terzake. Politiek als idee is mijn inziens echter wat mager. Want politiek gaat ook over beloften en verantwoording. Zo maakt Nederland zich langzaam op voor en is in Amerika al in volle hevigheid de verkiezingscampagne losgebroken.

Campagnes zijn nieuwsrijk en lastig te duiden: hoe in een intense periode van strijd het overzicht te bereiken en de moeite en energie die erin wordt gestopt ook na de verkiezingsperiode te laten renderen? Vaak ontstaat tussen verkiezingen en de fasen daarna een knip – al is het alleen al in de personele unie van redacties en de aandacht die politiek tijdens de campagne wel, maar daarna een stuk minder krijgt. Beide boeken, mijn fascinatie voor politiek als idee met materiële consequenties en de moeite die het kost verkiezingscampagnes te duiden, meer dan als spel of race, bracht me op een heuristisch model:

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende